ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯ (ಭಾರತ)

ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯ

ಭಾರತದ ಲಾಂಛನ
ದಕ್ಷಿಣ ಬ್ಲಾಕ್
ಸಚಿವಾಲಯ overview
Formed	2 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್1946
Jurisdiction	ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯ
Headquarters	ದಕ್ಷಿಣ ಬ್ಲಾಕ್ ರೆಸಿನಾ ಹಿಲ್ಸ್, ನವದೆಹಲಿ
Employees	11,403 (2018 est.)
Annual budget	₹೧೫,೦೧೧ ಕೋಟಿ (ಯುಎಸ್$೩.೩೩ ಶತಕೋಟಿ) (2018-19 est.)
Minister responsible	ಎಸ್. ಜೈಶಂಕರ್, ಸಚಿವರು
Deputy Minister responsible	ವಿ.ಮುರಳಿಧರನ್, ರಾಜ್ಯ ಮಂತ್ರಿ
ಸಚಿವಾಲಯ executives	ಹರ್ಷವರ್ಧನ್ ಶ್ರಿಂಗ್ಲಾ, IFS, ವಿದೇಶಾಂಗ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ವಿಕಾಸ್ ಸ್ವರೂಪ್, ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ (ಪಶ್ಚಿಮ) ವಿಜಯ ಠಾಕೂರ್ ಸಿಂಗ್,IFS, ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ (ಪೂರ್ವ) ಸಂಜಯ ಭಟ್ಟಾಚಾರ್ಯ, IFS, ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ (CPV&OIA) ಟಿ.ಎಸ್.ತಿರುಮೂರ್ತಿ, IFS, ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ(ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳು)
Website	www.mea.gov.in

ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯ ( ಎಂಇಎ ಎಂದು ಸಂಕ್ಷೇಪಿಸಲಾಗಿದೆ), ಭಾರತದ ವಿದೇಶಿ ಸಂಬಂಧಗಳ ನಡವಳಿಕೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ . ಸಚಿವಾಲಯವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ವಿದೇಶಿ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುವಾಗ ಇತರ ಸಚಿವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಇದು ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಇತಿಹಾಸ

ಸಚಿವಾಲಯವು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಾಂಗ ಮತ್ತು ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಸಂಬಂಧಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವಾಗಿತ್ತು, ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ಅವರ ಹಿಡುವಳಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಇದನ್ನು 1948 ರಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರು 1964 ರಲ್ಲಿ ಸಾಯುವವರೆಗೂ ಈ ಖಾತೆಯ ಉಸ್ತುವಾರಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಆಗ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮಂತ್ರಿಯನ್ನು ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು. ನಾಗಾ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಆಡಳಿತ, ಟ್ಯುಯೆನ್ಸಾಂಗ್ ಪ್ರದೇಶ, 1923 ರ ಭಾರತೀಯ ವಲಸೆ ಕಾಯ್ದೆ, 1943 ರ ಪರಸ್ಪರ ಕಾಯ್ದೆ, 1932 ರ ಪೋರ್ಟ್ ಹಜ್ ಸಮಿತಿ ಕಾಯ್ದೆ, ಭಾರತೀಯ ಮರ್ಚೆಂಟ್ ಶಿಪ್ಪಿಂಗ್ ಕಾಯ್ದೆ ಇದುವರೆಗಿನ ಯಾತ್ರಾ ಹಡಗುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ, 1933 ರ ಭಾರತೀಯ ಯಾತ್ರಾ ಸಾಗಣೆ ನಿಯಮಗಳು, 1887 ರ ಯಾತ್ರಿಕರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾಯ್ದೆ (ಬಾಂಬೆ) ಮತ್ತು 1896 ರ ಮಹಮ್ಮದೀಯ ಯಾತ್ರಿಕರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾಯ್ದೆ (ಬಂಗಾಳ) ಸಹ ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯದ ವಿಶೇಷ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ.

ಸಚಿವಾಲಯವು ಭಾರತೀಯ ವಿದೇಶಾಂಗ ಸೇವೆಯ ಕೇಡರ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವಾಗಿದೆ, ಈ ಸೇವೆಯು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿದೇಶಾಂಗ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯದ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿದೆ

ಸ್ಥಳ

ಸಚಿವಾಲಯದ ಕಛೇರಿ ದಕ್ಷಿಣ ಬ್ಲಾಕ್ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕಚೇರಿ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯವೂ ಇದೆ . ಇತರ ಕಚೇರಿಗಳು ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಭವನ, ಶಾಸ್ತ್ರಿ ಭವನ, ಪಟಿಯಾಲ ಹೌಸ್, ಮತ್ತು ಐಎಸ್ಐಎಲ್ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿವೆ.

ಬಾಹ್ಯ ಲಿಂಕ್‌ಗಳು

• ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣ