ಸದಸ್ಯ:Tharun25.c/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ
ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿ ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ತಾಣವಾಗಿದೆ.ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಚಿತ್ರದುರ್ಗ, ಕಿರಬನಕಲ್ಲು ಮತ್ತು ಜೋಲಗುಡ್ಡ ಎಂಬ ಮೂರು ಬೆಟ್ಟಗಳಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಕಣಿವೆ. ಇದು ಅರೆ-ಶುಷ್ಕ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು, ಸ್ಕ್ರಬ್ ಸಸ್ಯವರ್ಗವನ್ನು ಅದರ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಉತ್ಖನನದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರಾಜವಂಶಗಳಾದ ವಿಜಯನಗರ, ಸತವಾಹನ ಮತ್ತು ಹೊಯ್ಸಳಗಳ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಗಳು, ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಬಟ್ಟಲುಗಳು ಮತ್ತು ನಾಣ್ಯಗಳು ಹಾಗೂ ರೋಮನ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಅಗಸ್ಟಸ್ ಸೀಸರ್‌ನ ಡೆನಾರಿ ಮತ್ತು ಚೀನಾದ ಹಾನ್ ರಾಜವಂಶದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ವೂಟಿ ಅವರ ನಾಣ್ಯವು ಕ್ರಿ.ಪೂ ೨ ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ.
ಸ್ಥಳದ ಮಹತ್ವ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿ (ಚಂದ್ರನ ಆಕಾರದ) ಅನ್ನು ಚಂದನವತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಚಂದ್ರಹಾಸ (ಕುಂತಲ ರಾಜ) ಆಳುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣ ರಾಜನಿಗೆ ಈ ಹೆಸರು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಗಳು,ನಾಣ್ಯಗಳು,ಬಟ್ಟಲುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಸ್ತುಗಳು ಈ ಸ್ಥಳದ ಶ್ರೀಮಂತ ಇತಿಹಾಸದ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಗುಹೆ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ೮೦ ಅಡಿಗಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ರಹಸ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ದೇವಾಲಯದ ವಿವರಣೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿ ಗುಹೆ ದೇವಾಲಯ (ಅಂಕಲಿ ಮಠ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ - ಅಂಕಲಗಿಯಿಂದ ಬಂದ ಸಂತರು (ಬೆಲ್ಗೌಮ್) ಧ್ಯಾನಕ್ಕಾಗಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದರು) ಸೆಮಿಲುನಾರ್ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ದೈತ್ಯ ಏಕಶಿಲೆಯ ಬಂಡೆಗಳ ನಡುವೆ ಇದೆ, ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪೂರ್ವದ ಸ್ಥಳವು ಚಿತ್ರದುರ್ಗದಿಂದ ಮೂರು ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಗುಹೆಯ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡುವ ಸರೋವರವಿದೆ. ಸರೋವರದ ಸುತ್ತಲಿನ ಕಾಡು ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆಗೆ ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.ಚಿತ್ರದುರ್ಗದಲ್ಲಿರುವ ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿ ಗುಹೆ ದೇವಾಲಯದ ಒಳಾಂಗಣವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕತ್ತಲೆವಾಗಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಲು ಓಳಗೆ ಟಾರ್ಚ್ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳದಿಂದಾಗಿ ಈ ದೇವಾಲಯವು ಸಂತರು ಮತ್ತು ಐಷಿ ಗಳಿಗೆ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡುವ ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.ದೇವಾಲಯದ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವ ಯಾವುದೇ ಬೆಳಕು ಅಷ್ಟೇನೂ ಇಲ್ಲವಾದರೂ, ಅಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ತಂಪಾದ ಗಾಳಿ ಇರುತ್ತದೆ, ಅದು ವಾತಾವರಣವನ್ನು ತಂಪಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಬಂಡೆಯ ರಚನೆಯು ಸರಿಯಾದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಯಾಗಿದ್ದು, ದೇವಾಲಯದ ಒಳಗೆ ನೀವು ಎಂದಿಗೂ ಉಸಿರುಗಟ್ಟಿಸುವುದಿಲ್ಲ.ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ಶಿವಲಿಂಗ ಇರುವ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಸಂದರ್ಶಕರ ಕೊಠಡಿ, ಸಾಧುಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಕೊಠಡಿ, ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪೂರ್ವದ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೆತ್ತನೆಗಳು, ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡಲು ಕಪಾಟುಗಳು, ಗ್ರಂಥಾಲಯ, ಪೂಜಾ ಕೊಠಡಿ, ಮಲಗುವ ಕೋಣೆ ಮತ್ತು ಸ್ನಾನಗೃಹವಿದೆ.ಇಂದು, ಈ ಗುಹೆ ದೇವಾಲಯವು ಎಎಸ್ಐ (ಆರ್ಕಿಯಲಾಜಿಕಲ್ ಸರ್ವೆ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ) ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಕುಂತಲವನ್ನು ಆಳಿದ ಚಂದ್ರಹಾಸನ ಹೆಸರಿನ ನಂತರ ಗುಹೆಯ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಕೆಲವು ಶಾಸನಗಳು ಮೆಗಾಲಿಥಿಕ್ ಮತ್ತು ನವಶಿಲಾಯುಗದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದವು ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.ಗುಹೆ ದೇವಾಲಯದ ಹೊರಗೆ ಸರೋವರದ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ, ಮೊದಲ ಕನ್ನಡ ರಾಜವಂಶದ ಕದಂಬರ ಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿದ್ದ ರಾಜ ಮಯೂರಶರ್ಮನ ಶಿಲಾ ಶಾಸನವೂ ಇದೆ. ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿ ಗುಹೆ ದೇವಾಲಯದ ಹೊರತಾಗಿ, ಚಿತ್ರದುರ್ಗದಲ್ಲಿ ಅನ್ವೇಷಿಸಬಹುದಾದ ಇತರ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯೂರ್, ಹೊಲಾಲ್ಕೆರೆ, ಸಿರಿಗೆರೆ ಮತ್ತು ಮೊಲಕಲ್ಮುರು ಸೇರಿವೆ. ಚಿತ್ರದುರ್ಗಾ ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ 200 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ,ಇದು ರೈಲು ಮತ್ತು ರಸ್ತೆಯ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ಚಿತ್ರದುರ್ಗಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಉತ್ತಮ ಸಮಯವೆಂದರೆ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ನಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ ವರೆಗೆ.
ಇತಿಹಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಭೈರವೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಕನ್ನಡ ರಾಜವಂಶದ ಕದಂಬಸ್ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಮಯೂರಶರ್ಮಾ (ಸಿಇ ೩೪೫) ರ ಶಿಲಾಶಾಸನವಿದೆ.ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿ ಪೂರ್ವ-ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ತಾಣವಾಗಿದೆ, ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಪೂರ್ವ-ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಶತವಾಹನ ಕಾಲದಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಕುಂಬಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಕಬ್ಬಿಣಯುಗದಲ್ಲಿ ಮಾನವ ವಾಸಸ್ಥಾನ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಕೊಂಡರು.೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಬಿ ಎಲ್ ರೈಸ್, ಆರ್ ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್ ಮತ್ತು ಆರ್ ಶಮಶಾಸ್ತ್ರಿ ಅವರು ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಖನನ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡರು. ೧೯೨೯-೩೦ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಎಂ ಎಚ್ ಕೃಷ್ಣ ಗಮನಾರ್ಹ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರು.ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದ ಪುರಾತತ್ವ ಮತ್ತು ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದ ಆರ್. ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್ ಅವರು ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿಯನ್ನು ಮೊದಲು ಉತ್ಖನನ ಮಾಡಿದರು.ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಖನನಗಳನ್ನು ೧೯೨೮-೨೯ರಲ್ಲಿ ಎಚ್. ಎಂ. ಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮಾರ್ಟಿಮರ್ ವೀಲರ್ ಅವರು ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪುರಾತತ್ವ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದರು.ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಅವಧಿಗಳು; ಉತ್ಖನನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೆಗಾಲಿಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಸಾತವಾಹನ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದವು. ಕಬ್ಬಿಣಯುಗದಿಂದ ಚಂದ್ರವಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಹತ್ತಿರದ ಗುಡ್ಡಗಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಶಾಸನಗಳು ಚಾಲುಕ್ಯ ಮತ್ತು ಹೊಯ್ಸಳ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕದಂಬ ರಾಜವಂಶದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಮಯೂರ ವರ್ಮ ರಾಜನಿಗೆ ಸೇರಿದೆ.ಉತ್ಖನನ ಮಾಡಿದ ಸ್ಥಳದ ಒಟ್ಟು ಅಳತೆ ೭೩೦ ಮೀ × ೭೩೦ ಮೀ, ಮತ್ತು ಸೈಟ್ನ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿನ್ಯಾಸವು ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳ ಗೋಡೆಗಳು, ಮುಚ್ಚಿದ ಕಲ್ಲಿನ ಚರಂಡಿಗಳು, ಕೆಂಪು-ಜಲ್ಲಿಕಲ್ಲು ತುಂಬಿದ ಮಹಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ಬೆಂಕಿಗೂಡುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಸತಿ ಸಂಕೀರ್ಣವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಇದು ಶವಾಗಾರದ ಸ್ಥಳವೂ ಆಗಿತ್ತುಕಂಡುಬರುವ ಮಣ್ಣಿನ ಸಾಮಾನುಗಳಲ್ಲಿ ಮೆಗಾಲಿಥಿಕ್ ಕುಂಬಾರಿಕೆ, ರಸೆಟ್ ಬಣ್ಣದ ತೊಳೆಯುವ ಲೇಪಿತ (ರಸೆಟ್-ಲೇಪಿತ ಬಣ್ಣದ ಸಾಮಾನು), ಕೆಂಪು ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಸಾಮಾನುಗಳು ಮತ್ತು ರೂಲೆಟ್ ಸಾಮಾನುಗಳು ಸೇರಿವೆ.ಈ ಸರಕುಗಳ ಮೇಲಿನ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು ರೇಖೀಯ ಮತ್ತು ಜ್ಯಾಮಿತೀಯವಾಗಿದ್ದು, ಅವು ಕ್ರಿಸ್-ಕ್ರಾಸ್, ಚುಕ್ಕೆಗಳ ರೇಖೆಗಳು, ಮೊಟ್ಟೆಯೊಡೆದ ತ್ರಿಕೋನಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಈ ಸರಕುಗಳ ಆಕಾರಗಳು ಕೊಳವೆಯ ಆಕಾರದ ಮುಚ್ಚಳ, ಕ್ಯಾರಿನೇಟೆಡ್ ಬಟ್ಟಲುಗಳು, ಮೂರು ಕಾಲಿನ ಹಡಗುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ರೂಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹಡಗುಗಳಾಗಿವೆ.ಈ ಕೆಳಗಿನ ಭಾರತೀಯ ರಾಜರ ನಾಣ್ಯಗಳು ದೊರೆತಿವೆ: ಮೈಸೂರಿನ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ವೊಡೆಯಾರ್ III, ವಿಜಯನಗರದ ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ, ವಿವಿಧ ಸಾತವಾಹನ ರಾಜರು ಮತ್ತು ಹೊಯ್ಸಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಿರರಾಯ. ಪತ್ತೆಯಾದ ವಿದೇಶಿ ನಾಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಗಸ್ಟಸ್ ಸೀಸರ್‌ನ ಡೆನಾರಿ ಮತ್ತು ಚೀನೀ ಹಾನ್ ರಾಜವಂಶದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ವೂ ಟಿ ಅವರ ನಾಣ್ಯವೂ ಸೇರಿವೆ.