ಅಮರರಾಮ
| ಅಮರರಾಮ | |
|---|---|
 ಅಮರೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ | |
| ಭೂಗೋಳ | |
| ಕಕ್ಷೆಗಳು | 16°34′52″N 80°21′32″E / 16.580990°N 80.358946°E |
| ದೇಶ | ಭಾರತ |
| ರಾಜ್ಯ | ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ |
| ಜಿಲ್ಲೆ | ಪಲ್ನಾಡು ಜಿಲ್ಲೆ |
| ಸ್ಥಳ | ಅಮರಾವತಿ |
| ಎತ್ತರ | 31.4 m (103 ft) |
| ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ | |
| ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಶೈಲಿ | ದ್ರಾವಿಡ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ |
| ಶಾಸನಗಳು | ತೆಲುಗು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ |
ಹಿಂದೂ ದೇವರಾದ ಶಿವನಿಗೆ ಪವಿತ್ರವಾಗಿರುವ ಐದು ಪಂಚರಾಮ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಮರರಾಮ ಕೂಡ ಒಂದು. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಭಾರತದ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಪಲ್ನಾಡು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅಮರಾವತಿ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿದೆ. [೧] ಅಮರೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ಅಥವಾ ಅಮರಲಿಂಗೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಶಿವನನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಕೃಷ್ಣಾ ನದಿಯ ದಕ್ಷಿಣ ದಡದಲ್ಲಿದೆ. ಅಮರೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿಯ ಪತ್ನಿ ಬಾಲ ಚಾಮುಂಡಿಕಾ. ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಶಿವಲಿಂಗವನ್ನು ಭಗವಾನ್ ಇಂದ್ರನಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ದೇವತೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಇಲ್ಲಿರುವ ಶಿವಲಿಂಗವು ತುಂಬಾ ಎತ್ತರವಾಗಿದ್ದು, ಅರ್ಚಕರು ಪೀಠದ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಆರೋಹಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅಭಿಷೇಕವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಲಿಂಗದ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಕಲೆ ಇದೆ. ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಶಿವಲಿಂಗವು ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಡೆಯಲು, ಶಿವಲಿಂಗದ ಮೇಲ್ಭಾಗಕ್ಕೆ ಮೊಳೆಯನ್ನು ಹೊಡೆಯಲಾಯಿತು. ಲಿಂಗಕ್ಕೆ ಮೊಳೆಯನ್ನು ಹೊಡೆದಾಗ ಶಿವಲಿಂಗದಿಂದ ರಕ್ತ ಒಸರಿತು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಚಿಂತಪಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಧರಣಿಕೋಟದ ರಾಜರಾದ ವಾಸಿರೆಡ್ಡಿ ವೆಂಕಟಾದ್ರಿ ನಾಯ್ಡು ಅಮರೇಶ್ವರನ ಮಹಾನ್ ಭಕ್ತರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ದೇವಾಲಯವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನವೀಕರಿಸಿದರು. ಜನಪ್ರಿಯ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಒಮ್ಮೆ ತನ್ನ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ದಂಗೆಯನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜನು ಚೆಂಚುಗಳ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡವನ್ನು ಆಶ್ರಯಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವನು ತನ್ನ ಮಾನಸಿಕ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡನು, ಅವನು ಅಮರಾವತಿಗೆ ಬಂದಾಗ ತನ್ನ ಮಾನಸಿಕ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆದನು. ಅವರು ೧೭೯೬ ರಲ್ಲಿ ಚಿಂತಪಲ್ಲಿಯಿಂದ ಅಮರಾವತಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜೀವನ, ಸಮಯ ಮತ್ತು ಆದಾಯವನ್ನು ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ವಿನಿಯೋಗಿಸಿದರು. ಅವರು ಇಲ್ಲಿನ ಅಮರೇಶ್ವರಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಜೀರ್ಣೋದ್ಧಾರ ಮಾಡಿದರು, ಭಗವಂತನ ದೈನಂದಿನ ಅರ್ಚನೆಗಾಗಿ ಒಂಬತ್ತು ಕಲಿತ ಅರ್ಚಕರನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ೧೨ ಎಕರೆ (೪೯,೦೦೦ ಚ.ಮೀ) ಭೂಮಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಜೀವನೋಪಾಯದ ಎಲ್ಲಾ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು.
ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ತಾರಕಾಸುರ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸ ರಾಜನು ಶಿವನಿಂದ ವರವನ್ನು ಪಡೆದ ನಂತರ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದನು. ಶಿವನು ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ಸಂಹರಿಸುವುದಾಗಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದನು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ದೇವತೆಗಳು ಇಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದರು ಮತ್ತು ಅಂದಿನಿಂದ ಈ ಸ್ಥಳವು ಅಮರಾವತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಭಗವಾನ್ ಶಿವನನ್ನು ಅಮರೇಶ್ವರ ಎಂದು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅವರ ಪತ್ನಿ ಬಾಲ ಚಾಮುಂಡಿಕಾ ಅವರನ್ನು ೧೮ ದೇವತೆಗಳಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೆಯ ದೇವತೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೨] ಕೊಡಪಲ್ಲಿ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯರು ಈ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು.
ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಅಮರಾವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ತನ್ನ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಅಮರಾವತಿಯ ಕೋಟಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಮತ್ತು ವಿಜಯನಗರದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯರ ಶಾಸನಗಳ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮುಖಮಂಟಪದ ಕಂಬದ ಮೇಲೆ ಕೋಟ ರಾಜ ಕೇತರಾಜನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದ ಪ್ರೋಲಿ ನಾಯುಡು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಶಾಸನವನ್ನು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. [೩]
ಹಬ್ಬಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಮಾಘ ಬಹುಳ ದಶಮಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿ ಮತ್ತು ನವರಾತ್ರಿ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ ಉತ್ಸವಗಳು ಈ ದೇವಾಲಯದ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬಗಳಾಗಿವೆ. ಇದು ಅಮರಾವತಿಯು ಪವಿತ್ರವಾದ ಕೃಷ್ಣಾ ನದಿಯ ತಟದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪವಿತ್ರವಾದ ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. [೪]
ಸಾರಿಗೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಈ ದೇವಾಲಯವು ಗುಂಟೂರಿನಿಂದ ೪೦ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. [೫] ಗುಂಟೂರು, ವಿಜಯವಾಡ ಮತ್ತು ಮಂಗಳಗಿರಿಯಿಂದ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಬಸ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ. [೬] [೭]
ನವೀಕರಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಭಾರೀ ಸಲಕರಣೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಬಿರುಕುಗಳು ಉಂಟಾದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ದೇವಾಲಯದ ಗೋಪುರವನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ರೂ. ೧.೫೬ ಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಪುನರ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಹಿಂದಿನ ರಚನೆಯನ್ನು ೧೭೯೬ ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತಗಾರ ವಾಸಿರೆಡ್ಡಿ ವೆಂಕಟಾದ್ರಿ ನಾಯ್ಡು ನವೀಕರಿಸಿದ್ದರು. [೮] ಈ ನವೀಕರಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ೧೮೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಫೌಂಡೇಶನ್ ಹೊಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿವೆ.
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
- ↑ "Five for peace". Retrieved 7 October 2017.
- ↑ "Amaralingeswara Temple Amaravati". Archived from the original on 7 October 2017. Retrieved 7 October 2017.
- ↑ Inscriptions in Kakatiya period
- ↑ "Maha Sivaratri celebrated with religious fervour". Retrieved 7 October 2017.
- ↑ "Amaravathi declared heritage city". Retrieved 7 October 2017.
- ↑ "Tourist Services in Guntur Region". Archived from the original on 16 April 2019. Retrieved 7 October 2017.
- ↑ "RTC to operate 300 buses to 'Siva Kshetrams". Retrieved 7 October 2017.
- ↑ "Ancient sculptures found in Amaravati". Retrieved 7 October 2017.