ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನ
`ಬಹುತೇಕ ನಂತರದ ಹಿಂದೂ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ, ಧ್ಯಾನವು ಪರಿಷ್ಕೃತ ಮನನಾಭ್ಯಾಸ, ಮನಸ್ಸಿನ ಹೆಚ್ಚು ಆಳವಾದ ಏಕಾಗ್ರತೆ. ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಮೊದಲಿನ ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ನಂತರ ಎತ್ತಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸಮಾಧಿ ಹಾಗು ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ದಾರಿತೋರುತ್ತದೆ, ಅಂತಿಮ ಗುರಿಯಾದ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಹಾಯಮಾಡಲು ಮಾಯೆಯನ್ನು ವಾಸ್ತವದಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುತ್ತದೆ. ಧ್ಯಾನ ಪದವನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಭಿನ್ನ ಅರ್ಥಗಳೊಂದಿಗೆ ಜೈನ ಧರ್ಮ, ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಉಪನಿಷತ್ನ ಮೊದಲ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಇದು "ಚಿಂತನೆ, ಧ್ಯಾನ" ಮತ್ತು ಆತ್ಮ ಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಎಂಡು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನ ಅರ್ಥವಿಲ್ಲದೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತದೆ, ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯಕ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪದರಗಳು ಆದರೆ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಧ್ಯಾನ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಯೋಗ ಪಂಥದ ಪ್ರಮುಖ ಪಾಠ.