ಅನಂತ ವಾಸುದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನ
| ಅನಂತ ವಾಸುದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನ | |
|---|---|
| ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର Ananta Vasudeva Temple | |
 The Ananta Vasudeva Temple | |
| Lua error in ಮಾಡ್ಯೂಲ್:Location_map at line 526: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/Orissa" does not exist. | |
| ಭೂಗೋಳ | |
| ಕಕ್ಷೆಗಳು | 20°14′26.18″N 85°50′8.81″E / 20.2406056°N 85.8357806°E |
| ದೇಶ | ಭಾರತ |
| ರಾಜ್ಯ | ಒಡಿಶಾ |
| ಜಿಲ್ಲೆ | ಖುರ್ದಾ |
| ಸ್ಥಳ | ಭುವನೇಶ್ವರ |
| ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ | |
| ಅಧೀಕೃತ ಜಾಲತಾಣ | www.ignca.nic.in/ |
ಅನಂತ ವಾಸುದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಹಿಂದೂ ದೇವಸ್ಥಾನವಾಗಿದೆ.ಇದು ಭಾರತದ ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹದಿಮೂರನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು . ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣ, ಬಲರಾಮ ಮತ್ತು ಸುಭದ್ರದ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರವು ಇದೆ. ಬಲರಾಮವು ಏಳು ಮೊನಚಾದ ಸರ್ಪದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿದೆ,ಸುಭದ್ರಾ ತನ್ನ ಎರಡು ಕೈಗಳಲ್ಲಿನ ಆಭರಣಗಳು ಮತ್ತು ಕಮಲವನ್ನು ತನ್ನ ಆಭರಣವನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಆಭರಣ ಮಡಕೆಯ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದಾಳೆ . ಕೃಷ್ಣನು ಚಕ್ರ, ಕಮಲ ಮತ್ತು ಶಂಖವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ.ಈ ದೇವಾಲಯವು ಚಂದ್ರಿಕಾ ದೇವಿಯ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಇದೆ.[೧][೨]
ದಂತಕಥೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]13 ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಇಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೂರ್ತಿ ಇತ್ತು ಮತ್ತು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಪೂರ್ವ ಗಂಗಾ ರಾಜವಂಶದ ರಾಣಿ ಚಂದ್ರಿಕಾ 13 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅನಂತ ವಾಸುದೇವನ ದೇವಸ್ಥಾನ ನಿರ್ಮಿಸಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದರು. ಮರಾಠರು 17 ನೇ ಶತಮಾನದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಭುವನೇಶ್ವರ್ನಲ್ಲಿನ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ನವೀಕರಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊತ್ತಿದ್ದರು.[೩] [೪]
ವಾಸ್ತು ಶಿಲ್ಪ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಈ ದೇವಾಲಯವು ಲಿಂಗರಾಜ ದೇವಾಲಯದ ಶೈಲಿ ಹೋಲುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ವೈಷ್ಣವ (ವಿಷ್ಣು ಸಂಬಂಧಿತ) ಶಿಲ್ಪಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಚತುರ್ಭುಜ ಶಿಖರಾ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳ ಉದ್ದದ ಬ್ಯಾಂಡ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಲಿಂಗರಾಜ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ, ಚಿಕ್ಕದಾದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಶಿಖರಾಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಒಂದು ಉದ್ದದ ವಾದ್ಯತಂಡವನ್ನು ಅದರಲ್ಲಿ ಮೂರು ರೂಪದಲ್ಲಿ ರಚಿಸುತ್ತದೆ.ಭುವನೇಶ್ವರ್ನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯ ಗೋಡೆಗಳ ಶಿಲ್ಪವು ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಗೋಡೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ಬಹುತೇಕ ಸ್ತ್ರೀ ಶಿಲ್ಪಗಳು ವಿಪರೀತವಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ
ಪುರಿ ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನದ ವ್ಯತ್ಯಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ದೇವಸ್ಥಾನದ ಗರ್ಭಗುಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಿಗ್ರಹಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ರಚನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಪುರಿ ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನದ ರಚನೆಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ.ಇಲ್ಲಿನ ವಿಗ್ರಹಗಳು ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಗ್ರಾನೈಟ್ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಪುರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಈ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಕೇವಲ ನಗರವು ಚಕ್ರ ಕ್ಷೇತ್ರ (ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಸ್ಥಳ) ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದೆ, ಆದರೆ ಪುರಿಗೆ ಶಂಖ ಕ್ಷೇತ್ರ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಚಿತ್ರಶಾಲೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]-
ಬಿಂದಾಸಾಗರ್ನಿಂದ ಅನಂತ ವಾಸುದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನದ ನೋಟ -
1869 ರಲ್ಲಿ ಅನಂತ ವಾಸುದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನದ ನೋಟ -
ಅನಂತ ವಾಸುದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಹಾಪ್ರಸಾದ -
ಅನಂತ ವಾಸುದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನ
ಇವನ್ನು ನೋಡಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿನ ದೇವಾಲಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ
- Ananta – Vasudeva Temple, Old Town, Bhubaneswar,Dist.-Khurda
- ಅನಂತ ವಾಸುದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಚಿತ್ರಗಳು
- Archived 2012-10-05 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ K. C. Panigrahi, Archaeological Remains at Bhubaneswar, Calcutta, 1961. P. 19.
- ↑ Iconography of the Buddhist Sculpture of Orissa: Text .P.42.Thomas E. Donaldson
- ↑ T. E. Donaldson, Hindu Temple Art of Orissa, Vol. I, Leiden, 1985, P. 64.
- ↑ "Ananta Vasudev temple inscription of Chandrika Devi". odishamuseum.nic.in , 16 October 2017.