ಸದಸ್ಯ:Sharanabasava Dandin/ಉಮಾ ಡೋಗ್ರಾ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

 

Uma Dogra
ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮಾಹಿತಿ
ಜನನ (1957-04-23) ೨೩ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೫೭ (ವಯಸ್ಸು ೬೬)
New Delhi, India
ಸಂಗೀತ ಶೈಲಿIndian Classical Dance
ವೃತ್ತಿKathak Dancer, Teacher, Choreographer, Promoter, Oragnizer
ಸಕ್ರಿಯ ವರ್ಷಗಳು1972
Associated actsDurga Lal, Raghavan Nair, Amjad Ali Khan, Hema Malini, Asha Parikh, Saroja Vidyanathan, Ranjana Gauhar, Daksha Mashruwal, Vaibhav Arekar
ಅಧೀಕೃತ ಜಾಲತಾಣumadogra.com
Uma Dogra
ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮಾಹಿತಿ
ಜನನ (1957-04-23) ೨೩ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೫೭ (ವಯಸ್ಸು ೬೬)
New Delhi, India
ಸಂಗೀತ ಶೈಲಿ Indian Classical Dance
ವೃತ್ತಿ Kathak Dancer, Teacher, Choreographer, Promoter, Oragnizer
ಸಕ್ರಿಯ ವರ್ಷಗಳು 1972
Associated acts Durga Lal, Raghavan Nair, Amjad Ali Khan, Hema Malini, Asha Parikh, Saroja Vidyanathan, Ranjana Gauhar, Daksha Mashruwal, Vaibhav Arekar
ಅಧೀಕೃತ ಜಾಲತಾಣ umadogra.com

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅವರು ಮೋತಿರಾಮ್ ಮತ್ತು ಶಕುಂತಲಾ ಶರ್ಮಾ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ನವದೆಹಲಿಯ ಮಾಳವೀಯಾ ನಗರದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಉಮಾ ಅವರು 7 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಗುರು ಬನ್ಸಿಲಾಲ್ ಮತ್ತು ನಂತರ ಕಥಕ್ ಕೇಂದ್ರ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಕಥಕ್ ಡ್ಯಾನ್ಸ್ ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ರೆಬಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯ ಬಳಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದರು. ನಂತರ ಅವರು ಜೈಪುರ ಘರಾನಾ, ಪಂ. ದುರ್ಗಾ ಲಾಲ್ . [೧] ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಪಂ.ನಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಗಾಯನದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದರು. ಸಿತಾರ್ ವಾದಕರಾಗಿದ್ದ ಮೋತಿರಾಮ್ ಶರ್ಮಾ ಅವರು ಪಂ. ರವಿ ಶಂಕರ್ .

ವೃತ್ತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಮಾ ಡೋಗ್ರಾ ಪಂ.ನ ಗಂಡಾ ಬಂದ್ ಶಾಗೀರ್ದ್ ದುರ್ಗಾ ಲಾಲ್ . [೨] ರೆಬಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮತ್ತು ಪಂ.ನಲ್ಲಿ ಕಥಕ್ ಕಲಿತರು. ಬಿರ್ಜು ಮಹಾರಾಜ್ 1969 ರಿಂದ 1972 ರವರೆಗೆ. 1972 ರಿಂದ 1984 ರವರೆಗೆ ಇವರು ಗುರು ಪಂ.ನಲ್ಲಿ ಕಥಕ್ ಕಲಿತರು. ದುರ್ಗಾ ಲಾಲ್ [೧] ಮತ್ತು ಎಸ್ ಬಿ ಕೆ ಕೆ, ರಾಮಲೀಲಾ, ಸೂರದಾಸ್, ಶಾ-ನೆ-ಮೊಘಲ್ ನಿರ್ಮಾಣಗಳಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಮಾಡಿದರು. ಇವರು 1984 ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆಗೆ ತೆರಳಿದರು ಮತ್ತು ನೃತ್ಯ ಭಾರತಿ, ನೂಪುರ್ ಧಾರಾವಾಹಿ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಲೆಟ್ ಮೀರಾದಲ್ಲಿ ಹೇಮಾ ಮಾಲಿನಿಯೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ಝಂಕಾರ್ ಧಾರಾವಾಹಿಯಲ್ಲಿ ಆಶಾ ಪರೇಖ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.

ಉಮಾ ಡೋಗ್ರಾ 1990 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಯಾಮ್ ವೇದ್ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ಪರ್ಫಾರ್ಮಿಂಗ್ ಆರ್ಟ್ಸ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. [೩] ಭಾರತೀಯ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು, ಅದರ ಬ್ಯಾನರ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಕಳೆದ 25 ವರ್ಷಗಳಿಂದ [೨] [೪] [೫] ಇವರು ಮುಂಬೈನ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಉತ್ಸವಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. [೪] ಮೊದಲನೆಯದು, ಪಂ. ದುರ್ಗಾ ಲಾಲ್ ಉತ್ಸವವು ವರ್ಷದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. [೨] ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ರಂಗಭೂಮಿಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಯಾರು ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ನೋಡಿದೆ. [೩] 2020 ರಲ್ಲಿ, ಉತ್ಸವವು 30 ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿತು. [೬] ಎರಡನೆಯದು, ರೈನ್‌ಡ್ರಾಪ್ಸ್ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಡ್ಯಾನ್ಸ್ [೨] ಮುಂಬರುವ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ವಾದಕರಿಗೆ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವರು ಖಜುರಾಹೊ ನೃತ್ಯ ಉತ್ಸವ, ಮಾರ್ಗಜಿ ಉತ್ಸವದಂತಹ ಅನೇಕ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೭] ಇವರು ಮುಂಬೈನ ಉಮಾ ಡೋಗ್ರಾ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಕಥಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಥಕ್‌ನಲ್ಲಿ ತರಗತಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಕಥಕ್ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ವಾದಕ [೮] ಟೀನಾ ತಾಂಬೆ, [೯] ಬಾಲಿವುಡ್ ನಟಿ ಸೋನಮ್ ಕಪೂರ್, [೧೦] ಮತ್ತು ದೂರದರ್ಶನ ನಟಿ ರಚನಾ ಪರುಲ್ಕರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

"ನರ್ತಕರು ವೇದಿಕಯ ಮೇಲೆ ಹೋದಾಗ ಅವರು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ಅಧವಾ ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುದಿಲ್ಲ. ಈ ವಿಷಯ ಅಧವಾ ವಿಷಯ, ಇದುನಿಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಜೀವನ ನಿಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಆಲೋಚನೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಬುದ್ದವಂತಿಕೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ." -ಉಮಾ ಡೋಗ್ರಾ. ಇವರು 2014 ರಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಸ್ಥಳೀಯ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೋಂಡಿದ್ದಾರೆ. [೧೧] [೧೨] [೧೩]

18 ಮೇ 2016 ರಂದು, ಉಮಾ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಜಾನಪದ ಪ್ರತಿಪಾದಕಿ ಗೀತಾಂಜಲಿ ಶರ್ಮಾ [೧೪] ಅವರೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಉತ್ಸವ ಉಜ್ಜಯಿನಿ ಸಿಂಹಸ್ಥದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದಾರೆ. [೧೫]

ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಮಾ ಡೋಗ್ರಾ ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ನಿರ್ದೇಶಕರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. [೧೬] ಚಿತ್ರಾರ್ಥ ಸಿಂಗ್.ಅವರಿಗೆ ಒಬ್ಬ ಮಗಳು, ಸುಹಾನಿ ಸಿಂಗ್ ಬರಹಗಾರ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯಾ ಟುಡೇ ಪತ್ರಕರ್ತೆ, ಮತ್ತು ಮಗ ಮಾನಸ್ ಸಿಂಗ್ ನಟ. ಉಮಾ ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲಿಯ ಸಮಾಜದ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದೆ ತನ್ನ ಮನೆಯನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಸಮಾಜದೊಂದಿಗೆ ವಿವಾದವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಳು. ಗದ್ದಲದಿಂದ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಮನೆಯವರು ತೊಂದರೆಗೀಡಾಗಿದ್ದು, ಲಿಖಿತ ದೂರು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ’ ಎಂದು ಸೊಸೈಟಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ತಿಳಿಸಿದರು. [೧೭]

ಪುಸ್ತಕಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಇವರು ನರ್ತಕಿಯಾಗಿ ತನ್ನ ಪಯಣ ಮತ್ತು ಕಥಕ್‌ನ ತಂತ್ರಗಳ ಕುರಿತು "ಇನ್ ಪ್ರೈಸ್ ಆಫ್ ಕಥಕ್" ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಅವರು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. [೧೮] ಈ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯೆ ಹೇಮಾ ಮಾಲಿನಿ ರವರು 30 ಜನವರಿ 2015 ರಂದು ಸಂವೇದ ರಜತ್ ಜಯಂತಿ ಮಹೋತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. [೧೯]

ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಕೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನೃತ್ಯದ ಮೂಲಕ ನಿರ್ವಾಣ - ಉಮಾ ಅವರ ಗುರು ಪಂ. ಅವರ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಚಲನಚಿತ್ರ. ದುರ್ಗಾ ಲಾಲ್ . [೨೦]

ಕಥಕ್ ಶಾಲೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಮಾ ಡೋಗ್ರಾ ಅವರ ಕಥಕ್ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಉಮಾ ಡೋಗ್ರಾ ಅವರು ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. [೧೪] ಇದರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತರಗತಿಯ ಬೋಧನೆ, ಕಾರ್ಯಾಗಾರಗಳು, ಮಾಸ್ಟರ್ ತರಗತಿಗಳು, ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ಸೆಮಿನಾರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ಸವಗಳು ಸೇರಿವೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

 

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]


  [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]]

  1. ೧.೦ ೧.೧ "Repose in rhythm". The Hindu (in Indian English). 11 February 2011.
  2. ೨.೦ ೨.೧ ೨.೨ ೨.೩ Kothari, Sunil (6 August 2015). "Young, able and willing". The Hindu (in Indian English).
  3. ೩.೦ ೩.೧ Modi, Chintan Girish (5 March 2016). "Remembering a maestro". The Hindu (in Indian English).
  4. ೪.೦ ೪.೧ Kothari, Sunil (8 October 2015). "In memory of a dance guru". The Hindu (in Indian English).
  5. Ghosh, Tanushree (6 February 2014). "A dance tribute". Mint (newspaper).
  6. "Prominent dancers perform at the 30th Pandit Durgalal Festival". 31 March 2020.
  7. Subramanian, Mahalakshmi. "Dancers like Uma Dogra and Vaibhav Arekar, drew an overwhelming crowd". DNA. Retrieved 31 December 2013.
  8. Dave, Ranjana (12 April 2018). "Joining the dots with dance". The Hindu.
  9. "Opening minds to classical arts". 19 May 2009.
  10. "The restless actor". The Hindu (in Indian English). 19 February 2016.
  11. Sarkar, Gaurav (12 June 2015). "Danseuse Uma Dogra to get National Award for Kathak". dna (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 12 June 2015.
  12. "Prez Confers Sangeet Natak Akademi Awards". 23 October 2015. Archived from the original on 11 September 2016.
  13. "Sangeet Natak Akademi delegation meets PM Modi". HT. 24 October 2015.
  14. ೧೪.೦ ೧೪.೧ Denishua, HPA. "School of Kathak | Uma Dogra". umadogra.com.
  15. Sinha, Manjari (26 May 2016). "Joy sheer joy…". The Hindu (in Indian English).
  16. 28th National Film Awards
  17. "Mumbai: Kathak dancer takes on Goregaon society over feeding stray dogs". mid-day. 24 March 2019.
  18. Denishua, HPA. "Book | Uma Dogra". umadogra.com.
  19. "Book Review – In praise of Kathak – Shyamhari Chakra". narthaki.com. Samved Society.
  20. "Moving Stories – Indian Express". archive.indianexpress.com. 26 April 2012.