ಕೃಷ್ಣ ಪಂಥ
ಕೃಷ್ಣ ಪಂಥ (ಭಾಗವತ ಪಂಥ ಕೂಡ) ಕೃಷ್ಣ ಅಥವಾ ಕೃಷ್ಣನ ಇತರ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವ ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥದೊಳಗಿನ ಹಿಂದೂ ಪಂಥಗಳ ಒಂದು ಗುಂಪು. ಅದನ್ನು ಹಲವುವೇಳೆ ಭಾಗವತ ಪಂಥವೆಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಕೃಷ್ಣನೇ ಭಗವಂತ, ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೇ ಇತರ ಎಲ್ಲ ರೂಪಗಳು: ವಿಷ್ಣು, ನಾರಾಯಣ, ಪುರುಷ, ಈಶ್ವರ, ಹರಿ, ವಾಸುದೇವ, ಜನಾರ್ದನ ಇತ್ಯಾದಿ ಅಧೀನವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಭಾಗವತ ಪುರಾಣವು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಕೃಷ್ಣ ಪಂಥ ಪದವನ್ನು ಕೃಷ್ಣನ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾದ ಪಂಥಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ, ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ ಪದವನ್ನು ಕೃಷ್ಣನು ಅತಿಶಯವಾದ ಪರಮಾತ್ಮನ ಬದಲಾಗಿ ಅವತಾರವಾಗಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವ ಪಂಥಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ.
ಕೃಷ್ಣ ಪಂಥವನ್ನು ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥವೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ವೈಷ್ಣವ (ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮ) ವು ಶೈವ, ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಚತುರ ಪಂಥಗಳು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ವೈಷ್ಣವ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರ ಅನುಯಾಯಿಗಳು ವೈಷ್ಣವರು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸರ್ವಶ್ರೇಷ್ಠ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಭಗವಾನ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರಕ್ಕೆ ಹೆಸರಾಗಿದೆ.