ತಡಸ ಸೇತುವೆ

ತಡಸ ಸೇತುವೆ

ತಡಸ ಸೇತುವೆಯು ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಎನ್.ಆರ್.ಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಸೇತುವೆ ನರಸಿಂಹರಾಜಪುರದ ಜೈಲು ರಸ್ತೆಯಿಂದ ಐದರಿಂದ ಆರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಭದ್ರಾ ಜಲಾಶಯದ ನಿರ್ಮಾಣದ ಮೊದಲು, ತಡಸ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಗ್ರಾಮವಾಗಿತ್ತು. ಎನ್.ಆರ್.ಪುರದಲ್ಲಿ ಭತ್ತವನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಿದ್ದರಿಂದ, ಈ ತಾಲ್ಲೂಕನ್ನು ರಾಜ್ಯದ ಅಕ್ಕಿ ಬಟ್ಟಲು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಸೇತುವೆಯು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿತ್ತು. ಮಳೆ ಕೊರತೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಭದ್ರಾ ಜಲಾಶಯದಲ್ಲಿನ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಇಳಿಯಿತು ಮತ್ತು ಆರು ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಮುಳುಗಿದ್ದ ತಡಸ ಸೇತುವೆಯನ್ನು ೧೦ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.

ಇತಿಹಾಸ

ಈ ಸೇತುವೆಯನ್ನು ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯರವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ೬೦ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮುಳುಗಿದ ನಂತರವೂ ಸ್ಥಳೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸುಣ್ಣ, ಇಟ್ಟಿಗೆ ಮತ್ತು ಮರಳನ್ನು ಬಳಸಿ ತಡಸ ಸೇತುವೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಸೇತುವೆ ಇನ್ನೂ ಪ್ರಬಲವಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ಕಮಾನುಗಳಿವೆ. ಈ ಸೇತುವೆಯಲ್ಲಿ ಬಸ್ ಮತ್ತು ರೈಲು ಸಂಚಾರಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ರೈಲ್ವೆ ಹಳಿ ಇತ್ತು. ಮೇ ೧೫, ೧೯೧೫ ರಂದು ತರೀಕೆರೆಯಿಂದ ನರಸಿಂಹರಾಜಪುರಕ್ಕೆ ಟಾರ್ ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿತು. ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಾಯರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ತಡಸ ಮೂಲಕ ಶೃಂಗೇರಿಯವರೆಗೆ ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗದ ಪ್ರಸ್ತಾಪದ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. ೧೯೪೯ ರಲ್ಲಿ ಈ ರೈಲ್ವೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಎಸ್.ಎಲ್.ಭೈರಪ್ಪ ಕೂಡ ತಮ್ಮ ಕಾದಂಬರಿ 'ಗೃಹಭಂಗ’ ದಲ್ಲಿ ತಡಸ ಸೇತುವೆಯ ಮೇಲೆ ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ. ವಿಶಾಚಾತ್ಮಕ “ತಡಸ ಸೇತುವೆ”ಯನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ನರಸಿಂಹರಾಜಪುರ(ಎನ್.ಆರ್.ಪುರ)ವನ್ನು ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ತರೀಕೆರೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸೇತುವೆಯ ವಿಶೇಷತೆಯೆಂದರೆ, ಇದು ರೈಲ್ವೆ ಮತ್ತು ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಸಿಮೆಂಟ್ ಬಳಸದೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು “ದೇಶೀ ತಂತ್ರ” ಬಳಸಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಎನ್.ಆರ್.ಪುರ ಮತ್ತು ತರೀಕೆರೆ ನಡುವೆ ಕೇವಲ ೪೮.೧೨ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರವಿದೆ. ೧೯೪೯ ರಲ್ಲಿ ಲಕ್ಕವಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಭದ್ರಾ ಅಣೆಕಟ್ಟು ನಿರ್ಮಾಣದ ನಂತರ ಈ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಮುಚ್ಚಿದ್ದರಿಂದ ಈಗ ತರೀಕೆರೆಯಿಂದ ಎನ್.ಆರ್.ಪುರಕ್ಕೆ ದಾರಿ ೬೧ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಸೇತುವೆ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಹಿನ್ನೀರಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಂದಿತು. ಭದ್ರಾ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟ ಕುಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಈ ಸೇತುವೆ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ೪-೫ ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಕಾಣಬಹುದು(ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತೀವ್ರ ಬರಗಾಲದ ನಂತರದ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ).

ಕಾಡಿನೊಳಗೆ, ಸೇತುವೆಯಿಂದ ಮೂರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಂಗಲೆಯಾದ ‘ಕವಲಾಪುರ’ವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ. ೨೦ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಬಂಗಲೆ ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಮುಳುಗಿದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಬಾವಿಗಳು ಮತ್ತು ಜನವಸತಿಗಳು ಇನ್ನೂ ಚಾತುರ್ಯದಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ತಡಸ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿನ ವಾಸಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಮರದ ಗಿರಣಿ, ಭತ್ತದ ಗಿರಣಿ ಮತ್ತು ಸ್ಮಶಾನದ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ಪುರಾವೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಕಂಡುಬರುವ ಮರದ ಕೊಂಬೆಗಳು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಕೈಗೊಂಡ ಅರಣ್ಯನಾಶದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.

ಸದ್ಯದ ಸೇತುವೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ

ಈ ಸೇತುವೆಯು ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ನರಸಿಂಹರಾಜಪುರ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರಿನ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ೭೦ ರಿಂದ ೮೦ ಇಂಚು ಮಳೆ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಈ ಸೇತುವೆಯು ಜೂನ್ ರಿಂದ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ವರೆಗೂ ನೀರಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಿರುವುದರಿಂದ ಮುಳುಗಿರುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಕೊನೆ ತಿಂಗಳಿಂದ ಮೇ ತಿಂಗಳ ವರೆಗೂ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಸೇತುವೆಯಲ್ಲಿ ಈಗಲೂ ಕೂಡ ಹಳೆಯ ರೈಲ್ವೆ ಹಳಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ಹಾಗೆ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ ರೈತರು ಬೆಳೆಯುವ ಭತ್ತದ ಬೆಳೆಗೆ ನೀರಾವರಿಗೆ ಈ ಸೇತುವೆ ಸಹಾಯವಾಗಿದೆ.