ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ

Kangchenjunga
Kangchenjunga
	Kangchenjunga early in the morning, from Chouda Pheri, Sikkim
Highest point
ಎತ್ತರ	8,598 m (28,209 ft); Ranked 3rd
ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ	3,922 m (12,867 ft)Ranked 29th
ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ	124 km (77 mi)
ಪಟ್ಟಿ	Eight-thousander; Country high point; Ultra
ನಿರ್ದೇಶಾಂಕಗಳು	27°42′09″N 88°08′54″E / 27.70250°N 88.14833°E
Geography
	Lua error in ಮಾಡ್ಯೂಲ್:Location_map at line 526: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/Nepal relief" does not exist.
Parent range	Himalayas
Climbing
ಮೊದಲ ಆರೋಹಣ	May 25, 1955; Joe Brown; George Band
ಸುಲಭವಾದ ಮಾರ್ಗ	glacier/snow/ice climb

ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ (ನೇಪಾಳಿ:कञ्चनजङ्घा ಕಾಂಚನ್‌ಜಂಘಾ ), (ಲಿಂಬು ಭಾಷೆ: ಸೇವಾಲುಂಗ್ಮಾ (सेवालुन्ग्मा) )ವು ಪ್ರಪಂಚದ ಮೂರನೆಯ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತವಾಗಿದೆ, (ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಕೆ2 ನಂತರದಲ್ಲಿ) ಇದರ ಇಳಿಜಾರು ಸುಮಾರು 8,598 ಮೀಟರ್‌ಗಳಷ್ಟಿದೆ (28,169 ಅಡಿ). ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾದ ಅನುವಾದಿತ ಅರ್ಥವೆಂದರೆ "ಹಿಮದ ಐದು ಖಜಾನೆಗಳು" ಎಂದು, ಇದು ಐದು ಶಿಖರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅದರಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಶಿಖರಗಳು 8,450 ಮೀಟರ್‌ಗಿಂತಲೂ ಎತ್ತರದ್ದಾಗಿವೆ.

ಈ ಖಜಾನೆಗಳು ಐದು ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಚಿನ್ನ, ಬೆಳ್ಳಿ, ರತ್ನ, ಧಾನ್ಯ, ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಪುಸ್ತಕಗಳು. ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾವನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಲಿಂಬು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವಾಲುಂಗ್ಮ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಅರ್ಥ 'ಹಿಮಾಲಯಕ್ಕೆ ನಾವು ನಮಸ್ಕಾರವನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇವೆ ' ಎಂಬುದಾಗಿದೆ. ಕಿರಂತ್‌ ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾ ಅಥವಾ ಸೇವಾಲುಂಗ್ಮ ಅನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರಸ್ಥಳವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಒಟ್ಟು ಐದು ಶೃಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು (ಮೊದಲನೆ, ಮಧ್ಯದ, ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕಿರುವ) ಶೃಂಗಗಳು ಭಾರತದ ಸಿಕ್ಕಿಂನ ಜಿಲ್ಲೆಯಾದ ಉತ್ತರ ಸಿಕ್ಕಿಂನ ಮತ್ತು ನೇಪಾಳದ ಟಾಪಲ್‍ಜುಂಗ್‌ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಗಡಿಭಾಗದಲ್ಲಿವೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಇನ್ನುಳಿದ ಎರಡು ಸಂಪೂರ್ಣ ಟಾಪಲ್‌ಜುಂಗ್‌ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿವೆ.

ನೇಪಾಳವು ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾ ರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರದೇಶ ಯೋಜನೆ ಗೆ ತವರಾಗಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ನೇಪಾಳ ಸರಕಾರದ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವೈಲ್ಡ್‌ಲೈಫ್‌ ಫಂಡ್‌ನಿಂದ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.^[೨]

ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಕೆಂಪು ಪಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಇನ್ನಿತರ ಶಿಖರಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾಣಿ, ಪಕ್ಷಿ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಸಂಕುಲಗಳಿಗೆ ಬೀಡಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿರುವ ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾದ ಭಾಗವನ್ನು ಕೂಡ ವಿಹಾರ ತಾಣವನ್ನಾಗಿ ರಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಕಾಂಚನ್‌ಡ್ಜೊಂಗಾ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಾಗೆಯೇ ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾ ದ ಅಧಿಕೃತ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಡೌಗಾಲ್ಸ್‌ ಫ್ರೆಶ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌, ಎ.ಎಂ. ಕೆಲ್ಲಾಸ್‌ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್‌ ಜಿಯೋಗ್ರಫಿಕಲ್‌ ಸೊಸೈಟಿಯಿಂದ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಹಲವಾರು ಇತರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಈ ಹೆಸರನ್ನು ಬರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಕಾಂಚನ್ ಡ್ಜೊ-ಂಗಾ , ಕಾಂಚನ್‌ಡ್ಜೊಂಗಾ , ಕಾಂಚನಜಂಗಾ , ಕಾಂಚೆನ್‌ಡ್ಜೊಂಗಾ , ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾ ಅಥವಾ ಕಾಂಚನ್‌ಫಂಗಾ . ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾ ದ ಕೊನೆಯ ಪದವು ಸಿಕ್ಕಿಂನ ಮಹಾರಾಜ ಅಥವಾ ಚೋಗ್ಯಾಲ್‌ನ ಗುರು ತಾಶಿ ನಮ್ಗ್ಯಾಲ್‌ನಿಂದ ಬಂದದ್ದಾಗಿದೆ, ಅವನು ತಿಳಿಸಿರುವಂತೆ "ಹಾಗೆಯೇ ಜುಂಗಾ ವು ಯಾವುದೇ ಅರ್ಥವನ್ನು ಟಿಬೆಟಿಯನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ, ಆದರೂ ಆಶ್ಚರ್ಯವೆಂಬಂತೆ Zod-nga (ಐದು ಖಜಾನೆಗಳು) ಕಾಂಗ್‌-ಚೆನ್‌ (ಹಿಮ, ದೊಡ್ಡ) ಅದರ ಅರ್ಥಕ್ಕೆ ನಿಖರವಾಗಿ ಸರಿಹೊಂದುತ್ತದೆ". ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್‌-ಕರ್ನಲ್ ಜೆ.ಎಲ್.ಆರ್. ವೈರ್‌ (ಸಿಕ್ಕಿಂನ ಎಚ್‌ಎಮ್‌ಜಿ ರಾಜಕೀಯ ಏಜೆಂಟ್) ನೊಂದಿಗಿನ ಆನಂತರದ ಭೇಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವನು ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾ ಎಂದು ಬಿಟ್ಟುಬಿದುವುದೇ ಒಳ್ಳೆಯದು ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ಅದಾಗಲೇ ಆ ಹೆಸರು ಬಳಕೆಯಾಗಯಿತು.

1852ರವರೆಗೂ ಕಾಂಚೆನ್‌ಜುಂಗಾವೇ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತವೆಂದೇ ಪರಿಗಣಿಗಲಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ 1849ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರು ನಡೆಸಿದ ಗ್ರೇಟ್‌ ಟ್ರಿಗ್ನೋಮೆಟ್ರಿಕ್‌ ಸರ್ವೇಯ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳಿಂದಾಗಿ ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್‌ (ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪೀಕ್‌ XV ತಿಳಿದಂತೆ) ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರವಾದ ಮತ್ತು ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾವು ಮೂರನೇ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಮೌಂಟೈನ್‌ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂತು.^[೩]

1955 ಮೇ 25ರಂದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ತಂಡದ ಜೋ ಬ್ರೌನ್‌ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್‌ ಬ್ಯಾಂಡ್‌ರು ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾವನ್ನು ಮೊಟ್ಟಮೊದಲಬಾರಿಗೆ ಏರಿದರು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ತಂಡವು ಸಿಕ್ಕಿಂ ಜನರ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸಿದರು, ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಅಡಿಗಳಷ್ಟು ಕೆಳಗೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು. ಆಗಿನಿಂದಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಯಶಸ್ವಿಯಾದಂತಹ ಶಿಖರದ ಸಮ್ಮೇಳನಗಳ ಈ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪಾಲನೆಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.^[೪]

ಭೂಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರ/ಭೂ ವಿವರಣೆ

ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದ ಐದು ಶಿಖರಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

ಎತ್ತರ (ಮೀಟರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ)	ಎತ್ತರ (ಅಡಿಗಳಲ್ಲಿ)
ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಮುಖ್ಯ ಶಿಖರ	8,586	28.68
ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಪಶ್ಚಿಮ (ಯಲುಂಗ್ ಕಾಂಗ್)	8,505	27,904
ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಸೆಂಟ್ರಲ್ (ಮಧ್ಯ)	8,482	27,828
ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ದಕ್ಷಿಣ	8,494	27,867.
ಕಾಂಗ್ಬಾಚೆನ್	7,903	25,925

ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾದ ಗೋಡೆಗಳು ಪೂರ್ವದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮದವರೆಗೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣದವರೆಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಕಠಿಣವಾದ ಇಟ್ಟಿಗೆಯಂತಹದು ರೂಪುಗೊಂಡಿರುವುದರಿಂದಾಗಿ ಬೃಹತ್‌ ಶಿಖರಗಳ ಗುಂಪು 'X' ಅನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಈ ರೇಖೆಗಳು 6,000 ಮತ್ತು 8,000 ಮೀಟರುಗಳ ನಡುವಿನ ವಿಸ್ತಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಶೃಂಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾವು ತನ್ನ ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗ್‌ನ ಗಿರಿಶಿಖರದ ವಿಹಂಗಮ ನೋಟಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಪಶ್ಚಿಮದ ತುದಿಯು ಉನ್ನತ ಜನ್ನುವಿನಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯಾಗುತ್ತದೆ (7,710 ಮೀ/25,294 ಅಡಿ). ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ, ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗ್‌ನಿಂದ ವೀಕ್ಷಿಸಬಲ್ಲಂತಹವೆಂದರೆ ಕಬ್ರು ಉತ್ತರ (7,338 ಮೀ/24,075 ಅಡಿ), ಕಬ್ರು ದಕ್ಷಿಣ (7,316 ಮೀ/24,002 ಅಡಿ) ಮತ್ತು ರಾಥೋಂಗ್ ಶೃಂಗಗಳು (6,678 ಮೀ/21,910 ಅಡಿ).

ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗ್‌ನ ಗಿರಿಧಾಮದಿಂದ ಕಾಣಿಸುವ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ದೃಶ್ಯಗಳಿಗೆ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿದೆ. ನಿಚ್ಚಳವಾದಂತಹ ವಾತಾವರಣವಿರುವ ದಿನ ಇದು ಪರ್ವತವಾಗಿ ಕಾಣುವುದಕ್ಕಿಂತ ಆಕಾಶದಿಂದ ನೇತಾಡುವ ಒಂದು ಗೋಡೆಯ ಹಾಗೆ ತೋರುತ್ತದೆ. ಸಿಕ್ಕಿಂನಲ್ಲಿರುವ ಜನರು ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾವನ್ನು ಭಯಾನಕ ಪರ್ವತವೆಂದು ತಿಳಿದಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತದ ಭಾಗದಿಂದ ಈ ಪರ್ವತ ಏರಲು ಪರವಾನಗಿ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲವಾದರೂ ಕೆಲವುಬಾರಿ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]}

ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ನೇಪಾಳದ ನಿರ್ಜನಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ ಹಾಗೆಯೇ ಭಾರತದ ಕಡೆಯಿಂದ ನಡೆಸಲು ತ್ರಾಸದಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾ ಪ್ರದೇಶವು ಪರ್ವತಾರೋಹಿಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪರಿಶೋಧನೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದಾಗಿಯೇ ಇದರ ಪ್ರಾಚೀನ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಸಿಕ್ಕಿಂನಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾ ಪ್ರದೇಶದ ಪರ್ವತಾರೋಹಣಕ್ಕೆ ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆಯಬೇಕು. ಗೋಯೇಚಾ ಲಾ ಯಾತ್ರೆಯು ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಂದಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಗೋಯೇಚಾ ಲಾ ಪಾಸ್‌, ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾದ ದಕ್ಷಿಣಾಭಿಮುಖದ ಎದುರುಭಾಗದ ಬಲಗಡೆ ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡಿದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಗ್ರೀನ್‌ ಲೇಕ್‌ ಬೇಸಿನ್‌ ಯಾತ್ರೆಯು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಟ್ರೆಕ್ಕಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ ಆರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾದೊಂದಿಗೆ ಝೆಮು ಗ್ಲೇಸಿಯರ್‌‌ನೊಂದಿಗಿನ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇದು ಸೇರುತ್ತದೆ.

ನೇಪಾಳಿಯರ ದಿ ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾ ಕನ್ಸರ್ವೇಶನ್‌(ಕೆಸಿಎ) ಸಂಸ್ಥೆಯು ಪರ್ವತದ 2,035 km² ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆವರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಆರೋಹಣದ ಇತಿಹಾಸ

ಇತ್ತೀಚಿನ ಸ್ಥಳಪರಿಶೋಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಯತ್ನಗಳು

ಜೋಸೆಫ್‌ ಡಾಲ್ಟನ್‌ ಹೂಕರ್‌ನು 1848/49ರಲ್ಲಿ ಈ ಮೊದಲು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಯೂರೋಪಿಯನ್ನರು ಅರಿಯದ ಪೂರ್ವ ನೇಪಾಳ ಕೆಲವುಭಾಗಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದನು. ಕಾಂಚನಜುಂಗಾಗೆ ಹೋಗಲು ಅವನು ನದಿ ಕಣಿವೆಗಳಿಗೆ ಕಾಲುದಾರಿ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಅದರ ತುದಿಗೆ 22 ಕಿ.ಮೀ. ಸಮೀಪದವರೆಗೆ ಹೋಗಿದ್ದಲ್ಲದೆ ಆ ಮಾರ್ಗವು ಟಿಬೆಟ್‌ ಅನ್ನು ಹಾದುಹೋಗುತ್ತಿತ್ತು.
1855ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಹೆರ್ಮನ್‌ ವಾನ್‌ ಶ್ಲಾಗೈನ್ಟ್‌ವೆಟ್‌‌ನನ್ನು ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಕ್‌ ಸರ್ವೇ ಆಫ್‌ ಇಂಡಿಯಾದ ಉಸ್ತುವಾರಿಗೆ ವಹಿಸಲಾಯಿತು, ಅವನು ಎವೆರೆಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾದ ಆಸುಪಾಸಿನ ಸ್ಥಳ ಪರಿಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಬಿಡಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನೇಪಾಳಿ ಸೈನಿಕರಿಂದಾಗಿ ಅವರು ವಾಪಸು ಬರಬೇಕಾಯಿತು.^[೫]
1882/83 ರಲ್ಲಿ ಹಿಮಾಲಯ ಪರ್ವತಾರೋಹಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ನ ನೇತಾ ಡಬ್ಲು.ಡಬ್ಲು. ಗ್ರಾಹಂನು 1882 ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ ಭೂಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಾಡಿ, ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಸ್ವಿಸ್‌ನ ಗೈಡ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾಪಸ್ಸಾಗುವಾಗ ಇನ್ನಿತರೆ ಪರ್ವತದ ತುದಿಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ದೇಶ ಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಹತ್ತುತ್ತಿದ್ದರು ಹಾಗೂ ಹಿಮ ಚಿರತೆಯನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದನು.^[೬]^[೭]^[೮]

1899 ಬ್ರಿಟಿಶ್‌ ಅನ್ವೇಶಕ ಡಾಗಲ್ಸ್‌ ಪ್ರೆಶ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ ಮತ್ತು ಇಟಲಿಯ ಫೋಟೋಗ್ರಾಫರ್‌ ವಿಟ್ಟೋರಿಯಾ ಸೆಲ್ಲಾರು ಮೊದಲನೆ ಬಾರಿಗೆ ಪರ್ವತಾರೋಹಣ ಕೈಗೊಂಡರು. ಅತ್ಯದ್ಭುತವಾದ ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾದ ಪಶ್ಚಿಮದ ಮುಖವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿದ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಪರ್ವಾರೋಹಿಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ.^[೪]
1905ರ ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾ ಅನ್ವೇಶಣೆಯ-1905 ಯು ಮೊದಲ ಪರ್ವತಾರೋಹಣವಾಗಿತ್ತು. ಅಲಿಸ್ಟರ್‌ ಕ್ರೌಲಿ (ಅವನು 1902 ಏರುವಿಕೆಯ ಒಬ್ಬ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದK2) ಮತ್ತು ಡಾ. ಜೂಲ್ಸ್‌ ಜ್ಯಾಕೋಟ್‌-ಗಿಲ್ಲಾರ್ಮೋಡ್ರ ನೇತೃತ್ವದ ತಂಡವು ವಾಪಸು ಬರುವ ಮುಂಚೆ ಪರ್ವತದ ಸೌತ್‌ವೆಸ್ಟ್‌ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜಿಸಿದಂತೆ 6,500 ಮೀಟರ್‌ನಷ್ಟು ತಲುಪಿದ್ದರು.

ನಿಖರವಾದ ಎತ್ತರವು ಇಂದಿಗೂ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ; ಕ್ರೌಲಿಯು ಆಗಸ್ಟ್‌ 31ರಂದು "ನಾವು ಇಪ್ಪತ್ತೊಂದು ಸಾವಿರ ಮತ್ತು ಇಪ್ಪತ್ತೊಂದು ಸಾವಿರ್ ಅಡಿಗಿಂತಲೂ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದ್ದೆವು" (6400-6705 ಮೀಟರ್‌ಗಳು), ಹಿಮಪಾತವಾಗುವಂತಹ ಗಂಡಾಂತರಿವಿದ್ದುದ್ದರಿಂದಾಗಿ ನಮ್ಮ ತಂಡವು ಬಲವಂತವಾಗಿ ಕ್ಯಾಂಪಿಗೆ ಬರುವಂತಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ಸೆಪ್ಟಂಬರ್ 1ರಂದು ಅವರು ಮತ್ತು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು; ಕೆಲವು ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರಾದ (ರೇಮಾಂಡ್‌, ಪಾಚೆ ಮತ್ತು ಸಲ್ಮಾ)ರು "ತುಂಬಾ ತ್ರಾಸಪಡುತ್ತಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ" ಅವರನ್ನು ಬಲವಂತವಾಗಿ ಐದು ದಿನ ಮುಂಚೆ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ಗೆ ವಾಪಸು ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಂದುವರಿಸಿದ ಯಾತ್ರೆ ಸಂದರ್ಭ "ಕಣ್ಣಿಗೇನು ಕಾಣಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಕೇಳಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ". ಕ್ರೌಲಿ ಮತ್ತು ಇನ್ನಿತರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಅವರ ಸಾಮಾನು ಸರಂಜಾಮು ಭಾರವಾದ ಕಾರಣ ಆ ಭಯಾನಕ ಭಾಗವನ್ನು ದಾಟಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ರೇಮಾಂಡ್‌, ಪಾಚೆ ಮತ್ತು ಸಲ್ಮಾರವರು ಎಷ್ಟುದೂರ ಹತ್ತಿದರು ಎಂದು ಸರಿಯಾಗಿ ತಿಳಿಯಲಿಲ್ಲವಾದರೂ ಕ್ರೌಲಿಯು "ನಾವು ಅಂದಾಜು ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ಸಾವಿರ ಅಡಿಗಳಷ್ಟನ್ನು ಮುಟ್ಟಿದ್ದೇವೆ" (7620ಮೀ) ಎಂದು ಉದ್ಗರಿಸಿದನು.^[೯] "ವಿದ್ರೋಹ"ವೆಂಬಂತೆ ^[೯] ಕ್ಯಾಂಪ್‌ 5 ರಿಂದ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ 4ಕ್ಕೆ ಅವರೋಹಣ ಮಾಡುವ ದಿನ ಪರ್ವತಾರೋಹಿ ಅಲೆಕ್ಸಿಸ್‍ ಪಾಚೆ (ಮೊದಲ ದಿನದಂದು ಮೂವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾಗಿದ್ದ ಅವನು ಈ ಮೊದಲಿಗಿಂತಲೂ ಎತ್ತರ ಏರಬಲ್ಲವನಾಗಿದ್ದನು), ಮತ್ತು ಮೂವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಕೂಲಿಯಾಳುಗಳು ಹಿಮಪಾತದಿಂದಾಗಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು.^[೧೦] ಅದಲ್ಲದೇ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು "ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬಲಿದಾನ ನೀಡುವುದರಿಂದ ಒಲಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು" ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಕ್ರೌಲಿಯು ಇದು ಅತಿಯಾಯಿತು, ಇನ್ನು ಯಾತ್ರೆ ಮುಂದುವರಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಅರ್ಥವಿಲ್ಲವೆಂದು ಬಗೆದನು.^[೯]

1929 ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನ್‌ ಪರ್ವಾತಾರೋಹಣವು ಪೌಲ್‌ ಬಾಯರ್‌ನಿಂದ ಕೈಗೊಂಡು 7,400 m (24,280 ft) ಉತ್ತರ ಕಡೆಯಿಂದ ಸುಳಿದ ಐದು-ದಿನಗಳ ಬಿರುಗಾಳಿಯಿಂದಾಗಿ ವಾಪಸು ಬರುವಂತಾಯಿತು.

1930ರಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ ಡೈರೆನ್‌ಫರ್ತ್‌, ಜರ್ಮನಿಯ ಉಲಿ ವೀಲ್ಯಾಂಡ್‌, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಇರ್ವಿನ್‌ ಸ್ಚೈಡರ್‌ ಮತ್ತು ("ದಿ ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾ ಅಡ್ವೆಂಚರ್‌" ಅದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶಿಸಿದಂತಹ) ಇಂಗ್ಲೀಷಿನ ಫ್ರಾಂಕ್‌ ಸ್ಮಿಥ್‌ರನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತಹ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್‌ ಎಕ್ಸಪಿಡೀಶನ್‌ ಅನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಈ ಪ್ರಯತ್ನವು ವಾತಾವರಣ ಮತ್ತು ಹಿಮದ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಯಿಂದಾಗಿ ವಿಫಲಗೊಂಡಿತು.
1931 ಎರಡನೇ ಜರ್ಮನಿಯ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಪಾಲ್‌ ಬಾಯರ್‌ನಿಂದ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತಾದರೂ, ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಬೀಸಿದ ಬಿರುಗಾಳಿಯಿಂದಾಗಿ ವಾತಾವರಣ, ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವಿನಂತಹ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಘಟಿಸಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ವಾಪಸು ಬರಬೇಕಾಯಿತು. ಅತ್ಯಂತ ಸಣ್ಣ ಎತ್ತರದ 1929 ಪ್ರವಾಸ ನಡೆಸಿದ ನಂತರ ಈ ಅಭಿಯಾನವು ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.
1954 ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಚನ್‌ಜುಂಗಾದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದ ಸ್ಥಳಪರಿಶೋಧನೆಯು ಜಾನ್‌ ಕೆಂಪೆ (ಮುಖಂಡ), ಜೆ.ಡಬ್ಲು. ಟಕ್ಕರ್‌, ರೋನ್‌ ಜ್ಯಾಕ್ಸನ್‌, ಟ್ರೆವರ್‌ ಎಚ್. ಬ್ರಾಹಮ್‌, ಜಿ.ಸಿ. ಲೆವಿಸ್‌ ಅಮ್ತ್ತು ಡಾ. ಡಿ.ಎಸ್‌ ಮ್ಯಾಥಿವ್‌ರಿಂದ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.^[೧೧] ಈ ಸ್ಥಳಪರಿಶೋಧನೆಯು 1955 ರಲ್ಲಿ ಯಾತ್ರೆಗಾಗಿ ಬಳಸಿದ ಈ ಮಾರ್ಗವು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿತ್ತು.

ಮೊದಲ ಆರೋಹಣ

1955ರಲ್ಲಿ, ಜೋ ಬ್ರೌನ್‌ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್‌ ಬ್ಯಾಂಡ್‌ರು ಮೇ 25ರಂದು ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಪಾದಾರ್ಪಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದರು ಹಾಗೆಯೇ ಮೇ 26ರಂದು ನಾರ್ಮ್‌ನ್‌ ಹಾರ್ಡೀ ಮತ್ತು ಟೋನಿ ಸ್ಟ್ರೆಥರ್‌ರು ಪಾದಾರ್ಪಣೆ ಮಾಡಿದರು. ತಂಡದಲ್ಲಿ ಜಾನ್‌ ಕ್ಲೆಗ್‌ (ತಂಡದ ವೈದ್ಯ), ಚಾರ್ಲ್ಸ್‌ ಎವಾನ್ಸ್‌ (ತಂಡದ ಮುಖಂಡ), ಜಾನ್‌ ಆಂಜಿಲೋ ಜ್ಯಾಕ್ಸನ್‌, ನೀಲ್‌ ಮ್ಯಾಥರ್‌ ಮತ್ತು ಟಾಮ್‌ ಮ್ಯಾಕಿನ್ನನ್‍ ರು ಇದ್ದರು.

ಈ ಪರ್ವಾತಾರೋಹಣವು ಆಲಿಸ್ಟರ್‌ ಕ್ರೌಲಿಯ 1905 ಮಾರ್ಗವು ಇದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು(1954 ಪತ್ತೆದಾರಿಕೆಯಿಂದ ಕೂಡ ಹುಡುಕಲಾಗಿತ್ತು) ಧೃಡಪಡಿಸಿತು. ಯಾಲಂಗ್‌ ಗ್ಲೇಸಿಯರ್‌ನನ್ನು ದಕ್ಷಿಣದ ಪಶ್ಚಿಮಭಾಗದ ಶೃಂಗಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಈ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿರುವ ಯಾಲಂಗ್‌ ಫೇಸ್‌ ಅನ್ನು3,000 metres (10,000 ft) ಹತ್ತಿದನು. "ಗ್ರೇಟ್‌ ಶೆಲ್ಫ್‌"ನ ಸಮತಲದ ಅತಿಮುಖ್ಯ ಗುಣಲಕ್ಷಣವೆಂದರೆ ಅದರ ಸುತ್ತ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಜಾರುವಿಕೆಯ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ 7,500 metres (24,600 ft) ನೇತಾಡುವಂತಹ ಹಿಮವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು. ಈ ಮಾರ್ಗವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹಿಮದ ಮೇಲಿದ್ದು, ಹಿಮನದಿ, ಮತ್ತು ಒಂದು ಹಿಮಪಾತ; ಒಂದು ಪರ್ವತದ ಸಾಲಿನ ಮೇಲಿರುವ ಹಿಮಬಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.^[೧೦]

ಮೊದಲನೇ ಪರ್ವಾತಾರೋಹಣದ ಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಅವರುಗಳು ಆರು ಕ್ಯಾಂಪ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಶೆಲ್ಫ್‌ನ ಕೆಳಗೆರಡು, ಅದರ ಮೇಲೆ ಎರಡು, ಅದರ ಮೇಲೆ ಇನ್ನುಳಿದೆರಡು ಇದ್ದವು. ಅವರು ಏಪ್ರಿಲ್‍ 18ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಿದರಲ್ಲದೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಬೇಸ್‌ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ಗೆ ಮೇ 28ರಂದು ಹಿಂದಿರುಗಿದರು.^[೧೦]

ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೈನಿಕರ ಆರೋಹಣ

ಡಿಸೆಂಬರ್ 2009ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುವಂತೆ ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದ, ರಾಬರ್ಟ್ ಡಿ. ಲೀಕೆರವರ, 'ಮೊಸ್ಡಲೆ ಆಂಡ್ ಅದರ್ ಕೇವಿಂಗ್ ಆಂಡ್ ಕ್ಲೈಂಬಿಂಗ್ ಮಿಸ್ಸೆಲೆನಿಯ'ದಲ್ಲಿ, ಎರಡನೆಯ ಪ್ರಪಂಚಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೈನಿಕರ ತಂಡದಿಂದ ಶಿಖರಕ್ಕೆ ನಡೆದ ಅನಧಿಕೃತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಒಂದು ವರ್ಣನೆಯು ಇತ್ತು. ^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]}

ಇತರೆ ಪ್ರಮುಖ ಆರೋಹಣಗಳು

1973ರಲ್ಲಿ ಏರಿದ ಜಪಾನಿನ ಯುತಕ ಅಜೆಟಾ ಮತ್ತು ಟೇಕೆಯೊ ಮಾತ್ಸುದಾ ಅವರು ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಪಶ್ಚಿಮ (ಯಲುಂಗ್ ಕಾಂಗ್)ವನ್ನು ಎಡಬ್ಲು ಶಿಖರವನ್ನು ಹತ್ತುವುದರ ಮೂಲಕ ತಲುಪಿದರು.
1977ರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಲ್ ನರಿಂದರ್ ಕುಮಾರ್ ನೇತೃತ್ವದ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ತಂಡ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾವನ್ನು ಎರಡನೆಯ ಬಾರಿಗೆ ಏರಿದರು. ಅವರು ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗವನ್ನು ಪೂರೈಸಿದರು, 1929 ಮತ್ತು 1931 ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಅತಿ ಕಷ್ಟದ ಶಿಖೆಯನ್ನು ಹತ್ತುವುದರ ಮೂಲಕ ಸೋಲಿಸಿದರು.
1978ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದ ದಕ್ಷಿಣ ಶಿಖರವನ್ನು ವೊಜ್ಸೀಚ್ ವ್ರೊಝ್ ಮತ್ತು ಯುಜೆನಿಯಸ್ಜ್ ಚ್ರೊಬಕ್, 19 ಮೇ) ಮತ್ತು ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದ ಮಧ್ಯಭಾಗವನ್ನು (ವೊಜ್ಸಿಯೆಚ್ ಬ್ರಾಂಸ್ಕಿ, ಝಿಗ್ಮಂಟ್ ಆಂಡ್ರೆಜ್ ಹೆನ್ರಿಚ್, ಕಝಿಮಿಯೆರ್ಝ್ ಒಲೆಚ್, 22 ಮೇ) ಪೋಲಿಶ್ ತಂಡಗಳು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಆರೋಹಣ ಮಾಡಿದವು ^[೧೨].
1979ರಲ್ಲಿ ಮೇ 15ರಂದು ಡಗ್ ಸ್ಕಾಟ್, ಪೀಟರ್ ಬೋರ್ಡ್ಮನ್ ಮತ್ತು ಜೋ ಟಾಸ್ಕರ್ ಅವರುಗಳು ಉತ್ತರ ಶಿಖೆಗೆ ಹೊಸ ದಾರಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಮೂರನೆಯ ಬಾರಿ, ಮತ್ತು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಇಲ್ಲದೆ ಆರೋಹಣ ಮಾಡಿದರು.^[೧೩]
1983ರಲ್ಲಿ ಪಿಯೆರ್ರೆ ಬೆಘಿನ್ ಅವರು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಇಲ್ಲದೆ ಹಾಗೂ ಒಬ್ಬನೇ ಹತ್ತಿದ ದಾಖಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು.
1986 ಜನವರಿ 11ರಂದು, ಕ್ರ್ಜಿಸ್ಜ್ಟೊಫ್ ವಿಯೆಲಿಕಿ ಮತ್ತು ಜೆರ್ಜಿ ಕುಕುಸ್ಜ್‌ಕಾ ಎಂಬ ಪೋಲಿಶ್ ಆರೋಹಣಗಾರರು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಚಳಿಗಾಲದ ಆರೋಹಣ ಮಾಡಿದರು.
1991ರಲ್ಲಿ ಮರಿಜಾ ಫ್ರಾಂಟರ್ ಮತ್ತು ಜೋಝೆ ರೊಜ್ಮನ್ ಎಂಬ ಮಹಿಳೆಯರು ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಆರೋಹಣಕ್ಕೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಆದರೆ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಅವರ ದೇಹಗಳು ಶಿಖರದ ಗೋಡೆಯ ಕೆಳಗೆ ಪತ್ತೆಯಾದವು.
1991ರಲ್ಲಿ ಆಂಡ್ರೆಜ್ ಸ್ಟ್ರೆಮ್‌ಫೆಲ್ಜ್ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಕೊ ಪ್ರೆಝೆಲ್ಜ್ ಅವರು ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದ ದಕ್ಷಿಣ ಶಿಖರವನ್ನು (8,494 ಮೀ) ಆರೋಹಣ ಮಾಡಿದರು.
1992ರಲ್ಲಿ ಶಿಖರವನ್ನು ಏರಿದ ಏಕೈಕ ವ್ಯಕ್ತಿ ಕಾರ್ಲೊಸ್ ಕಾರ್ಸೊಲಿಯೊ. ಇದು ಪೂರಕ ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಇಲ್ಲದೆ ಮಾಡಿದ ಮೊದಲ ಏಕೈಕ ಆರೋಹಣವಾಗಿದೆ.^[೧೪]
1992ರಲ್ಲಿ ಪೋಲಿಶ್ ಪರ್ವತಾರೋಹಿ ವಂಡಾ ರುತ್ಕಿಯೆವಿಝ್ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಕೆ2 ಪರ್ವತವನ್ನು ಹತ್ತಿ ಇಳಿದ ಮಹಿಳೆ, ಎದುರಿಗೆ ಬಂದ ಚಂಡಮಾರುತವನ್ನು ಎದುರಿಸಲಾರದೆ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದಳು.
1995ರಲ್ಲಿ ಬೆನೊಯಿತ್ ಚಮಾಕ್ಸ್, ಪಿಯೆರ್ರೆ ರೊಯರ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಶೆರ್ಪಾ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಮೂರು ಜನರು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 6ರಂದು ಶಿಖರದ ಬಳಿ ಕಾಣೆಯಾದರು.
1998ರಲ್ಲಿ ಜಿನೆಟ್ಟೆ ಹ್ಯಾರಿಸನ್ ಶಿಖರವನ್ನು ತಲುಪಿದ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
2005ರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪರ್ವತಾರೋಹಿ ಅಲನ್ ಹಿಂಕೆಸ್‌ನು ಮೊದಲ ಆರೋಹಣ ವರ್ಷದ 50ನೆಯ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಏರಿದ ಏಕೈಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ.
2006ರಲ್ಲಿ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಪರ್ವತಾರೋಹಿ ಜೆರ್ಲಿಂಡೆ ಕಲ್ಟೆನ್‌ಬ್ರನ್ನರ್ ಶಿಖರವನ್ನು ಏರಿದ ದ್ವಿತೀಯ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
2009ರಲ್ಲಿ ಜಾನ್ ಗ್ಯಾಂಗ್ಡಲ್ ಮತ್ತು ಮಟ್ಟಿಯಸ್ ಕಾರ್ಲ್ಸನ್ ಅವರು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಶಿಖರವನ್ನು ಏರಿದ ಮೊದಲ ನಾರ್ವೇಯನ್ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡಿಶ್ ಪರ್ವತಾರೋಹಿಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ .
2009ರಲ್ಲಿ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್ ಪರ್ವತಾರೋಹಿ ಎದುರ್ನೆ ಪಸಬನ್ ಶಿಖರವನ್ನು ತಲುಪಿದ 12 ಎಂಟು-ಸಾವಿರದಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿಗಲಾಗಿದ್ದಾಳೆ.^[೧೫]
2009ರಲ್ಲಿ ಕಿಂಗ ಬರನೊವ್‌ಸ್ಕಾ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಶಿಖರ ಏರಿದ ಪೋಲಿಶ್ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.^[೧೬]

ಪ್ರಸಕ್ತ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಅಧ್ಯಯನ

ಕೆಲವು ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳ ಮುದ್ರಿತ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದೆ ಇದ್ದರೂ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿವೆ.

ಜೋಸೆಫ್ ಡಾಲ್ಟನ್ ಹೂಕರ್ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಜರ್ನಲ್ಸ್ , 1855. ರಾಯಲ್ ಬೊಟಾನಿಕಲ್ ಗಾರ್ಡನ್ಸ್‌ನ ಸಹಾಯಕ ನಿರ್ದೇಶಕ.
ಮಾಜ್ ಲಾರೆನ್ಸ್ ವಡ್ಡೆಲ್, ಅಮಾಂಗ್ ದಿ ಹಿಮಾಲಯಾಸ್ , 1899; ಟ್ರಾವೆಲ್ಸ್ ಇನ್ ಸಿಕ್ಕಿಂ. ಈ ಪುಸ್ತಕವು ದಕ್ಷಿಣ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದ ಪರಿಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಅಲೆಯಿಸ್ಟರ್ ಕ್ರೌಲೇ ದಿ ಕನ್‌ಫೆಶನ್ಸ್ ಆಫ್ ಅಲೆಯಿಸ್ಟರ್ ಕ್ರೌಲೇ , ಅಧ್ಯಾಯಗಳು 51, 52 & 53, ಈತನು 1905ರಲ್ಲಿ ಡಾ. ಜಾಕೊಟ್-ಗಿಲ್ಲರ್ಮೊಡ್ ಜೊತೆಗೆ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತವೆ.

ಡಗ್ಲಸ್ ಫ್ರೆಶ್‌ಫೀಲ್ಡ್ ರೌಂಡ್ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ - ಪರ್ವತಾರೋಹಣ ಮತ್ತು ಪರಿಶೋಧನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ನಿರೂಪಣೆ , ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅರ್ನಾಲ್ಡ್‌ರಿಂದ 1903ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
ಪಾಲ್ ಬಾವರ್ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಕ್ಯಾಂಪೇನ್ (ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ವೆಲ್, 1937) 1929 ಮತ್ತು 1931ರಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ ಬಾವರ್‌ನ ಎರಡು ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಕಥೆ, ಇದನ್ನು ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಚಾಲೆಂಜ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಮರು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು (ವಿಲಿಯಮ್ ಕಿಂಬರ್, 1955).
ಪಾಲ್ ಬಾವರ್ ದಿ ಜರ್ಮನ್ ಅಟ್ಯಾಕ್ ಆನ್ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ , ದಿ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಜರ್ನಲ್, 1930 ಸಂಪುಟ. II.
ಲಿಯೆಟ್. ಎಚ್.‌ಡಬ್ಲು ಟಾಬಿನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೊರೇಶನ್ ಅಂಡ್ ಕ್ಲೈಂಬಿಂಗ್ ಇನ್ ದಿ ಸಿಕ್ಕಿಂ ಹಿಮಾಲಯ ದಿ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಜರ್ನಲ್, ಏಪ್ರಿಲ್ 1930 ಸಂಪುಟ. II. ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದ ಮೊದಲಿನ ಆರೋಹಣಗಳ ಮತ್ತು ಪರಿಶೋಧನೆಗಳ ವಿವರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಎಫ್.ಎಸ್. ಸ್ಮಿತ್ ದಿ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಅಡ್ವೆಂಚರ್ , 1930 ರಿಂದ 1931. ವಿಕ್ಟರ್ ಗೊಲಂಝ್, ಲಿಮಿಟೆಡ್. ಕಲ್ಕತ್ತಾದ ದಿ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ಮನ್‌ಗೆ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವ ಜವಬ್ದಾರಿ ಸ್ಮಿತ್‌ನದಾಗಿತ್ತು, (ಮಿ. ಅಲ್‌ಫ್ರೆಡ್ ವಾಟ್ಸನ್ ಎಡಿಟರ್)* ಉದಾಹರಣೆ^{[permanent dead link]}.
ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಜಿ.ಒ. ಡಿಹ್ರೆನ್‌ಫರ್ತ್ ದಿ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಡಿಷನ್, 1930 , ದಿ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಜರ್ನಲ್, ಏಪ್ರಿಲ್ 1931, ಸಂಪುಟ. III. ಅವರ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಪ್ರವಾಸದ ವಿವರ.
ಎಚ್.ಡಬ್ಲು. ತಿಲ್ಮನ್ ದಿ ಅಸೆಂಟ್ ಆಫ್ ನಂದಾ ದೇವಿ , ಜೂನ್ 7, 1937,ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್. ಅವರು ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಏರಿದ ಕಥೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.
ಇರ್ವಿಂಗ್, ಆರ್. ಎಲ್. ಜಿ., ಟೆನ್ ಗ್ರೇಟ್ ಮೌಂಟೇನ್ಸ್ (ಲಂಡನ್, ಜೆ. ಎಮ್. ಡೆಂಟ್ & ಸನ್ಸ್, 1940)
ಜಾನ್ ಏಂಜೆಲೊ ಜಾಕ್ಸನ್ ಮೋರ್ ದ್ಯಾನ್ ಮೌಂಟೇನ್ಸ್ 1955. 1954ರ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಸ್ಥಳಾನ್ವೇಷಣೆಯ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಪುಸ್ತಕ 1955ರ ಮೊದಲ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಆರೋಹಣ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯ ಜಾಕ್ಸನ್, ಡೈಲಿ ಮೇಲ್‌ಗೆ ಕೂಡಾ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ "ಅಬೋಮಿನಬಲ್ ಸ್ನೋಮ್ಯಾನ್" ಅಥವಾ ಯೇತಿ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಡಿಶನ್, ಎವರೆಸ್ಟ್‌ಗೆ ಹೊರಟ ಮೊದಲ ಚಾರಣ * [೧] Archived 2007-09-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. ಸೂಕ್ತವಾದ 97 ಪುಟಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಎರಡು ವಿವರವಾದ ನಕ್ಷೆಗಳು.
ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಎವಾನ್ಸ್ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ದಿ ಅನ್‌ಟ್ರಾಡನ್ ಪೀಕ್ , ಹಡ್ಡರ್ & ಸ್ಟಫ್ಟನ್, 1955ರ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ನಾಯಕ. ಬ್ಯಾಂಗರ್‌ನ ಉತ್ತರ ವೇಲ್ಸ್‌ನ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿನ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲ. ಆತನ ದೊರೆ ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್ ಕೆ.ಜಿಯವರಿಂದ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ.
ಜೋ ಬ್ರೌನ್, ದಿ ಹಾರ್ಡ್ ಇಯರ್ಸ್ , 1955ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದ ಮೊದಲ ಆರೋಹಣವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಕರ್ನಲ್ ನರಿಂದರ್ ಕುಮಾರ್, ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ: ಈಶಾನ್ಯದಿಂದ ಮೊದಲ ಆರೋಹಣ , 1978, ವಿಷನ್ ಬುಕ್ಸ್.

ಪರ್ವತದ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗದಿಂದ ಮೊದಲ ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದ ಎರಡನೆಯ ಆರೋಹಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಹಿಮಾಲಯನ್ ಜರ್ನಲ್ ಸಂಪುಟ. 36 ಮತ್ತು 50ನೆಯ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನೂ ನೋಡಿ

ಪೀಟರ್ ಬೋರ್ಡ್ಮನ್, ಡಗ್ ಸ್ಕಾಟ್, ಸೇಕ್ರೆಡ್ ಸುಮಿತ್ಸ್ – ಎ ಕ್ಲೈಂಬರ್ಸ್ ಇಯರ್ , 1982; 1979ರಲ್ಲಿ ಜೋ ಟಾಸ್ಕರ್ ಮತ್ತು ಡಗ್ ಸ್ಕಾಟ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಆರೋಹಣವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ದಿ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಜರ್ನಲ್ ಸಂಪುಟ 36ದಲ್ಲಿಯೂ ಇದೆ.
ಜಾನ್ ಏಂಜಲೊ ಜಾಕ್ಸನ್ ಅಡ್ವೆಂಚರ್ ಟ್ರಾವೆಲ್ಸ್ ಇನ್ ದಿ ಹಿಮಾಲಯ ಇಂಡಸ್ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್ 2005, ಮೊದಲ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಆರೋಹಣದ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳು.
ಸಿಮನ್ ಪಿಯರ್ಸ್, ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ: ಇಮೇಜಿಂಗ್ ಎ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಮೌಂಟೇನ್ , ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್ ಪ್ರೆಸ್, 2005. ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ 978-1899095223. ಇದರಲ್ಲಿ ಸುಂದರವಾಗಿ ನಿರೂಪಿತವಾಗಿರುವ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು, ಫೋಟೋಗಳು, ಮುದ್ರಿತ ಲೇಖನಗಳು ಇವೆ. ಇದರ ಮುನ್ನುಡಿ ಬರೆದವರು ಜಾರ್ಜ್ ಬ್ಯಾಂಡ್.

ಮೇಲಿನ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಕರಗಳು "ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಮೊದಲ ಆರೋಹಣದ 50ನೆಯ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ"ದ ವಿಷಯವನ್ನು ಕೂಡಾ ಹೊರತಂದಿವೆ. ದಿ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಕ್ಲಬ್, ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಭಾಗ 2005.

ಕಾಂಚನ್‌ಡ್ಜುಂಗಾ: ಸೇಕ್ರೆಡ್ ಸುಮಿತ್, ಪೆಮಾ ವಾಂಗ್ಚುಕ್ ಮತ್ತು ಮಿತಾ ಜುಲ್ಕಾ ಅವರು ರಚಿಸಿದ ಪುಸ್ತಕ, ಸಿಕ್ಕಿಂನಿಂದ ಪ್ರಕಾಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಬದುಕುವ ಸಮುದಾಯಗಳ ದಂತಕಥೆಗಳ ಹಾಗೂ ಮೊದಲು ಪರಿಶೋಧನೆ ನಡೆಸಿದವರು ಮತ್ತು ಪರ್ವತಾರೋಹಿಗಳ ಬಗೆಗೆ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಅಧ್ಯಾಯಗಳು ಮೊದಲ ಪರಿಶೋಧಕರು, ನಕ್ಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿಸಂ ಬಗೆಗಿನ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ, 1955ರ ಮೊದಲ ಆರೋಹಣ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ ಕೆಲ್ಲಸ್, ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಆರೋಹಣ (1977), ಬ್ರಿಟಿಷರ ಮೊದಲ ಆರೋಹಣ (1979), ಮಹಿಳಾ ಆರೋಹಿಗಳು, ಆರೋಹಿ ಹುಲಿಗಳು, ಯೇತಿಗಳು ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಅನೇಕ ಕಾಲಮಾನಗಳ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಚಿತ್ರವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಲೇಖನಗಳು, ಪರಿಶೀಲನೆಗಳು ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮ

ಭೂಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾದ ಜೆ. ನಾರ್ಮನ್ ಕೊಲೀ, ಎಫ್.ಆರ್.ಎಸ್. ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್: ಡೇವಿಡ್ ಡಗ್ಲಸ್, ಅವರು ರಚಿಸಿದ "ಕ್ಲೈಂಬಿಂಗ್ ಆನ್ ದಿ ಹಿಮಾಲಯ ಅಂಡ್ ಅದರ್ ಮೌಂಟೇನ್ ರೇಂಜಸ್ " . 1902.
ದಿ ಗ್ಲೇಸಿಯರ್ಸ್ ಆಫ್ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಡಗ್ಲಾಸ್ ಫ್ರೆಶ್‌ಫೀಲ್ಡ್ ದಿ ಜಿಯೋಗ್ರಾಫಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್, ಸಂಪುಟ. 19, ಸಂಖ್ಯೆ. 4 ಏಪ್ರಿಲ್., 1902, ಪುಟಗಳು. 453–472
ರೌಂಡ್ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ. ಪರ್ವತ ಪ್ರವಾಸ ಮತ್ತು ಪರಿಶೋಧನೆಗಳ ನಿರೂಪಣೆ, ಡಗ್ಲಸ್ ಡಬ್ಲು.ಫ್ರೆಶ್‌ಫೀಲ್ಡ್ ಅಮೇರಿಕನ್ ಜಿಯೇಗ್ರಾಫಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಬುಲೆಟಿನ್, ಸಂಪುಟ. 36, ಸಂಖ್ಯೆ. 2 1904
ದಿ ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಡಿಷನ್, ಸಿ. ದೆ. ಹೊವರ್ಡ್-ಬರಿ. ದಿ ಜಿಯೋಗ್ರಾಫಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್, ಸಂಪುಟ. 59, ಸಂಖ್ಯೆ. 2 ಫೆಬ್ರವರಿ., 1922, ಪುಟಗಳು. 81–99. ಯೇತಿಯನ್ನೂ ನೋಡಿ. ಪುಟಗಳು. 97
"ಜನರಲ್ ಬ್ರೂಸಸ್ ಇಲ್ನೆಸ್ ಎ ಸೀರಿಯಸ್ ಹ್ಯಾಂಡಿಕ್ಯಾಪ್" "ದಿ ಟೈಮ್ಸ್", (ಬ್ರಿಟಿಷ್) ವರ್ಲ್ಡ್ ಕಾಪಿರೈಟ್, ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್. ಆರ್.ಎಫ್.ನಾರ್ಟನ್, ಏಪ್ರಿಲ್ 19, 1924. ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ.
ಅಕೌಂಟ್ ಆಫ್ ಎ ಫೋಟೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಡಿಶನ್ ಟು ದಿ ಸದರನ್ ಗ್ಲೇಸಿಯರ್ಸ್ ಆಫ್ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಇನ್ ದಿ ಸಿಕ್ಕಿಂ ಹಿಮಾಲಯ, ಎನ್. ಎ. ಟೊಂಬಝಿ, ದಿ ಜಿಯೇಗ್ರಾಫಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್, ಸಂಪುಟ. 67, ಸಂಖ್ಯೆ. 1 ಜನವರಿ, 1926, ಪುಟಗಳು. 74–76
ಅನ್ ಅಡ್ವೆಂಚರ್ ಟು ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ, ಹುಫ್ ಬೌಸ್ಟೆಡ್, ದಿ ಜಿಯೋಗ್ರಾಫಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್, ಸಂಪುಟ. 69, ಸಂಖ್ಯೆ. 4 (ಏಪ್ರಿಲ್., 1927), ಪುಟಗಳು. 344–350
ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಲಿಟರರಿ ಸಪ್ಲಿಮೆಂಟ್, ಗುರುವಾರ, ಡಿಸೆಂಬರ್ 11, 1930. "ದಿ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಅಡ್ವೆಂಚರ್", ಎಫ್.ಎಸ್. ಸ್ಮಿತ್.
Im Kampf um den Himalaja, ಪಾಲ್ ಬಾವರ್. ದಿ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಅಡ್ವೆಂಚರ್, ಎಫ್. ಎಸ್. ಸ್ಮಿತ್, ಹಿಮಾಲಯ: ಉನ್ಸರ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಡಿಶನ್, ಜಿ. ಒ. ಡಿಹ್ರೆನ್‌ಫರ್ತ್. 1930
ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಲಿಟರರಿ ಸಪ್ಲಿಮೆಂಟ್, ಗುರುವಾರ, ಏಪ್ರಿಲ್ 9, 1931. "ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ", ಪಾಲ್ ಬಾವೆರ್.
ದಿ ಇಂಪೀರಿಯಲ್‌ ಗೆಜೆಟಿಯರ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಡಿಯಾ ಸಂಪುಟ. XXVI, ದಿ ಜಿಯೋಗ್ರಾಫಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್, ಸಂಪುಟ. 79, ಸಂಖ್ಯೆ. 1 ಜನವರಿ, 1932, ಪುಟಗಳು. 53–56
ರೀಸೆಂಟ್ ಹೀರೋಸ್ ಆಫ್ ಮಾಡರ್ನ್ ಅಡ್ವೆಂಚರ್, ಟಿ. ಸಿ. ಬ್ರಿಡ್ಜಸ್; ಎಚ್. ಹೆಸೆಲ್ ಟಿಲ್ಟ್ಮನ್, ದಿ ಜಿಯೋಗ್ರಾಫಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್, ಸಂಪುಟ. 81, ಸಂಖ್ಯೆ. 6 ಜೂನ್., 1933, ಪು. 568
Um Den Kantsch: der zweite deutsche Angriff auf den Kangchendzönga, ಪಾಲ್ ಬಾವೆರ್, 1931. ಜಿಯೋಗ್ರಾಫಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್, ಸಂಪುಟ. 81, ಸಂಖ್ಯೆ. 4 ಏಪ್ರಿಲ್, 1933, ಪುಟಗಳು. 362–363
ಹಿಮಾಲಯ ಚಳುವಳಿ: ದಿ ಜರ್ಮನ್ ಅಟ್ಯಾಕ್ ಆನ್ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ, ಪಾಲ್ ಬಾವರ್; ಸಮ್ನರ್ ಆಸ್ಟಿನ್ ದಿ ಜಿಯಾಗ್ರಾಫಿಕ್ ಜರ್ನಲ್ ಜರ್ನಲ್, ಸಂಪುಟ. 91, ಸಂಖ್ಯೆ. 5 ಮೇ 1938, ಪು. 478

ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಲಿಟರರಿ ಸಪ್ಲಿಮೆಂಟ್, ಶುಕ್ರವಾರ, ಡಿಸೆಂಬರ್ 21, 1956. "ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ: ದಿ ಅನ್‌ಟ್ರಾಡನ್ ಪೀಕ್", ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಎವಾನ್ಸ್.
ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಕ್ಲೈಂಬ್ಡ್, ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಎವಾನ್ಸ್; ಜಾರ್ಜ್ ಬ್ಯಾಂಡ್, ದಿ ಜಿಯೋಗ್ರಾಫಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್, ಸಂಪುಟ. 122, ಸಂಖ್ಯೆ. 1 ಮಾರ್ಚ್., 1956, ಪುಟಗಳು. 1–12.

ಕಲ್ಪಿತ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ

ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶವು, ತರಹದ ಯತಿ ಅಥವಾ ರಾಕ್ಷಸ ಆಗಿದ್ದ "ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ರಾಕ್ಷಸನ" ನೆಲೆಯಾಗಿತ್ತೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. 1925ರಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭೂ ವಿಜ್ಞಾನದ ಅರೋಹಣವು ಒಂದು ದ್ವಿಪಾದೀಯ ಪ್ರಾಣಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಥಳೀಯರನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ ಅವರು ಇದನ್ನು "ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ರಾಕ್ಷಸ" ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದ್ದರು^[೧೭].

ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ

ರನ್‌ಸೊಮೆ ಲೇಖಕರಿಂದ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಸ್ವಾಲೋವ್ಸ್ ಮತ್ತು ಅಮೆಝಾನ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಶ್ರೆಣಿಯಲ್ಲಿ, ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತಕ್ಕೆ (ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಹೆಸರನ್ನು ಸೂಚಿಸಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಲ್ಲಿನ ಲೇಕ್ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌ನ ಓಲ್ಡ್ ಮ್ಯಾನ್‌ನ ಆಧಾರವಾಗಿದೆ) "ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ" ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಮಕ್ಕಳಿಂದ 1931ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಇದನ್ನು ಹತ್ತಿದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾಯಿತು.

1926ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾದ, ಸರ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಯಂಗ್‌ಹಸ್ಬಂಡ್, ಮೌಂಟ್ ಯವರೆಸ್ಟ್ ಮಹಾಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿ : " ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗ್ (ಡಾರ್ಜೀಲಿಂಗ್) ಖಚಿತವಾಗಿಯು ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಮಿಂಚಲಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲಾ ದೇಶದಿಂದ ಪ್ರವಾಸಿಗರು್, ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದ ಪ್ರಸಿದ್ದ ನೋಟವನ್ನು, 28,150 feet (8,580 m) ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಕೇವಲ 40 miles (64 km) ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಲು ಅಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗ್ (ಡಾರ್ಜೀಲಿಂಗ್) ಇರುವುದು 7,000 feet (2,100 m) ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಇದು ಓಕ್ಸ್, ಮಾಗ್ನೊಲಿಯ, ರೊಡೊಡೆಂಡ್ರೋನ್ಸ್, ಲ್ಯುರೆಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಿಚಮೊರೆಸ್ ಅರಣ್ಯಗಲಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ಮತ್ತು ಈ ಅರಣ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ವೀಕ್ಷಕರು ಕೆಳಗೆ ನೋಡಿ ಕಡಿದಾದ ಪರ್ವತದ ಮಗ್ಗಲುಗಳನ್ನು ರಂಗೀತ್ ನದಿಯ ವರೆಗೂ ಕೇವಲ 1,000 feet (300 m) ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಮೇಲಕ್ಕೆ ನೋಡಬಹುದಾಗಿದೆ, ಹಾಗೂ ದಟ್ಟವಾದ ಕಾಡಿನ ಸಾಲುಗಳು ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿದಂತಿವೆ, ಮೇಲಕ್ಕೆ ಹೋದಂತೆಲ್ಲಾ ಆಕಾಶದ ಒಂದು ಭಾಗದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ.

1999ರಲ್ಲಿ, ಅಧಿಕೃತ ಜೆಮ್ಸ್ ಬಾಂಡ್ ಲೇಖಕ ರಯ್‌ಮಂಡ್ ಬೆನ್‌ಸನ್ ಹೈ ಟೈಮ್ ಟು ಕಿಲ್‌ ನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಈ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ, ವಿಮನಯಾನದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಗುಪ್ತ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಒಂದು ಮೈಕ್ರೊಡಾಟ್‌ನ್ನು ಯುನಿಯನ್ ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ ಕದಿಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಅವರು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರ ವಿಮಾನವು ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದ ಇಳಿಜಾರುಗಳಲ್ಲಿ ಪತನಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಗ ಜೇಮ್ಸ್ ಬಾಂಡ್ ಆ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಮರುಪಡೆಯಲು ಪರ್ವತವನ್ನು ಏರುವ ಆರೋಹಣ ತಂಡದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿತ್ತಾರೆ.

2006ರ ಮ್ಯಾನ್ ಬೂಕರ್ ಫ್ರೈಜ್‌ನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡ, ಕಿರಣ್ ದೇಸಾಯಿಯವರ ದಿ ಇನ್‌ಹೆರಿಟೆನ್ಸ್ ಆಫ್ ಲಾಸ್ , ಇದು ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಹತ್ತಿರದ ಗಿರಿಧಾಮ, ಕಲಿಮ್‌ಪೋಂಗ್‌ನ್ನು ಭಾಗತಃ ನಿದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

↑ Figures regarding the exact height of Kangchenjunga differ. Heights of 8,598 metres (28,209 ft) and 8,598 m (28,209 ft) are often given. On official 1:50,000 Nepalese mapping, the lower height is given, so this is given on this page also.
↑ ನೇಪಾಲ್ ವಾರ್ತೆಗಳು (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2006) ಸರಕಾರ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದೆ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಲೇಖನ Archived 2008-05-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
↑ Peter Gillman, ed. (1993). Everest - The Best Writing and Pictures from Seventy Years of Human Endeavour. Little, Brown and Company. pp. 11–12. ISBN 0-316-90489-3. {{cite book}}: Check |isbn= value: checksum (help)
↑ ^೪.೦ ^೪.೧ Everest News.com. "Kangchenjunga History". Retrieved 2008-04-12.
↑ Into the Untravelled Himalaya. New Delhi: Indus Publishing. 2005. ISBN 8-1738-7181-7. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
↑ (Latest Intelligence (From Our Correspondents): India). The Times (London). Mon, September 3, 1883. Issue 30915, col A, p. 3.
↑ "Mountaineering in the Himalayas" The Times (London). Thu, September 13, 1883. Issue 30924, col A, p. 6.
↑ (Latest Intelligence (From Our Correspondents): India). The Times (London). Mon, October 22, 1883. Issue 30957, col A, p. 5.
↑ ^೯.೦ ^೯.೧ ^೯.೨ 1905ರ ಅಲೆಯೆಸ್ಟರ್ ಕ್ರೌಲಿಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ
↑ ^೧೦.೦ ^೧೦.೧ ^೧೦.೨ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಇವಾನ್ಸ್, "ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ", ಅಮೇರಿಕನ್ ಆಲ್ಪೈನ್ ಜರ್ನಲ್ , 1956, ಪು. 54.
↑ ದಿ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಜರ್ನಲ್ ಸಂಪುಟ. XIX.
↑ Wojciech Wróż: Święta góra Sikkimu. Warszawa: "Sport i Turystyka", 1982. ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ 83-217-2377-2. [undefined] Error: {{Lang}}: no text (help)
↑ Scott, Douglas (1980). "Kangchenjunga from the North". American Alpine Journal 1980. 22 (53). New York, NY, USA: American Alpine Club: 437–444. ISBN 978-0-930410-76-6. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
↑ "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2010-11-15. Retrieved 2010-10-07.
↑ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಹತ್ತಿದವರ ಪಟ್ಟಿ
↑ ಕಿಂಗಾ ಬರನೊವ್‌ಸ್ಕಾ
↑ ದಿ ಅಬೊಮಿನಬಲ್ ಸ್ನೋಮ್ಯಾನ್: ಬಿಯರ್, ಕ್ಯಾಟ್ ಅಥವಾ ಕ್ರಿಯೇಚರ್?

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

ಜೋಸೆಫ್ ಹೂಕರ್‌ನ ಬರಹಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಕೊಂಡಿ Archived 2006-12-30 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ಅಲೆಯಿಸ್ಟರ್ ಕ್ರೌಲೆಯ 1905ರ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಪ್ರಯತ್ನದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ
ಪರ್ವತ ಆರೋಹಣದ ದಿನಾಂಕಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತಹ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಇತಿಹಾಸ.
ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಉನ್ನತ ಶಿಖರದ ಮೇಲೆ Archived 2009-02-20 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. - ಫೋಟೋಗಳು
ಸಿಕ್ಕಿಮರ ಬದಿಯಿಂದ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾಕ್ಕಿರುವ 3 ಪ್ರವಾಸಿ ದಾರಿಗಳು, ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ನಕ್ಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಚಿತ್ರಗಳು
ನೇಪಾಳದ ಬದಿಯಿಂದ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾಕ್ಕಿರುವ ದಾರಿಗಳ ನಕ್ಷೆಗಳು ಹಾಗೂ ಚಿತ್ರಗಳು
50ನೆಯ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ರಿಯೂನಿಯನ್ 2005 - ದಿ ಹಿಂದು Archived 2005-03-06 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ದಿ ಆಲ್ಪೈನ್ ಕ್ಲಬ್ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಪ್ರದರ್ಶನ Archived 2012-07-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ಕಾಂಚನ್‌ಡ್ಜುಂಗಾ Archived 2012-05-18 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. (ಜರ್ಮನ್)
ಗ್ಲೇಸಿಯರ್ ರೀಸರ್ಚ್ ಇಮೇಜ್ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾದಲ್ಲಿ ಹಿಮ ಬದಲಾವಣೆಯ 24 ವರ್ಷಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

[1] Figures regarding the exact height of Kangchenjunga differ. Heights of 8,598 metres (28,209 ft) and 8,598 m (28,209 ft) are often given. On official 1:50,000 Nepalese mapping, the lower height is given, so this is given on this page also.

[2] ನೇಪಾಲ್ ವಾರ್ತೆಗಳು (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2006) ಸರಕಾರ ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದೆ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಲೇಖನ Archived 2008-05-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.

[everest_bwp70-3] Peter Gillman, ed. (1993). Everest - The Best Writing and Pictures from Seventy Years of Human Endeavour. Little, Brown and Company. pp. 11–12. ISBN 0-316-90489-3. {{cite book}}: Check |isbn= value: checksum (help)

[k2news-4] ೪.೦ ^೪.೧ Everest News.com. "Kangchenjunga History". Retrieved 2008-04-12.

[5] Into the Untravelled Himalaya. New Delhi: Indus Publishing. 2005. ISBN 8-1738-7181-7. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)

[6] (Latest Intelligence (From Our Correspondents): India). The Times (London). Mon, September 3, 1883. Issue 30915, col A, p. 3.

[7] "Mountaineering in the Himalayas" The Times (London). Thu, September 13, 1883. Issue 30924, col A, p. 6.

[8] (Latest Intelligence (From Our Correspondents): India). The Times (London). Mon, October 22, 1883. Issue 30957, col A, p. 5.

[crowley52-9] ೯.೦ ^೯.೧ ^೯.೨ 1905ರ ಅಲೆಯೆಸ್ಟರ್ ಕ್ರೌಲಿಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ

[aaj_1956-10] ೧೦.೦ ^೧೦.೧ ^೧೦.೨ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಇವಾನ್ಸ್, "ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ", ಅಮೇರಿಕನ್ ಆಲ್ಪೈನ್ ಜರ್ನಲ್ , 1956, ಪು. 54.

[him_journal-11] ದಿ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಜರ್ನಲ್ ಸಂಪುಟ. XIX.

[12] Wojciech Wróż: Święta góra Sikkimu. Warszawa: "Sport i Turystyka", 1982. ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ 83-217-2377-2. [undefined] Error: {{Lang}}: no text (help)

[13] Scott, Douglas (1980). "Kangchenjunga from the North". American Alpine Journal 1980. 22 (53). New York, NY, USA: American Alpine Club: 437–444. ISBN 978-0-930410-76-6. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)

[14] "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2010-11-15. Retrieved 2010-10-07.

[15] ಕಾಂಚನಜುಂಗಾ ಹತ್ತಿದವರ ಪಟ್ಟಿ

[16] ಕಿಂಗಾ ಬರನೊವ್‌ಸ್ಕಾ

[17] ದಿ ಅಬೊಮಿನಬಲ್ ಸ್ನೋಮ್ಯಾನ್: ಬಿಯರ್, ಕ್ಯಾಟ್ ಅಥವಾ ಕ್ರಿಯೇಚರ್?

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]

[೬]

[೭]

[೮]

[೯]

[೧೦]

[೧೧]

[೧೨]

[೧೩]

[೧೪]

[೧೫]

[೧೬]

[೧೭]