ರಕ್ತಕಾರಿ ಹುಳು

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ರಕ್ತಕಾರಿ ಹುಳು
ಶಿಸ್ಟೊಸೋಮಾ ಮ್ಯಾನ್ಸೋನಿಯ ಮೊಟ್ಟೆ
Scientific classification e
ಕ್ಷೇತ್ರ: ಯೂಕ್ಯಾರ್ಯೋಟಾ
ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ: ಅನಿಮೇಲಿಯ
ವಿಭಾಗ: ಪ್ಲ್ಯಾಟಿಹೆಲ್ಮಿಂತಸ್
ವರ್ಗ: ಟ್ರೆಮಟೋಡಾ
ಗಣ: ಡಿಪ್ಲೊಸ್ಟೋಮಿಡಾ
ಕುಟುಂಬ: ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮ್ಯಾಟಿಡೀ
ಉಪಕುಟುಂಬ: ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮ್ಯಾಟಿನೀ
ಕುಲ: ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ
Weinland, 1858
ಪ್ರಭೇದಗಳು

ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಬಾಮ್‍ಫ಼ೋರ್ಡಿ
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಬೋವಿಸ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಕ್ಯೂರಾಸೋನಿ
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ದತ್ತಾ
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಎಡ್ವರ್ಡಿಯೆನ್ಸ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಗಿನೀನ್ಸಿಸ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಹೆಮಟೋಬಿಯಮ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಹರಿನಾಸುಟಾಯ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಹಿಪೊಪೊಟಾಮಿ
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಇನ್‍ಕಾಗ್ನಿಟಮ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಇಂಡಿಕಮ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಇಂಟರ್‌ಕ್ಯಾಲ್ಯಾಟಮ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಜಪೋನಿಕಮ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಕಿಸುಮ್ಯುಯೆನ್ಸಿಸ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಲೆಯಿಪೆರಿ
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಮಲಾಯೆನ್ಸಿಸ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಮ್ಯಾನ್ಸೋನಿ
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಮಾರ್ಗ್ರೆಬೋವಿಯೀ
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಮ್ಯಾತಿಯೀ
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಮೆಕಾಂಗಿ
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಓವನ್‍ಕೇಟಮ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ನೇಸಾಲೆ
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ರೋದಾಯಿನಿ
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಸಿನೆನ್ಸಿಯಮ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಸ್ಪಿಂಡೇಲ್
ಶಿಸ್ಟೋಸೊಮಾ ಟರ್ಕೆಸ್ತಾನಿಕಮ್

ರಕ್ತಕಾರಿ ಹುಳು ಎಂಬುದು ಪ್ರಾಣಿಪ್ರಪಂಚದ ಚಪ್ಪಟೆಹುಳುಗಳು (ಪ್ಲಾಟಿಹೆಲ್ಮಿಂತಿಸ್) ವಂಶಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಪರತಂತ್ರಜೀವಿ (ಬ್ಲಡ್ ಫ್ಲೂಕ್). ಈ ಹುಳುಗಳು ಮನುಷ್ಯ ಮತ್ತು ಇತರ ಕಶೇರುಕ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ರಕ್ತನಾಳಗಳಲ್ಲಿ ಪರತಂತ್ರ ಜೀವಿಗಳಾಗಿ ಇರುತ್ತವೆ. ಮನುಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ರಕ್ತಕಾರಿ ಹುಳುವಿನ ಜೈವಿಕನಾಮ ಸಿಸ್ಟೊಸೋಮ ಹೆಮಟೋಬಿಯಮ್. ಇನ್ನಿತರ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಪರತಂತ್ರ ಜೀವಿಗಳಾಗಿರುವಂಥವು ಎಂದರೆ ಸಿ. ಮ್ಯಾನ್ಸೊನಿ, ಸಿ. ನೆಸಾಲೆ, ಸಿ. ಬೊವಿಸ್ ಮುಂತಾದವು.

ದೇಹರಚನೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಗಂಡು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣುಗಳ ನಡುವೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಭಿನ್ನತೆ ಇದೆ. ಲೈಂಗಿಕ ದ್ವಿರೂಪತೆ (ಸೆಕ್ಷುಯಲ್ ಡೈಮಾರ್ಫಿಸಮ್) ಈ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಗುಣ, ಚಿಕ್ಕ ಗಂಡು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣು ಹುಳುಗಳು ಬೇರೆಬೇರೆಯಾಗಿದ್ದರೆ, ಪ್ರೌಢ ಗಂಡುಹುಳು ಹೆಣ್ಣನ್ನು ಮೈಮೇಲೆ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಜೊತೆಗೂಡಿರುತ್ತದೆ. ಗಂಡು ಹುಳುವಿನ ದೇಹದ ಮೇಲೆ ತೋಡುರಚನೆ (ಗ್ರೂವ್) ಇದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕೆನಾಲಿಸ್ ಗೈನೆಕೊಫೊರಸ್ ಎಂದು ಹೆಸರು. ಈ ತೋಡು ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣುಹುಳು ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದು ಗಂಡಿನೊಂದಿಗೆ ಇರುತ್ತದೆ.[೧] ಗಂಡು ಹುಳುಗಳು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದ್ದರೂ ದಷ್ಟಪುಷ್ಟವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳ ಉದ್ದ 10-15 ಸೆಂ.ಮೀ; ಅಗಲ 1 ಮಿಮೀ. ಹೀರುತಟ್ಟೆಗಳು (ಸಕರ್ಸ್) ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದ್ದು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ತೆರನಾದ ಮುಳ್ಳುಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಹುಳುಗಳು ಆತಿಥೇಯ ಪ್ರಾಣಿಯ ಚರ್ಮವನ್ನು ಭೇದಿಸಿ ದೇಹದೊಳಕ್ಕೆ ನುಸುಳುತ್ತದೆ.

ಹರಡುವ ರೀತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹೆಣ್ಣು ಹುಳುಗಳು ಇಟ್ಟ ಮೊಟ್ಟೆಗಳು ಮೂತ್ರದ ಮೂಲಕ ಹೊರಬರುತ್ತವೆ.[೨] ಮೊಟ್ಟೆಗಳಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಮಿರಸಿಡಿಯಮ್ ಎಂಬ ಡಿಂಬ ಈ ಹುಳುವಿನ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯ ಒಂದು ಹಂತ. ಈ ಡಿಂಬ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತು ಈಜುತ್ತಲಿದ್ದು, ಮಧ್ಯವರ್ತಿ ಆತಿಥೇಯ ಪ್ರಾಣಿಯಾದ ಬಸವನಹುಳುವಿನ ದೇಹದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.[೩] ಕ್ರಮೇಣ ಮತ್ತಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದಿ ಸಿರ್‌ಕೇರಿಯ ಡಿಂಬ ಎಂಬ ರೂಪತಳೆಯುತ್ತದೆ. ಸಿರ್‌ಕೇರಿಯ ಎಂಬ ಡಿಂಬವು ಬಸವನಹುಳುವಿನ ದೇಹದಿಂದ ಹೊರಬಂದು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಈಜುತ್ತಿರುವಾಗ ಮನುಷ್ಯ ದೇಹವನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸಿದರೆ ಅದು ಚರ್ಮವನ್ನು ಭೇದಿಸಿ ರಕ್ತನಾಳಗಳನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ.

ಕೆಲವು ಪ್ರಭೇದಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮನುಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಪರತಂತ್ರಜೀವಿಯಾದ ಸಿ. ಹೆಮಟೊಬಿಯಮ್ ಆಫ್ರಿಕ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಪ್ರೌಢಹುಳುಗಳು ರಕ್ತಮೂತ್ರ (ಹೆಮಟ್ಯೂರಿಯ) ರೋಗಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆನಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಿ. ಇಂಡಿಕಮ್, ಸಿ. ಸ್ಪಿಂಡಿಯಾಲಿಸ್ ಮತ್ತು ಸಿ. ಬೋವಿಸ್ ಎಂಬ ರಕ್ತಹುಳುಗಳು ದನಗಳಲ್ಲಿ ಪರತಂತ್ರಜೀವಿಗಳಾಗಿ ಇರುತ್ತವೆ.[೪]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. Hicks, R; Newman, J (1977). "The surface structure of the tegument of Schistosoma haematobium". Cell Biology International Reports. 1 (2): 157–167. doi:10.1016/0309-1651(77)90036-4. PMID 608178.
  2. Barakat, Rashida M.R. (2013). "Epidemiology of Schistosomiasis in Egypt: Travel through Time: Review". Journal of Advanced Research. 4 (5): 425–432. doi:10.1016/j.jare.2012.07.003. PMC 4293883. PMID 25685449.
  3. Liu L, Mondal MM, Idris MA, Lokman HS, Rajapakse PJ, Satrija F, Diaz JL, Upatham ES, Attwood SW (July 2010). "The phylogeography of Indoplanorbis exustus (Gastropoda: Planorbidae) in Asia". Parasites & Vectors. 3: 57. doi:10.1186/1756-3305-3-57. PMC 2914737. PMID 20602771.
  4. Attwood SW, Fatih FA, Mondal MM, Alim MA, Fadjar S, Rajapakse RP, Rollinson D (December 2007). "A DNA sequence-based study of the Schistosoma indicum (Trematoda: Digenea) group: population phylogeny, taxonomy and historical biogeography". Parasitology. 134 (Pt.14): 2009–20. doi:10.1017/S0031182007003411. PMID 17822572. S2CID 22737354.

ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಿಕಿಸೋರ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಲೇಖನದ ವಿಷಯವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ: