ಆರ್ಥಿಕ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಆರ್ಥಿಕ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರವು ಜನರು (ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು) ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧದ ಅಧ್ಯಯನವಾಗಿದೆ. ಆರ್ಥಿಕ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರವು ಕೃಷಿಶಾಸ್ತ್ರ, ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರ, ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರ, ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ, ಜನಾಂಗಶಾಸ್ತ್ರ, ಅರಣ್ಯ, ಅನುವಂಶಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು, ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ಭೂವಿಜ್ಞಾನ, ತೋಟಗಾರಿಕೆ, ಔಷಧ, ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವವಿಜ್ಞಾನ, ಪೋಷಣೆ, ಔಷಧಶಾಸ್ತ್ರ‌‌‌‌ದಂತಹ, ಮತ್ತು ಸ್ಥಾಪಿತ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅನೇಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ

ಜನಾಂಗಗಳು (ಜನಾಂಗದವರು: ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗುಂಪು) ಮತ್ತು ಬೋಟನಿಕೋಸ್ (ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು) ಮತ್ತು ಜನಾಂಗದ ಸಸ್ಯಗಳ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಯನದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಆಧರಿಸಿರುವ ಎಥ್ನೋಬೋಟನಿ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಆರ್ಥಿಕ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರವು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಆರ್ಥಿಕ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರವು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯ ಕೃಷಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.

ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಸ್ಪೇನ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಆರಂಭಿಕ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮಸಾಲೆಗಳಿಗಾಗಿ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್ ಪರಿಶೋಧನೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೮ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್ ರಾಜ ಮೂರನೇ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸಸ್ಯವರ್ಗದ ಬಗ್ಗೆ ಕಲಿಯುವ ಪ್ರಯೋಜನಕ್ಕಾಗಿ, ಹಾಗೆಯೇ ರಾಜರ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಮತ್ತು ಉದ್ಯಾನವನವನ್ನು ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಚಿತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿರ್ಮಿಸಲು ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ದಂಡಯಾತ್ರೆ ಮಾಡಿದರು. ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಅನೇಕ ಸಸ್ಯಗಳ ಔಷಧೀಯ ಉಪಯೋಗಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರು.[೧]

ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಸಾಲೆ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಸ್ಥಳವೆಂದರೆ ಸ್ಪೈಸ್ ದ್ವೀಪಗಳ., ಇದು ೧೫೧೩ ರಿಂದ ಪೋರ್ಚುಗೀಸರ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿದ್ದಿತ್ತು. ನಂತರ ೧೭ ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ಡಚ್ಚರು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸ್ಪೈಸ್ ದ್ವೀಪಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಮೆಗೆಲ್ಲನ್ ನನ್ನು ಸಮುದ್ರಯಾನಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಿತು. ಆದರೆ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್ ನಿಯಂತ್ರಣದಿಂದ ಸಾಧ್ಯಾವಾಗಲಿಲ್ಲ.[೨]

ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಬಹುದಾದ ದಾಲ್ಚಿನ್ನಿ, ಲವಂಗ, ಜಾಯಿಕಾಯಿ ಮತ್ತು ಮೆಣಸುಗಳಂತಹ ಹಲವಾರು ಮಸಾಲೆಗಳಿವೆ ಎಂದು ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್ ಅವರು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್ ಅವರು ವಿವಿಧ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಮಸಾಲೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು.

ಶುಂಠಿ ಕಸಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನ್ಯೂ ಸ್ಪೇನ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಭೂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಶುಂಠಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಹಿಸ್ಪಾನಿಯೋಲಾದ ಕೆರಿಬಿಯನ್ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಶುಂಠಿ ಬೆಳೆಯಿತು. ಹಿಸ್ಪಾನಿಯೋಲಾದಲ್ಲಿ ೧೬ ನೇ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ಕರೆ ಬೆಳೆಗಿಂತಲೂ ಶುಂಠಿಯು ದೊಡ್ಡ ಬೆಳೆಯಾಗಿತ್ತು.

ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ಆಹಾರ ಸಸ್ಯಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮಾನವರು ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುವ ಸಸ್ಯಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಆಹಾರ ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಬೆಳೆಸಬಹುದಾದ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಬಾರಿ ಹೊಸ ಬೆಳೆ ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಅಕ್ಕಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸುಮಾರು ೫೦೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ಮೊದಲು ಬೆಳೆಸಲಾಯಿತು. ಅಕ್ಕಿ ಮತ್ತು ಅಮೇರಿಕನ್ ಕಾಡು ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಹೊಂದಿಸಲಾಯಿತು.[೩] ಸಾಮಾನ್ಯಾವಾಗಿ ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಬೆಳೆಯಬಹುದು. ಮಳೆ ಬೀಳುವ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಅಕ್ಕಿ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಭತ್ತದ ಹೊಟ್ಟು ಸಾರ ಇಟಿಒಎಸಿ ಉತ್ಕರ್ಷಣ ನಿರೋಧಕವಾಗಿದೆ.

ಫ್ಲೋರಿಡಾ ಕಿತ್ತಳೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಫ್ಲೋರಿಡಾದಲ್ಲಿ ಸಿಟ್ರಸ್ ಒಂದು ವಾಣಿಜ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ. ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣವು ತಂಪಾದ ರಾತ್ರಿಯ ತಾಪಮಾನವಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಉಷ್ಣವಲಯದ ಹವಾಮಾನದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಗಾರರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಣ್ಣನ್ನು ಎಥಿಲೀನ್‌ಗೆ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ.

ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸೇಬುಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಚಾಪ್ಮನ್ ೪೮ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅಮೆರಿಕದ ವಾಯುವ್ಯದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಸೇಬು ಬೀಜಗಳನ್ನು ಹರಡಲು ಮತ್ತು ಮರಗಳನ್ನು ನೆಡಲು ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಸೇಬು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಬಹುಪಾಲು ರೆಡ್ ಡೆಲಿಶಿಯಸ್, ಗೋಲ್ಡನ್ ಡೆಲಿಶಿಯಸ್ ಮತ್ತು ಗ್ರಾನ್ನಿ ಸ್ಮಿತ್‌ಗಳು ಇರುತ್ತವೆ.

ಅಲಂಕಾರಿಕ ಸಸ್ಯಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಾರ್ನೇಷನ್ ಹೂವು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಗುಲಾಬಿ ಬಣ್ಣದ ಕಾರ್ನೇಷನ್ ಹೂವು

ಕಾರ್ನೇಷನ್‌ಗಳು ೧೦ ರಿಂದ ೧೫ ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್‌ನ ತಂಪಾದ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ.[೪] ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಸಾಲೆಯುಕ್ತ ಪರಿಮಳವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.

ಕ್ರೇಪ್ ಮರ್ಟಲ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕ್ರೇಪ್ ಮರ್ಟಲ್

ಕ್ರೇಪ್ ಮರ್ಟಲ್ (ಲಾಗರ್ಸ್ಟ್ರೋಮಿಯಾ ಎಸ್ಪಿಪಿ. ಎಲ್) ಯು.ಎಸ್ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಹೂಬಿಡುವ ಪೊದೆಗಳು ಅವು ಮೂಲತಃ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದಿಂದ ಬಂದವು. ೩೫ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಿಧದ ಕ್ರೇಪ್ ಮರ್ಟಲ್‌ಗಳಿವೆ. ಕೀಟ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಕ್ರೇಪ್ ಮರ್ಟಲ್‌ಗಳನ್ನು ಕೀಟ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಅತಿಥೇಯ ಮರಗಳಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು.[೫]

ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ, ವಿಕಸನ ಮತ್ತು ಸಿಸ್ಟಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬೆಳೆಸಿದ ಸಸ್ಯಗಳ ವಿಕಾಸದ ಅಧ್ಯಯನವು ಪಳಗಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಸ್ಯದ ಲಕ್ಷಣಗಳ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಆಯ್ಕೆಯ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಡಿಎನ್ಎ ಮತ್ತು ಕಾಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಧಾನ್ಯಗಳ ರೀತಿಯ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನ ಸೇರಿದಂತೆ ಭೌತಿಕ ಪುರಾವೆಗಳು ಮೆಕ್ಕೆ ಜೋಳವು ಮಧ್ಯ ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ಮೆಕ್ಸಿಕೊದಲ್ಲಿ ಕಾಡು ಹುಲ್ಲುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಮೆಕ್ಕೆ ಜೋಳವು ಅರಾವಾಕ್ ಪದ ಮಾ-ಹಿಝ್‌ನ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್ ರೂಪಾಂತರವಾಗಿದೆ. ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್ ಮೊದಲು ಕೆರಿಬಿಯನ್ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಿತು. ನಂತರ ಅದನ್ನು ಯುರೋಪ್ಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. https://link.springer.com/article/10.1007/BF02858983
  2. https://muse.jhu.edu/article/205296
  3. https://web.archive.org/web/20090203082321/http://pws.byu.edu/pas100/rcssdom.htm
  4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4500917/
  5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5198226/