ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್೧
 ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್೧ ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಕಾನ್ಫಿಗರೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿದೆ | |||||
| ಮಿಷನ್ ಪ್ರಕಾರ | ಸೌರ ವೀಕ್ಷಣೆ | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| ಆಪರೇಟರ್ | ಇಸ್ರೋ | ||||
| ಸಿಓಎಸ್ಪಿಏಆರ್ ಐಡಿ | 2023-132A | ||||
| ಎಸ್ಎಟಿಸಿಎಟಿ ಐಡಿ ಸಂಖ್ಯೆ |
| ||||
| ಜಾಲತಾಣ | www | ||||
| ಮಿಷನ್ ಅವಧಿ | 5.2 ವರ್ಷಗಳು (ಯೋಜಿತ)[೧] 1 year, 2 months and 8 days ಕಳೆಯಿತು | ||||
| ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಪ್ರಾರಂಭ | |||||
| ಬಿಡುಗಡೆ ದಿನಾಂಕ | 2 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023, 11:50 ಭಾರತದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾಲಮಾನ[೨][೩] | ||||
| ರಾಕೆಟ್ | ಪಿಎಸ್ ಎಲ್ ವಿ-ಎಕ್ಸ್ ಎಲ್ | ||||
| ಲಾಂಚ್ ಸೈಟ್ | ಸತೀಶ್ ಧವನ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರ | ||||
| ಗುತ್ತಿಗೆದಾರ | ಇಸ್ರೋ | ||||
| Orbital parameters | |||||
| Period | 177.86 ದಿನಗಳು[೪] | ||||
ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ ೧ ಸೌರ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ) ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿವೆ. ಇದನ್ನು ಭೂಮಿಯಿಂದ ಸುಮಾರು 1.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ನಡುವಿನ ಲಗ್ರಾಂಜನ ಬಿಂದುವಿನ ಸುತ್ತ ಹಾಲೋ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗುವುದು, ಅಲ್ಲಿ ಅದು ಸೌರ ವಾತಾವರಣ, ಸೌರ ಕಾಂತೀಯ ಚಂಡಮಾರುತ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ಸುತ್ತಲಿನ ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಅವುಗಳ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತದೆ.[೫]
ಇದು ಸೂರ್ಯನನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2, 2023 ರಂದು 11:50 ಕ್ಕೆ ಪಿಎಸ್ಎಲ್ ವಿ-ಎಕ್ಸ್ ಎಲ್ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನ ನಲ್ಲಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಇಸ್ರೋದ ಚಂದ್ರಯಾನ-೩ ಯಶಸ್ವಿ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್‌ನ ಹತ್ತು ದಿನಗಳ ನಂತರ ಇದನ್ನು ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಸುಮಾರು ಒಂದು ಗಂಟೆಯ ನಂತರ ತನ್ನ ಉದ್ದೇಶಿತ ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸೇರಿತು.[೬] ಸುಮಾರು 12:54 ಯ ನಂತರ ಅದನ್ನು ನಾಲ್ಕನೇ ಹಂತದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಯಿತು.
ಉದ್ದೇಶಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆದಿತ್ಯ ಎಲ್1 ರ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶಗಳು:
- ಸೌರ ಮೇಲಿನ ವಾತಾವರಣದ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ (ಕ್ರೋಮೋಸ್ಫಿಯರ್ ಮತ್ತು ಕರೋನಾ)
- ಕ್ರೋಮೋಸ್ಫಿರಿಕ್ ಮತ್ತು ಕರೋನಲ್ ಹೀಟಿಂಗ್ ಅಧ್ಯಯನಗಳು, ಭಾಗಶಃ ಅಯಾನೀಕರಿಸಿದ ಪ್ಲಾಸ್ಮಾದ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ, ಕರೋನಲ್ ಮಾಸ್ ಎಜೆಕ್ಷನ್‌ಗಳ ಪ್ರಾರಂಭ ಮತ್ತು ಜ್ವಾಲೆಗಳ ವಿನಿಮಯ
- ಇನ್-ಸಿಟು ಪಾರ್ಟಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಪ್ಲಾಸ್ಮಾ ಪರಿಸರದ ವೀಕ್ಷಣೆ, ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಕಣದ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಡೇಟಾವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು
- ಸೌರ ಕರೋನದ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಅದರ ಶಾಖ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ
- ಕರೋನಲ್ ಮತ್ತು ಕರೋನಲ್ ಲೂಪ್ ಪ್ಲಾಸ್ಮಾದ ನಿರ್ಣಯ: ತಾಪಮಾನ, ವೇಗ, ಸಾಂದ್ರತೆ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಿಎಂಇ ಗಳ ಮೂಲ ಪತ್ತೆ
- ಸೌರ ಸ್ಫೋಟದ ಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಬಹು ಪದರಗಳಲ್ಲಿ (ಕ್ರೋಮೋಸ್ಪಿಯರ್, ಬೇಸ್ ಮತ್ತು ಎಕ್ಸ್ಟೆಂಡೆಡ್ ಕರೋನಾ) ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಅನುಕ್ರಮದ ನಿರ್ಣಯ
- ಸೌರ ಕರೋನಾದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಕ್ ಫೀಲ್ಡ್ ಟೋಪೋಲಜಿ ಮತ್ತು ಮಾಪನ.[೭]
ಇತಿಹಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಆದಿತ್ಯನನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ ಸಲಹಾ ಸಮಿತಿಯು ಜನವರಿ 2008 ರಲ್ಲಿ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಮಾಡಿತು. ಇದನ್ನು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ 400ಕೆಜಿ (880 ಎಲ್ ಬಿ), ಲಿಯೋ (800 ಕಿಮೀ) ಸೌರ ಕರೋನಾವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಕರೋನಾಗ್ರಾಫ್ ಹೊಂದಿರುವ ಉಪಗ್ರಹ ಎಂದು ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು, 2016-2017 ರ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 3 ಕೋಟಿ ಭಾರತಿಯ ರೂಪಾಯಿಯ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು.[೮][೯][೧೦] ಅಂದಿನಿಂದ ಮಿಷನ್‌ನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಈಗ ಇದನ್ನು ಲ್ಯಾಗ್ರೇಂಜ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಎಲ್1 ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲು ಸಮಗ್ರ ಸೌರ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪರಿಸರ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯ ಯೋಜಿಸಿದೆ,[೧೧] ಆದ್ದರಿಂದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು "ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್೧" ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಮಿಷನ್ ಉಡಾವಣಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ₹785.3 ಮಿಲಿಯನ್ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೧೨]
ಹೆಸರು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]"ಆದಿತ್ಯ" ಎಂಬ ಹೆಸರು ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಪೂಜ್ಯ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಯಾದ ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಬಂದಿದೆ. "ಎಲ್೧" ಪದನಾಮವು ಲಗ್ರಾಂಜನ ಬಿಂದು ೧ (ಲಗ್ರೇಂಜ್ ಪಾಯಿಂಟ್) ಅನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಹೊಂದಿಸಲಾದ ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ನಡುವೆ ಇರುವ ನಿಖರವಾದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಅವಲೋಕನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ಮಿಷನ್ ಉಡಾವಣೆಯಾದ ನಂತರ ಎಲ್೧ ಬಿಂದುವಿನ ಹಾಲೋ ಕಕ್ಷೆ ಸSeral[೧೩] ಸುಮಾರು ಭೂಮಿಯ 109 ದಿನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಇದು ಸುಮಾರು 1,500,000 ಕಿಮೀ ದೂರದ ಭೂಮಿಯಿಂದ ಎಲ್೧ ಪಾಯಿಂಟ್ ಸುತ್ತ ಹಾಲೋ ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯು ಅದರ ಯೋಜಿತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಹಾಲೋ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು 0.2 - 4 ರ ನಿಲ್ದಾಣ ಕೀಪಿಂಗ್ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.[೧೪] 1,500 ಕೆಜಿ (3,300 ಎಲ್ಬಿ) ಉಪಗ್ರಹವು ಕರೋನಲ್ ತಾಪನ, ಸೌರ ಮಾರುತದ ವೇಗವರ್ಧನೆ, ಕರೋನಲ್ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟೋಮೆಟ್ರಿ, ಮೂಲ-ಯುವಿ ಸೌರ ವಿಕಿರಣದ ಮೂಲ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ (ಇದು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಚಾಲನೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ) ಸೇರಿದಂತೆ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಉದ್ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಏಳು ವಿಜ್ಞಾನ ಪೇಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಒಯ್ಯುತ್ತದೆ. ಸೌರ ದ್ಯುತಿಗೋಳದಿಂದ ಕ್ರೋಮೋಸ್ಪಿಯರ್ ಮತ್ತು ಕರೋನಾ, ಶಕ್ತಿಯುತ ಕಣದ ಹರಿವುಗಳು ಮತ್ತು ಸೌರ ಮಾರುತಗಳ ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸೌರ ಕಾಂತೀಯ ಬಿರುಗಾಳಿಗಳನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಮೂಲಕ ಭೂಮಿಯ ಸುತ್ತಲಿನ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪರಿಸರದ ಸ್ಥಳದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಮತ್ತು ನೆಲದ-ಆಧಾರಿತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರುತ್ತವೆ.
ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್1 ಸೂರ್ಯನ ದ್ಯುತಿಗೋಳ, ವರ್ಣಗೋಳ ಮತ್ತು ಕರೋನದ ವೀಕ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಒಂದು ಉಪಕರಣವು ಎಲ್1 ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು ತಲುಪುವ ಸೌರ ಶಕ್ತಿಯ ಕಣಗಳ ಹರಿವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟೋಮೀಟರ್ ಪೇಲೋಡ್ ಎಲ್1 ಸುತ್ತ ಹಾಲೋ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಪೇಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಭೂಮಿಯ ಆಯಸ್ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪದ ಹೊರಗೆ ಇರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಮೂಲ ಆದಿತ್ಯ ಮಿಷನ್ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದಂತೆ ಕಡಿಮೆ ಭೂಮಿಯ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.[೧೫]
ಸೌರ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಗೆಹರಿಯದ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಸ್ಯೆಯೆಂದರೆ ಸೂರ್ಯನ ಮೇಲಿನ ವಾತಾವರಣವು 1,000,000 ಆಗಿದೆ. ಬಿಸಿ ಆದರೆ ಕಡಿಮೆ ವಾತಾವರಣವು ಕೇವಲ 6,000 ಆಗಿದೆ ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಸೂರ್ಯನ ವಿಕಿರಣವು ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣದ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಅನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ನಿಖರವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿಲ್ಲ. ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯು ಸೂರ್ಯನ ವಾತಾವರಣದ ವಿವಿಧ ಪದರಗಳ ಏಕಕಾಲಿಕ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ, ಇದು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಚಾನೆಲ್ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಒಂದು ಪದರದಿಂದ ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್1 ಮಿಷನ್ ಸೂರ್ಯನ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಸಮಗ್ರ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸೌರ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಹೀಲಿಯೋಫಿಸಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಕೆಲವು ಮಹೋನ್ನತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತದೆ.
ಆದಿತ್ಯ ಎಲ್1 ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಪೇಲೋಡ್‌ಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್1 ನ ವಿಜ್ಞಾನ ಪೇಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿವೆ. ಎಲ್ಲಾ ಪೇಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಇಸ್ರೋದ ವಿವಿಧ ಕೇಂದ್ರಗಳ ನಿಕಟ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
| ಸಂಖ್ಯೆ | ಪೇಲೋಡ್ | ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು |
|---|---|---|
| 1 | ಗೋಚರಿಸುವ ಎಮಿಷನ್ ಲೈನ್ ಕರೋನಾಗ್ರಾಫ್ | ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಆಸ್ಟ್ರೋಫಿಸಿಕ್ಸ್, ಬೆಂಗಳೂರು |
| 2 | ಸೌರ ನೇರಳಾತೀತ ಇಮೇಜಿಂಗ್ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್ | ಇಂಟರ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಖಗೋಳವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಖಗೋಳ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ, ಪುಣೆ |
| 3 | ಆದಿತ್ಯ ಸೌರ ಮಾರುತ ಕಣ ಪ್ರಯೋಗ | ಭೌತಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ, ಅಹಮದಾಬಾದ್ |
| 4 | ಆದಿತ್ಯಗಾಗಿ ಪ್ಲಾಸ್ಮಾ ವಿಶ್ಲೇಷಕ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ | ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ, ವಿಕ್ರಮ್ ಸಾರಾಭಾಯ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರ, ತಿರುವನಂತಪುರಂ |
| 5 | ಸೌರ ಕಡಿಮೆ ಶಕ್ತಿಯ ಎಕ್ಸ್-ರೇ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರೋಮೀಟರ್
ಹೈ ಎನರ್ಜಿ ಎಲ್1 ಆರ್ಬಿಟಿಂಗ್ ಎಕ್ಸ್-ರೇ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರೋಮೀಟರ್ |
ಯುಆರ್ ರಾವ್ ಉಪಗ್ರಹ ಕೇಂದ್ರ, ಬೆಂಗಳೂರು |
| 6 | ಸುಧಾರಿತ ಟ್ರೈ-ಆಕ್ಸಿಯಲ್ ಹೈ ರೆಸಲ್ಯೂಶನ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟೋಮೀಟರ್‌ಗಳು | ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋ ಆಪ್ಟಿಕ್ಸ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ, ಬೆಂಗಳೂರು |
ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸಂಭಾವ್ಯ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್1 ಮಿಷನ್ ಸೂರ್ಯನ ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪರಿಸರದೊಂದಿಗಿನ ಅದರ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಿಂದ ಯೋಜಿತ ಅವಲೋಕನಗಳು ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯು ಸೌರ ಮತ್ತು ಹೀಲಿಯೋಫಿಸಿಕ್ಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಅದ್ಭುತ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು:
- ಕರೋನಲ್ ಹೀಟಿಂಗ್ ಮೆಕ್ಯಾನಿಸಂ: [೧೬] ಸೌರ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಕೇಂದ್ರ ಒಗಟುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕರೋನಲ್ ಹೀಟಿಂಗ್ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ - ಏಕೆ ಸೂರ್ಯನ ಕರೋನವು ಅದರ ಮೇಲ್ಮೈಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಿಸಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್1 ನ ಉಪಕರಣಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸೌರ ನೇರಳಾತೀತ ಇಮೇಜಿಂಗ್ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್ (SUIT) ಮತ್ತು ವಿಸಿಬಲ್ ಎಮಿಷನ್ ಲೈನ್ ಕರೋನಾಗ್ರಾಫ್ (VELC), ಕರೋನಾದ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜನೆಯ ವಿವರವಾದ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಕರೋನಾದ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಸೂರ್ಯನ ಈ ಹೊರ ಪದರವನ್ನು ಬಿಸಿಮಾಡಲು ಕಾರಣವಾದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿಡಲು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಆಶಿಸಿದ್ದಾರೆ.
- ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆ:[೧೭] ಸೂರ್ಯನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹವಾಮಾನ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಊಹಿಸಲು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ, ಇದು ಭೂಮಿಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದ ಮೇಲೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರುತ್ತದೆ. ಮಿಷನ್‌ನ ಡೇಟಾವು ಸೌರ ಜ್ವಾಲೆಗಳು, ಕರೋನಲ್ ಮಾಸ್ ಎಜೆಕ್ಷನ್‌ಗಳು (CMEಗಳು) ಮತ್ತು ಸೌರ ಶಕ್ತಿಯ ಕಣಗಳ (SEP) ಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಒಳನೋಟಗಳು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಹವಾಮಾನ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಹೆಚ್ಚು ನಿಖರವಾದ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಮತ್ತು ಪವರ್ ಗ್ರಿಡ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಅವುಗಳ ಸಂಭಾವ್ಯ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಬಹುದು.
- ಸೌರ ಮಾರುತ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಕ್ ಫೀಲ್ಡ್ ಅಧ್ಯಯನಗಳು: ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್1 ನ ಸಾಧನಗಳಾದ ಆದಿತ್ಯ ಸೌರ ಮಾರುತದ ಕಣ ಪ್ರಯೋಗ (ASPEX) ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟೋಮೀಟರ್ ಸೌರ ಮಾರುತದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಅಂತರಗ್ರಹ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಮಗ್ರ ನೋಟವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಡೇಟಾವು ಸೌರ ಮಾರುತದ ನಡವಳಿಕೆಯ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟೋಸ್ಪಿಯರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಅದರ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಈ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪರಿಸರದ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್‌ನ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ.
- ಭೂಮಿಯ ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು: ಸೂರ್ಯನ ಚಟುವಟಿಕೆಯು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯ ಹವಾಮಾನದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಹುದು. ಆದಿತ್ಯ-L1 ನ ಸಮೀಪದ ನೇರಳತೀತ ವಿಕಿರಣದ ಅವಲೋಕನಗಳು ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ವಾತಾವರಣದ ಮೇಲೆ ಅದರ ಪ್ರಭಾವವು ಸೌರ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಭೂಮಿಯ ಹವಾಮಾನ ಮಾದರಿಗಳ ಮೇಲೆ ಹೇಗೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನವಜನ್ಯ ಅಂಶಗಳ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹುಡುಕುವ ಹವಾಮಾನ ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಇದು ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
- ಸಮಗ್ರ ಸೌರ ವಾತಾವರಣದ ಚಿತ್ರಣ: ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್1 ಸಾಧನಗಳ ಸೂಟ್ ಸೂರ್ಯನ ವಾತಾವರಣದ ಬಹು-ತರಂಗಾಂತರದ ವೀಕ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ದ್ಯುತಿಗೋಳದಿಂದ ಕರೋನದವರೆಗೆ. ಈ ಏಕಕಾಲಿಕ ಅವಲೋಕನಗಳು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ವಿವಿಧ ಪದರಗಳ ನಡುವಿನ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವಸ್ತುವಿನ ಹರಿವನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ, ಸೂರ್ಯನ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಸಂಕೀರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
- CME ಗಳ ಮೂಲ ಮತ್ತು ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್: ಕರೋನಲ್ ಮಾಸ್ ಎಜೆಕ್ಷನ್‌ಗಳು ಶಕ್ತಿಯುತ ಮತ್ತು ಸಂಭಾವ್ಯ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುವ ಸೌರ ಘಟನೆಗಳಾಗಿವೆ. ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್1 ನ CME ಗಳ ಪ್ರಾರಂಭ ಮತ್ತು ವಿಕಾಸದ ಅವಲೋಕನಗಳು ಅವುಗಳ ಮೂಲ ಮತ್ತು ನಡವಳಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ತಿಳುವಳಿಕೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತವೆ, ಅವುಗಳ ಸಂಭವಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಊಹಿಸಲು ಸುಧಾರಿತ ಮಾದರಿಗಳಿಗೆ ಸಂಭಾವ್ಯವಾಗಿ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಬಿಡುಗಡೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆದಿತ್ಯ ಎಲ್1 ಮಿಷನ್‌ನ ಉಡಾವಣೆ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2 ರಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 11:50 ಕ್ಕೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಡೆಯಿತು. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯನ್ನು ಸುಮಾರು ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 12:54 ಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿತ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು.
ಮೊದಲ ಭೂಮಿಯ ಬೌಂಡ್ ಬರ್ನ್ ಅನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 3 ರಂದು 11:45 ಕ್ಕೆ ನಡೆಸಲು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.[೧೮]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ Somasundaram, Seetha; Megala, S. (25 August 2017). "Aditya-L1 mission" (PDF). Current Science. 113 (4): 610. Bibcode:2017CSci..113..610S. doi:10.18520/cs/v113/i04/610-612. Archived from the original (PDF) on 25 August 2017. Retrieved 25 August 2017.
- ↑ "Moon mission done, ISRO aims for the Sun with Aditya-L1 launch on September 2". The Indian Express. 28 August 2023. Archived from the original on 28 August 2023. Retrieved 28 August 2023.
- ↑ Pandey, Geeta (2 September 2023). "Aditya-L1: India launches its first mission to Sun". BBC News. Retrieved 2 September 2023.
- ↑ Sreekumar, P. (19 June 2019). "Indian Space Science & Exploration : Global Perspective" (PDF). UNOOSA. p. 8. Archived (PDF) from the original on 30 June 2019. Retrieved 30 June 2019.
- ↑ "Aditya – L1 First Indian mission to study the Sun". ISRO. Archived from the original on 3 March 2018. Retrieved 1 June 2017.
- ↑ "Aditya L1 Mission: Aditya L1 Launch LIVE Updates: Aditya L1 spacecraft successfully separated from PSLV rocket, now en route to Sun-Earth L1 point. ISRO says mission accomplished". The Economic Times. Retrieved 2023-09-02.
- ↑ "ADITYA-L1". www.isro.gov.in. Archived from the original on 3 August 2023. Retrieved 2023-08-29.
- ↑ "Notes on Demands for Grants, 2016–2017" (PDF) (Press release). Department of Space. Archived from the original (PDF) on 17 September 2016. Retrieved 9 September 2016.
- ↑ "Aditya gets ready to gaze at the sun". The Hindu. Archived from the original on 26 August 2017. Retrieved 2017-08-25.
- ↑ Gandhi, Divya (13 January 2008). "ISRO planning to launch satellite to study the sun". The Hindu. Archived from the original on 15 September 2018. Retrieved 26 August 2017.
- ↑ Desikan, Shubashree (15 November 2015). "The sun shines on India's Aditya". The Hindu. Archived from the original on 13 March 2018. Retrieved 12 August 2018.
- ↑ "Lok Sabha Unstarred Question No.1972" (PDF). Lok Sabha. 3 July 2019. Archived (PDF) from the original on 4 July 2019. Retrieved 4 July 2019.
- ↑ "Department Of Space, Annual Report 2019–2020" (PDF). 14 February 2020. Archived (PDF) from the original on 7 October 2021. Retrieved 25 October 2021.
- ↑ Muralidharan, Vivek (2017). "Orbit Maintenance Strategies for Sun-Earth/Moon Libration Point Missions: Parameter Selection for Target Point and Cauchy-Green Tensor Approaches". Open Access Theses. West Lafayette, Indiana, United States: M.S. Thesis, Purdue University: 183–194.
- ↑ "Aditya-L1 First Indian mission to study the Sun". isro.gov.in. Archived from the original on 10 December 2019. Retrieved 2019-06-19.
- ↑ Andrievsky, S. M.; Garbunov, G. A. (1991), "The Shock Wave Heating Mechanism of Pulsating Star Chromospheres", Mechanisms of Chromospheric and Coronal Heating, Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg: 356–358, doi:10.1007/978-3-642-87455-0_60, ISBN 978-3-642-87457-4, retrieved 2023-08-31
- ↑ Balch, Christopher C. (January 2008). "Updated verification of the Space Weather Prediction Center's solar energetic particle prediction model". Space Weather. 6 (1): n/a. Bibcode:2008SpWea...6.1001B. doi:10.1029/2007sw000337. ISSN 1542-7390.
- ↑ "Aditya L1 Mission: Aditya L1 Launch LIVE Updates: Aditya L1 spacecraft successfully separated from PSLV rocket, now en route to Sun-Earth L1 point. ISRO says mission accomplished". The Economic Times. Retrieved 2023-09-02.