ಶಂಕರ ಮಹಾಲೆ
ಶಂಕರ ಮಹಾಲೆ | |
|---|---|
शंकर महाले | |
 | |
| Born | ೧೮ ಜನವರಿ ೧೯೨೫ ನಾಗ್ಪುರ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಭಾರತ |
| Died | 19 January 1943 (aged 18) ನಾಗ್ಪುರ ಕೇಂದ್ರ ಕಾರಾಗೃಹ, ನಾಗ್ಪುರ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ |
| Cause of death | ಮರಣದಂಡನೆ |
| Known for | ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ |
ಶಂಕರ ಮಹಾಲೆ (೧೮ ಜನವರಿ ೧೯೨೫ - ೧೯ ಜನವರಿ ೧೯೪೩) ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ಅನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ. ಪೊಲೀಸರ ಸಾವಿನ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಇತರ ನಾಲ್ಕು ಜನರೊಂದಿಗೆ ಶಂಕರ ಮಹಾಲೆ ಅವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಕಿರಿಯ ಹುತಾತ್ಮರಲ್ಲಿ ಇವರು ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಶಾಲೆ ಬಿಟ್ಟಾಗ ನಾಲ್ಕನೇ ತರಗತಿವರೆಗೆ ಓದಿದ್ದರು. ಅವರು ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳಿಗೆ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಾಗ ನಾಗಪುರದಲ್ಲಿ ಗಿರಣಿ ಕೆಲಸಗಾರರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಿದಾಗ ಮಹಾಲೆಗೆ ೧೮ ವರ್ಷ ೧ ದಿನ. [೧]
ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಶಂಕರ್ ಅವರು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ನಾಗ್ಪುರದಲ್ಲಿ ೧೮ ಜನವರಿ ೧೯೨೫ ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ದುಡುಕಿನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿದ ಅವರು ನಾಲ್ಕನೇ ತರಗತಿಯ ನಂತರ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಯನ್ನು ತೊರೆದರು. ಶಂಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆ ದಾಜಿಬಾ ಮಹಾಲೆ ಅವರು ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿದ್ದು ಅವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು. ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರ ಮಾಡು ಇಲ್ಲವೇ ಮಡಿ ಭಾಷಣದ ನಂತರ ಶಂಕರ್ ಹದಿನೇಳನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಸೇರಿದರು. [೨] [೩] ೯ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಕಾರ್ಖಾನೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದ ಶಂಕರ್ ಅವರು ಮುಷ್ಕರದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ೧೧ರ ವರೆಗೆ ಸರಕಾರಿ ಕಚೇರಿಗಳು ಹಾಗೂ ಪೊಲೀಸ್ ಔಟ್‌ಪೋಸ್ಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚಿದ ಪ್ರತಿಭಟನೆ ನಡೆಯಿತು. [೪]
ಮರಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಶಂಕರ್ ಅವರ ತಂದೆ ದಾಜಿಬಾ ಮಹಾಲೆ ಅವರು ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಪೋಲೀಸರ ಗುಂಡಿಗೆ ಬಲಿಯಾದರು. ಪ್ರತೀಕಾರವಾಗಿ, ಶಂಕರ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳು ೧೩ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರ ರಾತ್ರಿ ನಾಗ್ಪುರ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಯ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ಲಾಠಿಗಳಿಂದ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತವಾದ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಯ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದರು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಒಬ್ಬ ಪೋಲೀಸ್‍ನ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಮದ್ದುಗುಂಡುಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಂತೆ, ಅವರನ್ನು ಸಶಸ್ತ್ರ ಪೊಲೀಸ್ ಬಲವರ್ಧನೆಗಳು ಸುತ್ತುವರೆದರು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು.
ಶಂಕರ್ ಮತ್ತು ಆತನ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ಮರಣದಂಡನೆಗೆ ಗುರಿಪಡಿಸಿ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಪೊಲೀಸರ ಸಾವಿಗೆ ತಾನೊಬ್ಬನೇ ಜವಾಬ್ದಾರನೆಂದು ಮಹಾಲೆ ಹೇಳಿದರು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಅವರಿಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಜೀವಾವಧಿ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. [೫] ೧೯೪೩ ರ ಜನವರಿ ೧೯ ರಂದು ಮುಂಜಾನೆ ನಾಗ್ಪುರ ಕೇಂದ್ರ ಕಾರಾಗೃಹದಲ್ಲಿ ಶಂಕರ್ ಮಹಾಲೆಯನ್ನು ಹದಿನೆಂಟನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. [೬] ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ರಚನೆಯಾದ ನಂತರ ಸಂಚುಕೋರರ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
ಪರಂಪರೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಪಂಡಿತ್ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ನಾಗ್ಪುರ ಚೌಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಶಂಕರ್ ಮಹಾಲೆ ಅವರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.
ನಂತರ ಭಾರತದ ೧೨ ನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾದ ಪ್ರತಿಭಾ ಪಾಟೀಲ್ ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೧೧ ರಂದು [೭] ಹುತಾತ್ಮ ಶಂಕರ್ ಅವರ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಸ್ಮಾರಕವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು.
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ "bhārat kē svatantratā saṅgrām mēṃ kyā thā nāgapur kā yōgadān? paṛhēṃ yahāṃ." भारत के स्वतंत्रता संग्राम में क्या था नागपुर का योगदान? पढ़ें यहां.. [Nagpur has also taken part in the movement of freedom]. Dainik Bhaskar Hindi (in ಹಿಂದಿ). 2018-08-15. Retrieved 2022-03-24.
- ↑ "nēharūjīnñcyā icchēnusār tayār jhālē smārak" नेहरूजींच्या इच्छेनुसार तयार झाले स्मारक [The Monument Was Built According To Nehruji's Wishes]. Maharashtra Times (in ಮರಾಠಿ). 2020-04-28. Retrieved 2021-09-16.
- ↑ "śahīd śaṅkar mahālē yānnā ma.na.pā. tarphē ādarāñjalī" शहीद शंकर महाले यांना म.न.पा.तर्फे आदरांजली [NMC officials pay tribute to martyr Shankar Mahale]. Our Nagpur (in ಮರಾಠಿ). 2019-01-19. Retrieved 2022-03-24.
- ↑ "aparicit krāntīkārak" अपरिचित क्रांतीकारक ! [Unknown revolutionaries!]. Sanatan Prabhat (in ಮರಾಠಿ). 2021-08-14. Retrieved 2021-09-17.
- ↑ Pandharipande, Shyam (2007-08-14). "A historic Congress session and Nagpur's freedom struggle". Two Circles (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-03-24.
- ↑ Chopra, Pran Nath (2013). Who's Who of Indian Martyrs, Vol. 1. Public Resource. Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting, Govt. of India. ISBN 978-81-230-1757-0.
- ↑ "śahīd śaṅkar mahālē yānnā ma.na.pā. tarphē ādarāñjalī" शहीद शंकर महाले यांना म.न.पा.तर्फे आदरांजली [A tribute to the martyr Shankar Mahale NMC]. Nagpur Today (in ಮರಾಠಿ). 2018-01-19. Retrieved 2021-09-16.