ಸದಸ್ಯ:1910347.krishnaru/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ
ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಪರಿಚಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ಸಂರಕ್ಷಿತ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯಕೆ ಅಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸೋಮೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನದಿಂದ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಕೆಲವು ದೇವಾಲಯಗಳು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ ಒಲವು ತೋರುವಂತಹ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.
ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಆಗುಂಬೆಯ ಕೆಳಗಿರುವ ಉಡುಪಿ ಮತ್ತು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದಾಗಿದೆ. ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದ ಚೆರಪುಂಜಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಆಗುಂಬೆಯಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಮೀಸಲು ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ 7000 ಮಿ.ಮೀ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತವೆ. ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಕರ್ನಾಟಕ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಆಡಳಿತ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿದೆ. ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲ ಪರವಾನಿಗೆಗಳನ್ನು ಅವರಿಂದ ಪಡೆಯಬೇಕು. ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಸೀತಾನದಿಯಂಬ ಪ್ರಕೃತಿ ಶಿಬಿರವಿದೆ. ಹೆಬ್ರಿ ಇದರ ಹತ್ತಿರದ ಪಟ್ಟಣ. ಇದು ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಉಡುಪಿ, ಮಂಗಳೂರು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಸ್ ಸೇವೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅಭಯಾರಣ್ಯವನ್ನು 1974 ರಲ್ಲಿ 88.40 ಚದರ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ (34.13 ಚದರ ಮೈಲಿ) ವಿಸ್ತೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು 2011 ರಲ್ಲಿ 314.25 ಚದರ ಕಿಮಿ (121.33 ಚದರ ಮೈಲಿ) ಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಯಿತು. ವಿಸ್ತರಣೆಯ ನಂತರ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಕುಂದಾಪುರ, ಕಾರ್ಕಳ, ಉಡುಪಿ, ಮತ್ತು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಗಯ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ. ಅಭಯಾರಣ್ಯವನ್ನು ಬಾಲೆಹಳ್ಳಿ ಮೀಸಲು ಅರಣ್ಯ, ಅಗುಂಬೆ ರಾಜ್ಯ ಅರಣ್ಯ, ಸೋಮೇಶ್ವರ ಮೀಸಲು ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ತೋಂಬಟ್ಲು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಅಭಯಾರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಭಯಾರಣ್ಯವನ್ನು ಎಂಟು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಒಂದು ಜಿಲ್ಲಾ ಅರಣ್ಯದಿಂದ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟದ ಪಶ್ಚಿಮ ಇಳಿಜಾರು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಭೂಪ್ರದೇಶವು ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಮತ್ತು ಅನಿಯಂತ್ರಿತವಾಗಿದೆ. ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕ ರಚನೆಗೆ ಆಧಾರವಾಗಿದೆ. ಇದು ಪುರಾತನ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ಘಟ್ಟಗಳ ಮೇಲ್ಭಾಗಗಳು, ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಪೂರ್ವ ಗಡಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿ, ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಬಂಡೆಯ ಪ್ರಪಾತಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಮೂಲಕ ಸೀತಾನದಿಯು ಹರಿಯುತ್ತದೆ.
ಪ್ರವೇಶ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಸಮಯ ಸೋಮವಾರ-ಭಾನುವಾರ: 06:00 AM - 06:00 PM. ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರವೇಶ ಶುಲ್ಕ, ವಯಸ್ಕರಿಗೆ 200 ರೂಪಾಯಿ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ 100 ರೂಪಾಯಿ. ನವೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಏಪ್ರಿಲ್ ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಸೂಕ್ತ ಸಮಯವಾಗಿದೆ.
ಸಸ್ಯ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಣಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವನ್ನು ಎರಡು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಭಾಗವು ಇನ್ನೊಂದರಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿದೆ. ಸಣ್ಣ ವಿಭಾಗವು ದೊಡ್ಡ ವಿಭಾಗದ ನೈಋತ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿದೆ. ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಕಾಡುಗಳು, ಅರೆ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಮತ್ತು ತೇವಾಂಶವುಳ್ಳ ಪತನಶೀಲ ಕಾಡುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವಾದ ಕುದುರೆಮುಖಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗಿಯೂ, ಅದು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಸೌಂದರ್ಯದಿಂದ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಕಾಡು ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ದೂರವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಉಷ್ಣವಲಯದ ಆರ್ದ್ರ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಕಾಡುಗಳು, ಪಶ್ಚಿಮ ಕರಾವಳಿ ಅರೆ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಕಾಡುಗಳು ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ದ್ವಿತೀಯ ತೇವಾಂಶದ ಮಿಶ್ರ ಪತನಶೀಲ ಕಾಡುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಹುಲಿ, ಚಿರತೆ, ಧೋಲ್ (ಕಾಡು ನಾಯಿ), ನರಿ, ತಾಳೆ ಸಿವೆಟ್, ಜಂಗಲ್ ಕ್ಯಾಟ್, ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಡುಹಂದಿ, ಭಾರತೀಯ ಮುಳ್ಳುಹಂದಿ, ಸಾಂಬಾರ್, ಮಚ್ಚೆಯುಳ್ಳ ಜಿಂಕೆ, ಮಂಟ್ಜಾಕ್ (ಬಾರ್ಕಿಂಗ್ ಜಿಂಕೆ), ಇಲಿ ಜಿಂಕೆ, ಗೌರ್ (ಭಾರತೀಯ ಕಾಡೆಮ್ಮೆ), ಭಾರತೀಯ ಮೊಲ, ಸಿಂಹ ಬಾಲದ ಮಕಾಕ್, ಬಾನೆಟ್ ಮಕಾಕ್, ಸಾಮಾನ್ಯ ಲಂಗೂರ್, ದೈತ್ಯ ಹಾರುವ ಅಳಿಲು, ಕಿಂಗ್ ಕೋಬ್ರಾ, ಇತ್ಯಾದಿ. ಗ್ರೇಟ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಹಾರ್ನ್ಬಿಲ್, ಮಲಬಾರ್ ಗ್ರೇ ಹಾರ್ನ್ಬಿಲ್, ಮಲಬಾರ್ ಟ್ರೋಗನ್, ಸಿಲೋನ್ ಫ್ರಾಗ್ಮೌತ್, ಮಲಬಾರ್ ಪೈಡ್ ಹಾರ್ನ್ಬಿಲ್ ಮತ್ತು ಮಲಬಾರ್ ವಿಸ್ಲಿಂಗ್ ಥ್ರಷ್ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಕೆಲವು ಪಕ್ಷಿಗಳು. ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ, ಗೋಲಮ್, ಲೋಫೋಪೆಟಲಮ್ ವೈಟಾನಿಯಂ (ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಪಲೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ), ಐನಿ (ಹೆಬ್ಬಲಾಸು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ), ಹೋಪಿಯಾ ಪಾರ್ವಿಫ್ಲೋರಾ, ಸಿಲೋನ್ ಓಕ್ ಮತ್ತು ಮುಂತಾದ ಮರಗಳು ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಸೀತಾನದಿ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಹಶೀರ್ ಮೀನುಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಹಾವು ಕಿಂಗ್ ಕೋಬ್ರಾಕ್ಕೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ, ಅವರ ಹತ್ತಿರ ಹೋಗುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ. ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಅಪಾಯಕಾರಿ, ಅವುಗಳಿಂದ ದೂರವಿರಿ. ದಟ್ಟವಾದ ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯವರ್ಗವು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಕಾರಣ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. ನೀವು ಚಾರಣ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಟಾರ್ಚ್ (ಫ್ಲ್ಯಾಷ್ ಲೈಟ್), ನೀರು, ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಇತರ ಅಗತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಿರಿ. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ ಹೆಬ್ರಿ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ ಆದರೆ ಪ್ರಮುಖ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಉಡುಪಿ 36 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಹತ್ತಿರದ ಪಟ್ಟಣವಾಗಿದೆ. ಸೋಮೇಶ್ವರ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ, ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಭೇದಗಳಾದ ಲಯನ್ ಟೈಲ್ಡ್ ಮಕಾಕ್, ಟೈಗರ್, ಧೋಲ್ (ಕಾಡು ನಾಯಿ) ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಕೆಲವು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ.
· ಚುಕ್ಕೆ ಜಿಂಕೆ
· ಸಾಂಬಾರ್ ಕಾಗೆ
· ಗೌರ್ ಅಥವಾ ಭಾರತೀಯ ಕಾಡೆಮ್ಮೆ (ಬಾಸ್ ಗೌರಸ್)
· ಭಾರತೀಯ ಮುಳ್ಳುಹಂದಿ (ಹಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಸ್ ಇಂಡಿಕಾ)
· ಭಾರತೀಯ ಮೊಲ (ಲೆಪಸ್ ನಿಗ್ರಿಸೆಲಿಸ್)
· ಮೌಸ್ ಜಿಂಕೆ (ಟ್ರಾಗುಲಸ್ ಮೆಮಿನ್ನಾ)
· ಲಂಗೂರ್ (ಪ್ರೆಸ್ಬಿಟಿಸ್ ಎಂಟೆಲ್ಲಸ್)
· ಸಿಂಹ ಬಾಲದ ಮಕಾಕ್ (ಮಕಾಕಾ ಸೈಲೆನಸ್)
ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಬಳಿ ಇರುವ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಹಾಗೂ ದೃಶ್ಯವೀಕ್ಷಣೆ:
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]· ಚಾರಣ: ಇದು ಅಭಯಾರಣ್ಯದೊಳಗೆ ಸಂದರ್ಶಕರು ಹೆಚ್ಚು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಕೈಗೊಂಡ ಕ್ರೀಡೆಯಾಗಿದೆ.
· ಕ್ಯಾಂಪಿಂಗ್: ಸೀತಾನದಿಯಲ್ಲಿ ಹರ್ಪೆಟೊ ಕ್ಯಾಂಪಿನಿಂದ ಯುವಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಕೃತಿ ಶಿಬಿರವಿದೆ.
· ಸೀತಾ ನದಿಯಲ್ಲಿ ರಿವರ್ ರಾಫ್ಟಿಂಗ್ ಕೂಡ ಜನಪ್ರಿಯ ಕ್ರೀಡೆಯಾಗಿದೆ.
· ಅಗುಂಬೆ ಸನ್ಸೆಟ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಕೃತಿಪ್ರಿಯರು ಅನ್ವೇಶಿಸಬಹುದು.
· ಜಲಪಾತಗಳು: ಒನಕೆ ಅಬ್ಬಿ ಜಲಪಾತ, ಕುಡ್ಲು ತೀರ್ಥಾ ಜಲಪಾತ ಮತ್ತು ಜೊಮ್ಲು ತೀರ್ಥ ಮತ್ತು ಇತರ ಜಲಪಾತಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು.
ಉಲ್ಲೆಖಗಳು:
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೧. <r>https://www.karnataka.com/udupi/someshwara-wildlife-sanctuary/</r>
೨. <r>https://wikitravel.org/en/Someshwara_Wildlife_Sanctuary</r>