ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ
ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ (ಆಳ್ವಿಕೆ 733 - 744)ನು ರಾಜ ವಿಜಯದಿತ್ಯನ ಮಗ ಮತ್ತು ಅವನ ತಂದೆಯ ಮರಣದ ನಂತರ ಬಾದಾಮಿ ಚಾಲುಕ್ಯ ರ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದನು.ಈ ಮಾಹಿತಿಯು ಕ್ರಿ.ಶ 735, 13 ಜನವರಿಯ ಕನ್ನಡದ ಲಕ್ಷ್ಮೇಶ್ವರ ಶಾಸನಗಳಿಂದ ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ. ಶಾಸನಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ತನ್ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕದ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಯುವರಾಜನಾಗಿದ್ದಾಗಲೇ ತಮ್ಮ ಶತ್ರುವಾದ ಕಾಂಚೀಪುರಂದ ಪಲ್ಲವರ ವಿರುದ್ಧ ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಡೆಸಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದ ಎಂದು ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ.ಮೂರು ಬಾರಿ ಕಾಂಚೀಪುರಂ ಅನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದು ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನೆಗಳು.ಮೊದಲನೇ ಬಾರಿ ಯುವರಾಜನಾಗಿದ್ದಾಗ, ಎರಡನೆಯದು ಬಾರಿ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ಮೂರನೇ ಬಾರಿ ತನ್ನ ಮಗ ಮತ್ತು ಯುವರಾಜ ಎರಡನೇ ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನ್ ನ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದು ಸಾಧನೆ.ಇದನ್ನು ಕನ್ನಡದ ಮತ್ತೊಂದು ಶಾಸನವಾದ ವಿರೂಪಾಕ್ಷ ದೇವಾಲಯದ ಶಾಸನವು ದೃಢಪಡಿಸಿದೆ.ಮತ್ತೊಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಧನೆಯೆಂದರೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಿರೂಪಾಕ್ಷ ದೇವಾಲಯ (ಲೋಕೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ) ಮತ್ತು ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ದೇವಸ್ಥಾನ (ತ್ರಿಲೋಕೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ) ಅವರ ರಾಣಿಗಳಾದ ಲೋಕದೇವಿ ಮತ್ತು ತ್ರಿಲೋಕದೇವಿ ಅವರು ಪಟ್ಟದಕಲ್ಲುನು ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಾನವಾಗಿ ಮಾಡಿದರು.ಈ ಎರಡು ಸ್ಮಾರಕಗಳು ಪಟ್ಟಡಕಲ್ನಲ್ಲಿರುವ ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಕೇಂದ್ರ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.ಪ್ರಬಲ ಆಡಳಿತಗಾರನಾದ ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ 40 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅಧಿಕಾರ ನಡೆಸಿದನು.ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರೊಂದಿಗೆ ವಿವಾಹ ಮೈತ್ರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು.
ಪಲ್ಲವರ ವಿರುದ್ಧದ ಯುದ್ಧಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ಪಲ್ಲವರ ವಿರುದ್ಧ ದ್ವೇಷ ಸಾಧಿಸಿದ್ದನೆಂದು ಇತಿಹಾಸಗಾರರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾರೆ.ಒಂದು ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೆ,ಮೊದಲನೇ ನರಸಿಂಹವರ್ಮನ್ ನ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಪಲ್ಲವರ ಸೇನೆ ರಾಜಧಾನಿಯಾದ ಬಾದಾಮಿಯನ್ನು ಅಕ್ರಮಿಸಿತು.ಇದರಿಂದಾಗಿ ಎರಡನೇ ಪುಲಕೇಶಿನ್ ನ ಅದ್ಭುತ ಆಳ್ವಿಕೆಯು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಚಾಲುಕ್ಯ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಇದು ಅವಮಾನ ಉಂಟುಮಾಡಿತು.ಈ ಪ್ರತಿಕಾರದ ಉತ್ಸಾಹದಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತನಾಗಿ ಪಲ್ಲವ ದೇಶವನ್ನು ಅಕ್ರಮಿಸಿದನು.
ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ಪಲ್ಲವರೊಂದಿಗೆ ಅನೇಕ ಯುದ್ಧಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದನು, ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ವಿಜಯಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದನು, ಮತ್ತು ಆ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಂಚೀಪುರಂ ಅನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿದನು.ಸುಮಾರು 730 ರ ಸುಮಾರಿಗೆ, ಚಾಲುಕ್ಯರ ಯುವರಾಜನಾಗಿದ್ದಾಗ , ಪಶ್ಚಿಮ ಗಂಗಾ ರಾಜವಂಶದ ರಾಜಕುಮಾರ ಎರಿಯಪ್ಪನ ಸಹಾಯದಿಂದ, ಅವನು ಪಲ್ಲವ ಎರಡನೇ ಪರಮೇಶ್ವರವರ್ಮನ್ ರ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿದ್ದನು.ಪಲ್ಲವ ತರುವಾಯ ಗಂಗಾ ಮಿತ್ರ ರಾಜನಾದ ಶ್ರೀಪುರುಷನ (731) ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿದಾಳಿ ನಡೆಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದನು, ಆದರೆ ವಿಲಾಂಡೆ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟನು.ಶ್ರೀಪುರುಷ ರಾಜ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಪರ್ಮನಾಡಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು.ಚಾಲುಕ್ಯರಿಗೆ ಈ ಗೆಲುವು ರಾಜ ವಿಜಯದಿತ್ಯನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದರೂ, ಚಾಲುಕ್ಯ ದೊರೆಗಳ ದಾಖಲೆಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮನ್ನಣೆಯನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನಿಗೆ ನೀಡುತ್ತವೆ.
734 ರ ನಂತರ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ಮತ್ತೆ ಪಲ್ಲವ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿದನು, ಈ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಚಾಲುಕ್ಯರನ್ನು ಸೇರಿದ ನಿಷ್ಠಾವಂತ ಮಿತ್ರ ಪಶ್ಚಿಮ ಗಂಗಾ ರಾಜ ಶ್ರೀಪುರುಷನ ಸಹಾಯವನ್ನು ಪಡೆದನು.ಈ ಆಕ್ರಮಣದ ಆರಂಭಿಕ ಉಲ್ಲೇಖವು 21 ಡಿಸೆಂಬರ್ 741 ಅಥವಾ 742 ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನರ್ವಾನ್ ಫಲಕಗಳಲ್ಲಿದೆ.ಪಲ್ಲವ ರಾಜ ನಂದಿವರ್ಮನ್ 13 ವರ್ಷದ ಬಾಲಕನಾಗಿದ್ದರೂ, ಆಕ್ರಮಣವನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ನಿರರ್ಥಕ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಆಗದೆ ಕಾಂಚೀಪುರಂಗೆ ದೇಶಭ್ರಷ್ಟನಾಗಿ ಓಡಿಹೋದನು.ಈ ಅಕ್ರಮಣದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಯುದ್ಧ ಆನೆಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಅಮೂಲ್ಯ ಕಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಚಿನ್ನವು ವಿಜಯಿಯಾದ ಚಾಲುಕ್ಯ ದೊರೆಯ ಕೈಗೆ ಬಿದ್ದಿತು.
ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ನಗರವನ್ನು ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾಗಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದನು.ನಗರದ ನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆಯಾಗದಂತೆ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಸುಂದರವಾದ ಸ್ಮಾರಕಗಳನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸದಂತೆ ಅವರು ನಡೆದುಕೊಂಡರು(ಶಾಸನ-ಕಾಂಚಿಮ್ ಅವಿನಸ್ಯ ಪ್ರವೀಸ್ಯ).ಯುದ್ಧದ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಹಿಂತಿರುಗಿಸಲಾಯಿತು.ವಿಜಯಿಯಾದ ಅನೇಕ ರಾಜರಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನು ಅತ್ಯಂತ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ತಿಸಿದನು.ಸ್ಥಳೀಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಿಗೆ ಅನೇಕ ದೇಣಿಗೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲ ಮತ್ತು ಹತಾಶ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಉಡುಗೊರೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಕೊಳ್ಳೆಯನ್ನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸುವ ಅವನ ಕಾರ್ಯ ಅವನಿಗೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅರ್ಹತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು.ಕೈಲಾಸನಾಥ ದೇವಾಲಯದ ಮಂಟಪ (ಸಭಾಂಗಣ) ದ ಸ್ತಂಭದ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಶಾಸನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಇತರ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಪರೋಪಕಾರಿ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಇವನ ತಾಮ್ರದ ತಟ್ಟೆಯ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ.ಹೀಗೆ ಒಂದು ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೆ ಪಲ್ಲವ ಮೊದಲನೇ ನರಸಿಂಹವರ್ಮನ್ ರ ಆಕ್ರಮಣದಿಂದ ಚಾಲುಕ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದ ಅವಮಾನವನ್ನು ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ಅಳಿಸಿಹಾಕಿದನು.ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸಿದ ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ಬಾದಾಮಿಗೆ ಮರಳಿದನು.
ಇವನು ಚೇರ, ಚೋಳ ಮತ್ತು ಪಾಂಡ್ಯರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಕಲಾಭ್ರಾ ಆಡಳಿತಗಾರನನ್ನೂ ಸೋಲಿಸಿದರು.ಈ ವಿಜಯಗಳನ್ನು ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರದ ತೀರದಲ್ಲಿರುವ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ.ಕಾಂಚಿಪುರಂನ ಅಂತಿಮ ಆಕ್ರಮಣವು ಅವನ ಮಗ ಎರಡನೇ ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನ್ ರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ನ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಅಂತಿಮ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿತು.
ಅರಬ್ಬರೊಂದಿಗೆ ಸಂಘರ್ಷ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಸಿಂಧ್ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಅರಬ್ ಆಕ್ರಮಣಕಾರರು ದಖ್ಖನ್ ಬರಲಾರಂಭಿಸಿದರು. ಲತಾ ಶಾಖೆಯ (ಗುಜರಾತ್) ರಾಜ್ಯಪಾಲನಾಗಿದ್ದ ಮೊದಲನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ನ ಸಹೋದರ ಜಯಸಿಂಹವರ್ಮನ ಮಗನಾದ ಅವನಿಜನಶ್ರಯ ಪುಲಕೇಶಿನ್ ಕ್ರಿ.ಶ 739 ರಲ್ಲಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡಿ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದನು.ಎರಡನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ಅವನ ಶೌರ್ಯವನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿ ಅವನಿಗೆ ಅವನಿಜನಶ್ರಯ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡಿದನು. ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ರಾಜ ದಂಡಿವರ್ಮ ಅಥವಾ ದಂತಿದುರ್ಗ ಕೂಡ ಅರಬ್ಬರ ವಿರುದ್ಧ ಚಾಲುಕ್ಯರೊಡನೆ ಹೋರಾಡಿದರು.
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ನೀಲಕಂಠ ಶಾಸ್ತ್ರಿ, ಕೆ.ಎ (1955). ಎ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಸೌತ್ ಇಂಡಿಯಾ, ಒಯುಪಿ, ನವದೆಹಲಿ (ಮರುಮುದ್ರಣ 2002).
- ಸೂರ್ಯನಾಥ ಯು. ಕಾಮತ್ (2001). ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಇತಿಹಾಸ, ಎಂಸಿಸಿ, ಬೆಂಗಳೂರು (ಮರುಮುದ್ರಣ 2002).
- ಕೆ.ವಿ.ರಮೇಶ್, ವಟಪಿಯ ಚಾಲುಕ್ಯರು, 1984, ಆಗಂ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾಶನ್, ದೆಹಲಿ OL 3007052 ಎಂ LCCN 84-900575 ASIN B0006EHSP0
- Majumdar, R.C. (2003) [1952]. Ancient India. New Delhi: Motilal Banarsidass. ISBN 81-208-0436-8.81-208-0436-8
- ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸನಗಳು - http://www.whatisindia.com/inscription/
- ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸ, ಶ್ರೀ ಆರ್ಥಿಕಾಜೆ