ಗಂಗಾಧರ ಅಧಿಕಾರಿ
ಡಾ. ಗಂಗಾಧರ ಅಧಿಕಾರಿ (೮ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೮ - ೨೧ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೮೧) [೧] ಒಬ್ಬ ಪ್ರಮುಖ ಮಾರ್ಕ್ಸ್ವಾದಿ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧ ಬರಹಗಾರ ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾವಾದದ ಮುಖ್ಯ ಕ್ಷಮೆಯಾಚಿಸುವವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. [೨] ಅವರು ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಸಿಪಿಐ) ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ರಾಸಾಯನಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಿ, ೧೯೨೭ ರಲ್ಲಿ ಬರ್ಲಿನ್ನಲ್ಲಿ ಪಿಎಚ್ಡಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು.
ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗಂಗಾಧರ ಮೊರೇಶ್ವರ ಅಧಿಕಾರಿ ಮುಂಬೈ ಸಮೀಪದ ಕೊಲಾಬಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪನ್ವೇಲ್ನಲ್ಲಿ ೮ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೮ ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಅಜ್ಜ ರತ್ನಗಿರಿಯಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಜಮೀನುದಾರರಾಗಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು, ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಗುಮಾಸ್ತರಾದರು. ಅಧಿಕಾರಿಯ ತಂದೆ ಬಾಂಬೆಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು, ಚಾಲ್ನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.
ಈ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ನಗರೀಕರಣಗೊಂಡ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಗಂಗಾಧರ್ ತನ್ನ ರಚನೆಯ ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವು ದಾದರ್ನಲ್ಲಿರುವ ಎಜುಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ೧೯೧೬ ರಲ್ಲಿ ವಿಲ್ಸನ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ಮೆಟ್ರಿಕ್ಯುಲೇಷನ್ ಆಗಿತ್ತು. ಅವರು ಇಡೀ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ೮ ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದರು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನವನ್ನು ಪಡೆದರು.
ರಾಜಕೀಯ ಸಂಪರ್ಕ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗಂಗಾಧರ್ ಅವರು ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ತಿಲಕ್ ಅವರು ಭಾಷಣ ಮಾಡಿದ ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ರಾಜಕೀಯ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಎಸ್ಎ ಡಾಂಗೆ ಮತ್ತು ಇತರರು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಮರಾಠಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಘದಲ್ಲಿ ಅವರು ಭಾಷಣಗಳನ್ನು ಆಲಿಸಿದರು. ಅಧಿಕಾರಿ ಖುದಿರಾಮ್ ಬೋಸ್ ಮತ್ತು ಡಾ ಆರ್ ಜಿ ಭಂಡಾರ್ಕರ್ ಅವರಿಂದ ಆಳವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನಿ ಜೆಸಿ ಬೋಸ್ ಬಗ್ಗೆ ಅಪಾರ ಗೌರವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮಧ್ಯಂತರ ವಿಜ್ಞಾನ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಡೀ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದರು. ಅವರು ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ಶಿಕ್ಷಣದ ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲೂ ಅವರಿಗೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.
ಗಂಗಾಧರ ಅಧಿಕಾರಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ IIಎಸ್ಸಿ (ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್), ಸಂಶೋಧನಾ ವಿದ್ವಾಂಸರಾಗಿ ಸೇರಿದರು. ಜರ್ಮನಿಯ ಸಾಧನೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾದ ಅವರು ಜರ್ಮನ್ ಕಲಿತರು. ಅವರು ಬೇರಿಯಂ ಸಲ್ಫೇಟ್ನಿಂದ ಲವಣಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವ ಕುರಿತು ಎಂಎಸ್ಸಿ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಬರೆದರು, ವೈವಾಗೆ ಹಾಜರಾಗದೆ ಎಂಎಸ್ಸಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದರು. ಗೈರುಹಾಜರಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ ಪಡೆದ ಅಪರೂಪದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಬ್ಬರು.
ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ದೇಶಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವಿತ್ತೀಯ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಜರ್ಮನಿಗೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿ, ಅವರು ಜುಲೈ ೧೯೩೩ ರಲ್ಲಿ ಕೊಲಂಬೊದಿಂದ ಜರ್ಮನಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದರು. ಬರ್ಲಿನ್ನಲ್ಲಿರುವ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ವಿಲ್ಹೆಲ್ಮ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ (ಹಂಬೋಲ್ಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ) ಸೇರಿದರು. ಅವರು ಭೌತ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಚಾರ್ಲೊಟೆನ್ಬರ್ಗ್ನಲ್ಲಿ ಟೆಕ್ನಿಸ್ಚೆ ಹೊಚ್ಶುಲ್ಗೆ ಸೇರಿದರು. ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಾಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಜರ್ಮನ್ ಭಾಷೆಯ ಜ್ಞಾನವು ಅವರಿಗೆ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಬದಲಿಗೆ ಮೂರ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.
ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ವೋಲ್ಮಾರ್ ಅಧಿಕಾರಿಗೆ ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯಲ್ಲೂ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು, ಅವರ ಸ್ನೇಹವು ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಿತು. ಅಧಿಕಾರಿ ನಂತರ ೧೯೬೪ ರಲ್ಲಿ ಜಿಡಿಆರ್ ನಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಮತ್ತೆ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಪಿಎಚ್ಡಿ ನಂತರ ಗಂಗಾಧರ್ ಡಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾದರು ನಂತರ ಅವರನ್ನು 'ಡಾಕ್' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು. ಅಧಿಕಾರಿ ಅನೇಕ ವಿಶ್ವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು ಮತ್ತು ಲಿಯೋ ಸಿಲಾರ್ಡ್ ಮತ್ತು ಯುಜೀನ್ ವಿಗ್ನರ್ ಅವರಂತಹ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಹ ಸಹಕರಿಸಿದರು. ನಂತರ ಯುಎಸ್ಎಯ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್ ಆಟಂ ಬಾಂಬ್ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. [೩]
ಹಣದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಒಂದು ಹೊತ್ತಿನ ಊಟದಲ್ಲಿ ಬದುಕಬೇಕಾಯಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು ಸಿರಾಮಿಕ್ಸ್ನ ವಿಸ್ತರಣೆ ಗುಣಾಂಕವನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಹಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ೧೯೨೭ರಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.
ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೆಲಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಐನ್ಸ್ಟೈನ್ ಅವರನ್ನು ನೋಡಲು ಬಂದರು, ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಯುವ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿಯನ್ನು 'ನೋಡಲು' ಬಯಸಿದ್ದರು.
ಅಧಿಕಾರಿಯವರು ಬೋಧಿಸಿದವರಲ್ಲಿ ಸಿಎಸ್ಐಆರ್ ನ ಭವಿಷ್ಯದ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರಾದ ಡಾ ಹುಸೇನ್ ಜಹೀರ್ ಕೂಡ ಒಬ್ಬರು.
ರಾಜಕೀಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬರ್ಲಿನ್ನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಭಾರತೀಯ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ವೀರೇಂದ್ರನಾಥ್ ಚಟ್ಟೋಪಾಧ್ಯಾಯ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು, ಅವರ ಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಡಾ ಅಧಿಕಾರಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಅಧಿಕಾರಿ ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್, ಅಬಿದ್ ಹುಸೇನ್, ಎಂ. ಮುಜೀಬ್ ಮತ್ತು ಇತರರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು, ಅವರು ನಂತರ ಜಾಮಿಯಾ ಮಿಲಿಯಾ ಇಸ್ಲಾಮಿಯಾವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.
ಅಧಿಕಾರಿಯು ಇಂಡಿಯಾ ಹೌಸ್ನಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ಬೀರ್ ಮತ್ತು ಇತರರ ರಾಜಕೀಯ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಹಾಜರಾಗಿದ್ದರು, ಜಾನ್ ರೀಡ್, ಆರ್ಪಿಡಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಓದಿದರು. ಆರ್ಪಿಡಿಯ 'ಇಂಡಿಯಾ ಟುಡೆ' ಅವರನ್ನು ಅಂತಿಮವಾಗಿ 'ಮತಾಂತರ' ಮಾಡಿತು! ಅವರು ಮಾರ್ಕ್ಸ್ವಾದಿ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷದ ಕೇಂದ್ರ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಪುಸ್ತಕ ಮಳಿಗೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು.
ಅಧಿಕಾರಿ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಭಾರತೀಯ ಸಂಘದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದರು. ಮೋತಿಲಾಲ್ ನೆಹರು, ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ, ಎಸ್. ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಮುಂತಾದವರು ಸಿಪಿಜಿ ನಾಯಕರಾಗಿ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು. ಜಲಿಯನ್ ವಾಲನ್ ಬಾಗ್ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದಂದು ಅಧಿಕಾರಿ ಜರ್ಮನ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಭಾಷಣ ಮಾಡಿದರು.
'ಬ್ಯಾಟಲ್ಶಿಪ್ ಪೊಟೆಮ್ಕಿನ್' ಚಿತ್ರದಿಂದ ಅವರು ಆಳವಾಗಿ ಭಾವುಕರಾದರು. ಅವರು ಜೈಸೂರ್ಯ ನಾಯ್ಡು, ಸುಹಾಸಿನಿ ಚಟ್ಟೋಪಾಧ್ಯಾಯ (ವೀರೇಂದ್ರನಾಥ್ ಅವರ ಸಹೋದರಿ), ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು ಮತ್ತು ಇತರರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. ಆಗ್ನೆಸ್ ಸ್ಮೆಡ್ಲಿ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಚೀನಾದ ಸ್ನೇಹಿತ, ಯಾವಾಗಲೂ ಉಪಸ್ಥಿತರಿದ್ದರು.
ಜರ್ಮನಿಯ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಅಧಿಕಾರಿ ೧೯೨೮ ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷವನ್ನು ಸೇರಿದರು. ವೀರೇಂದ್ರನಾಥ್ ಅವರನ್ನು ಸಿಪಿಜಿ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಕರೆತಂದರು. ಇದು ಕಾರ್ಲ್ ಲೀಬ್ನೆಕ್ಟ್ ಹೌಸ್ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಅವರ ಸದಸ್ಯತ್ವದ ಅರ್ಜಿಗೆ ವೀರೇಂದ್ರನಾಥ್ ಮತ್ತು ಸಿಪಿಜಿ ಯ ಯುವ ವಿಭಾಗದ ನಾಯಕ ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ವಿರುದ್ಧ ಲೀಗ್ನ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ವಿಲ್ಲಿ ಮುಂಜೆನ್ಬರ್ಗ್ ಸಹಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅಧಿಕಾರಿ ಎಂಎನ್ ರಾಯ್ ಮತ್ತು ಲೀಗ್ನಲ್ಲಿ ಆರ್ಪಿಡಿಯ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಕ್ಲೆಮೆನ್ಸ್ ದತ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು.
ಅವರು 'ಕ್ರಾಂತಿ' (ಮರಾಠಿ, ಬಾಂಬೆ) ಗಾಗಿ ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಎಂಗೆಲ್ಸ್ ಅವರ 'ಕಮ್ಯುನಿಸಂ ಕುರಿತ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ತರಗಳು' ಅನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಜರ್ಮನ್ ಭಾಷೆಯಿಂದ ಮರಾಠಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸಿದರು. ಅಧಿಕಾರಿ ಲೆಸ್ಟರ್ ಹಚಿನ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು, ನಂತರ ಮೀರತ್ ಪಿತೂರಿ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಅವರ ಒಡನಾಡಿಯಾದರು. ಅವರು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಸಿಪಿಜಿ ಯ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಅರ್ನ್ಸ್ಟ್ ಥೇಲ್ಮನ್ ಅವರ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಭೆಗಳಿಗೆ ಹಾಜರಾಗಿದ್ದರು, ಅವರು ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದ ನಂತರ ೧೨.೬ ಶೇಕಡಾ ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು.
ಅಧಿಕಾರಿ ಪ್ರತಿದಿನ ಪಕ್ಷದ ಪತ್ರಿಕೆಯ 'ರೋಟೆ ಫಹ್ನೆ' (ಕೆಂಪು ಧ್ವಜ) ಪ್ರತಿಯೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಖಾನೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕರೊಂದಿಗೆ ಚರ್ಚಿಸಿದರು.
ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಅಧಿಕಾರಿ ವೀರೇಂದ್ರನಾಥ್ ಅವರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದರು. ವೀರೇಂದ್ರನಾಥ್ ಅವರನ್ನು ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ಮಾಡಬಹುದಾದರೂ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಿಐಡಿ ಅವರಿಗೆ ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ಕಿರುಕುಳ ನೀಡುವುದರಿಂದ ಅವರು ವಿರುದ್ಧ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು.
ಭಾರತಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಡಾ ಅಧಿಕಾರಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಘಟನೆಗಳಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು. ಹಿಂದಿರುಗಲು ಬಯಸಿದ ಅವರು ಭವಿಷ್ಯದ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗಾಗಿ ಮೇಘನಾದ್ ಸಹಾ, ಸತ್ಯೇನ್ ಬೋಸ್ ಮತ್ತು ಸರ್ ಸಿವಿ ರಾಮನ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದರು.
ಅಧಿಕಾರಿಯು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೮ ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆಗೆ ಮರಳಿದರು. ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಪ್ರಶ್ನೆಯ ಕುರಿತು ೬ನೇ ಕಾಮಿಂಟರ್ನ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ನ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಸಾಗಿಸಿದರು. ಸಿಐಡಿ ಉನ್ನತ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯಿಂದ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದವರೆಗೆ ಅವರ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿದರು ಆದರೆ ಮಾರ್ಕ್ಸ್ವಾದಿ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪಡೆದರು. ೧೯೨೯ ರಲ್ಲಿ ಮೀರತ್ ಪಿತೂರಿ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು 'ಸಾಕ್ಷ್ಯ'ವಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು.
ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಸಭೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅಧಿಕಾರಿ ಸಿಜೆ ದೇಸಾಯಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕರ ಮತ್ತು ರೈತರ ಪಕ್ಷದ (ಡಬ್ಲ್ಯುಪಿಪಿ) ಎಂಜಿ ದೇಸಾಯಿ ಅವರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದರು. ೧೯೨೮ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಡಬ್ಲ್ಯೂಪಿಪಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಸಿಪಿಐಯ ಸಿಸಿಯ ರಹಸ್ಯ ಸಭೆಯು ೨೭-೨೯ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೮ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಇದು ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ಸಿಪಿಐ ಸದಸ್ಯ ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಸಿಸಿಗೆ ಸೇರಿಸಿತು. ಅವರು ಪ್ರಮುಖ ಸಿಪಿಐ ನಾಯಕರನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಿಂದ ಬಲ್ಲರು.
ಬಾಂಬೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಅಡುಗೆ ಮಾಡುತ್ತಾ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಚಾಲ್ನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಖರ್ಚಿಗೆ ತನ್ನ ತಂದೆಯಿಂದ ೨೫ ರೂ.ಗಳ ಅಲ್ಪ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರು ಕಾರ್ಮಿಕರಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಕ್ಸ್ವಾದಿ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಗಿರ್ನಿ ಕಾಮಗಾರಿ ಯೂನಿಯನ್ (ಜಿಕೆಯು) ಕಚೇರಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು.
ಮೀರತ್ ಪಿತೂರಿ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಡಾ ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ೨೦ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೨೯ ರಂದು ೩೧ ಇತರರೊಂದಿಗೆ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಅಮಾನವೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೀರತ್ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರನ್ನು ಜೈಲ್ ಗ್ರೂಪ್ನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅನೇಕ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ಮೋತಿಲಾಲ್ ನೆಹರೂ ಮತ್ತು ಇತರರು ಅವರನ್ನು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೈದಿಗಳನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಬಂದರು. ಅವರು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೩೩ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದರು[೪]
ಸಿಪಿಐ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹೊರಗಿನ ಪಕ್ಷವು ಕೆಟ್ಟ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣ, ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಇತರರು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಒಡನಾಡಿಗಳ ಸಭೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದರು. ಡಾ ಜಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಸಿಸಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷದ ಏಕೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದರು.
ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ವ್ಯಾಪಕ ಮುಷ್ಕರ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು.
ಅವರನ್ನು ಮೇ ೧೯೩೪ ರಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು. ಬೈಕುಲ್ಲಾ ಜೈಲಿಗೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಬಿಜಾಪುರ ಜೈಲಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೩೭ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಬಿಜಾಪುರದಿಂದ ನಾಟಕೀಯವಾಗಿ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಜೋಯ್ ಘೋಷ್ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಕತ್ತಾ ತಲುಪಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು 'ಗ್ಯಾದರಿಂಗ್ ಸ್ಟಾರ್ಮ್' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಸಿಪಿಐ ಯ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯನ್ನು ರಚಿಸಿದರು, ಇದನ್ನು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ನ ಫೈಜ್ಪುರ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
ಪಿಸಿ ಜೋಶಿ ಹಂಗಾಮಿ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾದರು. ಮತ್ತೆ ಬಾಂಬೆಯಲ್ಲಿ, ಪಕ್ಷದ ಅಂಗ 'ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫ್ರಂಟ್' ನ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾದರು.
ಸಿ. ರಾಜೇಶ್ವರ ರಾವ್ ಅವರನ್ನು ಮೊದಲು ಭೇಟಿಯಾದ ಮಂಟೆನವರಿಪಾಲಂ ಸಮ್ಮರ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸ್ (ಎಪಿ) ನಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದರು.
ಅಧಿಕಾರಿ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಶಾಂತಬಾಯಿ ವೆಂಗಾರ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿ ಬಾಂಬೆ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸಮಿತಿಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ದಿಲ್ಶಾದ್ ಚಾರಿ ಅವರು ಅಧಿಕಾರಿ ಅವರ ಪೋಲಿಂಗ್ ಏಜೆಂಟ್ ಮತ್ತು ಭುಲಾಭಾಯಿ ದೇಸಾಯಿ ಮತಗಟ್ಟೆ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಪಿಸಿ ಜೋಶಿ, ಭಾರದ್ವಾಜ್ ಮತ್ತು ಅಜೋಯ್ ಘೋಷ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಿಪಿಐನ ಪಾಲಿಟ್ಬ್ಯೂರೋ ಸದಸ್ಯರಾದರು. ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ ಅವರು ಭೂಗತರಾದರು. ಗಾಂಧೀಜಿಯವರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಕಾರರಾದ ಡಿಜಿ ತೆಂಡೂಲ್ಕರ್ ಅವರ ಫ್ಲಾಟ್ ಅವರ ಅಡಗುತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. [೫]
ಮೊದಲು ಪಕ್ಷದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ನಂತರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೧೯೩೪ ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಿಪಿಐನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ನಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಸಿಸಿ ಮತ್ತು ಪಿಬಿಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಿ 'ಪೀಪಲ್ಸ್ ವಾರ್' ಮತ್ತು ನಂತರ 'ಪೀಪಲ್ಸ್ ಏಜ್' ನ ಸಂಪಾದಕರಾದರು. ಡಬ್ಲೂಡಬ್ಲೂII ನಲ್ಲಿನ ಯುದ್ಧ ರಂಗಗಳ ಅವರ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಓದಲ್ಪಟ್ಟವು.
ಡಾ ಅಧಿಕಾರಿ ಅವರು ವಿಮಲ್ ಸಮರ್ಥ್ ಅವರನ್ನು ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಕಮ್ಯೂನ್ನಲ್ಲಿ ಸರಳವಾಗಿ ವಿವಾಹವಾದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಮಗ ವಿಜಯ್ ೧೯೬೩ ರಲ್ಲಿ ಜುಹು ಬೀಚ್ನಲ್ಲಿ ಈಜುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು. ಇದು ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ಆಳವಾಗಿ ಬಾಧಿಸಿತು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿಮಲ್, ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮಾಧಾನಗೊಂಡರು.
ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಲಾಹೋರ್ಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ೩ ದಿನಗಳ ಪಂಜಾಬ್ ಪಕ್ಷದ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ನಡೆಸಿದ ಅವರು ಹೊಸ ನಾಯಕತ್ವದ ರಚನೆಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು. ಅವರು ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಭಕ್ನಾ ಕಿಸಾನ್ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು.
ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೪೬ ರ ರಾಯಲ್ ಇಂಡಿಯನ್ ನೇವಿ ದಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡ ಅವರು, ಕ್ಯಾಸಲ್ ಬ್ಯಾರಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿರುವ ಜನರ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಮದ್ದುಗುಂಡುಗಳ ಡಂಪ್ ಅನ್ನು ಸ್ಫೋಟಿಸದಂತೆ ಆರ್ಎನ್ಐ ಮನವೊಲಿಸಿದರು.
ಫೆಬ್ರವರಿ-ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಲಂಡನ್ನಲ್ಲಿ ಸಿಪಿಐ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಗಳ ಸಿಪಿಗಳ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಡಾ ಅಧಿಕಾರಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. [೬] [೭] ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ರಚಿಸಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸುವ ಮುಸ್ಲಿಂ ಕೋಮುವಾದವನ್ನು ಅಧಿಕಾರಿ ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು.
ಬಿಟಿಆರ್ ಅವಧಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಿಪಿಐ ಯ ೨ ನೇ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ನಲ್ಲಿ ಡಾ ಅಧಿಕಾರಿ ಸಿಸಿ ಮತ್ತು ಪಿಬಿ ಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಬಿ.ಟಿ. ರನದಿವ್ (ಜಿಎಸ್), ಭೋವಾನಿ ಸೇನ್ ಮತ್ತು ಸೋಮನಾಥ್ ಲಾಹಿರಿ ಪಿಬಿಯ ಇತರ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ಅಧಿಕಾರಿ ಬಿಟಿಆರ್ ಲೈನ್ ಅನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾಗಿದ್ದರು. ಪಕ್ಷವು ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಪಿಬಿ ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಬಿಟಿಆರ್ ನಾಯಕತ್ವವನ್ನು ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸಿತು. ಅಧಿಕಾರಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಸ್ವಯಂ ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪಂಜಾಬ್ಗೆ ಹೋದರು. ಅವರು ೧೯೫೨ ರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ದೆಹಲಿಯ ಸಂಸದೀಯ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಬಾಂಬೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿಯೂ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.
ಡಾ ಅಧಿಕಾರಿ ಮಧುರೈ (೧೯೫೩-೫೪) ಮತ್ತು ಪಾಲ್ಘಾಟ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ (೧೯೫೬) ನಲ್ಲಿ ಸಿಸಿ ಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಅವರು ಅಮೃತಸರ (೫ ನೇ) ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ನಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಪಕ್ಷದ ಸಂವಿಧಾನದ ವರದಿಯನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರು ಎನ್ಸಿ ಮತ್ತು ಸಿಇಸಿ ಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಮತ್ತೆ ವಿಜಯವಾಡದಲ್ಲಿ (1961) ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. [೬]
ವಿಭಜನೆಯ ನಂತರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅವರು ೧`೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ-ರಾಜಕೀಯ ಚರ್ಚೆಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬರೆದರು, ೧೯೬೪ ರಲ್ಲಿ 'ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯಾಸ್ ಪಾಥ್ ಟು ನ್ಯಾಶನಲ್ ರಿಜನರೇಶನ್' ಎಂಬ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅವರು ಹೊಸ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬಾಂಬೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ನಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ವರದಿಯನ್ನು ನೀಡಿದರು (೧೯೬೪). ಅವರು ಪಕ್ಷದ ಶಿಕ್ಷಣದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯೊಂದಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಪಾಟ್ನಾ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ನಲ್ಲಿ ಅವರು 'ಪಕ್ಷ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಯನ ವಿಭಾಗ'ದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಸಿಇಸಿ ಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. 'ಸಿಪಿಐನ ಇತಿಹಾಸದ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ, ಸಂಪಾದಿಸುವ ಮತ್ತು ಬರೆಯುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಅವರಿಗೆ ವಹಿಸಲಾಯಿತು, ಅದರಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಸಂಪುಟಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು, ಶ್ರೀಮಂತ ಆರ್ಕೈವ್ಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವವರೆಗೂ ಮತ್ತು ಸಾಯುವವರೆಗೂ ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಪಕ್ಷದ ಎಲ್ಲಾ ಹುದ್ದೆಗಳಿಂದ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಂಡರು, ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು. [೬]
ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೊನೆಯ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ನಿಯಂತ್ರಣ ಆಯೋಗದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು.
ಡಾ ಗಂಗಾಧರ ಅಧಿಕಾರಿ ೮೩ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ೨೧ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೮೧ ರಂದು ಹೃದಯಾಘಾತದಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವರ ಪತ್ನಿ ವಿಮಲ್ ವರ್ಷದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.
ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯ ಕುರಿತು ಅಧಿಕಾರಿಯವರ ನಿಲುವು, ಜೋಸೆಫ್ ಸ್ಟಾಲಿನ್ ಅವರ ಮಾರ್ಕ್ಸ್ವಾದ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಭಾಷೆ, ಸಾಮಾನ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಿತು. . [೬]
ಅವರು ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಹತ್ತು ಸಂಪುಟಗಳ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು. [೮]
ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ "Adhikari, Gangadhar 1898 – 1981". Communist Party of India (Marxist) (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2015-02-20. Archived from the original on 2020-07-20. Retrieved 2020-07-19.
- ↑ "Latest Volume18-Issue12 News, Photos, Latest News Headlines about Volume18-Issue12". Frontline (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2020-07-19.
- ↑ "Dr. Gangadhar Adhikari and SG Sardesai". bhupinder_singh.tripod.com.
- ↑ Shaikh, Juned (2011). "Translating Marx: Mavali, Dalit and the Making of Mumbai's Working Class, 1928-1935". Economic and Political Weekly. 46 (31): 65–73. ISSN 0012-9976. JSTOR 23017878.
- ↑ PATI, BISWAMOY. "A vital chapter from the past". Frontline.
- ↑ ೬.೦ ೬.೧ ೬.೨ ೬.೩ Kamran Asdar Ali (2015). Surkh Salam: Communist Politics and Class Activism in Pakistan, 1947-1972. p. 296. ISBN 978-0-19-940308-0.
- ↑ NOORANI, A. G. "MAKING OF A THESIS". Frontline.
- ↑ Zene, Cosimo (2013-10-23). The Political Philosophies of Antonio Gramsci and B. R. Ambedkar: Itineraries of Dalits and Subalterns (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Routledge. ISBN 978-1-134-49408-8.
[[ವರ್ಗ:೧೯೮೧ ನಿಧನ]] [[ವರ್ಗ:೧೮೯೮ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]