ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಕನ್ನಡ ನಿಘಂಟು

ಲ್ಯಾಟಿನೋ-ಕ್ಯಾನರೀಸ್ ನಿಘಂಟು (ಲ್ಯಾಟಿನ್-ಕನ್ನಡ ನಿಘಂಟು) ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ೧೮೬೧ರ ನಿಘಂಟು.

೧೭೯೯ ರಲ್ಲಿ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನನ ಪತನದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಜೀಸಸ್ ಅನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಿದ ನಂತರ ಎಂಇಪಿ (Société des Missions Étrangères de Paris ಅಥವಾ Paris Foreign Missions Society) ಕ್ರಿಸ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮಗುರುಗಳು ಆಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಡುವಲ್ಲಿ ಒಲವು ತೋರಿದರು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರಿನ ಈ ಮಿಷನ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಮೂಲಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಕನ್ನಡ ನಿಘಂಟನ್ನು ೧೮೬೧ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು.

ವಿದೇಶಿ ಮಿಷನರಿಗಳು ತಯಾರಿಸಿದ ನಿಘಂಟುಗಳ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಮೊದಲನೆಯದು ಮತ್ತು ಫರ್ಡಿನಾಂಡ್ ಕಿಟೆಲ್ ಅವರ ಕೃತಿಗಳಿಗಿಂತ ಮುಂಚಿನದು. ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಭಾಷೆಯನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು, ಪಂಡಿತರಿಗೆ ಮತ್ತು ಸಂದರ್ಶಕರನ್ನು ಗಮನಿಸಿ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆಯೇ ಹೊರತು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷಿಕರಿಗಲ್ಲ.

ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಲೇಖಕರ ಹೆಸರನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿಲ್ಲ. ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ "ಆಕ್ಟೋರ್ ಆರ್ ಆರ್ ಎಪಿಸ್ಕೋಪೋ ಜಸ್ಸೆನ್ಸಿ, ವಿಎ ಮೈಸುರೆನ್ಸಿ,..." ಎಂದಿದೆ. ಅದರ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಪುಸ್ತಕದ ಲೇಖಕ ಮೈಸೂರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾದ ಬಿಷಪ್. "V.A" ಅಂದರೆ ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪೋಪ್‌ನಿಂದ ನಿಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ "ಅಪೋಸ್ಟೋಲಿಕ್ ವಿಕಾರ್" ಬಿಷಪ್ ಎಟಿಯೆನ್ನೆ ಲೂಯಿಸ್ ಚಾರ್ಬೊನಾಕ್ಸ್.

ಚಾರ್ಬೊನಾಕ್ಸ್ ೨೦ ಮಾರ್ಚ್ ೧೮೦೬ ರಂದು ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಸೆಮಿನರಿ ಆಫ್ ಆಂಗರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗುರು ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರು ಪದಕೋಶವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ೧೫ ವರ್ಷಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ೧೮೩೦ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪುದುಚೇರಿಗೆ ಆಗಮಿಸಿದ ಚಾರ್ಬೊನಾಕ್ಸ್ ತಮಿಳು ಮತ್ತು ತೆಲುಗು ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಕಾರೈಕಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲ ತಂಗಿದ್ದರು. ನಂತರ ಅವರನ್ನು ಮೈಸೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿಯಾದ ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಅದರ ೩೫೦೦ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ನಡೆಸಲು ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು.

ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಚಾರ್ಬೊನಾಕ್ಸ್ ತನ್ನ ಕನ್ನಡ ನಿಘಂಟು ರಚಿಸಲು ಲ್ಯಾಟಿನ್ ತಮಿಳು ನಿಘಂಟನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಇದರಿಂದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ರೀವ್ ಅವರ ನಿಘಂಟನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಚೀನ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಆದರೆ ಕಿಟೆಲ್ ಅವರಂತೆ ಅವರು ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರು ಸಂಪಾದನೆ ಅಥವಾ ನಿಘಂಟು ಮಾಡುವ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪದಕ್ಕೂ ಹತ್ತಿರದ ಕನ್ನಡ ಪದವನ್ನು ಹುಡುಕುವಲ್ಲಿ ಅವರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಇದು ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ.

ಈ ನಿಘಂಟಿನಲ್ಲಿ ಚಾರ್ಬೊನಾಕ್ಸ್ ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪದಗಳನ್ನು ವರ್ಣಮಾಲೆಯ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ನೀಡಿದರು, ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಆಡುಮಾತಿನ ವೈವಿಧ್ಯತೆ, ಅದರ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಉಚ್ಚಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಅರ್ಥಗಳ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಮೊದಲು ದೈನಂದಿನ ಪದಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಕನ್ನಡದ ಬಹುತೇಕ ಓದುಗರಿಗೆ ಪರಿಚಯವಿಲ್ಲದ ೧೯ನೇ ಶತಮಾನದ ಕನ್ನಡ ಫಾಂಟ್ ಗಳನ್ನು ಸಹ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ಸಹ ನೋಡಿ

• ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ