ಬ್ಯಾಮೊಕೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ
| ಬ್ಯಾಮೊಕೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ | |
|---|---|
  ಬ್ಯಾಮೊಕೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ Location within Odisha | |
| ಭೂಗೋಳ | |
| ಕಕ್ಷೆಗಳು | 20°14′44″N 85°50′14″E / 20.24556°N 85.83722°E |
| ದೇಶ | ಭಾರತ |
| ರಾಜ್ಯ | ಒರಿಸ್ಸಾ |
| ಸ್ಥಳ | ಭುವನೇಶ್ವರ್ |
| ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ | |
| ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಶೈಲಿ | ಕಳಿಂಗ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ |
| ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ | |
| ಅಧೀಕೃತ ಜಾಲತಾಣ | www.ignca.nic.in/ |
ಭೃಕುಟೇಶ್ವರ್ ದೇವಸ್ಥಾನ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸುರೇಶ್ವರ ಮಹಾದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಒರಿಸ್ಸಾ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ ಭುವನೇಶ್ವರಡಾದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಲಿಂಗರಾಜ ದೇವಾಲಯದ ಎದುರಿನಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಿದೆ.ಇದು ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಇಲ್ಲಿ ಶಿವಲಿಂಗವಿದ್ದು ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಯೋನಿಪಿತವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.ಇದನ್ನು 10 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. [೧]
ಮಹತ್ವ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮಹಾ ಶಿವರಾತ್ರಿ , ಸಂಕ್ರಾಂತಿ, ಜಲಭಿಷೇಕ ಮುಂತಾದ ಹಬ್ಬಗಳನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ದೇವಾಲಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ದೇವಾಲಯದ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗಗಳ ಅಂಗಡಿಗಳು, ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ವಸತಿ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ರಸ್ತೆಗಳು ಇವೆ.ಪಶ್ಚಿಮದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಇಡೀ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಬಡಾದ ಬರಾಂಡಾ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.ಇದು ರಹಾದ ಎರಡೂ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಅರುರಾಥ ಮತ್ತು ಕನಿಕ ಪಾಗಗಳ ಕೇಂದ್ರ ರಹಾ ಮತ್ತು ಜೋಡಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಪಂಚರಾಥವಾಗಿದೆ.
- ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ, ವಿಮಾನು ರೆಖಾ ಡಿಯೂಲ್ ಮತ್ತು ಬರಾಂಡಾದಿಂದ ಮಾಸ್ಟಕದಿಂದ 7.00 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.ಗಂಡಿ 5.00 ಮೀ ಮತ್ತು ಮಾಸ್ತಾಕ 2.00 ಮೀ ಎತ್ತರವನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತದೆ.ಗಂಡಿ ಯಾವುದೇ ಶಿಲ್ಪದ ಅಲಂಕರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ.ನವೀಕರಣ ಕಾರ್ಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣವನ್ನು ತೊಳೆದಿದೆ.ಬಾಗಿಲನ್ನು ಮೂರು ಲಂಬವಾದ ಬ್ಯಾಂಡ್ಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನದಿ ದೇವತೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನವಗ್ರಹ ಸ್ಲ್ಯಾಬ್ನ ಎರಡೂ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಗಿಲು ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಮೇಲಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಬಾಗಿಲಿನಲ್ಲಿ 1.72 ಮೀ x 1.30 ಮೀ ಅಗಲವಿದೆ.ಎಡಗಡೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಗಿಲು ಮತ್ತು ಯಮುನಾದ ಬಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗಂಗಾ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.ಮುಂಭಾಗದ ಕೈಯಿಂದ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಮುಕ್ತೇಶ್ವರ ಸಂಯುಕ್ತದಲ್ಲಿ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಹೂದಾನಿ ಹಿಡಿದಿರುವ ಕೈಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ತಮ್ಮ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಅವರು ನಿಂತಿದ್ದಾರೆ.
ಅವರ ಕೂದಲನ್ನು ಶೈಲಿಯಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಮುಖಗಳು ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಮೃದು ಸ್ಮೈಲ್ಗಳಿಂದ ಪ್ರಕಾಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.ಇಬ್ಬರೂ ಕುಬ್ಜ-ಸೇವಕರೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.ದ್ವಾರಜಾಂಬ್ ಶೈವೈಟ್ ದ್ವಾರಪಾಲಾದ ತಳದಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಭಾಗದ ಭಾಗಗಳು ಮಾತ್ರ ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ.ಲಾಲಾಟಾಬಿಂಬದಲ್ಲಿ ಗಜ-ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಚಿತ್ರವಿದೆ.ದೇವತೆ ತನ್ನ ಎರಡು ಕೈಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಕಮಲಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದಿದೆ, ಅದರ ಮೇಲೆ ಆನೆಗಳು ಎರಡೂ ಕಡೆ ನಿಂತಿವೆ.1.85 ಮೀಟರ್ ಅಳತೆಯ ಬಾಗಿಲು ಮೇಲಿರುವ ಆರ್ಕಿಟ್ರೇವ್ ನವಗ್ರಹಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ.ತೀರ್ಥೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಂತೆ ಕೇತು ತನ್ನ ಮೊಣಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.ದೇವಾಲಯದ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಒರಟಾದ ಬೂದು ಮರಳುಗಲ್ಲು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ನಿರ್ಮಾಣ ತಂತ್ರವು ಒಣ ಕಲ್ಲುಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕಳಿಂಗ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ "Suresvara Mahadeva Temple, Bhubaneswar, Dist.-Khurda Past : Other Name : Byamokesvara Temple" (PDF). www.ignca.nic.in , 24 October 2017.
- Pradhan, Sadasiba (2009) Lesser Known Monuments of Bhubaneswar. Delhi: Lark ISBN 81-7375-164-1