ಭಾರತೀಯರಂಗಭೂಮಿಯು ಎರಡು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪುರಾತನ ಭಾರತವು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದ ನಾಟ್ಯಶಸ್ತ್ರ ಎಂಬ ರಂಗಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕೈಪಿಡಿ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿತು, ಇದು ಶತಮಾನಗಳವರೆಗೆ ಬರಬೇಕಾದ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಪ್ರಕಾರಗಳ ಆಧಾರವಾಯಿತು. ಹದಿನೆಂಟನೇ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಬಲವರ್ಧನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಆಧುನಿಕ ರಂಗಭೂಮಿಯನ್ನು, (ಅಥವಾ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಪ್ರೋಸೆನಿಯಮ್ ಶೈಲಿಯ ರಂಗಮಂದಿರ) ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ರಂಗಭೂಮಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಯಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿತು. ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಮುನ್ನ ರಂಗಮಂದಿರ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ "ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್" ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಲು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ರಂಗಭೂಮಿ ೧೮೫೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ರಂಗಮಂದಿರವು ೨೦ ನೆಯ ಶತಮಾನ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವ ಸಮರ ೧ ನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು. ಇದು ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಸರಕು ಮತ್ತು ಆಡಿಟೋರಿಯಂಗೆ ಸೀಮಿತವಾಯಿತು. [೧]
೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದರೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದ ಪೀಪಲ್ಸ್ ಥಿಯೇಟರ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿತು, ಅದು ಅದರ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿಭಾಗವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿತು. ಐಪಿತಿಎ ಯ ರಚನೆಯು ಭಾರತೀಯ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹೊಸ ಪುಟವನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿತು ಮತ್ತು ಮುಂದುವರಿದ ಭಾರತೀಯ ನಾಟಕವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿತು. ಐಪಿತಿಎ ರಚನೆಯು ಬಂಗಾಳದ ಸ್ತ್ರೀಯರ ನೇರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿತ್ತು. ಕಲ್ಕತ್ತಾದ ಐಪಿಟಿಎ ಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಬಿಜಾನ್ ಭಟ್ಟಾಚಾರ್ಯ ರೈತರು ಶೋಷಣೆಯ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾದ ನಾಟಕ 'ನಬಾನ್ನಾ' ಬರೆದರು. ಹಾಡುಗಳು ಮತ್ತು ನೃತ್ಯಗಳು ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಭಾಗವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಹೀಗೆ ಶಾಂತಿ ವಾರ್ಧಾನ್, ನರೇಂದ್ರ ಶರ್ಮಾ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಗಾರ ರವಿಶಂಕರ್ ನಂತಹ ನರ್ತಕರು ಐಪಿತಿಎ ಕೇಂದ್ರ ತಂಡವನ್ನು ಸೇರಿದರು. ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ರಂಗಮಂದಿರವು ನಂತರ ಮಾರ್ಕ್ಸ್ವಾದಿ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಆವೃತ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಂದಿತು- ಉದಾಹರಣೆಗೆ- ಉಪ್ಪಾಲ್ ದತ್ ನಾಟಕಗಳು.[೨]
ರಂಗಭೂಮಿ ಉತ್ಸಾಹಿಗಳು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ವಿವಿಧ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ನಾಟಕವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ೧೮೫೦ರ ದಶಕದಿಂದ, ನಾವು ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ, ಬಾಂಬೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಹಲವಾರು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ರಂಗಭೂಮಿ ಉತ್ಸಾಹಿಗಳನ್ನು ನೋಡಲಾರಂಭಿಸುತ್ತೇವೆ.ಜನವರಿ ೧೯೫೩, 'ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ' ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ನೀಡಿತು ಮತ್ತು ನಾಟಕವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಹೆಜ್ಜೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ನಂತರ, ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಅಲ್ಕಾಜಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಕಂಡುಕೊಂಡ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಡ್ರಾಮಾವನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ರಂಗಭೂಮಿಯ ಮಾದರಿಯು ವಿವಿಧ ಶೈಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ರಂಗಭೂಮಿಯ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಹಂತದ ಸೃಜನಾತ್ಮಕತೆಯಲ್ಲೂ ವಿಶಾಲವಾದ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಕೆಲವು ಪ್ರವರ್ತಕರು ಗುಜರಾತ್ನಲ್ಲಿ ರಾಂಚೋದ್ಬಾಲ್ ಮತ್ತು ನನಲ್ಲ ಕವಿ, ವೆರಾಸಲಿಂಗಮ್, ಗುರೂಜಾದಾ ಅಪ್ಪಾ ರಾವ್ ಮತ್ತು ತೆಲುಗು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬಲ್ಲಾರಿ ರಾಘವಾಚಾರಿ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಸಂಟಕವಿ ವರದಾಚಾರಿ ಮತ್ತು ಕೈಲಾಸಮ್, ಅಸ್ಸಾಮಿ, ಲಕ್ಷ್ಮಿನಾಥ್ ಬೆಝಾರೂವಾ, ಕೇರಳ ವರ್ಮಾ ತಂಪುರಾನ್ ಮತ್ತು ಸಿ.ವಿ. ಮಲಯಾಳಂನಲ್ಲಿ ರಾಮನ್ ಪಿಳ್ಳೈ, ಒಮಾಯದ ರಾಮಶಂಕರ್ ರೈ ಮತ್ತು ಕಾಲಿಚರನ್ ಪಟ್ನಾಯಕ್ ಮತ್ತು ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ಪಿ. ಸಂಂಬಾ ಮುದಲಿಯಾರ್.[೩]
೧೯೭೨ ರಲ್ಲಿ, ಸಮಕಾಲೀನ ಭಾರತದ ವರ್ನಾಕ್ಯುಲರ್ ರಂಗಮಂದಿರವು ಹೊಸ ಏರಿಕೆಯಾಯಿತು. ವಿಜಯ್ ತೆಂಡೂಲ್ಕರ್ ಅವರ ಮರಾಠಿ ನಾಟಕ "ಘಶಿರಾಮ್ ಕೋಟ್ವಾಲ್'" ಆಧುನಿಕ ರಂಗಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಜಾನಪದ ರೂಪಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು. ೧೯೭೬ ರಲ್ಲಿ ಉಷಾ ಗಂಗೂಲಿ ಮತ್ತು ಪತಿ ಕಮಲ್ ಗಂಗೂಲಿ ಅವರು 'ರಂಗ ಕರ್ಮೀ' ಎಂಬ ಥಿಯೇಟರ್ ಗುಂಪನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ಹಿಂದಿ ರಂಗಮಂದಿರವು ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಬಲವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ರಂಗಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮನ್ನಣೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯಳು ಮಂಜುಳಾ ಪದ್ಮನಾಭನ್ ಅವರ ನಾಟಕ, 'ಬಿಟರ್ ಹಾರ್ವೆಸ್ಟ್', ಇದು ೨೧ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮಾನವ ದೇಹವನ್ನು ಶೋಷಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿತು. ಮಹೇಶ್ ದತ್ತಾಣಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ೧೩ ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಬಿಸಿಗಾಗಿ 'ಡು ದ ನೀಡ್ಫ಼ುಲ್' ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಒಂದು ನಾಟಕವನ್ನು ಮಾಡಿದ ಮತ್ತೊಂದು ಭರವಸೆಯ ನಾಟಕಕಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಕೋಮುವಾದದ ವಿಷಯದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ 'ಫೈನಲ್ ಸೊಲ್ಯೂಷನ್ಸ್' ಎಂಬ ನಾಟಕಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು 'ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ' ಪಡೆದರು.
ಬಂಗಾಳಿ, ಮರಾಠಿ ಮತ್ತು ತಮಿಳು ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿದ್ದವು. ಗುಜರಾತಿ, ಕನ್ನಡ, ಹಿಂದಿ, ಒರಿಯಾ, ಉರ್ದು ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಾಟಕಗಳು ಭಾರತೀಯ ನಾಟಕದ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಕೈ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ಇದು ಬೀದಿ ನಾಟಕದ ಪರಿಚಯದೊಂದಿಗೆ, ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ನಾಟಕವು ವೇದಿಕೆಯ, ಆರ್ಕೆಸ್ಟ್ರಾ, ಹೊಂಡ ಮತ್ತು ಗ್ಯಾಲರಿಗಳ ತಡೆಗೋಡೆಗಳನ್ನು ಮುರಿದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಹೃದಯಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಈ ಹೊಸ ರೂಪವು ಇತರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರಂಗಭೂಮಿಯ ವಿನಾಶದ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಈ ಆಧುನಿಕ ರೂಪವು ಅನೇಕ ಜನರಿಗೆ ಹಾಲು-ಜೇನು ಗಳಿಸುವ ಮೂಲವಾಯಿತು. ಇದು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಕೈಗೆ ತೆರಳಿದ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಘಟಕವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು. ೨೪ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಬುಡಕಟ್ಟು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದ ಭಾರತೀಯ ರಂಗಭೂಮಿ ಇಂದು ಅನಂತ ವೈವಿಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ತನ್ನ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ-ಸಿನಿಮಾ ಮತ್ತು ದೂರದರ್ಶನಗಳ ಅಗಾಧವಾದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಸಮಕಾಲೀನ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಬಲ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
.jpg)
