ಹೆನ್ರಿ ಫಯೋಲ್
ಹೆನ್ರಿ ಫಯೋಲ್ | |
|---|---|
 ಹೆನ್ರಿ ಫಯೋಲ್ (೭೦ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ) | |
| ಜನನ | ಜೂಲ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ ಫಯೋಲ್[೧] Did not recognize date. Try slightly modifying the date in the first parameter. |
| ಮರಣ | 19 November 1925 (aged 84) |
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ | ಫ್ರೆಂಚ್ |
| School or tradition | ಫಯೋಲಿಸಮ್ |
| Alma mater | ಸೇಂಟ್-ಎಟಿಯೆನ್ನೆ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಮೈನ್ಸ್ |
| Influences |
|
| Contributions | ಫಯೋಲಿಸಮ್ |
ಹೆನ್ರಿ ಫಯೋಲ್ (೨೯ ಜುಲೈ ೧೮೪೧ - ೧೯ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೨೫) ಒಬ್ಬ ಫ್ರೆಂಚ್ ಗಣಿಗಾರಿಕಾ ಇಂಜಿನಿಯರ್, ಗಣಿಗಾರಿಕಾ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ, ಲೇಖಕ ಮತ್ತು ಗಣಿಗಳ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ವ್ಯಾಪಾರ ಆಡಳಿತದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು, ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಫಯೋಲಿಸಮ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.[೨] ಇವರು ಹಾಗೂ ಇವರ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನಿರ್ವಹಣೆಯಿಂದ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಆದರೆ ಸರಿಸುಮಾರು ಸಮಕಾಲೀನವಾಗಿ ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ಅವರ ಸಮಕಾಲೀನ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ವಿನ್ಸ್ಲೋ ಟೇಲರ್ ಅವರಂತೆ, ಇವರು ಆಧುನಿಕ ನಿರ್ವಹಣಾ ವಿಧಾನಗಳ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹೆನ್ರಿ ಫಯೋಲ್ ೧೮೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕಾನ್ಸ್ಟಾಂಟಿನೋಪಲ್ (ಈಗ ಇಸ್ತಾಂಬುಲ್) ಉಪನಗರದಲ್ಲಿ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಮಹಾನ್ ಸ್ಫೋಟದ ನಡುವೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ತಂದೆ, ಮಿಲಿಟರಿ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿದ್ದರು ಹಾಗೂ ಅವರು ಗೋಲ್ಡನ್ ಹಾರ್ನ್‌ಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಗಲಾಟಾ ಸೇತುವೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಕಾರ್ಯಗಳ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು.[೨] ಕುಟುಂಬವು ೧೮೪೭ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ಗೆ ಮರಳಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಫಯೋಲ್ ೧೮೬೦ ರಲ್ಲಿ ಸೇಂಟ್-ಎಟಿಯೆನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಮೈನಿಂಗ್ ಅಕಾಡೆಮಿ "ಎಕೋಲ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಸುಪರಿಯೂರ್ ಡೆಸ್ ಮೈನ್ಸ್" ನಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದರು.
ಅದೇ ವರ್ಷ, ೧೯ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಫಯೋಲ್ ಅವರು ಆವರ್ಗ್ನೆ ಪ್ರದೇಶದ ಕಾಮೆಂಟ್ರಿಯಲ್ಲಿ "ಕಂಪಾಗ್ನಿ ಡಿ ಕಾಮೆಂಟ್ರಿ-ಫೋರ್‌ಚಾಂಬೌಲ್ಟ್-ಡೆಕಾಝೆವಿಲ್ಲೆ" ಎಂಬ ಗಣಿಗಾರಿಕಾ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.[೩] ಸೇಂಟ್-ಎಟಿಯೆನ್ನೆ ಮೈನಿಂಗ್ ಸ್ಕೂಲ್‌ನಿಂದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ ಸ್ಟೀಫನ್ ಮೋನಿ ಇವರನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಫಯೋಲ್ ಅವರು ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸೇರಿದರು. ಮೋನಿ ಅವರು ಫಯೋಲ್‌ನನ್ನು ತನ್ನ ಆಶ್ರಿತನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಫಯೋಲ್ ಅವರು ೨೫ ವರ್ಷದವರಾಗಿದ್ದಾಗ ಕಾಮೆಂಟ್ರಿ ಗಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿ ಅವರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾದರು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಾಮೆಂಟ್ರಿ-ಫೋರ್‌ಚಾಂಬೌಲ್ಟ್ ಮತ್ತು ಡೆಕಾಝೆವಿಲ್ಲೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು.[೪]
ಅವರು ಗಣಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಭೂಗತ ಬೆಂಕಿಯ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು, ಅವುಗಳನ್ನು ತಡೆಯುವುದು ಹೇಗೆ, ಅವುಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೇಗೆ ಹೋರಾಡಬೇಕು, ಸುಟ್ಟುಹೋದ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಮರುಪಡೆಯುವುದು ಮತ್ತು ಜಲಾನಯನದ ರಚನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು.[೩] ೧೮೮೮ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. ಅವರು ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಗಣಿಗಳಲ್ಲಿನ ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ತಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುವುದು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕರ ವಿಭಜನೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದು.[೩] ನಂತರ, ಅವರ ಕರ್ತವ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಣಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು.
೧೯೦೦ ರಲ್ಲಿ ಫಯೋಲ್ ಕಾಮಿಟೆ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಡೆಸ್ ಹೌಲೆರೆಸ್ ಡೆ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಸದಸ್ಯರಾದರು, ಕಮಿಟೆ ಡೆಸ್ ಫೊರ್ಜೆಸ್ ಮಂಡಳಿಯ ಸದಸ್ಯರಾದರು ಮತ್ತು ಸೊಸೈಟಿ ಡಿ ಕಾಮೆಂಟ್ರಿ, ಫೋರ್‌ಚಾಂಬೌಲ್ಟ್ ಎಟ್ ಡೆಕಾಝೆವಿಲ್ಲೆ ಆಡಳಿತಾಧಿಕಾರಿಯಾದರು.[೫] ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಮಂಡಳಿಯು ತನ್ನ ಕಬ್ಬಿಣ ಮತ್ತು ಉಕ್ಕಿನ ವ್ಯವಹಾರ ಮತ್ತು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ಅವರು ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಇದನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಹೆನ್ರಿ ಫಯೋಲ್ ಅವರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರು. ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದ ನಂತರ, ಫಯೋಲ್ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮಂಡಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಮಂಡಳಿಯು ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತು.[೩] ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕಂಪನಿಯು ದಿವಾಳಿತನದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿತ್ತು. ಶ್ರೀಮಂತ ಮತ್ತು ವಿಶಾಲವಾದ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಅನುಭವದೊಂದಿಗೆ, ಫಯೋಲ್ ಕಂಪನಿಯ ಅದೃಷ್ಟವನ್ನು ತಿರುಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರು. ಅವರು ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾದಾಗ, ಕಂಪನಿಯು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಬಲವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಂಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
ಅವರ ಸ್ವಂತ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಅನುಭವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಆಡಳಿತದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ೧೯೧೬ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ವಿನ್ಸ್ಲೋ ಟೇಲರ್ ಅವರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ಎಟ್ ಜೆನೆರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರ ಅವರು ಪ್ಯಾರಿಸ್‌ನ ಆಡಳಿತ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರದ ನಿರ್ದೇಶಕರಾದರು.[೬]
ಕೆಲಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೧೯೪೯ ರ ಜನರಲ್ ಆಂಡ್‍ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್,[೭] ೧೯೧೬ ರ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ಎಟ್ ಜೆನೆರೇಲ್ ಕೃತಿಯ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದದ[೮] ಪ್ರಕಟಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಫಯೋಲ್ ಅವರ ಕೆಲಸವು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಯಿತು. ಈ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಫಯೋಲ್ ತನ್ನ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದರು, ಇದನ್ನು ಫಯೋಲಿಸಂ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ಫಯೋಲ್ ೧೮೭೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕಾ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತದ ಕುರಿತು ಕೆಲವು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.[೯]
ಗಣಿಗಾರಿಕಾ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
೧೮೭೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಫಯೋಲ್ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ತಾಪನ (೧೮೭೯), ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಹಾಸಿಗೆಗಳ ರಚನೆ (೧೮೮೭), ಕಾಮೆಂಟ್ರಿಯ ಸೆಡಿಮೆಂಟೇಶನ್ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯ ಪಳೆಯುಳಿಕೆಗಳ (೧೮೯೦) ನಂತಹ ಗಣಿಗಾರಿಕಾ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಲೇಖನಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಬರೆದರು.
ಅವರ ಮೊದಲ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಫ್ರೆಂಚ್ ಬುಲೆಟಿನ್ ಡೆ ಲಾ ಸೊಸೈಟಿ ಡೆ ಎಲ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀ ಮಿನೆರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ೧೮೮೦ ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕಾಂಪ್ಟೆಸ್ ರೆಂಡಸ್ ಡಿ ಎಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಡೆಸ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನ ಪ್ರೊಸೀಡಿಂಗ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು.
ಫಯೋಲಿಸಮ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಫಯೋಲ್ ಅವರ ಕೆಲಸವು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಮೊದಲ ಸಮಗ್ರ ಹೇಳಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.[೧೦] ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಐದು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಹದಿನಾಲ್ಕು ತತ್ವಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಆರು ರೀತಿಯ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿವೆ ಎಂದು ಅವರು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು.[೧೧]
ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ವಿಧಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಫಯೋಲ್ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಆರು ವಿಧಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ:-
- ತಾಂತ್ರಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
- ವಾಣಿಜ್ಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
- ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
- ಭದ್ರತಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
- ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು, ಮತ್ತು
- ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು[೬]
ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಕಾರ್ಯಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅವರ ಮೂಲ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ, ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ಎಟ್ ಜೆನೆರೇಲ್; ಐದು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ:[೧೧]
- ಯೋಜನೆ
- ಸಂಘಟಿಸುವುದು
- ನಿರ್ದೇಶಿಸುವುದು
- ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸುವುದು
- ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು
ಫ್ರೆಂಚ್ ಕಂಟ್ರೋಲರ್‌ನಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಾರ್ಯವನ್ನು, ಅಗತ್ಯ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ವಿಚಲನಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕು ಎಂಬ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ನಿರ್ದೇಶನ ಮತ್ತು ಸಮನ್ವಯ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ನಿರ್ವಹಣೆಯ ತತ್ವಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಕೆಲಸದ ವಿಭಜನೆ - ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ, ನೌಕರರು ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರು ವಿಭಿನ್ನ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ವಿವಿಧ ಹಂತದ ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾದಿಯಿಂದ ತಜ್ಞರವರೆಗೆ) ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಬಹುದು. ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಪರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಇದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ. ಹೆನ್ರಿ ಫಯೋಲ್ ಪ್ರಕಾರ ವಿಶೇಷತೆಯು ಕಾರ್ಯಪಡೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಕಾರ್ಯಪಡೆಯ ವಿಶೇಷತೆಯು ಅವರ ನಿಖರತೆ ಮತ್ತು ವೇಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ನಿರ್ವಹಣೆಯ ೧೪ ತತ್ವಗಳ ಈ ನಿರ್ವಹಣಾ ತತ್ವವು ತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.
- ಅಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿ - ಹೆನ್ರಿ ಫಯೋಲ್ ಪ್ರಕಾರ, ಜೊತೆಯಲ್ಲಿರುವ ಅಧಿಕಾರವು ಅಧೀನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಶಿಸ್ತು - ಈ ತತ್ವವು ವಿಧೇಯತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉತ್ತಮ ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸಂವಹನಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮಿಷನ್ ಮತ್ತು ದೃಷ್ಟಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
- ಆಜ್ಞೆಯ ಏಕತೆ - ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಉದ್ಯೋಗಿಯು ಕೇವಲ ಒಬ್ಬ ಮೇಲಧಿಕಾರಿಯಿಂದ ಅಥವಾ ಮೇಲಧಿಕಾರಿಯ ಪರವಾಗಿ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಬೇಕು.
- ದಿಕ್ಕಿನ ಏಕತೆ - ಒಂದೇ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗುಂಪು ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಒಂದು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಒಬ್ಬ ನಿರ್ವಾಹಕರಿಂದ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲ್ಪಡಬೇಕು.
- ಸಾಮಾನ್ಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಅಧೀನ - ಯಾವುದೇ ಒಬ್ಬ ಉದ್ಯೋಗಿ ಅಥವಾ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ಗುಂಪಿನ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳಿಗಿಂತ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಾರದು.
- ಸಂಭಾವನೆ - ಎಲ್ಲಾ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಅವರ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ನ್ಯಾಯಯುತ ವೇತನವನ್ನು ನೀಡಬೇಕು. ಪಾವತಿಸಿದ ವೇತನವು ಉದ್ಯೋಗಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಜೀವನ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿರಬೇಕು, ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದು ಕಂಪನಿಯ ಪಾವತಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಲ್ಲಿದೆ.
- ಕೇಂದ್ರೀಕರಣ ಮತ್ತು ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣ - ಇದು ಅಧೀನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ಸ್ಕೇಲಾರ್ ಚೈನ್ - ಉನ್ನತ ನಿರ್ವಹಣೆಯಿಂದ ಕೆಳ ಶ್ರೇಣಿಯವರೆಗಿನ ಅಧಿಕಾರದ ರೇಖೆಯು ಸ್ಕೇಲಾರ್ ಸರಪಳಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂವಹನಗಳು ಈ ಸರಪಳಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಯಾರಾದರೂ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಇತರ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಬೇಕಾದರೆ ಅವನು/ಅವಳು ಗ್ಯಾಂಗ್ ಪ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು. ಫಯೋಲ್ ವಿಳಂಬವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಒಂದೇ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಅಧೀನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನಡುವೆ ನೇರ ಸಂವಹನವನ್ನು ಅನುಮತಿಸಲು 'ಗ್ಯಾಂಗ್ ಪ್ಲ್ಯಾಂಕ್' ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರು.
- ಆದೇಶ - ಈ ತತ್ವವು ಪುರುಷರು, ಯಂತ್ರ, ವಸ್ತು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಉದ್ಯೋಗಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಥಳವಿರಬೇಕು. ಅಂದರೆ ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ (ಜನರಿಗೆ) ಒಂದು ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಒಂದು ಸ್ಥಾನವಿದೆ.
- ಇಕ್ವಿಟಿ - ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ದಯೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಮಾನವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು.
- ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯ ಸ್ಥಿರತೆ - ಹೆಚ್ಚಿನ ಉದ್ಯೋಗಿ ವಹಿವಾಟು ಅಸಮರ್ಥವಾಗಿದೆ. ನಿರ್ವಹಣೆಯು ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾದ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಖಾಲಿ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ತುಂಬಲು ಬದಲಿಗಳು ಲಭ್ಯವಿರುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
- ಉಪಕ್ರಮ - ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಲು ಮತ್ತು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
- ಎಸ್ಪ್ರಿಟ್ ಡಿ ಕಾರ್ಪ್ಸ್ - ತಂಡದ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು ಸಂಸ್ಥೆಯೊಳಗೆ ಸಾಮರಸ್ಯ ಮತ್ತು ಏಕತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತದೆ.
ಕೆಲವು ಫಯೋಲಿಯನ್ ತತ್ವಗಳು ಇನ್ನೂ ಕೆಲವು ಸಮಕಾಲೀನ ನಿರ್ವಹಣಾ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಪ್ರಭಾವಿಸುತ್ತವೆ.[೧೨] ಈ ಎಲ್ಲಾ ಶಿಷ್ಟತೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಹೆನ್ರಿ ಫ್ರಯೋಲ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ Wood, J.C.; Wood, M.C. (2002). Henri Fayol: Critical Evaluations in Business and Management. Routledge. p. 11. ISBN 978-0-415-24818-1. Retrieved 2024-06-11.
- ↑ ೨.೦ ೨.೧ Morgen Witzel (2003). Fifty key figures in management. Routledge, 2003. ISBN 0-415-36977-0, p.96.
- ↑ ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ ೩.೩ Wren, D.A. (2001). "Henri Fayol as a strategist: a nineteenth century corporate turnaround". Management Decision. 39 (6): 475–487. doi:10.1108/EUM0000000005565.
- ↑ Wood, John C.; Wood, Michael C. (2002), Henri Fayol: Critical Evaluations in Business and Management, Taylor & Francis, ISBN 978-0-415-24818-1, retrieved 2018-03-09
- ↑ "Fayol, Henri", Patrons de France (in ಫ್ರೆಂಚ್), retrieved 2017-08-02
- ↑ ೬.೦ ೬.೧ Voxted, S., "100 years of Henri Fayol", Management Revue, Volume 28, No. 2 (2017), pp. 256-274, accessed 14 February 2021
- ↑ Daniel A. Wren, Arthur G. Bedeian, John D. Breeze, (2002) "The foundations of Henri Fayol's administrative theory", Management Decision, Vol. 40 Iss: 9, pp.906 - 918 state: "It was not until the Storr's translation that Fayol's (1949) Administration Industrielle et Générale reached a wider audience, especially in the USA and established Fayol as a major authority on management."
- ↑ The first English translation by J.A. Coubrough in 1930 didn't have that much impact. The first translation in German was published around the same time in 1929.
- ↑ Pugh, D.S.; Hickson, D.J. (2016). Great Writers on Organizations: The Third Omnibus Edition. Taylor & Francis. p. 144. ISBN 978-1-317-12481-8. Retrieved 2024-05-26.
- ↑ Narayanan, Veekay K; Nath, Raghu (1993), Organization theory : a strategic approach, Irwin, p. 29, ISBN 978-0-256-08778-9, OCLC 300929151
- ↑ ೧೧.೦ ೧೧.೧ Fayol, Henri (1917), Administration industrielle et générale; prévoyance, organisation, commandement, coordination, controle (in ಫ್ರೆಂಚ್), Paris, H. Dunod et E. Pinat, OCLC 40224931
- ↑ Pryor, J.L.; Guthrie, C. (2010). "The private life of Henri Fayol and his motivation to build a management science". Journal of Management History.