ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟ್ರಾನ್

ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟ್ರಾನ್ ಕ್ರಾಂಸಿತ ಕ್ಷೇತ್ರ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅಲೆ ನಳಿಕೆಗಳ (ಕ್ರಾಸ್ಡ್‌ಫೀಲ್ಡ್ ಮೈಕ್ರೋವೇವ್ ಟ್ಯೂಬ್ಸ್) ಬಳಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಉಪಕರಣ. ಹಲ್ ಎಂಬವ ಇದನ್ನು ಉಪಜ್ಞಿಸಿದ.

ತತ್ತ್ವ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕ್ಯಾತೋಡ್ ತಂತಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ಕಾರಣದಿಂದ ಅದು ತಪ್ತಗೊಂಡು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳನ್ನು ಉತ್ಸರ್ಜಿಸುತ್ತದೆ. ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳ ಆರಂಭದ ವೇಗ ಶೂನ್ಯ ಎಂದಿರಲಿ. ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳು ಕಾಂತ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಪ್ರಭಾವದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ. ಅವು ಆಕ್ರಮಿಸಬಹುದಾದ ಪಥಗಳ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿದೆ.

ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರ ಶೂನ್ಯವಾಗಿದ್ದಾಗ (H = 0), ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಕ್ಯಾತೋಡಿನಿಂದ ಆನೋಡಿನೆಡೆಗೆ ವೇಗೋತ್ಕರ್ಷಗೊಂಡು ಸರಳರೇಖೆಯಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಕ್ಷೀಣ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರವಿದ್ದರೆ (H < H_e), ಅದು ವಕ್ರಪಥದಲ್ಲಿ ಕ್ರಮಿಸುತ್ತ ಆನೋಡನ್ನು ಬಂದು ತಾಡುತ್ತದೆ. ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೆಚ್ಚುತ್ತ ಹೋದಂತೆ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿನ ಪಥ ಹೆಚ್ಚು ವಕ್ರವಾಗುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಅದು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮೌಲ್ಯ ತಲುಪಿದಾಗ (H < H_e) ಅದರ ಪಥ ಆನೋಡಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಶಕವಾಗುತ್ತದೆ. H_e ಯನ್ನು ಅವಧಿಕ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನು ಉರುಳೆಯನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸದೆ ಕ್ಯಾತೋಡಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗುತ್ತದೆ. r_k ಮತ್ತು r_a ಕ್ಯಾತೋಡ್ ಮತ್ತು ಆನೋಡುಗಳ ತ್ರಿಜ್ಯಗಳಾಗಿರಲಿ. ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರ ಹಾಗೂ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭವಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು,

$E={\frac {H_{c}^{2}er_{a}^{2}}{8m}}\left(1-{\frac {r_{k}^{2}}{r_{a}^{2}}}\right)^{2}$

ಎಂದು ನಿರೂಪಿಸಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿ e ಮತ್ತು m ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿನ ವಿದ್ಯುದಾವೇಶ ಹಾಗೂ ರಾಶಿ. E ಯ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಿರವಾಗಿಟ್ಟು ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದಾಗ ಆನೋಡಿನ ವಿದ್ಯುತ್ಪ್ರವಾಹದಲ್ಲಿ (I_p) ಆಗುವ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ತಾತ್ತ್ವಿಕವಾಗಿ ವಿವೇಚಿಸಲಾಯಿತು. ಅದರ ಅನ್ವಯ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ H_e ಗಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ, I_p ಅಬಾಧಿತವಾಗಿ ಉಳಿಯಬೇಕು. ಅದು H_e ಗಿಂತಲೂ ಅಧಿಕವಾದಾಗ I_p ಶೂನ್ಯ ಆಗಬೇಕು. ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಈ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತವೆ.

ಒಂದು ವೇಳೆ ಉರುಳೆಯಲ್ಲಿ ಅನಿಲವಿದ್ದರೆ, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳು ಅನಿಲದ ಅಣು ಮತ್ತು ಪರಮಾಣುಗಳೊಡನೆ ಸಂಘಟಿಸಿ ಅವನ್ನು ಅಯಾನೀಕರಿಸುತ್ತವೆ. ಅನಿಲದ ಪ್ರಮಾಣ ಅಧಿಕವಾಗಿದ್ದರೆ, ನಳಿಕೆ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟ್ರಾನಿನಂತೆ ವರ್ತಿಸದೆ ಅನಿಲಪೂರಿತ ನಳಿಕೆಯಂತೆ ವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ.

ಕ್ರಿಯೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಾಸಿದ ಕ್ಯಾತೋಡಿನಿಂದ ಹೊರಬರುವ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳು, ಅರೀಯ ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಅಕ್ಷೀಯ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಸಂಯೋಗ ಬಲಗಳ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, 1 - 40 ಗೀಗಾಹರ್ಟ್ಸ್ ಆವರ್ತಾಂಕ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅಲೆ ವಿಕಿರಣವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಇವು ಮುಂದೆ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಲೋಹದ ಪೊಳ್ಳು ಉರುಳೆ ಇದೆ. ಇದರ ಅಕ್ಷದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಒಂದು ತಂತಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿದೆ. ಉರುಳೆ ಆನೋಡಿನಂತೆಯೂ ತಂತಿ ಕ್ಯಾತೋಡಿನಂತೆಯೂ ವರ್ತಿಸುತ್ತವೆ. ಇವೆರಡರ ನಡುವಿನ ವಿಭವಾಂತರ E ಎಂದಿರಲಿ. ಇದನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿದ ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಮೇಲೆ, ತಂತಿಯ ಅಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸಮಾಂತರವಾಗಿ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಆರೋಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಅನುದೈರ್ಘ್ಯ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರ ಎಂದು ಹೆಸರು. ಇದನ್ನು ಆರೋಪಿಸಬೇಕಾದರೆ ಉರುಳೆಯ ಮೇಲೆ ಉದ್ದನೆಯ ತಂತಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಬೇಕು. ಇಡೀ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟ್ರಾನ್ ಎಂದು ಹೆಸರು.

ಉಪಯೋಗಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅತಿಹ್ರಸ್ವ ರೇಡಿಯೋ ಅಲೆಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಬಳಸುವುದಿದೆ.

ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟ್ರಾನಿನ ಉಪಯೋಗ ತೀರ ಕಡಿಮೆ. ಆನೋಡನ್ನು ಅನೇಕ ಅನುರಣನ ಕುಹರಗಳ ಶ್ರೇಣಿಯಾಗಿ ರೂಪಿಸಿದರೆ, ಅದು ಅಧಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ತರಂಗಗಳ ಆವರ್ತಜನಕದಂತೆ ವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ನಳಿಕೆಗಳನ್ನು ರೇಡಾರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪಂದನಯುಕ್ತ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅಲೆ ವಿಕಿರಣ ಉಂಟುಮಾಡಲು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿದೆ. ಮೈಕ್ರೊವೇವ್ ಓವನ್‍ಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.^[೧]^[೨]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

↑ Brookner, Eli (19–20 April 2010). "From $10,000 magee to $7 magee and $10 transmitter and receiver (T/R) on single chip". 2010 International Conference on the Origins and Evolution of the Cavity Magnetron: 1–2. doi:10.1109/CAVMAG.2010.5565574. ISBN 978-1-4244-5609-3.
↑ Ma, L. "3D Computer Modeling of Magnetrons Archived 2008-10-10 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." University of London Ph.D. Thesis. December 2004. Accessed 2009-08-23.

ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

Magnetrons
Magnetron collection in the Virtual Valve Museum Archived 2011-07-16 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
MicrowaveCam.com Videos of plasmoids created in a microwave oven
TMD Magnetrons Archived 2023-06-19 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. Information and PDF Data Sheets
(Title is somewhat cryptic) Concise, notably-excellent article about magnetrons; Fig. 13 is representative of a modern radar magnetron.

[brookner-1] Brookner, Eli (19–20 April 2010). "From $10,000 magee to $7 magee and $10 transmitter and receiver (T/R) on single chip". 2010 International Conference on the Origins and Evolution of the Cavity Magnetron: 1–2. doi:10.1109/CAVMAG.2010.5565574. ISBN 978-1-4244-5609-3.

[2] Ma, L. "3D Computer Modeling of Magnetrons Archived 2008-10-10 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." University of London Ph.D. Thesis. December 2004. Accessed 2009-08-23.

[೧]

[೨]