ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ

ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ (ಗ್ರೀಕ್ ನಿಂದ; ವಿಜೆ"ಭೂಮಿ", ಗೆ ಮೋರಪೆ ಅಂದರೆ ರಚನೆ; ಹಾಗೂ ಲೋಗೋಸ್ ಅಂದರೆ "ಅಧ್ಯಯನ)ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರವು ಯಾವುದೇ ಗ್ರಹದ ಒಂದು ಭೂಗಳ ವಿಕಾಸನ ಹಾಗೂ ಇನ್ನೂ ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಅವುಗಳಿಗೆ ಆಕಾರ ಕೊಡುವ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಮತ್ತು ಭೂರಚನೆಯ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಧ್ಯಯನವಾಗಿದೆ. ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಭೂದೃಶ್ಯಗಳು ಏಕೆ ಈ ರೀತಿ ಕಾಇಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಭೂ ರಚನೆಯ ಿತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು, ಹಾಗೂ ಆಂಕಿಅಂಶಗಳ ಮಾದರಿ ರಚಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರಾವಲೋಕನದ ಸಂಯುಕ್ತಕ್ರಿಯೆಯ ಮುಖಾಂತರ ಭವಿಷ್ಯದ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ನುಡಿಯಲು ಹಾಗೂ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನ್ವೇಶಿಸುತ್ತಾರೆ. ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರವು ಭೂಗೋಳ, ಭೂಗರ್ಭಶಾಸ್ತ್ರ, ಭೂಮಾಪನ ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರ, ಯಂತ್ರಶಿಲ್ಪದ ಭೂ ರಚನಾ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಪುರಾತನ ವಾಸ್ತುಶಾಸ್ತ್ರ, ಮತ್ತು ಭೂ ತಾಂತ್ರಿಕ ಯಂತ್ರಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರದಡಿಯಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ಈ ಅಭಿರುಚಿಯ ವಿಶಾಲವಾದ ತಳಹದಿಯು ಸಂಶೋಧನೆಯ ಶೈಲಿಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರದೊಳಗಿನ ಅಭಿರುಚಿಗಳ ವಿವಿಧ ರೀತಿಗಳಿಗೆ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿತ್ತಿವೆ.

ಪೃಥ್ವಿಯ ಮೇಲ್ಮೈನ ರಚನೆಯು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಹಾಗೂ ಮಾನವನ ಮೂಲದ ಅಧ್ಯಯನದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ೊಂದು ಸಂಯೋಜನೆಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಸಿ ವಿಕಸಿತವಾಗುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ಅದನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವಂತಹ ಮತ್ತುಭೌತಿಕವಾದುವುಸೇರಿಸುವಂತಹ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ನಡುವೆ ಶೇಷಕ್ಕೆ ಸ್ಪಂದಿಸುತ್ತದೆ ಅಂತಹ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಬಹಳಷ್ಟು ಉದ್ದದ ಹಾಗೂ ಕಾಲದ ಪ್ರಮಾಣಗಳ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ವರ್ತಿಸಬಹುದು. ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಾಲವಾದ ದರ್ಜೆಗಳಲ್ಲಿ ಭೂ ದೃಶ್ಯವು ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಬರುವಿಕೆಯಿಂದ ಏಳಿಗೆಯ ಮುಖಾಂತರ ಕಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಭೂ ದೃಶ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ತೀರದಾಚೆಯೋಳಗೆ ಮತ್ತೆಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಸಾಗಿಸಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟಂತಹ ಚರಟವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಸವಕಳಿ ಮತ್ತು ಸಾಮೂಹಿಕ ತ್ಯಾಜ್ಯದಿಂದ ಅನಾವರಣವುಂಟಾಗುತ್ತದೆ, ಹೆಚ್ರಚು ಪ್ರಗತಿಪರವಾದ ಸಣ್ಣಪ್ರಮಾಣಗಳಲ್ಲಿ ತದ್ರೂಪು ಭಾವನೆಗಳು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತವೆ.^[೧] ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಾಪನದ ಮೇಲೆ ಅಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಠ ಭೂ ದೃಶ್ಯಗಳು ಹೆಚ್ಚಳಿಕೆಯ (ಭೂ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಬರುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಪದರುಗಲ್ಲು) ಮತ್ತು ಕಳೆಯುವಿಕೆಯ (ಸವಕಲಾದ) ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಶೇಷಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಸಿ ವಿಕಾಸವಾಗುತ್ತವೆ. ಆಧುನಿಕ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರವು ಗ್ರಹದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ವಸ್ತುವಿನ ಪ್ರವಾಹದ ಹರಿತದ ಒಮ್ಮುಖವೆಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೋಡಬಲ್ಲದಾದ ಪದರಗಲ್ಲು ವಿಜ್ಞಾನದ ಜೊತೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.

ಭೂರೂಪದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಟೆಕ್ಟಾನಿಕ್ ಗಳು, ವಾತಾವರಣ, ಪರಿಸರಶಾಸ್ತ್ರ, ಮತ್ತು ಮಾನವರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗುವುವು ಮತ್ತು ಈ ಹಲವಾರು ಚಾಲಕಗಳು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈ ವಿಕಸನಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಪರಿಣಾಮಕ್ಕೊಳಗಾಗಲೂಬಹುದು; ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಇವುಗಳಿಂದ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಕುಸಿಯುವಿಕೆ ಅಥವಾ ತಳ್ಳುವಿಕೆಯಿಂದ ಅಥವಾ ಪರ್ವತಗಳ ಮೇಲಿನಿಂದ ಹರಿದು ಬರುವ ನೀರಿನ ಪ್ರಮಾಣದಿಂದ . ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದಿಂದ ಬದಲಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಾತಾವರಣ ಹಾಗೂ ಟಾಕ್ಟಾನಿಕ್ಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಪ್ರಭಾವಗಳ ಒಂದು ಉಪಸಂಹಿತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ವಿಶೇಷವಾದ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಅನೇಕ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ.^[೨]

ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಮುಖ ುಪಯೋಗಗಳು ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯು ಇವುಗಞಲನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ ಭೂಕುಸಿತ ಹಾಗೂ ಅದರ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ತಡೆಯುವಿಕೆ, ನದಿಗಳ ಹತೋಟಿ ಹಾಗೂ ಪುರ್ಸ್ಥಾಪಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಕರಾವಳಿಯ ರಕ್ಷಣೆ.

ಇತಿಹಾಸ

ಕೆಲವು ಗಮನಾರ್ಹ ಅಪವಾದಗಳ ಸಹಿತ (ಕೆಳಗೆ ನೋಡಿರಿ) ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರವು 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಭೂ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಇತರೆ ವಿಷಯಾಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿರುಚಿಯ ಸಹಿತ ಜೊತೆಗೆ ಬೆಳೆದ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ನೂತನ ವಿಜ್ಞಾನವಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಭಾಗವು ತನ್ನ ವಿಕಾಸದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಕಿ8ಅಂಶ ಹಾಗೂ ಘಟನೆಗಳ ಒಂದು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಹೊರ ರೇಖೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಪುರಾತನ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ

ಅನೇಕ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಬಲ್ಲ ಚೀನಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಹಾಗೂ ರಾಜಕಾರಣಿ ಶೆನ್ ಕ್ಯು (ಕ್ರ.ಶ1031-1095) ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಮೇಯವನ್ನು ಬಹುಶಃ ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಅತ್ಯಂತ ಮೊದಲನೆಯವನು. ಫೆಸಿಫಿಕ್ ಸಮುದ್ರದಿಂದನೂರಾರು ಮೈಲಿಗಳ ಒಂದು ಪರ್ವತದ ಭೂಗರ್ಭದ ಪದರಿನಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರದ ಪಳಯುಳಿಕೆಯ ಚಿಪ್ಪುಗಳ ಅವರ ಅವಲೋಕನದ ಮೇಲೆ ಇದು ಆಧರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಸಮುದ್ರದ ದಡದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಕಡಿದಾದ ಬಂಡೆಯ ಕತ್ತರಿಸಿದ ವಿಭಾಗದಾಚೆ ಒಂದು ಸಮಮಟ್ಟದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ದ್ವಿ ಕವಚದ ಶಂಖುಗಳನ್ನು ನೋಡಿ, ಅನೇಕ ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ನೂರಾರು ಮೈಲಿಗಳಾಚೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿರುವ ಕಡಿದಾದ ಬಂಡೆಯು ಸಮುದ್ರದ ಪೂರ್ವ ಇತಿಹಾಸದ ಸ್ಥಳವಾಗಿತ್ತೆಂದು ಅವರು ಊಹಿಸಿದರು. ಭೂ ಪ್ರದೇಶವು ಪರ್ವತಗಳ ಮಣ್ಣಿನ ಸವಕಳಿಯಿಂದ ಪುನಃ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟು ತಯಾರಾಯಿತು ಹಾಗೂ ವೆನ್ ಜೋವ್ ಬಳಿ ಯಾಂಗ್ಡಂಗ್ ಪರ್ವತ ಹಾಗೂ ತೈಹಾಂಗ್ ಪರ್ವತಗಳ ವಿಚಿತ್ರ ಪ್ರಾಕೃರ್ತಿಕ ಸವಕಳಿಗಳನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸಿದ ನಂತರ ಹೂಳಿನ ಶೇಖರಣೆಯಿಂದ ಎಂದು ಅವರು ಊಹಿಸಿದರು. ಇನ್ನೂ ಮುಂದುವರಿದು, ಈಗ ಆಧುನಿಕ ಸಮಯದ ಯುನಾನ್ ಶಾಂಕ್ಸಿ ರಾಜ್ಯವಾದ, ಯಾಬನ್ ಶೌನ್ ನ ಒಣ, ಉತ್ತರದ ವಾಯುಗುಣದ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯೊಳಗೆ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆಯೆಂದು ಪತ್ತೆಯಾದ ಪುರಾತನ ಜಡವಾದ ಬೊಂಬುಗಳ ಶತಮಾನಗಳಾಚೆ ಕ್ರಮೇಣ ಹವಾಮಾನದ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪ್ರಮೇಯವನ್ನು ಅವರು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು.

ಮುಂಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ

ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಪದದ ಮೊದಲ ಬಳಕೆಯು ಲೌಮನ್ನರ 1858 ರ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಬಹುಶಃ ಜರ್ಮನಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರ ಬಹುದು. ಜಾನ್ ವೆಸ್ಲೆ ಪೋವೆಲ್ ಹಾಗೂ ಡಬ್ಲು.ಜೆ. ಮ್ಯಾಕಗೀ 1891 ರ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭೂಗರ್ಭ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಮಾವೇಶದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿದ ನಂತರ ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಜರ್ಮನಿ, ಹಾಗೂ ಫ್ರೆಂಚ್ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪದವು ಸಾಮಾನ್ಯ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಂದಿತೆಂದು ಕೇತ್ ಟಿಂಕ್ಲರ್ ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.^[೩]

1884 ಹಾಗೂ 1899 ರ ನಡುವೆ ವಿಲಿಯಮ್ ಮೋರಿಸ್ ಡೇವಿಸ್ ರಿಂದ ವಿಕಾಸಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೊದಲಿನ ಜನಪ್ರಿಯ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ನಮೂನೆಯು ಭೂಗೋಳದ ಚಕ್ರ ಅಥವಾ ಸವೆತದ ಚಕ್ರವಾಗಿತ್ತು . ಈ ಆವೃತ್ತಿಯು ಜೇಮ್ಸ್ ಹಟ್ಟನ್ (1726–1797) ರಿಂದ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಏಕರೂಪತಾವಾದದ ಪ್ರಮೇಯಗಳಿಂದ ಸ್ಪೂರ್ತಿಹೊಂದಿತು. ಕಣಿವೆ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಯೋಚಿಸುತ್ತಾ, ಒಂದು ನದಿಯು ಕಂದಕವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಆಳಕ್ಕೆ ಕತ್ತರಿಸುವ ಒಂದು ಅನುಕ್ರಮವೆಂದು ಸಮಾನತಾವಾದವು ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿತು, ಆದರೆ ನಂತರ ಪಕ್ಕದ ಕಣಿವೆಗಳ ಸವೆತವು ಸಂಭವನೀಯವಾಗಿ ಭೂಭಾರವನ್ನು ಪುನಃ, ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಚಪ್ಪಟೆಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಮೇಲೆತ್ತುವಿಕೆಯ ಚಕ್ರವು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಲ್ರಲದು. ದಶಕಗಳ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಡೇವಿಸ್ ರ ಪ್ರಮೇಯಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾ ಭೂದೃಶ್ಯದ ವಿಕಾಸದ ವಿಶಾಲ ಶ್ರೇಣಿಗೆ ಈ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಕೆಲಸದೊಳಗೆ ತಮ್ಮ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಲು ಕೋರಿತ್ತು, ಹಾಗೂ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಇಂದು 'ಡೇವಿಸ್ ವಾದ' ವೆಂದು ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅವರ ಭವಿಷ್ಯಸೂಚಕ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಯೋಗ್ಯ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಕೊರತೆಯ ಕಾರಣ, ಡೇವಿಸ್' ರ ಭಾವನೆಗಳು ಇಂದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಆಕ್ರಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ, ಆದರೆ ಅತ್ಯಂತತ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಹಾಗೂ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕಿ್ತಿಯಾಗಿ ವಿಷಯದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅವರು ಉಳಿಯುತ್ತಾರೆ.

1920 ರಲ್ಲಿ, ಕೊಳೆಯುವುದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಡೇವಿಸ್ ರ ಏಕೈಕ ಮೇಲೆತ್ತುವಿಕೆಗಿಂತ, ಏಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಅನಾವರಣದ ಮುಂದುವರಿದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಒಂದು ಸಮತೋಲವಾಗಿ ಭೂರಚನೆಯ ವಿಕಾಸವು ಚೆನ್ನಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದೆಂದು ನಂಬಿರುವ ಡೇವೆಸರಿಗೆ ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯ ಮಾದರಿಯನ್ನು ವಾಲ್ಟರ್ ಪೆಂಕ್ ವಿಕಾಸನ ಗೊಳಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರ ಯುವ ಸಾವಿನ ಕಾರಣ, ಅವರ ಕೆಲಸಗಳ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಭಾಷಾಂತರದ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಡೇವಿಸ್ ರ ಜೊತೆ ಚರ್ಚೆಗಳು, ಅವರ ಭಾವನೆಗಳು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ವರೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿಗುರುತಿಸಲ್ಪಡಲಿಲ್ಲ.

ಈ ಲೇಖಕರು ಮೊದಲು ಇದ್ದುದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಒಂದು ಹೆಚ್ಚಾದ ಸರ್ವಸಾಧಾರಣೀಕರಿಸಿದ ಜಗದ್ವ್ಯಾಪಿಯಾದ ಸಮಂಜಸವಾಗಿರುವ ಭೂ ಮೇಲ್ಮೈಯ ವಿಕಸನದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಇಬ್ಬರೂ ಮಂಡಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ರನಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯೂರೋಪಿನ ಲೇಖಕರು - ಸ್ಥಳೀಯ ವಾಯುಗುಣಕ್ಕೆ ಒಳಪ್ರದೇಶದ ರಚನೆಯನ್ನು ಆರೋಪಿಸಲು, ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹಿಮದ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಹೊಳಪು ಕೊಡುವಿಕೆ ಹಾಗೂ ಸುತ್ತುವರಿದ ಹಿಮದ ಕ್ರಿಯೆಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಪ್ರಭಾವಗಳಿಗೆ ಉದ್ಧೇಶಿತವಾಗಿತ್ತು. ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಡೇವಿಸ್ ಮತ್ತು ಪೆಂಕ್ ಇಬ್ಬರೂ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಡಿವಿವಿಧ ಭೂದೃಶ್ಯದಾಚೆ ಭೂ ಮೇಲ್ಮೈ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳಸಮಯ ಹಾಗೂ ಜನನದ ಮುಖಾಂತರ ಒಳಪ್ರದೇಶದ ವಿಕಾಸದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಕೋರುತ್ತಿದ್ದರು.

ಪರಿಮಾಣ ಸಂಭಂಧಿ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ

ಪೆಂಕ್ ಮತ್ತು ಡೇವಿಸ್ ಹಾಗೂ ಅವರ ಅನುಯಾಯಿಗಳು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಯೂರೋಪಿನಲ್ಲಿಬರೆಯುತ್ತಾ, ಓದುತ್ತಿರುವಾಗ, ಮತ್ತೊಂದು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ, ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಶಾಲೆಯು 20 ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿವಿಕಾಸಗೊಂಡಿತು 20 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸುಮಾರು ತಿರುವಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಗ್ರೊವ್ ಕಾರ್ಲ್ ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಮುಂಚಿನ ಉದ್ವೇಗದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ, ರಾಲ್ಫ್ ಅಲ್ಗರ್ ಬ್ಯಾಗ್ನೋಲ್ಡ್, ಜಾನ್ ಹಾಕ್, ಲೂನಾಲಿಯೊ ಪೊಲ್ಡ್, ಥಾಮಸ್ ಮ್ಯಾಡ್ಡೊಕ್, ಹಾಗೂ ಆರ್ಥರ್ ಸ್ಟ್ರಾಹ್ಲರ್ ರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ಭೂ ಗರ್ಭಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಹಾಗೂ ಜಲಶಾಸ್ತ್ರ ಯಂತ್ರಶಿಲ್ಪಿಗಳ ಒಂದು ತಂಡವು ಈ ಅಳತೆಗಳ ಮಟ್ಟವನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡುತ್ತಾ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ವಿಷಯಾಂಶಗಳ ಪರಿಮಾಣ ಸಂಬಂಧಿ ಅಳತೆಗಳು, ನೇರವಾದ, ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರ ಮೂಲಕ ನದಿಗಳು ಮತ್ತು ಬೆಟ್ಟಗಳ ಇಳಿಜಾರುಗಳಂತಹ ಭೂದೃಶ್ಯದ ಮೂಲವಸ್ತುಗಳ ರಚನೆಯನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಈ ವಿಧಾನಗಳು ಪರಿಮಾಣ ಸಂಬಂಧಿ ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ, ಅಥವಾ ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಉಪಶಕ್ತಿಯೆಂದು ಇಂದು ತಿಳಿದಿರುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂದುವರಿದು ವಿಕಾಸಗೊಳಿಸಲು ಹಾಗೂ, ವರ್ತಮಾನದ ಅವಲೋಕನಗಳಿಂದ ಭೂ ಪ್ರದೇಶದ ಭೂತ ಹಾಗೂ ಭವಿಷ್ಯ್ತಿನ ವರ್ತನೆಯ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಲು ಪ್ರಾರಂಭವಾದವು.

ಸಮಕಾಲೀನ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ

ಇಂದು, ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಿವಿಧ ಅನುಸಂಧಾನಗಳು ಹಾಗೂ ಅಭಿರುಚಿಗಳ ಒಂದು ವಿಶಾಲ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಸುತ್ತುವರಿದಿದೆ. ಆಧುನಿಕ ಸಂಶೋಧಕರು ಭೂ ಮೇಲ್ಮೈ ಕಾರ್ಯ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಆಳುವ ಪರಿಣಾಮ ಸಂಬಂಧಿ "ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು" ರೂಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಸಮಾನವಾಗಿ, ಈ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುವಂತಹ ಪ್ರತಿ ಭೂ ದೃಶ್ಯ ಹಾಗೂ ಪರಿಸರದ ಅನನ್ಯತೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಸಮಕಾಲೀನ ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಸತ್ಯತೆಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿರುವುವು ಯಾವುದೆಂದರೆ:

1) ಎಲ್ಲಾ ಭೂ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು "ಸ್ಥಾಯಿ" ಅಥವಾ "ಉದ್ವೇಗದ್ದೆಂದು" ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿ ಈ ಕಳವಳದ ಸ್ಥಿತಿಯು ಕೆಲವು ಆದರ್ಶ ಗುರಿಯ ರೀತಿಯಿಂದಾಚೆ ಒಂದು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಸ್ಥಳಾಂತರವಾಗಿದೆ. ಬದಲಾಗಿ, ಭೂದೃಶ್ಯದ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕವಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಅವುಗಳ ಸ್ವಭಾವದ ಒಂದು ಅತ್ಯಗತ್ಯದ ಭಾಗದಂತೆ ಈಗ ನೋಡಲ್ಪಡುತ್ತಿವೆ.^[೪]^[೫]

2) ಅಂದೆ, ಹಿಂದಿರುಗಿಸುವ ಕಾಲಗಳು ಹಾಗೂ ಘಟನಾ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಸಂಭವನೀಯವಾದ ಹಂಚಿಕೆಗಳು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಒಂದು ಖಂಡಿತವಾದ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭೂರೂಪದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.^[೬] ಇದು ಬದಲಾಗಿ, ಭೂದೃಶ್ಯಗಳಿಗೆ ಅವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಖಚಿತತೆಯ ಪ್ರಾಮೂಖ್ಯತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ, ಹಾಗೂ ಭೂ ರಮ್ಯ ನೋಟದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾಗಿ ^[೭] ಉಚ್ಚತಮವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಒಂದೇ ಈತಿಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಸಾರೂಪ್ಯವಾದ ಭೂದೃಶ್ಯದಲ್ಲಿ ತದ್ರೂಪು ಮುಕ್ತಾಯದ ಫಲಿತಾಂಷಕ್ಕೆ ಯಾವಾಗಲೂ ದಾರಿಮಾಡಿಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ.

ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು

ಆಧುನಿಕ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರವು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳ ಪ್ರಮಾಣಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ. ಭೂರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ, ಅದರಲ್ಲೂ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಕಾಸ್ಮೋಕೆಮಿಸ್ಟ್ರಿ, ಐಸೋಟೋಪ್ ಜಿಯೋಕೆಮಿಸ್ಟ್ರಿ ಮತ್ತು ಬಿರುಕು ಪಥಗಳ ಕಾಲನಿರ್ಣಯಗಳಲ್ಲಿ, ಆದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆಳು ಭಗೋಳಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಕಾಲಮಾನಗಳಿಗನುಗುಣವಾಗಿ ಭೂರೂಪಗೊಳ್ಳುವ ವಿಧಾನದ ವೇಗವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯಕವಾಗಿವೆ.^[೮]^[೯] ಅಲ್ಲದೆ, ಹೆಚ್ಚು ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾದ ಮಾಪನ ತಂತ್ರಗಳಾದ ಡಿಫರೆನ್ಷಿಯಲ್ GPS, ದೂರಗ್ರಾಹ್ಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೇಲ್ಮೈ ಮಾದರಿs ಮತ್ತು ಲೇಸರ್ ತಂತ್ರಾಂಶಗಳು ಈ ವಿಧಿಗಳು ಜರುಗುತ್ತಿರುವಂತೆಯೇ ಅವುಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿ, ಮಾಪನ ಮಾಡಲು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿವೆ.^[೧೦] ಗಣಕಯಂತ್ರ ನಕಲು ಮಾಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಮಾದರಿ ರಚಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಈ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಹೇಗೆ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಕಾಲದ ಮುಖಾಂತರ ನಮ್ಮ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ನಂತರ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು.

ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಅನುರೂಪ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಸವೆಯಿಸುವ ಗುಣದ, ಸ್ಥಾನ ಪಲ್ಲಟದ, ಅಥವಾ ನಂತರದ ಕೆಲವು ಸಂಯೋಜನೆಗಳೆಂದು ಯೋಚಿಸಬಹುದು. ಪದಚ್ಯುತಿಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಚದರು ಶಿಲಾಶಾಸ್ತ್ರದ ಕ್ಷೇತರದೊಳಗೆಂದು ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಯೋಚಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಭಾಗವಾಗಿ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ವಾಯುಗುಣದ ಸವೆತವು, ಹತ್ತಿದ ಮೇಲ್ಮೈ ಏಜೆಂಟರುಗಳ ಇಲ್ಲವೇ ವಾಯುಮಂಡಲಕ್ಕೆ ಬಯಲಾಗುವುದರಿಂದ ಭೂ ವಸ್ತುಗಳ ರಾಸಾಯನಿಕ ಹಾಗೂ ಭೌತಿಕ ಸಿಡಿಯುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿದೆ. ಈ ಹತ್ತಿರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಸವೆತದ ಅನೇಕ ಏಜೆಂಟರುಗಳಿಂದ ಆನಂತರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಿತವಾಗುತ್ತವೆ.

ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಂದ ತನಿಖೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಸ್ವಭಾವವು ಶೋಧನೆಯಡಿ ಭೂ ರಚನೆಯ ಭೂ ರಮ್ಯ ನೋಟದ ಮೇಲೆ ಹಾಗೂ ಅಭಿರುಚಿಯ ಕಾಲ ಹಾಗೂ ಉದ್ದದ ಶ್ರೀಣಿಯ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಕೆಳಕಂಡ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕವಲ್ಲದ ಪಟ್ಟಿಯು ಇವುಗಳ ಕೆಲವುಗಳ ಜೊತೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಭೂ ದೃಶ್ಯದ ಮೂಲವಸ್ತುಗಳ ಅಭಿರುಚಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಳ ವ್ಣನೆಯ ವೈಶಿಷ್ಠ್ಯಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮೇಲ್ಮೈ ಕಾರ್ಯ ವಿಧಾನಗಳು, ಗಾಳಿ, ಅಲೆಗಳು, ರಾಸಾಯನಿಕ ಕರಗುವಿಕೆ, ಸಾಮೂಹಿಕ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು, ಅಂತರ್ಜಲದ ಚಲನೆ, ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರಿನ ಹರಿತ, ಹಿಮ ಪ್ರವಾಹದ ಕ್ರಿಯೆ, ಭೂ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದ ಚಲನೆ, ಹಾಗೂ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಇತರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭೂರೂಪದ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಸುತ್ತುವರಿದ ಹಿಮ ಕ್ರಿಯೆಯ (ಹಿಮದಂತೆ ಕರಗಿಸುವ) ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು, ಉಪ್ಪಿನ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯ ಕ್ರಿಯೆ, ಅಥವಾ ಭೂಮಿಯ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಭಾವವು ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು.

ನದಿಯ ಸಂಬಂಧವಾದ ಸಾಗಣೆಗಳು

ನದಿಗಳೂ ಹಾಗೂ ತೊರೆಗಳು ಕೇವಲ ನೀರಿನ ಕೊಳಾಯಿಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಚರಟದ ಸಾಗಣೆಯನ್ನೂ ಸಹ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ನೀರು, ತಾನು ಕಾಲುವೆಯ ತಳದ ಮೇಲಿನಿಂದ ಹರಿದಂತೆ , ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಚಲಿಸಲು ಹಾಗೂ ಪ್ರವಾಹದಗುಂಟ ನದಿಯ ನೀರರಿನ ತಳದ ಭಾರವಾಗಿಯೇ, ತೇಲಾಡುವ ಭಾರ ಅಥವಾ ಕಗಿರುವ ಭಾರವಾಗಿ ಸಾಗಿಸಲು ಶಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಸ್ವತಃ ಚರಟದ ಲಭ್ಯತೆ ಹಾಗೂ ನದಿಯ ನೀರಿನ ಹರಿತದ ಮೇಲೆ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ಸಾಗಣೆಯು ದರವು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.^[೧೧]

ನದಿಗಳು ಬಂಡೆಗಳಾಗಿ ಸವೆಯಿಸುವ ಹಾಗೂ ನವೀನ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ, ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ತಳಗಳು ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಬಟ್ಟೆದ ಇಳಿಜಾರುಗಳೆರಡನ್ನು ಸಹ ಸಂಯೋಜಿಸಲು ಶಕ್ತವಾಗಿವೆ. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ, ನದಿಗಳು ಹಿಮವಲ್ಲದ ಪರಿಸರಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಭೂ ದೃಶ್ಯದ ವಿಕಾಸಕ್ಕೆ ತಳದ ಹಂತಕ್ಕೆ ಜೋಡಣೆಯೆಂದು ಯೋಚಿಸಲಾಗಿದೆ.^[೧೨]^[೧೩] ನದಿಗಳು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಭೂ ರಮ್ಯ ನೋಟದ ಮೂಲ ವಸ್ತುಗಳ ಜೋಡಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳಾಗಿವೆ.

ಭೂ ಒಳಪ್ರದೇಶದುದ್ದಕ್ಕೂ ನದಿಗಳು ಹರಿದಂತೆ, ಅವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇತರೆ ನದಿಗಳ ಜೊತೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು, ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡದಾಗುತ್ತವೆ. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನದಿಗಳ ಜಾಲದ ಕೆಸವು ಒಂದು ಒಳಚರಂಡಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಕೆಲವು ಬಾರಿ ವೃಕ್ಷದಂತಿರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಸ್ಥಳ ವರ್ಣನೆ ಹಾಗೂ ಕೆಳಭಾಗದ ಭೂಗರ್ಭ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿ ಇತರೆ ನಮೂನೆಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಬಲ್ಲವು.

ವಾಯು ಸಂಬಂಧಿ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು

ಮೋಅಬ ಉತ್ತಾಃ ಹತ್ತಿರ ಗಾಳಿಯಿಂದ ಕೊರೆದು ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಸಣ್ಣ ಸೀಳು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಬಾಯಿಗೆ ತೆರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.

ವಾಯು ಸಂಬಂಧಿ ಸಾಗಣೆಗಳು ವಾಯುವಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈನ ಆಕಾರ ಕೊಡಲು ಗಾಳಿಯ ಶಕ್ತತೆಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ವಾಯುಗಳು ಸವೆತವನ್ನುಂಟು ಮಾಡಬಹುದು, ಸಾಗಾಣೆಮಾಡಿ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತವೆ, ಹಾಗೂ ವಿರಳವಾದ ಸಸ್ಯ ಸಂಪತ್ತು ಹಾಗೂ ಒಗ್ಗೂಡಿಸದ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪೂರೈಕೆ ಯಿಂದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಏಜೆಂಟರುಗಳಾಗಿವೆ. ಅತ್ಯಂತ ಬಾಹುಳ್ಯದ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ವಾಯುಗಿಂತ ಬಹಳ ವಸ್ತುವನ್ನು ನೀರು ಮತ್ತು ಸಾಮೂಹಿಕ ಹರಿತವು ಮಾಡಿದ್ದಾಗ್ಯೂ, ವಾಯು ಸಂಬಂಧಿ ಕಾರ್ಯ ವಿಧಾನಗಳು ಮರುಭೂಮಿಯಂತಹ ಶುಷ್ಕ ಪರಿಸರಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿವೆ.^[೧೪]

ಬೆಟ್ಟದ ಇಳಿಜಾರು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು

ನುಸುಳುತ್ತಾ, ಹಿಮದ ಮೇಲೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಜಾರಿ, ಮುಗ್ಗರಿಸಿ, ಹಾಗೂ ಬೀಳುವುದರ ಮೂಲಕ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ಬಲದಡಿ ಮಣ್ಣು, ಬಂಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹರಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಮಣ್ಣು, ಹಾಗೂ ಬಂಡೆಯು ಇಳಿಜಾರಿನ ಕೆಳಗೆ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ಸಾಮೂಹಿಕ ತ್ಯಾಜ್ಯವು ಭೂ ಭಾಗ ಹಾಗೂ ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ ಇಳಿಜಾರುಗಳೆರಡರಮೇಲೂ ನಡೆಯುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಭೂಮಿ, ಮಂಗಳ ಗ್ರಹ, ಶುಕ್ರ ಗ್ರಹ, ಟೈಟಾನ್ ಹಾಗೂ ಲಪೆಟುಸ್ ಮೇಲೆ ಅವಲೋಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.

ವರ್ತಮಾನದ ಬೆಟ್ಟದ ಇಳಿಜಾರು ಸಾಗಣೆಗಳು ಗುಡ್ಡದ ಇಳಿಜಾರು ಮೇಲ್ಮೈಯ ಭೂ ನಕಾಶೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು, ಅದು ತಿರುಗಿ ಆಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಹಂತವನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಕೆಲವು ಸಂದಿಗ್ಧ ಹೊಸ್ತಿಲುಗಳ ವರೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿದಾಗುವ ಬೆಟ್ಟದ ಇಳಿಜಾರುಗಳು, ಭೂ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದ ಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟ, ಚುರುಕಾದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭೂ ದೃಶ್ಯಗಳ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮುಖ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಬೆಟ್ಟದ ಇಳಿಜಾರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಾ, ಬಹಳ ಜಾಗ್ರತೆಯಾಗಿ ವಸ್ತುಗಳ ವಿಪರೀತವಾದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮೂಹವನ್ನು ಸುರಿಸಲು ಶಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತವೆ.^[೧೫]

ಬಿಲ ತೋಡುವಿಕೆ ಇಲ್ಲವೇ ಮರಗಳನ್ನು ಬೀಳಿಸುವಂತಹ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ, ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಸಂಬಂಧಿ ಸಾಗಣೆಗಳು ಕೆಲವು ಗುಡ್ಡದ ಇಳಿಜಾರು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಮಟ್ಟಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಲು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಬಹುದು.^[೧೬]

ಹಿಮನದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾರ್ಯಪದ್ಧತಿಗಳು

ಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ಭಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಹಿಮ ಪ್ರವಾಹಗಳು, ಭೂ ಪ್ರದೇಶದ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಏಜೆಂಟರುಗಳಾಗಿವೆ. ಹಿಮದ ಕಿಣಿವೆಯ ಕೆಳಗಿನ ಕ್ರಮೇಣವಾದ ಚಲನೆಯು ಸವೆತ ಹಾಗೂ ಕೆಳಗಿನ ಬಂಡೆಯ ಎಳೆತದ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಹಿಮನದಿಯ ಹಿಟ್ಟು ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿರುವ, ನುಣುಪಾದ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸವೆತವು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಹಿಮ ಪ್ರವಾಹಗಳ ವೇಗ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ, ನೀರ್ಗಲ್ ನದಿಯಿಂದ ಸಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಭಗ್ನಾವಷೇಶಗಳು ಹಿಮನದಿಯ ತ್ಯಾಜ್ಯವೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ನದಿಯ ಮೂಲದ V-ಆಕಾರದ ಕಣಿವೆಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಹಿಮನದಿಯು U-ಆಕಾರದ ಕಣಿವೆಗಳಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರವಾಗಿರುತ್ತವೆ.^[೧೭]

ಇತರೆ ಭೂದೃಶ್ಯದ ವಸ್ತುಗಳ ಜೊತೆ ಹಿಮನದಿಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಸಂವಹಿಸುವ ರೀತಿಯು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬೆಟ್ಟದ ಇಳಿಜಾರು ಹಾಗೂ ನದಿಯ ಪದ್ಧತಿಗಳು, ಅನೇಕ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತದ ಪರಿಸರಗಳಲ್ಲಿ Plio-Pleistocene ಭೂ ಪ್ರದೇಶದ ವಿಕಾಸ ಹಾಗೂ ಅದರ ಪದರುಶಿಲಯ ದಾಖಲೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಹಿಮ ಪ್ರವಾಹವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪರಿಸರಗಳು ಆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ನೀರ್ಗಲ್ ನದಿಗಳಾಗದಂತಹವುಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಇಳಿಜಾರಾದ ಭೂ ಪ್ರದೇಶದ ಬದಲಾವಣೆಯ ಹಂತಗಳನ್ನು ಈಗಲೂ ತೋರಿಸಬಹುದು. ಭೂತಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹಿಮನದಿಗಳಿಂದ ನಿಶ್ಚಿತ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾಗ್ಯೂ ಹಿಮನದಿಯಲ್ಲದ ದೂರೂಪ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅರೆ ನೀರ್ಗಲ್ ನದಿಯ ಪದ್ಧತಿಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಹಿಮದ ಕರಗುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಘನಹಿಮ ಇಲ್ಲದ ರಚನೆಯಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ತಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟು ಸುತ್ತುವರಿದ ಹಿಮದ ಪ್ರವಾಹದ ಸಹಿತ ಈ ಭಾವನೆಯು ಪರಸ್ಪರ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗುತ್ತದೆ.^[೧೮]

ಟೆಕ್ಟಾನಿಕ್ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳು

ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೇಲೆ ಟೆಕ್ಟಾನಿಕ್ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ನಿಮಿಷಗಳು ಅಥವಾ ಇನ್ನೂ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯ ವರೆಗೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಿರಬಹುದು. ಭೂ ದೃಶ್ಯದ ಮೇಲೆ ಟೆಕ್ಟಾನಿಕ್ಸ್ ಪ್ರಭಾವಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಸ್ಯ ಪ್ರಾಣಿ ಸ್ವರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಟೆಕ್ಟಾನಿಕ್ಸ್ ಆಕಾರ ಕೊಡಬಲ್ಲ ಯಾವ ರೀತಿಯ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಕೆಳಗಿರುವ ನದಿಯ ತಳದ ಬಂಡೆಯನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿದ ಸ್ವಭಾವದ ಮೇಲೆ ಬಹಳವಾಗಿ ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತವೆ. ಭೂಕಂಪನಗಳು, ಕೇವಲ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ತೇವ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಭೂ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಮುಳುಗಿಸಬಹುದು. ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣದ ಸಮತೋಲನದ ಹಿಂದೆಪುಟಿಯುವಿಕೆಯು ಸಾವಿರಾರು ಅಥವಾ ನೂರಾರು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೂ ಗಮನಾರ್ಹ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ, ಹಾಗೂ ಸರಪಳಿಯಿಂದ ಒಟ್ಟು ತ್ಯಾಜ್ಯವು ತೆಗೆಯಲ್ಪಟ್ಟು ಹಾಗೂ ಪಟ್ಟಿಯು ಮೇಲೆತ್ತಲ್ಪಟ್ಟ ಕಾರಣ ಮುಂದುವರಿದ ಸವೆತವನ್ನು ಪ್ರೊತ್ಸಾಹಿಸಲು ಒಂದು ಪರ್ವತದ ಜೋಡಣೆಯ ಸವಕಳಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ತಟ್ಟೆಯ ಟೆಕ್ಟಾನಿಕ್ ಚಲನ ಶಾಸ್ತ್ರವು ಪರ್ವತಗಳ ಜೋಡಣೆಗಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪರ್ವತದ ಸರಪಳಿಗಳು ಅನೇಕ ಹತ್ತಾರು ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳ ವಿಶೇಷ ಜೀವಿತದ ಕಾಲದ ಜೊತೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಇದು ನದಿಯ ಹಾಗೂ ಬೆಟ್ಟದ ಇಳಿಜಾರು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಹಾಗೂ ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯು ಉನ್ನತ ದರಗಳಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುಗಳಾಗುತ್ತವೆ.

ತುಪ್ಪಳಗಳು ಹಾಗೂ ತಳಭಾಗದ ಶಿಲಾಮಂಡಲದ ಪದರವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡಾಗದಂತಹ ಆಳವಾದ ಭೂ ಮಧ್ಯ ಹಾಗೂ ಮೇಲಿನ ಮಣ್ಣಿನ ಚಲನಶಾಸ್ತ್ರದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು ಭೂಮಿಯ ಸ್ಥಳ ವರ್ಣನೆಯ ವಿಶಾಲ ಮಟ್ಟದ (ಸಾವಿರಾರು ಕೀ.ಮೀ.) ವಿಕಾಸ, ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ (ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ) ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಲೂ ಸಹ ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಬಿಸಿಯಾದ, ಕಡಿಮೆ ದಟ್ಟದ, ಭೂ ಮಧ್ಯ ಹಾಗೂ ಮೇಲಿನ ಮಣ್ಣಿನ ಬಂಡೆಗಳು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಆಳದಲ್ಲಿ ತಂಪಾದ, ದಟ್ಟವಾದ, ಭೂ ಮಧ್ಯ ಹಾಗೂ ಮೇಲಿನ ಮಣ್ಣಿನ ಬಂಡೆಗಳು ಸ್ಥಳಾಂತರಿತವಾಗುವ ಕಾರಣ ಭೂ ಮಧ್ಯ ಭಾಗವನ್ನು ಮೇಲೆತ್ತುವ ಸಮತೋಲನದ ಬಲದ ಮೂಲಕ ೆರಡೂ ಮೇಲ್ಮೈ ಉದ್ಧಾರವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಬಹುದು.^[೧೯]^[೨೦]

ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಸಾಗಣೆಗಳು

ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ (ಹೊರಚಿಮ್ಮುವ) ಹಾಗೂ ಪ್ಲುಟೋನಿಕ್ (ಒಳನುಗ್ಗುವ) ಬೆಂಕಿಯ ಸಾಗಣೆಗಳು ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೇಲೆ ವಿಶೇಷವಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಭೂ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಪೂರ್ವೋತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಲು, ಶಿಲಾರಸ ಹಾಗೂ ಟೆಫ್ರ ಸಹಿತ ಹಳೆಯ ಭೂ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಅಚ್ಛಾದಿಸಿ, ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ವಸ್ತು ಮತ್ತು ಹೊಸಮಾರ್ಗಗಳ ಮುಖಾಂತರ ನದಿಗಳನ್ನು ತಳ್ಳುತ್ತಾ ಕಾಪಾಡುತ್ತದೆ. ಸ್ಪೋಟಕಗಳಿಂದ ಕಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟ ಶಂಕುಗಳು ಇತರೆ ಮೇಲ್ಮೈ ಕಾರ್ಯಪದ್ಧತಿಗಳಿಂದ ಕ್ರಿಯೆಗೊಳಿಸಬಲ್ಲಂತಹ, ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹೊಸ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಸಹ ಕಟ್ಟುತ್ತವೆ.

ಭೂ ಗರ್ಭದೊಳಗಿರುವ ಶಿಲಾರಸದ (ಮ್ಯಾಗ್ಮಾ) ಉಪ ಮೇಲ್ಮೈ ಚಲನೆಯು ದೂರೂಪ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಮೇಲ್ಮೈ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಮವು ಕರಗಿ ವಲಸೆ ಹೋಗುವಿಕೆಯು ಭೂ ಮೇಲ್ಮೈನ ಉಬ್ಬರ-ಇಳಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಲ್ಲದು, ಹಾಗೂ ಟಿಬೆಟ್ ತಳದ ಭಾಗಶಃ ಕರಗಿದ ಬಿರುಸಾದ ಪದರವು ಅನೇಕ ಸಾವಿರಾರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಗಳುದ್ದಕ್ಕೂ ಟಿಬೆಟ್ ಪ್ರಸ್ಥ ಭೂಮಿಯ ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಹತೋಟಿಯಲ್ಲಿಡಲೂ ಸಹ ಸೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.^[೨೧]

ಜೈವಿಕ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳು

ಜೀವಂತ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಭೂ ರಚನೆಯ ಜೊತೆ ಸಂಹವನವು, ಅಥವಾ ಜೈವಿಕ ಭೂ ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಕಾರ್ಯ ಪದ್ಧತಿಗಳು, ಅನೇಕ ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿರಬಹುದು, ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಭೂ ಭಾಗದ ದೂರೂಪ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಬಹುಶಃ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿರ ಬಹುದು. ಜೀವ ಶಾಸ್ತ್ರವು ರಾಸಾಯನಿಕ ಸವೆತವನ್ನು ಹತೋಟಿಯಲ್ಲಿಡುವ ಜೈವಿಕ ಭೂರಸಾಯನಿಕದಿಂದ, ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಸಮತೋಲನದ ಮುಖಾಂತರ ಹವಾಮಾನದ ಮಾರ್ಪಾಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜಗದ್ವ್ಯಾಪಿ ಸವೆತದ ಮಟ್ಟಗಳನ್ನು ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ವರೆಗೂ ಸಹ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಬಹಳಷ್ಟು ದೂರೂಪದ ಕಾರ್ಯಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಳಿಸಬಹುದು ನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿ ಪ್ರತಿಬಂಧಿಸಬಲ್ಲ ಮೇಲ್ಮೈ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಸುವ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪಾತ್ರವಹಿಸುವಞಮತಹ ಭೂ ಭಾಗದ ಒಳ ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಬಹಳ ಅಪರೂಪವಾಗಿವೆ, ಆದರೆ ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದಂತಹ ಇತರೆ ಗ್ರಹಗಳ ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮುಖ್ಯವಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತವೆ.^[೨೨]

ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಮಾಪನಗಳು

ವಿವಿಧ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳು ವಿವಿಧ ಸ್ಥಳಗಳ ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಮಾಪನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಹೊಂದುತ್ತವೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಯಾವ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಈ ವಿಧಿಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುವುದರ ಮೇಲೆ ವಾತಾವರಣ ಅಥವಾ ಟೆಕ್ಟಾನಿಕ್ ಒತ್ತಡಗಳಂತಹವುಗಳ ಬದಲಾವಣೆಯು ಭೂಮೇಲ್ಮೈಲಕ್ಷಣಗಳ ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದನ ಅಥವಾ ಅದರ ಇಲ್ಲತೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ.^[೨೩] ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಇಂದು ಈ ವಿಚಾರಗಳು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿವೆ.

ಭೂ ದೃಶ್ಯಗಳ ಮಾಪನವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಅಳೆದು ಅವುಗಳನ್ನು ವಿಂಗಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಕೆಲವು ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಮಾಪನದ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಬಹುಶಃ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು:

1ನೆಯ - ಖಂಡಗಳು, ಸಮುದ್ರದ ತಳಗಳು, ವಾಯುಗುಣದ ವಲಯಗಳು (~10,000,000 ಚದುರ ಕೀಮೀ)
2ನೆಯ - ಅಡ್ಡತಡೆಗಗಳು, ಉದಾರಹಣೆ. ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಅಡ್ಡತಡೆಗಳು, ಅಥವಾ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶಗಳು (~1,000,000 ಚದುರ ಕೀಮೀ)
3ನೆಯದು - ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಸಮುದ್ರದ, ಸಹೆಲ್ (~100,000 ಚದುರ ಕೀಮೀ)
4ನೆಯ - ಭೂ ಮಧ್ಯ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಬಂದು ಭಾಗವು,ಒಂದು ಪರ್ವತದ ತುದಿಯಾಗಿರುವ ಭಾಗ ಉದಾಹರಣೆ. ಮ್ಯಾಸ್ಸಿಫ್ ಕೇಂದ್ರ ಅಥವಾ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಭೂ ದೃಶ್ಯಗಳ ೊಂದು ತಂಡ, ುದಾರಹಣೆ., ವೀಲ್ಡ್ (~10,000 ಚದುರ ಕೀಮೀ)
5ನೆಯದು - ನದಿ ಕಣಿವೆ, ಕೋಟ್ಸ್ ವುಲ್ಡ್ಸ್ (~1,000 ಚದುರ ಕೀಮೀ)
6ನೆಯ - ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪರ್ವತಗಳು ಅಥವಾ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ, ಚಿಕ್ಕ ಕಣಿವೆಗಳು (~100 km²)
7ನೆಯ - ಬೆಟ್ಟಗಳ ಇಳಿಜಾರುಗಳು, ಸಣ್ಣತೊರೆಗಳ ಕಾಲುವೆಗಳು, {೦|ಸಮುದ್ರದ ಕೊಲ್ಲಿ{/0} (~10 km²)
8ನೆಯ - ಗಲ್ಲಿ, ಸಣ್ಣ ಕಾಲುವೆಗಳು (~1 km²)
9ನೆಯ - ಮೀಟರ್-ಅಳತೆಯ ದೃಶ್ಯಗಳು

ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ

ಆಳವಾದ ಒಣ ಭೂಮಿ
ಕೆಳಗಿನ ಮಟ್ಟ
ಬಯೋಎರೋಷನ್
ಜೈವಿಕಭೂಗರ್ಭಶಾಸ್ತ್ರ
ಜೈವಿಕದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ
ಬಯೋರ್‌ಹೆಕ್ಸಿಸ್ಟಸಿ
ಕರಾವಳಿಯ ಭೂಕೊರೆತ
ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಬೇಸಿನ್
ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ)
ಯಂತ್ರಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಭೂಗರ್ಭಶಾಸ್ತ್ರ
ಭೂಕೊರೆತದ ಊಹಿಸುವಿಕೆ
ನದಿಗಳಿಂದಾದ ಭೂರಚನೆಯ ತೊರೆಗಳು
ಭೂಗರ್ಭಶಾಸ್ತ್ರದ ಮಾದರಿರಚನೆ
ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ
ಭೂಗರ್ಭಶಾಸ್ತ್ರದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ

ಹ್ಯಾಕ್ ನ ನಿಯಮಗಳು
ಜಲಮಾಪನಶಾಸ್ತ್ರದ ಮಾದರಿ, ಜಲಮಾಪನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿನ ಮಾದರಿಯ ವರ್ತನೆ
ಭೂದೃಶ್ಯ
ಲಿಥೋಸ್ಫಿಯರ್
ಮಣ್ಣಿನ ಗುಡ್ಡೆ
ಭೌತಿಕ ಭೂಗೋಳ
ರೆಗೊಲಿತ್
ಹೂಳಿನ ಸಾಗಣೆ
ಮಣ್ಣು
ಮಣ್ಣಿನ ಸಂರಕ್ಷಣೆ
ಮಣ್ಣಿನ ಯಾಂತ್ರಿಕತೆ
ಮಣ್ಣಿನ ಸ್ವರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ
ಮಣ್ಣುಗಳ ಅವನತಿ ಹಾಗೂ ಪತನ
ತೊರೆಗಳ ಹಿಡಿಯುವಿಕೆ
ಭೂಗರ್ಭಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಪ್ರಕಾಶನಗಳ ಪಟ್ಟ

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

↑ ವಿಲ್ಲೆಟ್ಟ್ & ಬ್ರಾಂಡೊನ್, 2002, ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳಲ್ರಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಶಾಂತ ಹಂತ , ಭೂಗೋಳ, ಸಂಪುಟ. 30(2), ಪುಟ. 175-178.
↑ ರೋಯ್ ಮತ್ತು ಇತರರು., 2008, ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮೊಳಗಿನ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರ,ಸವಕಳಿ ಹಾಗೂ ಭೂಮಧ್ಯದ ಮಡಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಕುಸಿಯುವಿಕೆ ಒಂದು ಸಂದಿಗ್ಧ ಮೂಲ ಪ್ರಾರಂಭ, ಆಮ್. ಜೆ. ವಿಜ್ಞಾನ., ಸಂಪುಟ. 308(7), ಪುಟ. 815-842.
↑ ಟಿಂಕ್ಲರ್, ಹೈತ್ ಜೆ. ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಇತಿಹಾಸ ಪುಟ 615. 1985
↑ ವ್ಹಿಪ್ಪಲೆ, 2004, ಕಲ್ಲ ತಳಪಾಯದ ನದಿಗಳು ಹಾಗೂ ಚುರುಕಾಗಿರುವ ಮೂಲದ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ, ಅನು. ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ. ಭೂ ಗ್ರಹ. ವಿಜ್ಞಾನ., ಸಂಪುಟ. 32, ಪುಟ. 151-185.
↑ ಅಲ್ಲೆನ್, 2008, ಸಮಯದ ಮಾಪನದ ಭೂ ಮಧ್ಯದ ಮಡಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಕುಸಿಯುವಿಕೆಯ ಭೂ ದೃಶ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಚರಟಗಳ ಹರಡುವಿಕೆಯ ವಿಧಾನ, ಭೂಗೋಳ. ಸೊಸೈಟಿ. ಲಂಡನ್. ವಿಶೇಷ. ಪ್ರಕಾಶನ., ಸಂಪುಟ. 296, ಪುಟ.7-28.
↑ ಬೆಂಡ & ಡುನ್ನೆ, 1997, ಭೂ ಕುಸಿತ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳ ಹರಿಯುವಿಕೆಯಿಂದ ಸವಕಳಿ ಮಣ್ಣಿನ ಕಾಲುವೆಗಳ ಒಂದು ಜಾಲಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುವಿಕೆ, ನೀರಿನ ಸಂಗ್ರಹಣೆ., ಸಂಪುಟ. 33(12), ಪುಟ. 2849-2863.
↑ ಡೈಟ್ರೆಚ್ ಮತ್ತು ಇತರರು., 2003, ಭವಿಶ್ಯದಲ್ಲಿನ ಭೂ ದೃಶ್ಯಗಳು ಉಂಟಾಗುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಭೂಗೋಳದ ಸಾಗಣೆ ನಿಯಮಗಳು, AGU ಜಿಯೋಫಿಸಿಕಲ್ ಮಾನೋಗ್ರಾಫ್ 135, ಪುಟ. 1-30.
↑ ಸಮ್ಮರ್ಫೀಲ್ಡ್ ಎಮ್. ಎ., 1991, ಗ್ಲೋಬಲ್ ಜಿಯೋಮಾರ್ಫಾಲಜಿ, ಪಿಯರ್ಸನ್ ಎಡುಕೇಷನ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, 537 ಪುಟ. ISBN 0-945466-26-9.
↑ ಡ್ಯುನೈ ಟಿ.ಜೆ., 2010, ಕಾಸ್ಮೋಜೆನಿಕ್ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯೈಡ್ಸ್, ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್, 187 ಪುಟ. ISBN 978-0-521-87380-2.
↑ e.g., DTM ಪರಿಚಯದ ಪುಟ, ಹಂಟರ್ ಕಾಲೇಜಿನ ಭೂಗೋಳದ ವಿಭಾಗ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್NY, http://www.geo.hunter.cuny.edu/terrain/intro.html
↑ ಕ್ನೈಟೊನ್, ಡಿ., 1998, ಫ್ರಲುವಿಯಲ್ ಪಾರ್ಮ್ಸ್ & ಪ್ರೊಸೆಸಸ್, ಹೋಡ್ಡರ್ ಅರ್ನಾಲ್ಡ್ , 383 ಪುಟ. ISBN 0-12-441870-8
↑ ಸ್ಟ್ರಾಹ್ಲೆರ್, ಎ. ಎನ್., 1950, ಈಕ್ವಿಲಿಬ್ರಿಯಮ್ ಥಿಯರಿ ಆಫ್ ಎರೋಷನಲ್ ಸ್ಲೋಪ್ಸ್ ಅಪ್ರೋಚ್ಡ್ ಬೈ ಫ್ರೀಕ್ವೆನ್ಸಿ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯೂಷನ್ ಅನಾಲಿಸಿಸ್, ಆಮ್. ಜೆ. ವಿಜ್ಞಾನ., ಸಂಪುಟ. 248, ಪುಟ. 673-696.
↑ ಬುರ್ಬ್ಯಾಂಕ್ ಡಿ.ಡಬ್ಯು., 2002, ಸವಕಳಿಯ ದರಗಳು ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಭಾವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು: ಮಿನರಲಾಜಿಕಲ್ ಮ್ಯಾಗ್ಜೈನ್, ಸಂಪುಟ. 66, ಪುಟ. 25-52.
↑ ಲೀಡರ್, ಎಮ್., 1999, ಸೆಡಿಮೆಂಟ್ರೋಲೊಜಿ ಮತ್ತು ಸೆಡಿಮೆಂಟ್ರಿ ಬೇಸಿನ್ಸ್ , ಫ್ರಂ ಟರ್ಬುಲೆನ್ಸ್ ಟು ಟಕ್ಟೋನಿಕ್ಸ್, ಬ್ಲಾಕ್ವೆಲ್ ಸೈನ್ಸ್, 592 ಪುಟ. ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ 2-228-88610-6
↑ ರೋರಿಂಗ್, ಜೆ.ಜೆ., ಕಿಚ್ನರ್, ಜೆ.ಡಬ್ಯು., ಡೈಟ್ರಿಚ್, ಡಬ್ಯು.ಇ., 1999, ಎವಿಡೆನ್ಸ್ ಫಾರ್ ನಾನ್ ಲೀನಿಯರ್ ಡಿಫ್ಯುಸಿವ್ ಸೆಡಿಮೆಂಟ್ ಟ್ರಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಆನ್ ಹಿಲ್ ಸ್ಲೋಪ್ಸ್ & ಇಂಪ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್ ಫಾರ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ ಸ್ಕೇಪ್ ಮಾರ್ಫಾಲಜಿ, ವಾಟರ್ ರಿಸೋರ್ಸ್ Res., ಸಂಪುಟ. 35, ಪುಟ. 853-870.
↑ ಗ್ಯಾಬೆಟ್, ಇ.ಜೆ., ರೀಚ್ ಮ್ಯಾನ್, ಒ.ಜೆ., ಸೆಬ್ಲೂಮ್, ಇ.ಡಬ್ಯು., 2003, ದಿ ಎಫೆಕ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಬೈಯೋಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯೂಷನ್ ಆನ್ ಸಾಯಿಲ್ ಪ್ರೋಸೆಸ್ & ಸೆಡುಮೆಂಟ್ ಟ್ರಾಸ್ಪೋರ್ಟ್, ಆನ್. Rev. ಅರ್ಥ್ ಪ್ಲಾನೆಟ್. ವಿಜ್ಞಾನ., ಸಂಪುಟ. 31, ಪುಟ. 249-273.
↑ ಬೆನ್ನೆಟ್, ಎಮ್.ಆರ್., & ಗ್ಲಾಸ್ಸರ್, ಎನ್.ಎಫ್., 1996, ಗ್ಲೇಸಿಯಲ್ ಜಿಯಾಲಜಿ: ಐಸ್ ಶೀಟ್ಸ್ & ಲ್ಯಾಡ್ ಫಾರ್ಮ್ಸ್, ಜಾನ್ ವಿಲಿ & ಸನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, 364 ಪುಟ. ISBN 0-945466-26-9.
↑ ಚರ್ಚ್, ಎಮ್. & ರೈಡರ್, ಜೆ.ಎಮ್.,1972, ಕಂಡೀಷನ್ಡ್ ಬೈ ಗ್ಲೇಸಿಯೇಷನ್ ಪಾರಾಗಲೇಸಿಯಲ್ ಸೆಡಿಮೆಂಟೇಷನ್: ಜಿಯಲಾಜಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅಮೇರಿಕಾ ಬುಲೆಟಿನ್, ಸಂಪುಟ. 83, ಪುಟ. 3059-3072.
↑ ಸೆಸ್ರೆಪೆಸ್, ಎಲ್., ಕ್ರಿಸ್ಟೆನ್ಸೆನ್, ಯು.ಆರ್., & ರೈಬ್, ಎನ್.ಎಮ್., ಜಿಯಾಯ್ಡ್ ಹೈಟ್ ವರ್ಸಸ್ ಟೋಪೋಗ್ರಫಿ ಫಾರ್ ಎ ಪ್ಲೂಮ್ ಮಾಡೆಲ್ ಆಫ್ ದಿ ಹವಾಯಿಯನ್ ಸ್ವೆಲ್, ಅರ್ಥ್ ಪ್ಲಾನೆಟ್. ವಿಜ್ಞಾನ. ಪತ್ರ., ಸಂಪುಟ. 178(1-2), ಪುಟ. 29-38.
↑ ಸೇಬರ್, ಡಿ., ಬರಜಂಗಿ, ಎಮ್., ಇಬೆನ್ ಬ್ರಾಹಿಮ್, ಎ., & ಡೆಮಾಂಟಿ, ಎ., 1996, ಜಿಯೋಫಿಸಿಕಲ್ ಎವಿಡೆನ್ಸ್ ಫಾರ್ ಲಿಥೋಸ್ಫೆರಿಕ್ ಡಿಲ್ಯಾಮಿನೇಷನ್ ಬೆನಿತ್ ದಿ ಅಲ್ಬೋರನ್ ಸೀ & ರಿಫ್-ಬೆಟಿಕ್ ಮೌಂಟೇನ್ಸ್, ನೇಚರ್, ಸಂಪುಟ. 379 (6568), ಪುಟ. 785–790.
↑ ಹೋಡಜಸ್, ಕೆ.ವಿ., ಎ ಸಿಂಥೆಸಿಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಛಾನೆಲ್ ಫ್ಲೋ-ಎಕ್ಸಟ್ರೂಷನ್ಸ್ ಹೈಪೋಥೆಸಿಸ್ ಆಸ್ ಡೆವೆಲೊಪ್ಪಡ್ ಫಾರ್ ದಿ ಹಿಮಾಲಯನ್-ಟಿಬೇಟಿಯನ್ ಆರ್ಗಾನಿಕ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್. ಇನ್: ಲಾ, ಆರ್.ಡಿ., ಸೆರ್ಲೆ, ಎಮ್.ಪಿ & ಗೋಡ್ಡಿನ್, ಎಲ್. (ಇಡಿಎಸ್.), ಛಾನೆಲ್ ಫ್ಲೋ, ಡುಕ್ಟೈಲ್ ಎಕ್ಸಟ್ರೂಷನ್ & ಎಕ್ಸಹ್ಯೂಮೇಷನ್ ಇನ ಕಾಂಟಿನೆಂಟಲ್ ಕೊಲಿಷನ್ ಜೋನ್ಸ್, ಜಿಯಾಲಜಿ. ಸೊಸೈಟಿ. ಲಂಡನ್ ಸ್ಪೆಷಲ್. ಪ್ರಕಾಶನ., ಸಂಪುಟ. 268, ಪುಟ. 71-90.
↑ ಡೈಟ್ರಿಚ್, ಡಬ್ಯು.ಇ., & ಪೆರ್ರೋನ್, ಜೆ.ಟಿ., 2006, ದಿ ಸರ್ಚ್ ಫಾರ್ ಎ ಟೋಪೋಗ್ರಫಿಕ್ ಸಿಗ್ನೇಚರ್ ಆಫ್ ಲೈಫ್, ನೇಚರ್, ಸಂಪುಟ. 439, ಪುಟ. 411-418.
↑ ಅಲ್ಲೆನ್, 2008, ಟೈಮ್ ಸ್ಕೇಲ್ಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ಟೋನಿಕ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಸ್ಕೇಪ್ಸ್ & ದೇರ್ ಸೆಡಿಮೆಂಟ್ ರೌಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್, ಜಿಯಾಲಜಿ. ಸೋಸೈಟಿ. ಲಂಡನ್. ಸ್ಪೆಷಲ್. ಪ್ರಕಾಶನ., ಸಂಪುಟ. 296, ಪುಟ.7-28.

Selby, Michael John (1985). Earth's changing surface: an introduction to geomorphology. Oxford: Clarendon Press. ISBN 0-19-823252-7.
Chorley, Richard J. (1985). Geomorphology. London: Methuen. ISBN 0-416-32590-4. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Edmaier, Bernhard (2004). Earthsong. London: Phaidon Press. ISBN 0-7148-4451-9.
Scheidegger, Adrian E. (2004). Morphotectonics. Berlin: Springer. ISBN 3-540-20017-7.
Needham, Joseph (1954). Science and civilisation in China. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 0-521-05801-5.
Kondolf, G. Mathias (2003). Tools in fluvial geomorphology. New York: Wiley. ISBN 0-471-49142-X. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ
ಅಮೇರಿಕಾದ ಭೂಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಳಗೆ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ
ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೊಸೈಟಿ
ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಪೋಲಿಶ್ ಅಸ್ಸೊಸಿಯೇಷನ್
ಜರ್ಮನಿಯ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ತಂಡ (ಡ್ಯುಟ್ಸಚೆರ್ ಅರ್ಬೈಸ್ಕ್ರೆಸ್ಫುರ್ ಜಿಯೊಮೊರ್ಫೊಲೊಜಿ) Archived 2007-06-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ವಿಲಿಯಮ್ ಮೊರ್ರಿಸ್ ಡೇವಿಸ್ ರಿಂದ ಭೂದೃಶ್ಯದ ವಿಕಸನದ ಮಾದರಿ (ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಂದ) Archived 2010-12-03 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ಭೂಗೋಳದ ಚಕ್ರ, ಅಥವಾ ಸವಕಳಿಯ ಒಂದು ಚಕ್ರ (1899)
ಅಂತರಿಕ್ಷದಿಂದ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ Archived 2013-08-08 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.(ನಾಸಾದಿಂದ)
USDA-NRCS ದಿಂದ ಜಾಲದ ಮಣ್ಣಿನ ಸಮೀಕ್ಷೆ, ಭೂಗೋಳದ ಮೇಲ್ಮೈನ ಮೇಲಿನ ಕೂಡುವಿಕೆಯ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಹಾಗೂ ಅಮೇರಿಕಾದ್ಯಂತ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ

[1] ವಿಲ್ಲೆಟ್ಟ್ & ಬ್ರಾಂಡೊನ್, 2002, ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳಲ್ರಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಶಾಂತ ಹಂತ , ಭೂಗೋಳ, ಸಂಪುಟ. 30(2), ಪುಟ. 175-178.

[2] ರೋಯ್ ಮತ್ತು ಇತರರು., 2008, ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮೊಳಗಿನ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರ,ಸವಕಳಿ ಹಾಗೂ ಭೂಮಧ್ಯದ ಮಡಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಕುಸಿಯುವಿಕೆ ಒಂದು ಸಂದಿಗ್ಧ ಮೂಲ ಪ್ರಾರಂಭ, ಆಮ್. ಜೆ. ವಿಜ್ಞಾನ., ಸಂಪುಟ. 308(7), ಪುಟ. 815-842.

[3] ಟಿಂಕ್ಲರ್, ಹೈತ್ ಜೆ. ದೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಇತಿಹಾಸ ಪುಟ 615. 1985

[4] ವ್ಹಿಪ್ಪಲೆ, 2004, ಕಲ್ಲ ತಳಪಾಯದ ನದಿಗಳು ಹಾಗೂ ಚುರುಕಾಗಿರುವ ಮೂಲದ ಭೂರೂಪಶಾಸ್ತ್ರ, ಅನು. ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ. ಭೂ ಗ್ರಹ. ವಿಜ್ಞಾನ., ಸಂಪುಟ. 32, ಪುಟ. 151-185.

[5] ಅಲ್ಲೆನ್, 2008, ಸಮಯದ ಮಾಪನದ ಭೂ ಮಧ್ಯದ ಮಡಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಕುಸಿಯುವಿಕೆಯ ಭೂ ದೃಶ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಚರಟಗಳ ಹರಡುವಿಕೆಯ ವಿಧಾನ, ಭೂಗೋಳ. ಸೊಸೈಟಿ. ಲಂಡನ್. ವಿಶೇಷ. ಪ್ರಕಾಶನ., ಸಂಪುಟ. 296, ಪುಟ.7-28.

[6] ಬೆಂಡ & ಡುನ್ನೆ, 1997, ಭೂ ಕುಸಿತ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳ ಹರಿಯುವಿಕೆಯಿಂದ ಸವಕಳಿ ಮಣ್ಣಿನ ಕಾಲುವೆಗಳ ಒಂದು ಜಾಲಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುವಿಕೆ, ನೀರಿನ ಸಂಗ್ರಹಣೆ., ಸಂಪುಟ. 33(12), ಪುಟ. 2849-2863.

[7] ಡೈಟ್ರೆಚ್ ಮತ್ತು ಇತರರು., 2003, ಭವಿಶ್ಯದಲ್ಲಿನ ಭೂ ದೃಶ್ಯಗಳು ಉಂಟಾಗುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಭೂಗೋಳದ ಸಾಗಣೆ ನಿಯಮಗಳು, AGU ಜಿಯೋಫಿಸಿಕಲ್ ಮಾನೋಗ್ರಾಫ್ 135, ಪುಟ. 1-30.

[8] ಸಮ್ಮರ್ಫೀಲ್ಡ್ ಎಮ್. ಎ., 1991, ಗ್ಲೋಬಲ್ ಜಿಯೋಮಾರ್ಫಾಲಜಿ, ಪಿಯರ್ಸನ್ ಎಡುಕೇಷನ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, 537 ಪುಟ. ISBN 0-945466-26-9.

[9] ಡ್ಯುನೈ ಟಿ.ಜೆ., 2010, ಕಾಸ್ಮೋಜೆನಿಕ್ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯೈಡ್ಸ್, ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್, 187 ಪುಟ. ISBN 978-0-521-87380-2.

[10] .g., DTM ಪರಿಚಯದ ಪುಟ, ಹಂಟರ್ ಕಾಲೇಜಿನ ಭೂಗೋಳದ ವಿಭಾಗ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್NY, http://www.geo.hunter.cuny.edu/terrain/intro.html

[11] ಕ್ನೈಟೊನ್, ಡಿ., 1998, ಫ್ರಲುವಿಯಲ್ ಪಾರ್ಮ್ಸ್ & ಪ್ರೊಸೆಸಸ್, ಹೋಡ್ಡರ್ ಅರ್ನಾಲ್ಡ್ , 383 ಪುಟ. ISBN 0-12-441870-8

[12] ಸ್ಟ್ರಾಹ್ಲೆರ್, ಎ. ಎನ್., 1950, ಈಕ್ವಿಲಿಬ್ರಿಯಮ್ ಥಿಯರಿ ಆಫ್ ಎರೋಷನಲ್ ಸ್ಲೋಪ್ಸ್ ಅಪ್ರೋಚ್ಡ್ ಬೈ ಫ್ರೀಕ್ವೆನ್ಸಿ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯೂಷನ್ ಅನಾಲಿಸಿಸ್, ಆಮ್. ಜೆ. ವಿಜ್ಞಾನ., ಸಂಪುಟ. 248, ಪುಟ. 673-696.

[13] ಬುರ್ಬ್ಯಾಂಕ್ ಡಿ.ಡಬ್ಯು., 2002, ಸವಕಳಿಯ ದರಗಳು ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಭಾವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು: ಮಿನರಲಾಜಿಕಲ್ ಮ್ಯಾಗ್ಜೈನ್, ಸಂಪುಟ. 66, ಪುಟ. 25-52.

[14] ಲೀಡರ್, ಎಮ್., 1999, ಸೆಡಿಮೆಂಟ್ರೋಲೊಜಿ ಮತ್ತು ಸೆಡಿಮೆಂಟ್ರಿ ಬೇಸಿನ್ಸ್ , ಫ್ರಂ ಟರ್ಬುಲೆನ್ಸ್ ಟು ಟಕ್ಟೋನಿಕ್ಸ್, ಬ್ಲಾಕ್ವೆಲ್ ಸೈನ್ಸ್, 592 ಪುಟ. ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ 2-228-88610-6

[15] ರೋರಿಂಗ್, ಜೆ.ಜೆ., ಕಿಚ್ನರ್, ಜೆ.ಡಬ್ಯು., ಡೈಟ್ರಿಚ್, ಡಬ್ಯು.ಇ., 1999, ಎವಿಡೆನ್ಸ್ ಫಾರ್ ನಾನ್ ಲೀನಿಯರ್ ಡಿಫ್ಯುಸಿವ್ ಸೆಡಿಮೆಂಟ್ ಟ್ರಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಆನ್ ಹಿಲ್ ಸ್ಲೋಪ್ಸ್ & ಇಂಪ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್ ಫಾರ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ ಸ್ಕೇಪ್ ಮಾರ್ಫಾಲಜಿ, ವಾಟರ್ ರಿಸೋರ್ಸ್ Res., ಸಂಪುಟ. 35, ಪುಟ. 853-870.

[16] ಗ್ಯಾಬೆಟ್, ಇ.ಜೆ., ರೀಚ್ ಮ್ಯಾನ್, ಒ.ಜೆ., ಸೆಬ್ಲೂಮ್, ಇ.ಡಬ್ಯು., 2003, ದಿ ಎಫೆಕ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಬೈಯೋಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯೂಷನ್ ಆನ್ ಸಾಯಿಲ್ ಪ್ರೋಸೆಸ್ & ಸೆಡುಮೆಂಟ್ ಟ್ರಾಸ್ಪೋರ್ಟ್, ಆನ್. Rev. ಅರ್ಥ್ ಪ್ಲಾನೆಟ್. ವಿಜ್ಞಾನ., ಸಂಪುಟ. 31, ಪುಟ. 249-273.

[17] ಬೆನ್ನೆಟ್, ಎಮ್.ಆರ್., & ಗ್ಲಾಸ್ಸರ್, ಎನ್.ಎಫ್., 1996, ಗ್ಲೇಸಿಯಲ್ ಜಿಯಾಲಜಿ: ಐಸ್ ಶೀಟ್ಸ್ & ಲ್ಯಾಡ್ ಫಾರ್ಮ್ಸ್, ಜಾನ್ ವಿಲಿ & ಸನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, 364 ಪುಟ. ISBN 0-945466-26-9.

[18] ಚರ್ಚ್, ಎಮ್. & ರೈಡರ್, ಜೆ.ಎಮ್.,1972, ಕಂಡೀಷನ್ಡ್ ಬೈ ಗ್ಲೇಸಿಯೇಷನ್ ಪಾರಾಗಲೇಸಿಯಲ್ ಸೆಡಿಮೆಂಟೇಷನ್: ಜಿಯಲಾಜಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅಮೇರಿಕಾ ಬುಲೆಟಿನ್, ಸಂಪುಟ. 83, ಪುಟ. 3059-3072.

[19] ಸೆಸ್ರೆಪೆಸ್, ಎಲ್., ಕ್ರಿಸ್ಟೆನ್ಸೆನ್, ಯು.ಆರ್., & ರೈಬ್, ಎನ್.ಎಮ್., ಜಿಯಾಯ್ಡ್ ಹೈಟ್ ವರ್ಸಸ್ ಟೋಪೋಗ್ರಫಿ ಫಾರ್ ಎ ಪ್ಲೂಮ್ ಮಾಡೆಲ್ ಆಫ್ ದಿ ಹವಾಯಿಯನ್ ಸ್ವೆಲ್, ಅರ್ಥ್ ಪ್ಲಾನೆಟ್. ವಿಜ್ಞಾನ. ಪತ್ರ., ಸಂಪುಟ. 178(1-2), ಪುಟ. 29-38.

[20] ಸೇಬರ್, ಡಿ., ಬರಜಂಗಿ, ಎಮ್., ಇಬೆನ್ ಬ್ರಾಹಿಮ್, ಎ., & ಡೆಮಾಂಟಿ, ಎ., 1996, ಜಿಯೋಫಿಸಿಕಲ್ ಎವಿಡೆನ್ಸ್ ಫಾರ್ ಲಿಥೋಸ್ಫೆರಿಕ್ ಡಿಲ್ಯಾಮಿನೇಷನ್ ಬೆನಿತ್ ದಿ ಅಲ್ಬೋರನ್ ಸೀ & ರಿಫ್-ಬೆಟಿಕ್ ಮೌಂಟೇನ್ಸ್, ನೇಚರ್, ಸಂಪುಟ. 379 (6568), ಪುಟ. 785–790.

[21] ಹೋಡಜಸ್, ಕೆ.ವಿ., ಎ ಸಿಂಥೆಸಿಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಛಾನೆಲ್ ಫ್ಲೋ-ಎಕ್ಸಟ್ರೂಷನ್ಸ್ ಹೈಪೋಥೆಸಿಸ್ ಆಸ್ ಡೆವೆಲೊಪ್ಪಡ್ ಫಾರ್ ದಿ ಹಿಮಾಲಯನ್-ಟಿಬೇಟಿಯನ್ ಆರ್ಗಾನಿಕ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್. ಇನ್: ಲಾ, ಆರ್.ಡಿ., ಸೆರ್ಲೆ, ಎಮ್.ಪಿ & ಗೋಡ್ಡಿನ್, ಎಲ್. (ಇಡಿಎಸ್.), ಛಾನೆಲ್ ಫ್ಲೋ, ಡುಕ್ಟೈಲ್ ಎಕ್ಸಟ್ರೂಷನ್ & ಎಕ್ಸಹ್ಯೂಮೇಷನ್ ಇನ ಕಾಂಟಿನೆಂಟಲ್ ಕೊಲಿಷನ್ ಜೋನ್ಸ್, ಜಿಯಾಲಜಿ. ಸೊಸೈಟಿ. ಲಂಡನ್ ಸ್ಪೆಷಲ್. ಪ್ರಕಾಶನ., ಸಂಪುಟ. 268, ಪುಟ. 71-90.

[22] ಡೈಟ್ರಿಚ್, ಡಬ್ಯು.ಇ., & ಪೆರ್ರೋನ್, ಜೆ.ಟಿ., 2006, ದಿ ಸರ್ಚ್ ಫಾರ್ ಎ ಟೋಪೋಗ್ರಫಿಕ್ ಸಿಗ್ನೇಚರ್ ಆಫ್ ಲೈಫ್, ನೇಚರ್, ಸಂಪುಟ. 439, ಪುಟ. 411-418.

[23] ಅಲ್ಲೆನ್, 2008, ಟೈಮ್ ಸ್ಕೇಲ್ಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ಟೋನಿಕ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಸ್ಕೇಪ್ಸ್ & ದೇರ್ ಸೆಡಿಮೆಂಟ್ ರೌಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್, ಜಿಯಾಲಜಿ. ಸೋಸೈಟಿ. ಲಂಡನ್. ಸ್ಪೆಷಲ್. ಪ್ರಕಾಶನ., ಸಂಪುಟ. 296, ಪುಟ.7-28.

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]

[೬]

[೭]

[೮]

[೯]

[೧೦]

[೧೧]

[೧೨]

[೧೩]

[೧೪]

[೧೫]

[೧೬]

[೧೭]

[೧೮]

[೧೯]

[೨೦]

[೨೧]

[೨೨]

[೨೩]