ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಕಾಶ್ ಘೋಷ್

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ


Jnan Prakash Ghosh
ಜನ್ಮನಾಮJnan Prakash Ghosh
ಜನನ8 May 1909
ಮೂಲಸ್ಥಳಕೊಲ್ಕತ್ತ, India
ಮರಣ1997 (ವಯಸ್ಸು ೮೭–೮೮) (aged 88)
ಸಂಗೀತ ಶೈಲಿHindustani Classical Music
ವೃತ್ತಿTabla player, musicologist
ವಾದ್ಯಗಳುVocals, Tabla, Harmonium

ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಕಾಶ್ ಘೋಷ್ (8 ಮೇ 1909 - 18 ಫೆಬ್ರವರಿ 1997) ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 'ಗುರು' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಕಾಶ್ ಘೋಷ್ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಫರುಖಾಬಾದ್ ಘರಾನಾದ ಭಾರತೀಯ ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ ಮತ್ತು ತಬಲಾ ವಾದಕ ಮತ್ತು ಖ್ಯಾತ ಸಂಗೀತ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ.

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಹಿನ್ನೆಲೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಇವರು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಹೊಂದಿರುವ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ದ್ವಾರಕಾನಾಥ್ ಘೋಸ್ (1847-1928) ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ, ಇವರು 1875 ರಲ್ಲಿ ದ್ವಾರಕಿನ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾದ "ದ್ವಾರ್ಕಿನ್ ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ " ಅನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದರು. [೧] ಅವರು ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಚರ್ಚ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದರು [೨] ಅವರು ಕ್ರೀಡೆಗಳಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು (ಅವರು ಸಾಕರ್, ಹಾಕಿ, ಪೋಲೊ ಮತ್ತು ಬಿಲಿಯರ್ಡ್ಸ್ ಆಡುತ್ತಿದ್ದರು). ಅವರು ಚಿತ್ರಕಲೆ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನೂ ಮಾಡಿದರು, ಆದರೆ ಸಾಕರ್ ಪಂದ್ಯವೊಂದರಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣಿನ ಗಾಯದಿಂದಾಗಿ ಇವುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಯಿತು.

ನಂತರ ಅವರು ಸಂಗೀತದತ್ತ ಹೊರಳಿದರು. ಗಿರಿಜಾ ಶಂಕರ್, ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಸಾಗೀರ್ ಖಾನ್ ಮತ್ತು ಮೊಹಮ್ಮದ್ ದಾಬೀರ್ ಖಾನ್ ಅವರಿಂದ ಗಾಯನದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದರು. ಅವರು ಫರುಖಾಬಾದ್ ಘರಾನಾದ ಉಸ್ತಾದ್ ಮಾಸಿತ್ ಖಾನ್ ಅವರಿಂದ ತಬಲಾ ಪಾಠಗಳನ್ನು ಕಲಿತರು ಮತ್ತು ಅವರ ಹಿರಿಯ ಶಿಷ್ಯರಾದರು [೩] ಮತ್ತು ನಂತರ ಪಂಜಾಬ್ ಘರಾನಾದ ಉಸ್ತಾದ್ ಫಿರೋಜ್ ಖಾನ್ ಅವರ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿದ್ದರು .

ವೃತ್ತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅವರು ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ 15 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ಮಾಪಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ, ಲಘು ಸಂಗೀತ, ಆಧುನಿಕ, ಆರ್ಕೆಸ್ಟ್ರಾ, ಕೋರಲ್ ಮತ್ತು ತಾಳವಾದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ತುಣುಕುಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಅವರು ಸೌರವ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ನ ಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು 'ಸಂಗೀತ ಸಂಶೋಧನಾ ಅಕಾಡೆಮಿ'ಯೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ಅನೇಕ ಬಂಗಾಳಿ ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಂಗೀತ ನೀಡಿದರು, ಜದುಭಟ್ಟ, ಅಂಧಾರೆ ಅಲೋ ಮತ್ತು ರಾಜಲಕ್ಷ್ಮಿ ಒ ಶ್ರೀಕಾಂತ (1958) [೪] ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬೇಕಾದ ಸಂಗತಿ. ಅವರು ವಿವಿಧ ಕಲಾವಿದರು ಹಾಡಿದ ಹಲವಾರು ಜನಪ್ರಿಯ ಗ್ರಾಮಫೋನ್ ದಾಖಲೆಗಳಿಗೆ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ತಾಳವಾದ್ಯ ಭಾರತದ ಡ್ರಮ್ಸ್ ಎಂಬ [೫] ಮತ್ತು ಜುಗಲ್ಬಂಧಿ ಪಂಡಿತ್ ವಿ.ಜಿ. ಜೋಗ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಅವರನ್ನು ವ್ಯಾಪಕ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟಿವೆ ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ ಮತ್ತು ಪಿಟೀಲು ಮೇಲೆ.   ತನ್ನ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಒಂದು ಚತುರಂಗ ಕರೆಯಲಾಯಿತು - ತಬಲಾ, pakhawaj, ಕಥಕ್ ಮತ್ತು ತರಾನಾ ಒಳಗೊಂಡ. ತನ್ನೊಂದಿಗೆ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಶಿಷ್ಯರಿಗೆ ಸಂಜೆ ತಡವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವಂತೆ ಅವನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿವಿಗೆ ತಲುಪುವ ಯಾವುದೇ ದೋಷಗಳನ್ನು ಅವನು ಸರಿಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

1974 ರಲ್ಲಿ, ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಅನ್ನು ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. [೬] ಇದರ ನಂತರ 1984 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಅವರಿಗೆ ಪದ್ಮಭೂಷಣ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು.

[೭]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. "Pandit Jnan Prakash Ghosh". angelfire.com. Retrieved 10 July 2013.
  2. Some Alumni of Scottish Church College in 175th Year Commemoration Volume. Scottish Church College, April 2008, page 589
  3. Kumāraprasāda Mukhopādhyāẏa (1 January 2006). The Lost World of Hindustani Music. Penguin Books India. p. 9. ISBN 978-0-14-306199-1. Retrieved 10 July 2013.
  4. ಅಂತರಜಾಲ ಸಿನೆಮಾ ದತ್ತಸಂಚಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶ್ ಘೋಷ್
  5. "Jnan Prakash Ghosh, Drums of India Vol 2". Boomkat. Archived from the original on 10 May 2008. Retrieved 17 July 2008.
  6. "SNA: List of Sangeet Natak Akademi Ratna Puraskarwinners (Akademi Fellows)". Official website. Archived from the original on 4 March 2016.
  7. "Padma Awards". Ministry of Communications and Information Technology (India). Archived from the original on 17 February 2012. Retrieved 8 March 2009.