ಸದಸ್ಯ:Dr. SKANDA RAGHAVA K/ಕಂಪಿಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ
ಕಂಪಿಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಡೆಕ್ಕನ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ೧೪ ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ಹಿಂದೂ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವಾಗಿತ್ತು. [೧] [೨] ಇಂದಿನ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಭಾರತದ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಬಳ್ಳಾರಿ ಮತ್ತು ತುಂಗಭದ್ರಾ ನದಿಯ ಸಮೀಪ ರಾಜ್ಯವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು. [೨] ಇದು ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಸೈನ್ಯಗಳ ಸೋಲಿನ ನಂತರ ಮತ್ತು ೧೩೨೭/೨೮ CE ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸೋಲನ್ನು ಎದುರಿಸಿದಾಗ ಜೌಹರ್ (ಕರ್ಮಕಾಂಡದ ಸಾಮೂಹಿಕ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ) ನಂತರ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. [೩] [೪] ಕೆಲವು ಐತಿಹಾಸಿಕ ದಾಖಲೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಕಂಪಿಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಬಸ್ನಾಗ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಬಸ್ನಾಗ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಅಂತ್ಯಗೊಂಡು, ನಂತರ ಇದೇ ಹಿಂದೂ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವಾದ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಯಿತು. [೫]
ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಸ್ಥಾಪಕ ಹೊಯ್ಸಳದ ದಂಡನಾಯಕ, ಸಿಂಗೇಯ ನಾಯಕ-III (೧೨೮೦-೧೩೦೦ AD), ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಮುಸ್ಲಿಂ ಪಡೆಗಳು ೧೨೯೪ CE ನಲ್ಲಿ ದೇವಗಿರಿಯ ಯಾದವರ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಸೋಲಿಸಿ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಸಿಂಗೇಯ ನಾಯಕ-III ೧೩೦೦ ರಲ್ಲಿ ಅವನ ಮಗ ಕಂಪಿಲಿದೇವನಿಂದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾದನು, ಅವರು ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿವಾದದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಕಂಪಿಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ೧೩೨೭/೨೮ CE ನಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿಯ ಸುಲ್ತಾನ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಬಿನ್ ತುಘಲಕ್ನ ಪಡೆಗಳು ಉತ್ತರದಿಂದ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿದಾಗ ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸೋತಿತು. [೧] ಮಲಿಕ್ ಝಾದ ನೇತೃತ್ವದ ವಿಜಯಶಾಲಿ ಸೈನ್ಯವು ಕಂಪಿಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಮೇಲಿನ ವಿಜಯದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಬಿನ್ ತುಘಲಕ್‌ಗೆ ಸತ್ತ ಹಿಂದೂ ರಾಜನ ಕತ್ತರಿಸಿದ ತಲೆಯನ್ನು ಒಣಹುಲ್ಲಿನಿಂದ ತುಂಬಿಸಿ ಕಳುಹಿಸಿತು. [೩] ಕಂಪಿಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಅವಶೇಷಗಳಿಂದ, ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ೧೩೩೬ CE ನಲ್ಲಿ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಉದಯವಾಯಿತು. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತವನ್ನು ೨೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಆಳಿದ ಭಾರತದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು. [೧] [೫]
ಗ್ಯಾಲರಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
-
ಕಂಪಿಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ ಕಂಪಿಲಿ ರಾಯನ ಹಳೆಯ ಕನ್ನಡ ಶಾಸನ (ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೩೨೬), ಹಂಪಿಯ ಹೇಮಕೂಟ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಅವನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಶಿವ ದೇವಾಲಯದ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿದೆ. -
ಹಂಪಿಯ ಹೇಮಕೂಟ ಬೆಟ್ಟದ ಬಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ಕಂಪಿಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ ಕಂಪಿಲಿ ರಾಯನ ಹಳೆಯ ಕನ್ನಡ ಶಾಸನ (ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೩೨೬). -
ಹಂಪಿಯ ಹೇಮಕೂಟ ಬೆಟ್ಟದ ಬಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ಕಂಪಿಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ ಕಂಪಿಲಿ ರಾಯನ ಕ್ರಿ.ಶ ೧೩೦೯ ರ ಹಳೆಯ ಕನ್ನಡ ಶಾಸನ.
_of_Kampili_Raya_in_Shiva_temple_on_Hemakuta_hill_in_Hampi.JPG)
_of_Kampili_Raya_on_rock_face_of_Hemakuta_hill_in_Hampi.JPG)
_of_Kampili_Raya_on_rockface_of_Hemakuta_hill_in_Hampi.JPG)
ಸಹ ನೋಡಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
- ಕಮ್ಮಟ ದುರ್ಗ, ಕಂಪಿಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ
- ಕಂಪಿಲಿದೇವ, ಕೊನೆಯ ಕಂಪಿಲಿ ರಾಜ, ಕುಮಾರ ರಾಮನ ತಂದೆ
- ಕುಮಾರ ರಾಮ, ಕಂಪಿಲಿ ರಾಜಕುಮಾರ
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
[[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸ]] [[ವರ್ಗ:ಹೊಯ್ಸಳ ವಂಶ]]
- ↑ ೧.೦ ೧.೧ ೧.೨ Burton Stein (1989). The New Cambridge History of India: Vijayanagara. Cambridge University Press. pp. 18–19. ISBN 978-0-521-26693-2. ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid
<ref>tag; name "Stein1989p18" defined multiple times with different content - ↑ ೨.೦ ೨.೧ Cynthia Talbot (2001). Precolonial India in Practice: Society, Region, and Identity in Medieval Andhra. Oxford University Press. pp. 281–282. ISBN 978-0-19-803123-9.
- ↑ ೩.೦ ೩.೧ Mary Storm (2015). Head and Heart: Valour and Self-Sacrifice in the Art of India. Taylor & Francis. p. 311. ISBN 978-1-317-32556-7.
- ↑ Kanhaiya L Srivastava (1980). The position of Hindus under the Delhi Sultanate, 1206-1526. Munshiram Manoharlal. p. 202. ISBN 9788121502245.
- ↑ ೫.೦ ೫.೧ David Gilmartin; Bruce B. Lawrence (2000). Beyond Turk and Hindu: Rethinking Religious Identities in Islamicate South Asia. University Press of Florida. pp. 300–306, 321–322. ISBN 978-0-8130-3099-9.