ಮಿಂಚುದಾಳಿ (ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್)

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಶಬ್ದದ ಇತರ ಬಳಕೆಗಳಿಗಾಗಿ, ನೋಡಿ: ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ (ಅಸಂದಿಗ್ಧಕರಣ)

A medium tank advancing through a field surrounded by German soldiers.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ "ಮಿಂಚುದಾಳಿ"ಯನ್ನು ಚಲಿಸುವ ಪದಾತಿದಳಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳು ಒಂದು ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಜೊತೆಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲಾಗಿದೆ.

ಮಿಂಚುದಾಳಿ (ಜರ್ಮನ್, "ಮಿಂಚಿನ ವೇಗದ ಯುದ್ಧ"; listen ) ಇದು ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು, ಪದಾತಿ ಸೈನ್ಯಗಳು, ಫಿರಂಗಿಗಳು ಮತ್ತು ವಾಯು ಬಲಗಳು ಈ ಎಲ್ಲಾ-ಯಾಂತ್ರೀಕೃತ ಬಲ ಕೇಂದ್ರೀಕರಣಗಳನ್ನು ವರ್ಣಿಸುವ ಒಂದು[೧] ಆಂಗ್ಲೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಶಬ್ದವಾಗಿದೆ. ಇದು ಎದುರಾಳಿಯನ್ನು ಸೆದೆಬಡಿಯುವ ಬಲಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಶತ್ರುಗಳ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಮುರಿಯುವ ಮೂಲಕ ಅವರ ತ್ವರಿತವಾದ ವೇಗವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದರ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಗಮನವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಒಮ್ಮೆ ಎದುರಾಳಿಯ ಸೈನ್ಯವು ಮುರಿಯಲ್ಪಟ್ಟರೆ, ಇದರ ಪಾರ್ಶ್ವದಾಳಿಗೆ ಗಮನವನ್ನು ನೀಡದೇ ಮುಂದಿನ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಸ್ಥಿರವಾದ ಚಲನೆಯ ಮೂಲಕ, ಮಿಂಚುದಾಳಿಯು ತನ್ನ ಶತ್ರುಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣದ-ಮೂಲವನ್ನು ತಹಬದಿಗೆ ತರುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಕದನಭೂಮಿಯಿಂದ ಪಡೆಯು ಚಲಿಸುವುದಕ್ಕೂ ಮುಂಚಿನ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಶತ್ರು ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಕಷ್ಟಕರವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಆಂತರಿಕ ಯುದ್ಧದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ವಾಯುನೌಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಂಕ್ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಗಳು ಪ್ರಬುದ್ಧತೆಗೆ ಬರಲ್ಪಟ್ಟವು ಮತ್ತು ಶತ್ರುಗಳ ಬಲವಾದ ಸ್ಥಳಗಳ ರಹಸ್ಯಾಕ್ರಮಣ ಮತ್ತು ಉಪಮಾರ್ಗಗಳಂತಹ ಜರ್ಮನ್ ಯುದ್ಧತಂತ್ರಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಅನ್ವಯಿಸುವಿಕೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು.[೨] ಜರ್ಮನಿಯು ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲಂಡ್ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮಿಗಳು ಈ ರೀತಿಯ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಯುದ್ಧಗಳ ವಿಧಗಳನ್ನು ವರ್ಣಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಎಂಬ ಶಬ್ದವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು.[೩] ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ೧೯೩೯ - ೧೯೪೧ ರ ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಶಿಬಿರಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದವು. ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರವಾದ ಭೇದಿಸುವಿಕೆ (ಅಂದರೆ ಆರ್ಡೆನೆಸ್ ಕಾಡಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಭೇದಿಸುವಿಕೆ), ಸಾಮಾನ್ಯ ಸೈನ್ಯದ ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧತೆಯಿಲ್ಲದಿರುವಿಕೆ ಮತ್ತು ದಾಳಿಕಾರರ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಇರುವ ಅಸಮರ್ಥತೆ ಮುಂತಾದವುಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ನದಿಯ ದಡಗಳ ಮೇಲೆ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಪುನಃ-ನಿರ್ಮಿಸುವ ಫ್ರೆಂಚ್‌ನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅಲ್ಲಿ ತಲುಪಿದಾಗ ಮತ್ತು ಮುಂದೆ ಸಾಗಲ್ಪಟ್ಟ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಶೋಷಣೆಗೊಳಗಾಗಲ್ಪಟ್ಟವು.[೪]

ಅದರ ನಂತರ, ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟಗಳ ಆಕ್ರಮಣಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮಿಂಚುದಾಳಿಗಳ ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕಗೊಳಿಸುವಂಥ ಕಾರ್ಯಗಳು ಪರಿಗಣನೆಗೆ ಬರಲ್ಪಟ್ಟವು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಪೋಲಂಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿ, ಕಾಲುಗಳಿಂದ-ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ ಪದಾತಿ ಸೈನ್ಯವು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮುಂಚೂಣಿ ದಳಗಳಿಗಿಂತ ಕೆಲವೇ ಘಂಟೆಗಳು ಮಾತ್ರ ಹಿಂದಿತ್ತು. ವಿಸ್ತೃತವಾದ ತೆರೆದ ರಷಿಯಾದ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಘಂಟೆಗಳ ವಿಳಂಬಗಳು ದಿನಗಳಾಗಿ ಬದಲಾಗಬಹುದು, ಇದು ಸೋವಿಯತ್ ಬಲಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಥಳಕ್ಕಿಂತ ತುಂಬಾ ದೂರದಲ್ಲಿ ಸಂಘಟಿತವಾಗಲು ಅನುಮತಿ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳ ಪದಾತಿ ಸೈನ್ಯಗಳಿಗೆ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮಯವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದವು.[೫] ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸ್ಟಾಲಿಂಗರ್ಡ್‌ನ ಯುದ್ದದಲ್ಲಿ, ಸೋವಿಯತ್ ಸೈನ್ಯಗಳು ಜರ್ಮನ್‌ನ ಬ್ರೆಕ್‌ಔಟ್ ಸ್ಥಳದಿಂದ ನೂರಾರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಳವರೆಗೆ ತಮ್ಮ ಸೈನ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದರು. ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟ ಈ ಎರಡೂ ಕಡೆಯಲ್ಲಿರುವವ ಜರ್ಮನ್ನರು ಹಾಗೆಯೇ ಇತರ ದೇಶದವರು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಯುದ್ಧಗಳ ವೈಫಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕ್ರಮೇಣವಾಗಿ ಅರಿತುಕೊಂಡರು.[೬]

೧೯೭೦ ರ ದಶಕದ ನಂತರದ ಜಿಜ್ಞಾಸೆಗಳು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯು ಒಂದು ಸುಸಂಬದ್ಧವಾದ ಮಿಲಿಟರಿ ಸೂತ್ರ ಅಥವಾ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯಂತೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದವು. ಹಲವಾರು ಜಿಜ್ಞಾಸಾ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯನ್ನೇ ಒಂದು ಮಿಥ್ಯ ಎಂಬುದಾಗಿ ಪರಿಗನಿಸಿದರು. ಇತರರು ಎರಡನೆಯ ಜಾಗತಿಕ್ಕ ಯುದ್ಧದುದ್ದಕ್ಕೂ (ವಿರೋಧಾಭಾಸವಾದ ವಿಭಾಗವನ್ನು ನೋಡಿ) ಜರ್ಮನ್ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ವರ್ಣಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಈ ಶಬ್ದದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು.

ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಾಮಾನ್ಯ ಅರ್ಥವಿವರಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಎರಡನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಗಳ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ವಿಧಾನಗಳು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಪ್ರಥಮ ಮಟ್ಟದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವಾಗಿದೆ, ಇದು ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಯುದ್ಧದ ಒಂದು ಹೊಸ ವಿಧಾನ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. "ಮಿಂಚಿನ ವೇಗದ ಯುದ್ಧ" ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುವ ಶಬ್ದವು, ತನ್ನ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಇದು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಚಲಾವಣೆಗೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ತನ್ನ ಶತ್ರು ದೇಶಕ್ಕೆ ಒಂದು ಹೊರಹಾಕುವ ಬಲವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ತ್ವರಿತವಾದ ಮತ್ತು ನಿರ್ಣಯಾತ್ಮಕ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯ ಯುದ್ಧಗಳ ಒಂದು ಸರಣಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿದೆ. ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಒಂದು ಯುದ್ಧತಂತ್ರದ ಅರ್ಥವು ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು, ಸಜ್ಜುಗೊಂಡ ಪದಾತಿ ಸೈನ್ಯ, ಫಿರಂಗಿಗಳು ಮತ್ತು ವಾಯು ಬಲಗಳ ಮೂಲಕ ಸಹ ಸಂಬಂಧಿತವಾದ ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಎಂಬುದಾಗಿದೆ, ಯುದ್ಧ ಬಲದಲ್ಲಿ ಎದುರಾಳಿಯನ್ನು ಧ್ವಂಸಮಾಡುವ ಸ್ಥಳೀಯ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದಕ್ಕೆ, ಒಬ್ಬ ಶತ್ರುವನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವುದಕ್ಕೆ ಮಿಂಚುದಾಳಿಯು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ.[೭][೮] ಜರ್ಮನಿಯಿಂದ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ಮಿಂಚುದಾಳಿಯು ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ, ಅಥವಾ ಕೆಲವು ಬರಹಗಾರರು ಕರೆಯುವಂತೆ, "ಭಯೋತ್ಪಾದಕ" ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಜಂಕರ್ಸ್ ಜು ೮೭ ಮೇಲಿನ ಶಬ್ದವನ್ನು-ಉಂಟುಮಾಡುವ ನೋದಕದಂಡವು ಶತ್ರು ಸೈನ್ಯಗಳ ನೈತಿಕತೆಯನ್ನು ಭಂಗಪಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಬಾಂಬ್‌ಗಳನ್ನು ಎಸೆದಂತಹ ಕೃತ್ಯ.[Notes ೧] ಯುದ್ಧ ಸಾಧನಗಳು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಶತ್ರುವು ಗದ್ದಲಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಡುತ್ತಿವು, ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, ಗದ್ದಲಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ಬಾಂಬ್‌ಗಳು ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಸೀಟಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು.[೧೩][೧೪] ಬರಹಗಾರರು ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಈ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ, ನಾಗರಿಕ ಜನರ ನಡುವೆ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವದಂತಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅಸತ್ಯಗಳನ್ನು ಹರಡುವುದಕ್ಕೆ ಐದನೆಯ ಅಂಕಣಕಾರ (ಪತ್ರಿಕಾಲೇಖಕ) ನನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು.[೭]

ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅಧ್ಯಯನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಶಬ್ದದ ಮೂಲಗಳು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿವೆ. ಇದು ಯಾವತ್ತಿಗೂ ಕೂಡ ಒಂದು ಮಿಲಿಟರಿ ಸೂತ್ರ ಅಥವಾ ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯ ಅಥವಾ ವಾಯು ಬಲಗಳ ಕೈಪಿಡಿ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲ್ಪಟಿಲ್ಲ.[೧೫] ಇದು ೧೯೩೯ ಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆ ಜರ್ಮನಿಯ ಮಿಲಿಟರಿ ಮುದ್ರಣಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಿರಳವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು ಎಂದು ತಿಳಿದುಬರುತ್ತದೆ. ಫ್ರೀಡ್‌ಬರ್ಗ್‌ದ ಜರ್ಮನಿಯ ಮಿಲಿಟರಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರಸ್ತುತದ ಸಂಶೋಧನೆಯು ೧೯೩೦ ರ ದಶಕದ ನಂತರ ಈ ಶಬ್ದವು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ಕೇವಲ ಎರದು ಮಿಲಿಟರಿ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಲೇಖನವೂ ಕೂಡ ಯಾವುದೇ ಅಮೂಲಾಗ್ರವಾಗಿ ಹೊಸತಾದ ಮಿಲಿಟರಿ ಸೂತ್ರ ಅಥವಾ ವಿಧಾನವನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಎರಡೂ ಕೂಡ ಒಂದು ತ್ವರಿತವಾದ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯ ಹೊಡೆತ ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುವ ಶಬ್ದಗಳಾಗಿ ಸರಳವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತವೆ. ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ, ೧೯೩೫ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಲೇಖನವು, ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆಹಾರದ ಪೂರೈಕೆಯ (ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳ ಜೊತೆ) ಜೊತೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಎಂಬ ಶಬ್ದವು ಮೊದಲ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಒಂದು ತ್ವರಿತವಾದ ಜಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಜರ್ಮನಿಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಉಲ್ಲೇಖವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಸಜ್ಜುಗೊಳಲ್ಪಟ್ಟ ಅಥವಾ ಯಾಂತ್ರೀಕೃತಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸೈನ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ವಾಯುಬಲದ ಬಳಕೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಜರ್ಮನಿಯು ಆಹಾರದ ಪೂರೈಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂ-ಪರ್ಯಾಪ್ತತೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ತನ್ನ ಶತ್ರುಗಳಿಗೆ ಒಂದು ತ್ವರಿತವಾದ ಹೊಡೆತವನ್ನು ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಅಸಮರ್ಥವಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಒಂದು ದೀರ್ಘವಾದ ಯುದ್ಧವು ತಪ್ಪಿಸಲು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತಹಹುದು ಎಂಬುದಾಗಿ ಕಂಡುಬರಬಹುದು. ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಎರಡನೆಯ ಲೇಖನವು, ಒಂದು ತ್ವರಿತವಾದ ಹೊಡೆತವನ್ನು ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವುದು ಜರ್ಮನಿಗೆ ಮಹತ್ತರ ಪ್ರಮಾಣದ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಅಂತಹ ಹೊಡೆತಗಳು ಆಧುನಿಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ (ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಮ್ಯಾಗಿನೊಟ್ ಲೈನ್‌ನಂತಹ ಕೋಟೆ ನಿರ್ಮಾಣದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಪರಿಶೀಲನೆಯಲ್ಲಿ) ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸುವುದು, ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸದ ಹೊರತು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆ ಎಂಬಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯ ವಾಯು ಆಕ್ರಮಣವು ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ತರಬಹುದು, ಆದರೆ ಆ ವಿಷಯವು ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವಿವರಣೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿ ಲೇಖಕನು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ.[೧೬]

ಒಂದು ಜರ್ಮನಿಯ-ಭಾಷೆಯ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿನ ಶಬ್ದದ ಮತ್ತೊಂದು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಮುಂಚಿನ ಬಳಕೆಯೆಂದರೆ ಫ್ರಿಟ್ಜ್ ಸ್ಟೆರ್ನ್‌ಬರ್ಗ್‌ನಿಂದ ರಚಿತವಾದ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಥರ್ಡ್ ರೈಕ್‌ ನ ನಿರಾಶ್ರಿತನಾದ ಫ್ರಿಟ್ಜ್ ಸ್ಟೆರ್ನ್‌ಬರ್ಗ್‌‌ನು ಯಹೂದಿಗಳ ಮಾರ್ಕ್ಸ್‌ವಾದದ ರಾಜಕೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞನಾಗಿದ್ದನು. ಡೈ ಡಚ್ ಕ್ರೀಗ್‌ಸ್ಟಾರ್ಕ್ (ಜರ್ಮನ್ ಯುದ್ಧ ಬಲ) ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟ ಇದು ಪ್ಯಾರಿಸ್‌ನಲ್ಲಿ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ಒಂದು ಮಿಂಚಿನ ವೇಗದ ಯುದ್ಧ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ೧೯೩೮ ರ ಒಂದು ಇಂಗ್ಲೀಷ್-ಭಾಷೆಯ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮೂಲಕ ಮುಂದುವರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಜರ್ಮನಿಯ ಆವೃತ್ತಿಯು ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಎಂಬ ಶಬ್ದವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಜರ್ಮನಿಯು ಒಂದು ದೀರ್ಘ ಅವಧಿಯ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಒಂದು ಮಿಂಚಿನ ವೇಗದ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಬಲ್ಲದು ಎಂಬುದು ಈ ಪುಸ್ತಕದ ವಾದವಾಗಿದೆ. ಇದು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ವಿವರಣೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಜರ್ಮನ್‌ನ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸೈನ್ಯಗಳು ಒಂದು ಅಮೂಲಾಗ್ರವಾದ ಹೊಸ ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನೂ ಕೂಡ ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಹೇಗೆ ಜರ್ಮನಿಯ ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಯುದ್ಧಗಳು ಗೆಲ್ಲಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಅತ್ಯಲ್ಪವಾದ ಸುಳಿವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.[೧೭]

ಜರ್ಮನಿಯ ಮಿಲಿಟರಿ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮೊದಲನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿ, ಎರಡೂ ಬದಿಗಳು ಕಂದಕ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಯುದ್ಧಗಳಿಂದ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು, ಅಲ್ಲಿ ಮಷಿನ್ ಗನ್‌ಗಳ ಒಂದರ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಬೀಳುವ ಬೆಂಕಿಯ ಮೂಲಕ ಉಂಟಾದ ಕೊಲ್ಲುವ ವಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಗುಮುಳ್ಳಿನ ಸಾಲುಗಳು ಉಳಿದ ಇತರ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಡೆತದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದವು. ಬ್ರಿಟಿಷರು ಟ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಮಷಿನ್ ಗನ್ ಹೊಡೆತಕ್ಕೆ ಅವೇಧನೀಯವಾಗಿ (ದಾಳಿಯನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತಹ) ಪರಿಚಯಿಸಿದರು, ಮತ್ತು ಕಂದಕಗಳನ್ನು ದಾಟುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬಾಗುಮುಳ್ಳುಗಳನ್ನು ಛಿದ್ರ ಮಾಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಯುದ್ಧಭೂಮಿಗೆ ಸಾಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. ಬ್ರಿಟಿಷರು ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯಗಳನ್ನು ಈ ರಿತಿಯಾಗಿ ಭೇದಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು, ಆದರೆ ಯುದ್ಧವು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ತಯಾರಿಸಲ್ಪಡಲಿಲ್ಲ. ಜರ್ಮನ್ನರು ಆದ್ದರಿಂದ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಲ್ಲ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ವಿಪುಲತೆಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ-ಹಂತದ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಒಕ್ಕೂಟಕ್ಕೆ ಸೇರಲ್ಪಟ್ಟ ಶತ್ರುಗಳು ಆಂತರಿಕ-ಯುದ್ಧದ ಸಮಯಗಳಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳುವುದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ನಿಧಾನಗತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರು, ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯವು ಈ ಹೊಸ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಕಾತುರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.

ಜರ್ಮನಿಯ ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಧಾನಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜರ್ಮನಿಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಮೊದಲ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಸೋಲಿನ ನಂತರ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವು. ವಾರ್ಸೆಲ್ಲೀಸ್‌ನ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯು ಯಾವುದೇ ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ೧೦೦,೦೦೦ ಸೈನಿಕರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಇರುವುದನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿತು, ಯುದ್ಧಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆ ಜರ್ಮನಿಯ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ ಸಮೂಹ ಸೈನ್ಯಗಳ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಅಸಂಭವನೀಯವಾಗಿಸಿತು. ಜರ್ಮನಿಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಒಡಂಬಡಿಕೆಯಿಂದ ಹೊರತಾಗಿದ್ದರೂ ಕೂಡ, ಇದು ಯಾವತ್ತಿಗೂ ಒಂದು ಬಿಗಿಭದ್ರತೆ ಅಥವಾ "ಸಮೂಹ ಕಛೇರಿ"ಯಾಗಿ ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗಲಿಲ್ಲ, ಸಂಭವನೀಯವಾಗಿ ಕೇವಲ ಒಂದು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯ ವಿಭಾಗವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ವೆಟರಿನ್ ಕಛೇರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಸಮಿತಿಗಳು ಯುದ್ಧದ ೫೭ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಬಿಗಿಭದ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು.[೧೮] ಅವರ ವರದಿಗಳು ಸಿದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿಯ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾದವು, ಅವು ಎರಡನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದ ವೇಳೆಗೆ ಮಾನದಂಡಾತ್ಮಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳಾಗಿ ಬದಲಾದವು. ರೈಶ್ವರ್ ತನ್ನ ಯುದ್ಧಕ್ಕೂ-ಮುಂಚಿನ ಜರ್ಮನಿಯ ಮಿಲಿಟರಿ ಆಲೋಚನೆಯ ಮೂಲಕ ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಯುದ್ಧದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ರಹಸ್ಯಾಕ್ರಮಣ ಯುದ್ಧತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಗಳು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಮುಂಚೂಣಿಯ ಕಂದಕ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿನ ಕೆಲವು ಭೇದನಗಳನ್ನು ಕಂಡಿತು, ಮತ್ತು ಮನೂವರ್ ಯುದ್ಧಗಳು ಪೌರಾತ್ಯ ಮುಂಚೂಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದವು.

ಮಿಲಿಟರಿ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮತ್ತು ೧೯ ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಯುದ್ಧವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವಿಕೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜರ್ಮನಿಯ ಮಿಲಿಟರಿ ಇತಿಹಾಸವು ಮುಂಚೆ ಮನೂವರ್, ಸಮೂಹ, ಮತ್ತು ಸುತ್ತುವರಿಯುವಿಕೆಯ ಪ್ರತಿಪಾದಿಗಳಾದ ಕಾರ್ಲ್ ವೋನ್ ಕ್ಲೌಸೆವಿಟ್ಜ್, ಆಲ್‌ಫ್ರೆಡ್ ವೋನ್ ಶ್ಲೈಫೆನ್ ಮತ್ತು ವೋನ್ ಮೊಲ್ಟ್ಕೆ ದ ಎಲ್ಡರ್ ಇವರುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿತ್ತು. ಮೊದಲ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತ, ಈ ಸಂಗತಿಗಳು ರೈಶ್ವರ್‌ನಿಂದ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟವು. ಜರ್ಮನ್ ಸೈನ್ಯದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ, ಹಾನ್ಸ್ ವೋನ್ ಸೇಕ್ಟ್ ಇವನು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ವೇಗದ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾದ ಒಂದು ಸುತ್ತುವರಿಯುವಿಕೆಯ ಕಡೆಗಿನ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಭಾವದ ಬಗ್ಗೆ ವಾದಿಸಿದ ಅಂಶಗಳಿಂದ ಹೊರಗೆ ಹೋಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದನು.[೧೯]

ಅವನ ಆದೇಶದಡಿಯಲ್ಲಿ, ಬಿವಿಗನ್ಗ್‌ಸ್ಕ್ರೈಗ್ ("ಮನೂವರ್ ಯುದ್ಧಗಳು") ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಸಿದ್ಧಾಂತಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಒಂದು ಆಧುನಿಕ ಪರಿಷ್ಕರಣ ಮತ್ತು ಆಫ್‌ಟ್ರಾಗ್‌ಸ್ಟಕ್ಟಿಕ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಇದರ ಸಂಬಂಧಿತ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ("ಮಿಷನ್ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಗಳು"; ಅಂದರೆ ಅಂಶಗಳು ಮಿಷನ್‌ಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ; ಸ್ಥಳೀಯ ಕಮಾಂಡರ್‌ಗಳು ಆ ಮಿಷನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಸಾಧಿಸುವುದು ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುತ್ತಾರೆ) ಇದು ಬೆಳೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಅದು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಒಂದು ನಿರ್ಣಯಾತ್ಮಕ ಉಪಯೋಗ ಮತ್ತು ಒಂದು ಮಹತ್ತರ ಕಾರಣವನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು. ಈ ಕಲ್ಪನೆಯು ಜನವರಿ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಜರ್ಮನಿಯ ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸೈನ್ಯ ಸಮೂಹಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಡೆಸಲು ಮತ್ತು ಒಂದು ಫೀಲ್ಡ್ ಕಮಾಂಡರ್‌ನ ಮೂಲಕ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅನುಮತಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದು ಸಮಸ್ಯಾತ್ಮಕ ಎಂದು ಒಕೆಡಬ್ಲು ಭಾವಿಸಿತು.

ಜರ್ಮನಿಯ ಮುಖಂಡತ್ವವು ಮೊದಲ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ತಾಂತ್ರಿಕ ಮುಂದುವರಿಕೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ವಿಫಲವಾಗುವ ಬಗ್ಗೆ ಟೀಕೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು, ಟ್ಯಾಂಕ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆ ಮಷಿನ್ ಗನ್‌ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ನಡೆಸದ ಕಾರಣವಾಗಿ ಟೀಕೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು.[೨೦] ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ, ಜರ್ಮನಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಯುದ್ಧ ನಂತರದ ಪುನರ್‌ನಿರ್ಮಾಣದ ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸ್ಕೂಲ್‌ಗಳಿಗೆ ಹಾಜರಾದರು. ಮೊದಲನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನ್ ಸೈನ್ಯದಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ರಹಸ್ಯಾತಿಕ್ರಮಣದ ಯುದ್ಧತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಗಳು ನಂತರದ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಗಳ ಅಡಿಪಾಯವಾದವು. ಜರ್ಮನಿಯ ಪದಾತಿ ಸೈನ್ಯವು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಅಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಗುಂಪುಗಳು ಅಸಕ್ತವಾದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಿರಳವಾದ-ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸಂವಹನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಬಂಧಕತೆಯನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿತು. ಇದು ಸಹ-ಸಂಘಟಿತ ಫಿರಂಗಿ ಮತ್ತು ವಾಯು ಫಿರಂಗಿದಾಳಿಗಳ ಮೂಲಕ ಸಹಾಯವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು, ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಬಂಧಕಗಳ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ನಾಶಗೊಳಿಸುವಂತಹ ಭಾರವಾದ ಗನ್‌ಗಳ ಜೊತೆಗಿನ ದೊಡ್ದದಾದ ಪದಾತಿ ಸೈನ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ಅನುಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಈ ವಿಷಯಗಳು ಎರಡನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವೆಹ್ರಮ್ಕ್ಟ್‌ನ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಗಳ ಮೂಲವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದವು.

I ನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಪೂರ್ವ ಮುಂಚೂಣಿಯ ಮೇಲೆ, ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯು ಕಂದಕ ಯುದ್ಧಗಳಿಗೆ ಮುಂದುವರೆಯಲ್ಪಡಲಿಲ್ಲ, ಜರ್ಮನಿಯ ಮತ್ತು ರಷಿಯಾದ ಸೈನ್ಯಗಳು ಸಾವಿರಾರು ಮೈಲಿಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ದೂರದವರೆಗೆ ಮನೂವರ್‌ನ ಒಂದು ಯುದ್ಧವನ್ನು ಮಾಡಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮುಖಂಡತ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಅನುಭವವವನ್ನು ಕಂದಕ-ನಿರ್ಬಂಧಿತ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಸೈನ್ಯಗಳು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ.[೨೧] ಪೂರ್ವಭಾಗದಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನಗಳು, ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಸಹಸಂಘಟಿತ ಸೈನ್ಯಗಳು ದೊಡ್ಡ ಸೈನ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದ ಪೈಪೋಟಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು ಎಂಬ ನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಬಂದವು.

ವಿಭಿನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಯುದ್ಧದ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ಯುದ್ಧ ಮಾಡುವ ದೇಶಗಳು ಯಾಂತ್ರಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ಹಾಗಿದ್ಧಾಗ್ಯೂ ಅಧಿಕೃತ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಮೈತ್ರಿಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ರಿಕ್ಟರ್‌ಗಿಂತ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿತ್ತು. ಬ್ರಿಟೀಶ್,ಫ್ರೆಂಚ್,ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ವೇಗ ಮತ್ತು ಪ್ರಚೋದನೆ ಮುಂದುರೆಸಲು ಯಾಂತ್ರಿಕರಿಸಿದ ಸೈನ್ಯ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಪರಾಮರ್ಶಿಸಿ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದವು. ಜೊತೆಯಾಗಿ ಆಯುಧ ನುಗ್ಗಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಮಹತ್ವ ನೀಡಲಿಲ್ಲ. ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಸಮರ ಮುಗಿಯುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಈ ತತ್ವ ಹೆಚ್ಚು ಭಿನ್ನವಾಗೆನೂ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಒಕ್ಕೂಟಗಳ ಮೂಲದಿಂದ ಮೊದಲ ರಿಕ್ಟರ್ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳು ಹಲವಾರು ಅನುವಾದಿತ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅವುಗಳನ್ನು ತೀರ ವಿರಳವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು. ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ರಿಕ್ಟರ್ ಆಯುಧ ಸಂಗ್ರಹಾಗಾರದಿಂದ ಗಮನಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ವಿದೇಶಿ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಸ್ಚಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು.[೨೨]

ಬ್ರಿಟನ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬ್ರಿಟೀಶ್ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಿಗಳಾದ ಜೆ.ಎಫ್.ಸಿ. ಫುಲ್ಲರ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಬಿ. ಎಚ್. ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹರ್ಟ್ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಜೊತೆಗೆ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡಿದ್ದು ವಿವಾದದ ವಿಷಯವಾಯಿತು. ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಸಮರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಫುಲ್ಲರ್ ಹೊಸದಾಗಿ-ರಚಿಸಿದ ಫಿರಂಗಿ ಪಡೆಗೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದರು. ನಂತರ ಅವರು ದೊಡ್ಡದಾದ ಸ್ವತಂತ್ರ ಫಿರಂಗಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಡೆಸಲು ಯೋಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮಿಲಿಟರಿಯಿಂದ ಪರೀಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.

ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸೈನ್ಯದ ಪಾಠಗಳನ್ನು ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಭೂ ಮತ್ತು ಫಿರಂಗಿ ಯುದ್ಧದಿಂದ ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ಮಿಂಚಿನಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಮುನ್ನುಡಿಯನ್ನು ಹಾಡುವಂತಿದ್ದವು. ಪ್ಯಾಲಸ್ತೇನ್‌ನಲ್ಲಿ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ರ ಬ್ಯಾಟಲ್ ಆಫ್ ಮೆಗಿಡ್ಡೊ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿಮಾನಗಳು ಮುಖ್ಯಕಛೇರಿ ಮತ್ತು ಶತ್ರು ಗಡಿ ಸಂಪರ್ಕ ಸ್ಫೋಟಗೊಳಿಸಿದಾಗ ತಮ್ಮನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಜನರಲ್ ಎಡ್ಮಂಡ್ ಅಲೆನ್ಬಿ ರೈಲುಮಾರ್ಗ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಅಶ್ವದಳ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡನು. ಒಟ್ಟೊಮನ್ ಸೈನ್ಯದ ಕ್ಷಿಪ್ರವಾದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ನಾಶವು "ಯುದ್ಧತಂತ್ರದ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಸ್ಥಿತಿ"ಯ ಕ್ರಮಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.. ಲೆಡೆಲ್ ಹರ್ಟ್, ಅಲ್ಬೆನಿಯ "ಪರೋಕ್ಷ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ"ಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದನು[೨೩] ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸೈನ್ಯದ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳು ಅಲ್ಬೆನಿಯ ಅಶ್ವದಳದ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಪ್ರಚಾರಗೊಳಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತು.[೨೪]

ಫ್ರಾನ್ಸ್‌‌[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸಿದ್ದಾಂತವು ಆಕ್ರಮಣ ನಿರೋಧ-ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಹೊಂದಿತ್ತು. ಕರ್ನಲ್ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಡೆ ಗೌಲೆ ಆರ್ಮರ್ ಮತ್ತು ವಿಮಾನಗಳ ಒಂದೆಡೆ ಸೇರಿಸಿಡುವುದರ ಪರವಾಗಿದ್ದರು. ಇವರು , Vers l'Armée de Métier (ಟವರ್ಡ್ಸ್ ದ ಫ್ರೊಫೆಶನಲ್ ಆರ್ಮಿ)ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. ವಿಶ್ವಯದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹೋರಾಡಿದ,ಮತ್ತು ಯುದ್ಧ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಮತ್ತು ನಿರ್ಬಂಧದಿಂದ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಮೀಸಲು ಪಡೆಯ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಧೀರ್ಘ ಕಾಲ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡಲು ಫ್ರೆಂಚ್‌ ದೇಶಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ,ನುರಿತ ತರಬೇತಿ ಹೊಂದಿದ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಸೈನಿಕರ ಯಾಂತ್ರೀಕರಿಸಿದ ಸೈನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ವಿಮಾನವು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ಯಾನ್ ಸೆಕ್ಟರ್‌ರಂತೆ ಇವರು ಕೂಡ ಹೇಳಿದರು. ಅವನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಅವನನ್ನು ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಹೈಕಮಾಂಡ್‌ ಆಗುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕವಾದವು ಆದರೆ ಕೆಲವರ ಪ್ರಕಾರ ಇದು ಹೈಂಜ್‌ ಗಾರ್ಡಿಯನ್‌ನನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸಲು ಮಾಡಿದಂತದ್ದಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.[೨೫]

ಸೋವಿಯತ್‌ ಒಕ್ಕೂಟ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೯೧೬ರಲ್ಲಿ ,ಬ್ರುಸಿಲೊವ್ ಒಫೆನ್ಸಿವ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಅಲೆಕ್ಸಿ ಬ್ರುಸಿಲೊವ್ ರಹಸ್ಯಾಕ್ರಮಣ ಮತ್ತು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ. ನಂತರದಲ್ಲಿ,ಯುದ್ಧದ ಮಧ್ಯಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಶಲ್ ಮೈಕೆಲ್ ಟಕಾವ್ಸ್ಕಿ , ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ರೆಡ್ ಆರ್ಮಿಯ ಒಬ್ಬ ಪ್ರಮುಖ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು,ಪೊಲಿಶ್-ಸೋವಿಯತ್ ವಾರ್ ಸಮಯದ ಅವರ ಅನುಭವದಿಂದ ಡೀಪ್ ಆಪರೇಶನ್ಸ್ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಿದರು.

ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಎರಡನೆಯ ವಿಶ್ವ ಸಮರ ಮುಗಿಯುವರೆಗೂ ರೆಡ್ ಆರ್ಮಿ ಸಿದ್ಧಾಂತಕ್ಕೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡಿತು. ಪದಾತಿದಳ ಮತ್ತು ಅಶ್ವದಳದ ಇತಿಮಿತಿಗಳನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡು ಟಕಾವ್ಸ್ಕಿ ಯಾಂತ್ರಿಕರಣ ರಚನೆ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ-ಪ್ರಮಾಣದ ಕೈಗಾರಿಕೆ ತರಹದ ಸೈನ್ಯದ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದೆ ಎಂಬುದರ ಪರವಾಗಿದ್ದರು. ಸೋವಿಯತ್ ಡೀಪ್ ಬ್ಯಾಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತೆಂದು ರಾಬರ್ಟ್ ವ್ಯಾಟ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.[೨೬] ಡೀಪ್ ಬ್ಯಾಟಲ್ ಎರಡು ಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ ಭಿನ್ನತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು-ಸೀಮಿತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರದೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಯುದ್ಧ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಮತ್ತು ಏಕಕಾಲದ ಆಕ್ರಮಣದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಯುದ್ಧದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸುವ ಪರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಎಚ್.ಪಿ ವಿಲ್ಮೊಟ್ ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾನೆ.

೧೯೨೬ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ರಿಕ್ಟರ್ ಮತ್ತು ರೆಡ್ ಆರ್ಮಿ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕಜಾನ್ ಮತ್ತು ಲಿಪೆಟ್ಸ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಜೊತೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದವು. ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟದೊಳಗಿನ ಈ ಎರಡು ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ವಿಮಾನ ಪ್ರಯೋಗ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಸೈನ್ಯ ತುಕಡಿ ಮಟ್ಟದವರೆಗೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು,ಹಾಗೆಯೇ ಹೌಸ್ ಏರಿಯಲ್ ಮತ್ತು ಆರ್ಮರ್ಡ್ ಕಾಳಗ ಶಾಲೆಗಳು ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿ ಹೊರಕಳಿಸುತ್ತಿತ್ತು.[೨೭] ಆಂತರಿಕ-ಒಕ್ಕೂಟ ನಿಯೋಗದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಟ್ರೀಟಿ ಆಫ್ ವೆರ್ಸೆಲ್‌ ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.[೨೭]

ಜರ್ಮನಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

A chart or list of units that make up a Panzer Division. It is laid out in the style of a spider diagram. The image depicts the organization of a Panzer Division from Headquarters to Company level.
1941 ಜರ್ಮನ್ ಪೆಂಜರ್ ಡಿವಿಜನ್ ಸಂಘಟನೆ.

೧೯೩೪ರಲ್ಲಿ ಅಡಾಲ್ಫ್ ಹಿಟ್ಲರ್ ದೇಶದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನಾದ ನಂತರ ವರ್ಸೆಲಿಸ್ ಟ್ರೀಟಿ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಿದನು. ನಂತರ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಜರ್ಮನ್ ವೆರ್ಮ್‌ಚಟ್‌ನೊಳಗೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದನ್ನು ಪೆನ್‌ಜೆರ್ವೆಫೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು ಎಂಬುದು ನಂತರ ತಿಳಿದುಬಂದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಲುಫ್ಟ್‌ವಾಫೆ ಇದು ಜರ್ಮನಿಯ ವಾಯುದಳವಾಗಿದ್ದು,ಭೂಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಮತ್ತು ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ಹಿಟ್ಲರ್ ಈ ಹೊಸ ತಂತ್ರಕ್ಕೆ ಬಲವಾದ ಬೆಂಬಲಿಗನಾಗಿದ್ದ. ಅವನು ಗುಡೆರಿಯನ್‌ನ ಆ‍ಯ್‌ಟಿಂಗ್ - ಪೆಂಜರ್!ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಓದಿಕೊಂಡಿದ್ದನು. ಮತ್ತು ಕಮ್ಮರ್ಸ್‌ಡೋರ್ಫ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರ್ಮರ್ಡ್ ಕವಾಯಿತು ವೀಕ್ಷಿಸಿದ ಅವನು "ಇದೇ ನನಗೆ ಬೇಕಾಗಿದ್ದು ಮತ್ತು ಇದನ್ನೇ ನಾನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು" ಎಂದು ಟೀಕೆ ಮಾಡಿದ.[೨೮][೨೯]

ಗುಡೆರಿಯನ್‌ನ ಆರ್ಮರ್ಡ್ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಚಿತ್ರ:GuGuderian.jpg
ಹೆನ್ಜ್ ಗುಡ್ಡೆರಿಯನ್

ಬಹುಶಃ ಹೆನ್ಜ್ ಗುಡೆರಿಯನ್ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಜ್ ತತ್ವದ ಪೂರ್ಣ ಬೆಂಬಲಿಗನಾದ ಮೊದಲಿಗನಾಗಿದ್ದ. ಜಂಟಿ ಆಯುಧ ತಂತ್ರಗಳು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಯಶಸ್ಸು ಸಾಧಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ, ಜೊತೆಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು, ಸೈನಿಕ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಚಲಿಸುವಂತೆ ಮತ್ತು ಯಾಂತ್ರಿಕೃತ ಆರ್ಮರ್ಡ್ ಆಗಿರುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಒಬ್ಬರಿಗೊಬ್ಬರು ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ಅವನ ಪುಸ್ತಕ, ಪೆಂಜರ್ ಲೀಡರ್ ನಲ್ಲಿ, ಅವನು ಬರೆಯುತ್ತಾನೆ:

In this year, 1929, I became convinced that tanks working on their own or in conjunction with infantry could never achieve decisive importance. My historical studies, the exercises carried out in England and our own experience with mock-ups had persuaded me that the tanks would never be able to produce their full effect until the other weapons on whose support they must inevitably rely were brought up to their standard of speed and of cross-country performance. In such formation of all arms, the tanks must play primary role, the other weapons beings subordinated to the requirements of the armor. It would be wrong to include tanks in infantry divisions; what was needed were armored divisions which would include all the supporting arms needed to allow the tanks to fight with full effect.[೩೦]

ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆರ್ಮರ್ಡ್ ವಿಭಾಗದ- ನಿಸ್ತಂತು ಸಂಪರ್ಕದೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಕಿನ ಮುಂಭಾಗದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಿದ್ಧಾಂತೆಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವುದು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗುಡೆರ‍ಿಯನ್ ನಂಬಿದ್ದಾನೆ. ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಆರ್ಮರ್ಡ್ ಯುದ್ಧಾವಾಹನವು ರೇಡಿಯೋ ಹೊಂದಿರುವುದು ಅತ್ಯಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ ಎಂದು ೧೯೩೩ರಲ್ಲಿ ಗುಡೆರಿಯನ್ ಹೈಕಮಾಂಡ್‌ಗೆ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ.[೩೧] ಯುದ್ಧದ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ,ಜರ್ಮನ್ ಸೈನ್ಯದ ಯುದ್ಧ ವಾಹನ ಮಾತ್ರ ರೇಡಿಯೋ ಹೊಂದಿತ್ತು. ಮೊದಲ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಯುದ್ಧಗಳಿಗಿಂತ ಇದು ಉತ್ತಮವಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಜರ್ಮನಿಯ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಕಮಾಂಡರ್‌ಗಳು ಒಕ್ಕೂಟದ ಯುದ್ಧತಂತ್ರಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಯುದ್ಧತಂತ್ರ ರೂಪಿಸಿದ್ದರು. ನಂತರದಲ್ಲಿ ಒಕ್ಕೂಟ ಎಲ್ಲಾ ಸೈನ್ಯಗಳು ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು.

ಸ್ಪೇನಿನ ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೯೩೬ರ ಸ್ಪೇನಿನ ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನಿಕರು ಮೊದಲಿಗೆ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರವಾಹನಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದರು. ಪೆಂಜರ್‌ ಬೆಟಾಲಿಯನ್ ೮೮ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಸೈನಿಕ ಪಡೆಯನ್ನು ಪೆಂಜರ್ Iನ ಮೂರು ಕಂಪನಿಯಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಇವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯ ಕುರಿತಾದ ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಲುಫ್ಟ್‌ವಫೆ ಕಾಂಡೊರ್ ಲೆಜಿನ್‌ನಂತೆ ಕದನವಿಮಾನಗಳ ವಾಯುದಳ,ಧುಮುಕು ಬಾಂಬುಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಗಾಣಿಕಾ ವಿಮಾನ ಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಿತ್ತು. ಗಾರ್ಡಿಯನ್ ಪತ್ರಿಕೆಯು ಟ್ಯಾಂಕ್ ಸೈನ್ಯಪಡೆ ನಿಯೋಜನೆಯನ್ನು "ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆದರೂ ಸರಿಯಾದ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕು" ಎಂದು ಹೇಳಿತು.[೩೨] ಇವನ “ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಯೋಜನೆ”ಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಎರಡನೆಯ ವಿಶ್ವಸಮರದ ವರೆಗೆ ಕಾಯಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಹಾಗಿದ್ದಾಗ್ಯೂ, ಲುಫ್ಟ್‌ವೆಫೆ ಸ್ಟುಕಾದ ಮೊದಲ ಹೋರಾಟ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸ್ಪೇನಿಗೆ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಸೈನಿಕರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದ.

ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕಾಂಡೂರ್ ಲೆಜಿನ್ ಗಳು ಆರಂಭಿಸಿದ ಗ್ವೆರನಿಕಾ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯು ಯೂರೋಪಿನ ಜನತೆಯ ಮನಸಿನ ಮೇಲೆ ಮಹತ್ತರವಾದ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತು. ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಅಲೈಸ್‌ಗಳು ಇದನ್ನು "ನಗರಗಳನ್ನು ಹಾಳುಗೆಡಹುವುದು" ಜರ್ಮನ್‌ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರದಲ್ಲಿಯ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ತಂತ್ರ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಯಿತು. ಜರ್ಮನಿಯ ಯುದ್ಧವಿಮಾನಗಳ ಗುರಿ ರೈಲುಹಳಿ ಮತ್ತು ಸೇತುವೆಗಳಾಗಿತ್ತು.

ಆದರೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ನಿಖರವಾಗಿ ಡಿಕ್ಕಿ ಹೊಡೆಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ,(ಸ್ಪೇನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಕೇವಲ ಮೂರು ಅಥವಾ ನಾಲ್ಕು Ju ೮೭s ನೋಡಿದವು) ಕಾರ್ಪೆಟ್ ಬಾಂಬಿಗ್ ಅನುಸರಿಸಿದರು. ಈ ಕ್ರಮದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಬಹು ಸಂಖ್ಯೆಯ ನಾಗರಿಕರು ಗಾಯಗೊಂಡರು.[೩೩]

ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ವಿಧಾನಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಚ್ವೇಪಂಕ್ಟ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜರ್ಮನ್‌ರು ಇದನ್ನು ಶ್ಚ್ವೇರ್‌‍ಪಂಕ್ಟ್‌‍ ( ಇದನ್ನು ಮಧ್ಯ ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಶ್ಚ್ವೇರ್‌‍ಪಂಕ್ಟ್‌‌‍ಪ್ರಿಂಜಿಪ್‌‍ ಅಥವಾ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ತತ್ವಗಳು ಎಂದು ಕೂಡಾ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು). ಇದು ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದು ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುವಂತದ್ದಾಗಿದೆ. ಯಾಂತ್ರಿಕರಿಸಿದ ವಾಯುದಳ ಮತ್ತು ಭೂದಾಳಿ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಾರಿಯು ಈ ಅಂಶದ ಮೇಲೆಯೇ ಕೇಂದ್ರಿಕರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಚ್ವೇಪಂಕ್ಟ್‌ ನಲ್ಲಿಯ ಸ್ಥಳೀಯ ಯಶಸ್ಸಿನಿಂದ ಶತ್ರುವಿನ ಹಿಂದಿನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಯುದ್ಧದಿಂದ ಅವಕಾಶ ಪಡೆದುಕೊಂಡು ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಪಡೆಯಯು ಹೊಸ ಮಾಡಿತು. ಗುಡ್ಡೆರಿಯನ್‌ ಈ ರೀತಿ ಹೇಳಿದರು “Nicht kleckern, klotzen!” (ಮೋಸ ಮಾಡಬೇಡಿ,ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಿ!).[೩೪]

ವಿಮೊಚನೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಶತ್ರುಗಳ ಗಡಿಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ಯಾಂತ್ರಿಕರಿಸಿದ ಪದಾತಿದಳ,ಫಿರಂಗಿದಳ,ಮತ್ತು ವೈಮಾನಿಕ ಗುಂಡಿನ ಸುರಿಮಳೆಯ ಸಹಾಯದಿಂದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಶತ್ರುಗಳ ರಕ್ಷಣಾ ಸ್ಥಾನಗಳ ಗಡಿಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದವು. ಈ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ ಮೂಲಕ ಪಾದಾತಿದಳಗಳು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಸಾಗುವ ತೊಂದರೆಯಿಲ್ಲದೆ ಯಾಂತ್ರಿಕರಿಸಿದ ಯುದ್ಧ ವಾಹನಗಳು ಮತ್ತು ಯುನಿಟ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಗಿದವು. ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಮೊದಲ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ವಾಯುಪಡೆಗಳು ವಿಮಾನಗಳ ಮೂಲಕ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಹಾಗೂ ವಾಯುಪಡೆಯ ನೆಲೆಯಿಂದ ಬಾಂಬ್ ಸಿಡಿಸಿ ಮತ್ತು ವೈಮಾನಿಕ ಯುದ್ಧಗಳಿಂದ ಶತ್ರುಗಳ ಮೇಲೆ ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸಿದವು. ಚ್ವೇಪಂಕ್ಟ್ ತತ್ವವು ದಾಳಿಕೋರರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸಿತು,ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ದಾಳಿಕೋರರ ಮೇಲುಗೈ ಇದ್ದಾಗ್ಯೂ ರಣರಂಗದಲ್ಲಿ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವ್ಯೂಹರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು.[೩೫]

ಬೆನ್ನಟುವಿಕೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜರ್ಮನಿ ಪಡೆಗಳು ಶತ್ರುಗಳ ಹಿಂಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಾಗ್ಯೂ, ಶತ್ರು ಸೈನ್ಯವು ಮತ್ತೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ತೋರಿಸದಂತೆ ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದವು. ಶತ್ರುಪಡೆಗಳಿಗಿಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಚಲಿಸುವ ಪಡೆಗಳು ಚಲಿಸಿ,ಶತ್ರುಗಳ ದೌರ್ಬಲ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಕೊಂಡು ಅವರ ಪಡೆಗಳು ವಿರೋಧಿಸುವ ಮೊದಲೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡಿದವು. ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪ್ರಕ್ರಿಗೆಯೂ ಇವೆಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಜರ್ಮನಿ ಅಥವಾ ಎದುರಾಳಿ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ತೀರ್ಮಾನ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ಮಾಹಿತಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು, ತೀರ್ಮಾನ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ನಂತರ ಕೆಳಗಿನವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗತಮಾಡಲು ಸಮಯದ ಅಗತ್ಯವಿತ್ತು. ಉನ್ನತವಾದ ಸಂಚಾರಿ ಮತ್ತು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ,ಶತ್ರಪಡೆಗಳಿಗಿಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.

ನೇರ ನಿಯಂತ್ರಂಣವು ಆಜ್ಞೆ ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದಾದ ಕ್ರಮವಾಗಿತ್ತು. ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಬದಲಾಗಿ, ಕಮಾಂಡರ್‌ ಆದವರು ತಮ್ಮ ಮೇಲಿನ ಅಧಿಕಾರಿಗೆ ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ತಂಡವು ಆ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಕಾರ್ಯದ ಕುರಿತಾದ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಇದರ ಸರಿಯಾದ ಕಾರ್ಯವೈಖರಿ ಎಂದರೆ ಕೆಳಹಂತದ ಕಮಾಂಡರ್‌ ಆಗಿರುವವನು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಸಂಧರ್ಬದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಿಬ್ಭಂದಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಮೇಲ್ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕಡಿತಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕೆಳಹಂತದ ಕಮಾಂಡರ್‌ಗಳಂತೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ನೇರವಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೇ,ಎಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲೂ ಕಾರ್ಯ ನೇರವೆರಿಸಲು ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಮೌಖಿಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ಕೆಲವೇ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆದಂತಹ ಆದೇಶಗಳಿಂದ ಪ್ರಮುಖವಾದ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು.[೩೬]

ಡಿಸ್ಟ್ರಕ್ಷನ್ ಆಫ್ ಪಾಕೇಟ್‌ಗಳು ಆಫ್ ರೆಜಿಸ್ಟೆನ್ಸ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಕೊನೆಯ ಹಂತದ, ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಿಂದ ಡಿಸ್ಟ್ರಕ್ಷನ್ ಆಫ್ ಪಾಕೇಟ್‌ಗಳು ಸುತ್ತುವರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. The Kesselschlacht , ("ಕೌಲ್ಡ್ರನ್ ಬ್ಯಾಟಲ್"), ಚ್ವೇಪಂಕ್ಟ್ ದಾಳಿಯ ಮಾರ್ಗದಿಂದ ಸುತ್ತುವರೆದ ಪಡೆಗಳು ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದವು. ಸೆರೆಯಾಳುಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಶತ್ರು ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಹಾನಿಯುಂಟಾಯಿತು. ಬಾರ್ಬರೊಸಾದ ಮೊದಲ ಹಂತದಲ್ಲಿ,ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುವರೆದು ಸುಮಾರು ೩,೫೦೦,೦೦೦ ಸೋವಿಯತ್ ಸೆರೆಯಾಳುಗಳನ್ನು ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ್ ಜೊತೆಗೆ ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು.[Notes ೨][೩೮]

ವಾಯುದಳದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಬಳಕೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ಸಂಬಂಧವಾಗಿ, ಕ್ಲೋಸ್ ಏರ್ ಸಪೋರ್ಟ್, ಧುಮುಕು ಬಾಂಬರ್ ಮತ್ತು ಮೀಡಿಯಂ ಬಾಂಬರ್‌ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು.. ಇವರು ವಾಯುದಳದಿಂದ ಕೇಂದ್ರೀಯ ದಾಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಯೂರೋಪ್ ಮತ್ತು ಸೋವಿಯತ್ ಯೂನಿಯನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮೊದಲ ಚಳುವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ವಾಯುಯುದ್ಧವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಜರ್ಮನ್ ಲುಫ್ಟ್‌ವಫೆ ಸಮರ್ಥವಾಗಿತ್ತು ಇದರಿಂದ ಜರ್ಮನಿಯ ಯಶಸ್ಸುಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಲುಫ್ಟ್‌ವಫೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ. ಆದರೂ,ಲುಫ್ಟ್‌ವಫೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಬಂಧಿತ ಪ್ರಧಾನ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರದ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಪಡೆಯಾಗಿದ್ದು ಇದರ ವ್ಯವಹಾರ ಕೌಶಲವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗೆ ಸಹಾಯಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಪ್ಲೇಕ್ಸಿಬಲ್ ಆಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕಾರಿ-ಯುದ್ಧತಂತ್ರವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿಯೂ, ಯೋಜನಾಬದ್ಧವಾಗಿಯೂ ಆಚರಣೆಗೆ ತರಲು ಸಮರ್ಥವಾಗಿದೆ. ೧೯೩೯-೧೯೪೧ರಲ್ಲಿ ಪ್ಲೆಕ್ಸಿಬಲಿಟಿಯು ಲುಪ್ಟ್‌ವಫೆಯ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿತ್ತು. ವಿರೋಧಾಭಾಸವಾಗಿ, ಆ ಸಮಯದ ನಂತರ ಇದೇ ಇದರ ದೌರ್ಬಲ್ಯವಾಯಿತು. ಅಲೈಡ್ ವಾಯು ದಳ ಪಡೆಗಳು ಸೈನ್ಯದ ಬೆಂಬಲದಿಂದ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದಾಗ ಲುಫ್ಟ್‌ವಫೆ ತನ್ನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಕೌಶಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕಗೊಳಿಸಿತು. ಇದನ್ನು ವಾಯುಯಾನದ ಉನ್ನತಮಟ್ಟದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಇದನ್ನು ಮಧ್ಯಮ ಪ್ರಮಾಣದ ನಿಷೇಧ ಹೇರುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ ದಾಳಿಯ ಮೂಲಕ ಭೂ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟದ್ದಾಗಿದೆ.

೧೯೩೯ರಲ್ಲಿ ಲುಪ್ಟ್‌ವಫೆಯ ೧೫% ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದಿಂದ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಲು ಮೀಸಲಿಡಲಾಗಿತ್ತು.[೩೯]

ಇತಿಮಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರರಿಕ್ರಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪರಿಸರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಶಬ್ದದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು - ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ವಾಹನಗಳು,ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುವರಿಕೆ ಮತ್ತು ಜಂಟಿಯಾಗಿದ ಹೋರಾಟಗಳು -ಭೂಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಸಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ನುಗ್ಗುವುದಾಗಿದೆ. "ಟ್ಯಾಂಕ್ ಕಂಟ್ರಿ"ಗೆ ಅಲ್ಲಿ ವೇಗವಾಗಿ ಚಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ,ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ ನುಗ್ಗುವಿಕೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತಪ್ಪಿಹೋಗಿ ವೈಫಲ್ಯ ಉಂಟಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಯುದ್ಧ ಮಾಡುವ ಭೂಮಿಯು ಸಮತಟ್ಟಾಗಿ, ಗಟ್ಟಿಯಾದ ನೆಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಯಾವುದೇ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅಡೆತಡೆಗಳಿಂದ ಅಥವಾ ಕೋಟೆಗಳಂತಹ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿದ್ದು ಅದಕ್ಕೆ ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ರೈಲು ಸಂಚಾರದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿದ್ದರೆ ಉತ್ತಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಇದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ಗುಡ್ಡಬೆಟ್ಟಗಳು,ಕಾಡುಗಳು,ಜೌಗುಪ್ರದೇಶ,ಅಥವಾ ನಗರಗಳಿದ್ದರೇ, ಪದಾತಿದಳವು ಹತ್ತಿರದ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಲು ಮತ್ತು ವೇಗವಾಗಿ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ವಾಹನಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಲು ಅಸಮರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಂದುವರೆದು,ಸೈನ್ಯವು ಕೆಸರು (ಈಸ್ಟರ್ನ್ ಫ್ರಂಟ್‍ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಎರಡು ಕಡೆ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಕರಗುತ್ತಾ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಸಾಗುತ್ತದೆ) ಅಥವಾ ಅತಿಯಾದ ಹಿಮದಲ್ಲಿ ತಂಗಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ವಾಹನಗಳು,ಯಾಂತ್ರೀಕೃತ ಮತ್ತು ವೈಮಾನಿಕ ಬೆಂಬಲಗಳು ಕೂಡ ಹವಾಮಾನದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ.[೪೦]

ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ,ಅರ್ಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಜರ್ಮನಿಯ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಕ್-ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾನ್ಸ್ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಯಾವುದೇ ಅನುಮಾನವಿಲ್ಲದೇ,ಜರ್ಮನಿಯ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಯುನಿಟ್‌ಗಳಿದ್ದರೂ,ಗುಡ್ಡಗಾಡು,ದಟ್ಟವಾದ ಮರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಆರ್ಡೆನ್‌ನ್ನು ಅಲೈಸ್ ಸುಲಭವಾಗಿ ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಂಡರು. ಹೀಗಿದ್ದಾಗ್ಯೂ,ಆರ್ಡೆನ್ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಸೈನ್ಯ ಚಲಿಸಲು ಸೂಕ್ತವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಫ್ರೆಂಚ್ ವಿಚಾರ ಮಾಡಿತು,ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಯುದ್ಧ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು,ಕೇವಲ ಹಗುರವಾದ ರಕ್ಷಣೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು ಆಗ ವೆರ್ಮಾಟ್‌ನಿಂದ ವೇಗವಾಗಿ ಆಕ್ರಮಣ ನಡೆಯಿತು. ಜರ್ಮನ್ನರು ಅರಣ್ಯದ ಮೂಲಕ ಮುಂದುವರೆದರು,ಆದರೆ ಫ್ರೆಂಚರು ಮರಗಳ ಮೇಲಿನಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿರೋಧವೊಡ್ಡಿದರು.[೪೧]

ವೈಮಾನಿಕ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಮೇಲುಗೈ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

A British designed single engine ground attack aircraft equipped with cannon and rockets
1944ರಲ್ಲಿನ ನಾರ್ಮಂಡಿ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹಾಕರ್ ಟೈಪೂನ್ ಪಡೆಗಳು ಜರ್ಮನಿಯ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಪಡೆ ಮತ್ತು ಮೋಟಾರ್ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಭಯಹಿಟ್ಟಿಸಿದವು .

ಯುದ್ಧದ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಒಕ್ಕೂಟದ ವೈಮಾನಿಕ ದಾಳಿಯ ಮೇಲುಗೈ ಜರ್ಮನಿಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಅಡ್ಡಿಯುಂಟುಮಾಡಿತ್ತು. ಹೊರೆಯಲ್ಲದ ಪದಾತಿದಳಗಳು,ಕ್ಲೋಸ್ ಏರ್ ಸಪೋರ್ಟ್,ಮತ್ತು ವೈಮಾನಿಕ ಬೇಹುಗಾರಿಕೆಯಿಂದ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೊದಲಿನ ಯಶಸ್ಸುಗಳು ವೈಮಾನಿಕ ದಾಳಿಯ ಮೇಲುಗೈಯನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದ್ದವು. ಹೀಗಿದ್ದಾಗ್ಯೂ,ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಅಲೈಸ್‌ನ ಏರ್-ಟು-ಗ್ರೌಂಡ್ಏರ್‌ಕ್ರಾಫ್ಟ್ ತಂತ್ರವು ಹೆಚ್ಚು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಆಪರೇಶನ್ ಓವರ್‌ಲಾರ್ಡ್ ಜರ್ಮನ್ ವಾಹನಗಳು ಹಗಲಿನ ಹೊತ್ತು ಗುಂಪಾಗಿ ಚಲಿಸಲು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಕೊನೆಗೆ,ಆಪರೇಶನ್ ವ್ಯಾಕ್ಟಮ್ ರೇಯ್ನ್, ಪ್ರತಿಕೂಲ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಅಲೈಡ್ ವಿಮಾನಗಳು ಭೂಶಾಯಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಯೋಜಿಸಿದ, ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಹೀಗಿದ್ದಾಗ, ಮುಂಗಾಣುವ ಸಂಭವನೀಯತೆ ಇದ್ದಾಗ್ಯೂ ಜರ್ಮನ್ ಕಮಾಂಡರ್‌ಗಳಿಗೆ "ಆರ್ಮರ್ಡ್ ಐಡಿಯಾ" ನಿಯೋಜಿಸಲು ಕಷ್ಟಪಡಬೇಕಾಯಿತು.[೪೨]

ಪ್ರತಿತಂತ್ರಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಶತ್ರುಗಳಿಗೆ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ತುಂಬಾ ಸುಲಭ ಬೇಧ್ಯವಾದುದಾಗಿದ್ದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪಕ್ಕದ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ತಯಾರಾಗಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಆ‍ಯ್‌೦ಟಿ-ಟ್ಯಾಂಕ್ ಯುದ್ಧ ಮತ್ತು ಆ‍ಯ್‌೦ಟಿ-ಏರ್‌ಕ್ರಾಫ್ಟ್ ಆಯುಧ ಸಮುದಾಯದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ೧೯೪೦ರಲ್ಲಿನ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ,ಡೆ ಗ್ವಲೆಯ ೪ನೇಯ ಆರ್ಮರ್ ಡಿವಿಜನ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟೀಶ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಡಿಶನರಿ ಫೋರ್ಸ್‌ನ ಘಟಕದ ೧ನೇಯ ಆರ್ಮಿ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಬ್ರಿಗೇಡ್ ಇವೆರಡು ಜರ್ಮನಿ ಸೈನ್ಯದ ಪಾರ್ಶ್ವದ ಮೇಲೆ ಪರೀಕ್ಷಾ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದವು,ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ವಾಹನದ ಹಿಂಭಾಗದ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದ್ದವು. ಇದುವೆ ಮುನ್ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಜರ್ಮನ್ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಹಿಟ್ಲರ್ ತಡೆ ಹಿಡಿದು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು. ಈ ದಾಳಿಗಳು ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಮ್‌ ವೇಗ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಹೆಡ್ಜ್‌‍ಹಾಗ್ ಟ್ಯಾಕ್‌ಟಿಕ್‌ನ ಜೊತೆಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿರುವಂತದ್ದಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಮುಂದೆ ಮಿಂಚಿನ ದಾಳಿಗೆ ಸಪರ್ಪಕ ಉತ್ತರ ನೀಡುವಂತ ದಾಳಿಯೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು. ಯುದ್ಧವ್ಯೂಹದ ಕುರಿತಾದ ಆಳದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ, ಶತ್ರು ತಂಡಗಳು ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ವ್ಯೂಹವನ್ನು ಬೇಧಿಸಲು ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗನ್‌ ವಿರೋಧಕಗಳನ್ನು ಶತ್ರುಗಳ ದಾಳಿ ತಡೆಯಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಜೊತೆಗೆ ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ಆರಂಭದಲ್ಲೇ ಹೊಸಕಿ ಹಾಕಲು ಪ್ರತಿದಾಳಿಯನ್ನು ಕೂಡ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಫ್ಲಾಂಕ್ಸ್‌‍ಗಳ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಶೋಲ್ಡರ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ಶತ್ರುಗಳ ದಾಳಿಗೆ ಪ್ರತಿದಾಳಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅಲ್ಲದೆ ಯುದ್ಧ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ಬುಜಗಳ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು. ೧೯೪೦ರಲ್ಲಿ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪಡೆಗಳು ಈ ಕಾರ್ಯನೀತಿಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಲು ಅನುಭವದ ಕೊರತೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು,ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ನಷ್ಟದೊಂದಿಗೆ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಶರಣಾಗತಿಯಾಯಿತು,ನಂತರದ ಅಲೈಡ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಲಾಯಿತು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕರ್ಶ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ರೆಡ್ ಆರ್ಮಿಯು ಗಂಬೀರವಾದ ರಕ್ಷಣೆ ,ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಸಿಡಿಗುಂಡು ಪ್ರದೇಶ,ಮತ್ತು ವಿಧವಾಗಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಹೋರಾಟದ ಶಕ್ತಿ ಹಾಗೆಯೇ ಜರ್ಮನಿ ಪಡೆಗಳ ಮುನ್ನುಗ್ಗುವಿಕೆ ಛಲವನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸಿತು. ೧೯೪೪ ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೊರ್ಟೇನ್‌ನಲ್ಲಿ,ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯದ ಪಾರ್ಶ್ವದ ಮೇಲೆ ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ಕೆನೆಡಿಯನ್ ಪಡೆಗಳ ಬಲಿಷ್ಠ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿದಾಳಿ ನಡೆದು ಫಲೈಸ್ ಪಾಕೇಟ್ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.[೪೩] ಆರ್ಡೆನ್‌ನಲ್ಲಿ,ಬಾಸ್ಟೋನ್‌,ಸೇಂಟ್ ವಿದ್ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿದಾಳಿ ನಡೆಸಲು ಪ್ಯಾಟೋನ್ಸ್ ೩rd ಯು.ಎಸ್.ಆರ್ಮಿಯನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು.[೪೪]

ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್(ಸಾಮಾನುಸರಂಜಾಮುಗಳನ್ನು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಪೋಲಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್ ವಿರುದ್ಧ,ಜರ್ಮನಿಯಯ ಚಲಿಸುವ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ಮುಂದುವರೆಯಲಿಲ್ಲ. ಯುದ್ಧತಂತ್ರಗಳು ಸೂಕ್ತ ತಂತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಶತ್ರುಗಳ ದಾಳಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸಾಗಾಟದ ದಾರಿ ಸುಗಮವಾಗಿರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡು ರಚಿಸಿರಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಜರ್ಮನಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಮತ್ತು ವಾಹನ ತಯಾರಿಕೆ ನಿರಂತರ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿತ್ತು;ವಾಸ್ತವಾಗಿ,ಯುದ್ಧದ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪೆಂಜರ್ "ವಿಭಾಗಗಳು" ಕೆಲವೇ ಜೊತೆ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿತ್ತು.[೪೫] ಯುದ್ಧದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ,ಆಂಗ್ಲೋ-ಅಮೆರಿಕನ್‌ನ ಸ್ಟ್ರೆಟೇಜಿಕ್ ಬಾಂಬಿಂಗ್ ಮತ್ತು ದಿಗ್ಭಂಧನದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಜರ್ಮನಿಯು ಇಂಧನ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧ ಸಾಮಗ್ರಿ ದಾಸ್ತಾನಿನ ಕೊರತೆ ಹೊಂದಿತ್ತು. ಆದರೂ ಲುಫ್ಟ್‌ವಫೆ ಫೈಟರ್ ವಿಮಾನದ ತಯಾರಿಕೆ ಮುಂದುವರೆದಿತ್ತು,ಆದರೆ ಅವುಗಳು ಇಂಧನದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಹಾರಾಡಲು ಅಸಮರ್ಥವಾಗಿದ್ದವು. ಇಂಧನವು ಪೆಂಜರ್ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಸರಬರಾಜಾಗುತ್ತಿದ್ದರಿಂದ ನಂತರ ಅವುಗಳು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಕೆಲಸ ನಡೆಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಟೈಗರ್ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಆರ್ಮಿಯ ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಕಳೆದಿಕೊಂಡಿತು, ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಧದಷ್ಟನ್ನು ಇಂಧನದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಕೈಬಿಡಲಾಯಿತು.[೪೬]

ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪೋಲ್ಯಾಂಡ್‌[69][ಬದಲಾಯಿಸಿ]

A map of Poland showing the German invasion from east Germany, East Prussia and German-occupied Czechoslovakia in September 1939
ಪೋಲಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ, ಶೀಘ್ರ ಚಲಿನೆಯ ಸೈನ್ಯವು ಪೋಲಿಶ್ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದವು (ಬ್ಲೂ ಸರ್ಕಲ್ಸ್)

೧೯೩೯ರ ಆಕ್ರಮಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪತ್ರಕರ್ತರಿಂದ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಶಬ್ದವು ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು,ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಮಾಥ್ಯೂ ಕೂಪರ್ ಮತ್ತು ಜೆ.ಪಿ.ಹ್ಯಾರಿಸ್ ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ವೆರ್ಮ್‌‍ಚ್ಟ್‌‌‍ ತಂತ್ರವು ವೆರ್ನಿಚ್‌ಟಂಗ್ಸ್‌ಗೆಡಾಂಕ್‌‍ ನ ತಂತ್ರದಂತೆಯೇ ಇದೆ ಅಥವಾ ಯುದ್ದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಮುಂಬಾಗದಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತವಾದ ಸುತ್ತುವರಿದ ತಡೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಳಜಿ ನೀಡಲಾಗುತಿತ್ತು. ಪ್ಯಾಂಜ್‌ರ್ ಪಡೆಗಳು ಮೂರು ಜರ್ಮನ್ ಪಡೆಗಳ ನಡುವೆ ಹಂಚಿಹೋಗಿದ್ದವು.[೧೭] ಇವುಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಸೂಕ್ತವಾದ ಸ್ವತಂತ್ರ ಬಳಕೆ ಇಲ್ಲವಾಗಿತ್ತು. ಇವುಗಳನ್ನು ಸಮೀಪದಲ್ಲಿಯ ಪೋಲಿಷ್‌ ಪಡೆಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅಲ್ಲದೆ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ಕೂಡಿರದ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಸುಪರ್ಧಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕವಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು.

ಮೊದಲ ಜರ್ಮನಿ ಯುದ್ಧ ವಾಹನಗಳಾದ ಸ್ಟುಕಾ ಧುಮುಕು-ಬಾಂಬರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಪೋಲಿಶ್ ಕದನದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು,ಕದನದ ಭೂದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪದಾತಿದಳ ಮತ್ತು ಫಿರಂಗಿಪಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಲುಫ್ಟ್‌ವಫೆಗಳು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದವು. ಮ್ಯಾಥ್ಯೂ ಕೂಪರ್ ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ

[t]hroughout the Polish Campaign, the employment of the mechanized units revealed the idea that they were intended solely to ease the advance and to support the activities of the infantry....Thus, any strategic exploitation of the armored idea was still-born. The paralysis of command and the breakdown of morale were not made the ultimate aim of the ... German ground and air forces, and were only incidental by-products of the traditional maneuvers of rapid encirclement and of the supporting activities of the flying artillery of the Luftwaffe, both of which had as their purpose the physical destruction of the enemy troops. Such was the Vernichtungsgedanke of the Polish campaign.[೪೭]

ಜಾನ್ ಎಲ್ಲಿಸ್ ಈ ರೀತಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ"...ಮಾಥ್ಯೂ ಕೂಪರ್‌ರ ಸಮರ್ಥನೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದಾದ ನ್ಯಾಯವಿದೆ ಪೆಂಜರ್ ಡಿವಿಜನ್

ವಿವಿಧ ಸಮೂಹ ಪದಾತಿದಳ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಸಹವರ್ತಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇದು ಗುಂಪು ಸೈನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಿತ್ತು.[೪೮]

ಸ್ಟೀವನ್ ಜಲೊಗಾ ಪ್ರಕಾರ: "ವಿಲ್ಸ್ಟ್‌ ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ನ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ಕ್ಯಾಂಪೇನ್ ಪ್ಯಾಂಜರ್ಸ್‌ಗಳ ಮತ್ತು ಸ್ಟುಕಾ ದಾಳಿಯ ಕುರಿತಾದ ಆಘಾತದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಇದು ಇದು ಜರ್ಮನ್‌ ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಪೋಲಿಷ್‌ ತಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳಿಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಲಾಯಿತು. ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿದ್ದ ಮತ್ತು ಚಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಫಿರಂಗಿಪಡೆಗಳು ವೆರ್ಮಾರ್ಟ್ ಶಾಖೆಯ ಹಲವಾರು ಚೂರುಗಳಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು."[೪೯]

ಪಶ್ಚಿಮ ಯೂರೋಪ್, ೧೯೪೦[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬೆಲ್ಜಿಯಂ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿ ಮುಂದೆ ಚಲಿಸಿತು.

ಫ್ರಾನ್ಸ್‌, ಬೆಲ್ಜಿಯಂ ಮತ್ತು ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನಿಯು ಆಪರೇಶನ್ ಯಲೊ (ಫಾಲ್ ಗೆಲ್ಬ್) ಮತ್ತು ಆಪರೇಶನ್ ರೆಡ್ (ಫಾಲ್ ರೊಟ್) ಎಂಬ ಎರಡು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಆಕ್ರಮಣ ನಡೆಸಿತ್ತು. ಯೆಲೋ ಆಪರೇಶನ್ ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ ಮತ್ತು ಬೆಲ್ಜಿಯಂ ವಿರುದ್ಧ ಎರಡು ಸಶಸ್ತ್ರ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾರಾಟೂಪರ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಹುಸಿದಾಳಿ ನಡೆಸಿತ್ತು. ಜರ್ಮನಿಯವರು ಪೆಂಜರ್ ಗ್ರುಪ್‌ ವೊನ್ ಕ್ಲೈಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆ ಹೊಂದಿದ್ದು ಸುರಕ್ಷತೆಯಿಲ್ಲದ ಆರ್ಡೆನ್ಸ್‌ನ ಸೆಕ್ಟರ್ ಮೂಲಕ ಆಕ್ರಮಣ ನಡೆಸಿ ವಾಯುದಳದ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ಸೆಡನ್ ಕದನದಲ್ಲಿ ವಿಜಯ ಸಾಧಿಸಿದರು.[೫೦]

ಈ ಸೈನ್ಯವು ಅಬೆವಿಲೆಯಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೀಶ್ ಚಾನೆಲ್ ಕರಾವಳಿ ತೀರದೊಂದಿಗೆ ಹಾಗೆಯೇ ಉತ್ತರ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟೀಶ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಡಿಶನರಿ ಫೋರ್ಸ್,ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಆರ್ಮಿ,ಮತ್ತು ಫ್ರೆಂಚ್ ಸೈನ್ಯದ ಕೆಲವು ವಿಭಾಗಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಹೋರಾಡಿತು. ಗುಡೆರಿಯನ್ ಮತ್ತು ರೋಮೆಲ್ ನೇತೃತ್ವದ ಸಶಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಯಾಂತ್ರಿಕೃತ ವಿಭಾಗಗಳು ಯಾವುದೇ ತೊಂದರೆ ಎದುರಿಸದೆ ತುಂಬಾ ದೂರ ಸಾಗಿದ್ದವು,ಮತ್ತು ಇದರಿಂದಾಗಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಹೈಮಾಂಡ್ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿದ್ದನು. ಜರ್ಮನಿಯ ಯಾಂತ್ರೀಕೃತ ಪಡೆಗಳು ಅರಾಸ್ ‌ನಲ್ಲಿ ಬಾರೀ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ (ಮ್ಯಾಟಿಲ್ಡಾ I & IIs) ಬ್ರಿಟೀಶ್ ಟ್ಯಾ೦ಕ್‌ಗಳಿಂದ ಪ್ರತಿದಾಳಿಗೊಳಗಾದವು,ಇದು ಜರ್ಮನಿಯ ಹೈಕಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಆತಂಕ ಮೂಡಿಸಿತು.‌ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಯಾಂತ್ರಿಕೃತ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಹಿಟ್ಲರ್ ಬಂದರು ಪಟ್ಟಣ ಡಂಕಿರ್ಕ್‌ನ ಹೊರಗೆ ನೆಲೆಗೊಳಿಸಿದನು, ಸುತ್ತುವರೆದ ಶತ್ರುಸೈನ್ಯವನ್ನು ಲುಪ್ಟ್‌ವಫೆ ನಾಶಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೆರ್ಮನ್ ಗೋರಿಂಗ್ ವಚನ ನೀಡಿದ್ದನು,ಆದರೆ ವೈಮಾನಿಕ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಲೈಡ್ ಟ್ರೂಪ್ಸ್‌ ಛೇಸಿದಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ (ಇದಕ್ಕೆ ಆಪರೇಶನ್ ಡೈನಮೊ ಎಂಬ ಬ್ರಿಟೀಶ್ ಹೆಸರಿತ್ತು); ಸುಮಾರು ೩೩೦,೦೦೦ ಫ್ರೆಂಚ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟೀಶರು ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು.[೫೧]

ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಅಲೈಡ್ ೪,೦೦೦ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನರು ೨,೨೦೦ ಸಶಸ್ತ್ರ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಜನರು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದ್ದ ಯಶಸ್ಸು ಯಲೊ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ನಿಲುಕಲಿಲ್ಲ,ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅಲೈಡ್ ವಾಹನಗಳು ಸಶಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ವ್ಯಾಸ ಹೊಂದಿದ್ದ ಫಿರಂಗಿಯ ಮೇಲುಗೈ ಹೊಂದುತ್ತಿತ್ತು.[೫೨] ಬ್ರಿಟೀಶರು ಯುದ್ಧ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಅವರ ಮೊದಲಿನ- ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ‘ಪರಂಪರೆ‘ಯಲ್ಲಿ ಪದಾತಿದಳಕ್ಕೆ ಸಹಾಯಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಚದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಹಾಗಾಗಿ ಯುದ್ಧವಾಹನಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನ ನೀಡಿರಲಿಲ್ಲ,ಬ್ಲೆಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಮಾದರಿಯ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಹರಿಸಿದರು,ಕಡಿಮೆ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸಮರ್ಥವಾಗಿರದ ಕಾರಣ ವಿಜಯ ಸಾಧಿಸಲು ಸಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ.

ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿ ಮುಂದೆ ಚಲಿಸಿತು.

ಇದು ಫ್ರೆಂಚ್ ಶತ್ರುಗಳ ಬಲವನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸಿತು(ಹೀಗಿದ್ದರೂ ಎದೆಗುಂದಲಿಲ್ಲ),ಮತ್ತು ಅವರು ಸ್ವಂತ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಭಾರೀ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ನಂತರ ಆಪರೇಶನ್ ರೆಡ್ ತ್ರಿ-ಕವಲು ಪೆಂಜರ್ ದಾಳಿ ಆರಂಭಿಸಿತು. XV ಪೆಂಜರ್ ಸೈನ್ಯದಳವು ಬ್ರೆಸ್ಟ್ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ,XIV ಪೆಂಜರ್ ಸೈನ್ಯದಳವು ಪ್ಯಾರಿಸ್‌ನ ಪೂರ್ವಭಾಗದ ಮೇಲೆ ಲಯಾನ್ ದಿಕ್ಕಿನ ಕಡೆಗೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿತು,ಮತ್ತು ಗುಡೆರಿಯನ್‌ನ XIX ಪೆಂಜರ್ ಸೈನ್ಯದಳ ಮ್ಯಾಜಿನೊಟ್ ಲೈನ್‌ನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸುತ್ತುವರೆಯಿತು. ರಕ್ಷಣಾ ಪಡೆಗಳು ಯಾವುದೇ ಪ್ರತಿದಾಳಿ ನಡೆಸದಂತ ಒತ್ತಡ ಹೇರಲಾಯಿತು. ಜರ್ಮನಿಯ ಪಡೆಗಳು ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅವರು ಬರುವುದನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಫ್ರೆಂಚ್ ಪಡೆಗಳು ಸತತವಾಗಿ ನದಿದಂಡೆಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಹೊಸ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಲು ಆದೇಶ ನೀಡುತ್ತಿತ್ತು. ಕರ್ನಲ್ ಡೆ ಗ್ವಾಲೆ ವಾಯುಬಲದ ಬೆಂಬಲವಿಲ್ಲದಿದ್ದಾಗಲು ಮತ್ತು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಲು ಉತ್ತಮವಾದ ಫ್ರೆಂಚ್ ಯುದ್ಧವಾಹನಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿದಾಳಿಗೆ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಿದನು.

ಕೊನೆಯದಾಗಿ,ಮೊದಲನೆ ವಿಶ್ವ ಸಮರದ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಕಂದಕ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಫ್ರಂಚ್ ಸೈನ್ಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಮೊಬೈಲ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ನಾಶಹೊಂದಿತು. ಮಿನಿಸ್ಟರಿಯ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಫ್ರೆಂಚ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ರೆನಾಡ್ ೨೧ ಮೇ ೧೯೪೦ ರ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಸರ್ವನಾಶವನ್ನು ಈ ರೀತಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ:

ಸತ್ಯ ಏನೆಂದರೆ ಯುದ್ಧ ನಡೆಸುವ ಹೊಸ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಲ್ಪನೆ ಇತ್ತು. ಈ ಅಂಶದ ಮೇಲೆ...ಕೇವಲ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಾರೀ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗ ಅಥವಾ ವಿಮಾನಗಳ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ಸಹಕಾರ ಒದಗಿಸುವುದಲ್ಲ,ಆದರೆ ಪ್ಯಾರಾಚೂಟ್ ದಾಳಿಯ ಮೂಲಕ ಶತ್ರುಗಳ ಹಿಂಭಾಗದ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಗೊಂದಲ ಉಂಟುಮಾಡುವುದು.

ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯು ಪ್ಯಾರಾಟ್ರೂಪ್ ದಾಳಿಯನ್ನು ನಡೆಸಲಿಲ್ಲ. ಹಾಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿಗೆ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖವಾದ ಪ್ಯಾರಾಟ್ರೂಪ್ ದಾಳಿಯನ್ನು ಸೇತುವೆ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಗ್ಲೈಡರ್ ನೆಲೆಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು ಬೆಲ್ಜಿಯಂನಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಪದಾತಿದಳ ಸಾಗಿ ಬರುವ ಮೊದಲಿನ ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಾಟಲ್ ಶೇಪ್ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಯೋಜನೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು( ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯಲ್ಲಿರುವುದೆಂದರೆ ಎಬೆನ್‌-ಎಮಾಯಿಲ್ ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಗಡಿ-ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ ಇಳಿಯುತ್ತಿದ್ದದ್ದು.) ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಪತನಕ್ಕೆ ನಿಜವಾದ ಕಾರಣ ಯುದ್ಧ ಸಂಗ್ರಾಮದ ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಪದ್ಧತಿ.

ಸೋವಿಯತ್ ಯೂನಿಯನ್: ಪೌರಾತ್ಯ ಯುದ್ಧಭೂಮಿ: ೧೯೪೧–೪೪[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

Map depicting Allied breakthroughs of the German line. The German armour is held back and committed to seal the breakthrough
1941–42ರ ನಂತರ,ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ವ್ಯೂಹ ರಚನೆಯನ್ನು ಮೊಬೈಲ್ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಅಲೈಡ್ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಬಗ್ಗು ಬಡಿಯಲು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಕಪ್ಪು ಬಾಣಗಳು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಪ್ರತಿದಾಳಿಯನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿವೆ.

ಪೌರಾತ್ಯ ಯುದ್ಧ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಕಡೆ ಬಳಸಿದ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳು ತುಂಬಾ ಮಹತ್ವವಾಗಿದ್ದವು. ಆಪರೇಶನ್ ಬಾರ್ಬರೊಸಾ, ೧೯೪೧ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯು ಸೋವಿಯತ್ ಯೂನಿಯನ್ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ನಡೆಸಿತು ,ಇದರಲ್ಲಿ ಯಾಂತ್ರಿಕೃತ ಪಡೆಗಳಿಂದ ಹಲವಾರು ಮುನ್ನುಗ್ಗುವಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಸುತ್ತುವರಿಕೆಗಳು ನಡೆದವು. ಇದರ ಗುರಿಯು "ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾ ಪಡೆಗಳನ್ನು ನಾಶ ಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾದ ವಿಶಾಲ ಭೂಪದೇಶಗಳಿಂದ ಅವರು ಪರಾರಿಯಾಗುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ವ್ಯೂಹ ರಚಿಸುವುದಾಗಿತ್ತು".[೫೩] ವಾಯುನೆಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಏಕಕಾಲೀಕ ದಾಳಿ ನಡೆಸುವುದರಿಂದ ಸಮಗ್ರ ಸೋವಿಯತ್ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ದಾಳಿ ಕೂಡ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ನೆಲದ ಮೇಲೆ,ನಾಲ್ಕು ಬೃಹತ್ಪ್ರಮಾಣದ ಪೆಂಜರ್ ಸೈನ್ಯಗಳು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಸುತ್ತುವರೆದು ಸೋವಿಯತ್ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಚದುರಿಸಿದವು, ಪಥಸಂಚಲನ ಪದಾತಿಪಡೆಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸುತ್ತುವರೆದು ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದವು. ಪೌರಾತ್ಯ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯ ಮೊದಲ ವರ್ಷದ ಆಕ್ರಮಣವು ಜರ್ಮನಿ ಸೈನ್ಯದ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಕೊನೆಯ ಯಶಸ್ವಿ ಮೊಬೈಲ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.

೧೯೪೧ರ ಚಳಿಗಾಲಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಸೋವಿಯತ್ ನಾಶಪಡಿಸುವ ಜರ್ಮನಿಯ ವೈಫಲ್ಯದ ನಂತರ,ಜರ್ಮನಿಯ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರದ ಮೇಲುಗೈ ಮೇಲಿನಂತೆ ವಿಫಲವಾಗಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಜರ್ಮನಿಯ ಆಕ್ರಮಣವು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸೋವಿಯತ್‌ ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು,ಒಟ್ಟರೆಯಾಗಿ ಯುದ್ಧತಂತ್ರದ ಪ್ರಭಾವವು ತುಂಬಾ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. ರೆಡ್ ಆರ್ಮಿಯು ಮುಖ್ಯ ಯುದ್ಧ ಪ್ರದೇಶದ ಹಿಂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಮತ್ತೆ ಅಣಿಗೊಳಿಸಲು ಸಮರ್ಥವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಮಾಸ್ಕೊ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಜರ್ಮನ್ ಪಡೆಯು ಸೋಲು ಕಂಡಿತು.[೫೪]

೧೯೪೨ರ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ,ಜರ್ಮನಿಯು ಇನ್ನೊಂದು ಆಕ್ರಮಣವನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಯುಎಸ್‌ಎಸ್ಆರ್‌ನ ಸ್ಟಾಲಿಂಗ್ರಾಡ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯುಕಾಸಸ್ ವಿರುದ್ಧ ನಡೆಸಿದಾಗ,ಮತ್ತೆ ಸೋವಿಯತ್ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತು.ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿದಾಳಿ ನಡೆಸಿತು. ಜರ್ಮನ್‌ರ ಸಾಧನೆಯು ಹಿಟ್ಲರ್‌ನಿಂದಾಗಿ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. ಸ್ಟಾಲಿಂಗ್‌ಗ್ರಾಡ್‌ನಿಂದ ಸೈನ್ಯವು ದಾಳಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಬೇರೆಡೆಗೆ ತಿರುಗಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದರ ಬದಲಾಗಿ ಕೌಕಾಸಸ್‌ ತೈಲ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸುಪರ್ದಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ವೆರ್ಮಾರ್ಟ್ ತುಂಬಾ ವಿಸ್ತರಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಿಂದ ಇದನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವ ಮೂಲಕ, ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಇದು ಸೋವಿಯತ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌ನ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮೂಲದ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲ್ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ.[೫೪]

೧೯೪೩ರ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ವೆರ್ಮಾರ್ಟ್ ಕರ್ಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೋವಿಯತ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಳ Zitadelle (ಸಿಟಾಡೆಲ್) ಮೇಲೆ ಸಂಯೋಜಿತ ಪಡೆಗಳ ಇನ್ನೊಂದು ದಾಳಿ ನಡೆಸಿತು. ಈಗ ಸೋವಿಯತ್‌ನ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಯುದ್ಧತಂತ್ರಗಳು ,ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಫಿರಂಗಿಪಡೆ ಮತ್ತು ವಾಯುದಳದ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಸುಧಾರಣೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕರ್ಸ್ಕ್‌ನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಸೋವಿಯತ್‌ ಮೂಲದಿಂದ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಆಳವಾದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಗುಣವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸೋಲನ್ನುಂಡಿತು ಮತ್ತು ಶತ್ರು ಪಡೆಗಳು ಯಶಸ್ಸು, ಪ್ರತಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಂತವಾಗಿ ಮೇಲೆರಲು ಸಮರ್ಥವಾಗಿದ್ದವು.[೫೫]

೧೯೪೪ರ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅದೃಷ್ಟ ಕೊನೆಗೊಂಡು ಆಪರ‍ೇಶನ್ ಬ್ಯಾಗ್ರೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೋವಿಯತ್ ಪಡೆಗಳು ಶಸ್ತ್ರ,ಪದಾತಿದಳ ಮತ್ತು ವಾಯುದಳದ ಶಕ್ತಿಯ ಸಂಯೋಜಿತ ಯುದ್ಧತಂತ್ರವನ್ನು ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಜರ್ಮನಿಯನ್ನು ಬಗ್ಗುಬಡಿದವು ಇದು ಡೀಪ್ ಆಪರೇಶನ್ ಎಂದು ಹೆಸರಾಯಿತು.

ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಯುದ್ಧಭೂಮಿ, ೧೯೪೪–೪೫[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಯುದ್ಧ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಿರುವಾಗ,ಜರ್ಮನಿ ಆರಂಭದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ಸಂಯುಕ್ತ ಪಡೆಗಳ ನಿಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ತೀವ್ರ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಯುದ್ಧತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅಲೈಡ್ ಸೈನ್ಯವೂ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಡೆಸರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಪೌರಾತ್ಯ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಅಲೈಡ್‌ನ ಹಲವಾರು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ಮುನ್ನುಗ್ಗಲು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಚಲಿಸುವ ಸಶಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗಗಳ ಫಿರಂಗಿ ಪಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ನಂಬಿಕೆ ಹೊಂದಿದ್ದವು. ಈ ಫಿರಂಗಿಪಡೆ ಆಧಾರಿತ ಯುದ್ಧತಂತ್ರಗಳು ಕೂಡ ಆಪರ‍ೇಶನ್ ಓವರ್ಲಾರ್ಡ್ ನಂತರ ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಫ್ರಂಟ್ ಆಪರೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟೀಶ್ ಕಾಮನ್‌ವೇಲ್ತ್ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾದ ಸೈನ್ಯ ಇವೆರಡು ಫ್ರಂಗಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಫ್ಲೆಕ್ಸಿಬಲ್ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅಭಿವೃದ್ದಿ ಪಡಿಸಿದವು. ಸೋವಿಯತ್ ಫ್ಲಿಕ್ಸಿಬಿಲಿಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೊರತೆ ಹೊಂದಿತ್ತು,ಅವರು ಹಲವಾರು ಬಹುವಿಧವಾದ ರಾಕೆಟ್ ಲಾಂಚರ್‌ಗಳು,ಕ್ಯಾನನ್ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಫಿರಂಗಿ ಕೊಳವೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿತು. ೧೯೪೪ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಶತ್ರುಗಳು ಫಿರಂಗಿಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಿದ್ದನ್ನು ಜರ್ಮನಿ ಯಾವತ್ತು ಸಾಧಿಸಿರಲಿಲ್ಲ.[೫೬]

ನಾರ್ಮಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಲೈಡ್ ನೆಲೆಯಾದ ನಂತರ,ಜರ್ಮನಿ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರದ ಮೂಲಕ ನೆಲೆಯಾದ ಪಡೆಗಳನ್ನು ನಾಶಗೊಳಿಸಲು ದಾಳಿ ನಡೆಸಿತು,ಆದರೆ ಇದು ಸಂಗಟನೆಯ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಅಲೈಡ್ ಪಡೆಗಳ ವೈಮಾನಿಕ ಮೇಲುಗೈಯಿಂದ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಹೆಚ್ಚು ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಯತ್ನಕ್ಕೆ ಮೊರ್ಟಾನ್‌‍ನಲ್ಲಿಯ ನೊರ್ಮಾಂಡಿ‌ಯನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನ್‌ನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಫಾಲೈಸ್‌ ಪಾಕೆಟ್‌ ಅನ್ನು ರೂಪುಗೊಳಿಸಿತು ಮತ್ತು ನೊರ್ಮಾಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನ್‌ ಪಡೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿರ್ನಾಮಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಮೊರ್ಟಿನ್ ಪ್ರತಿದಾಳಿಯನ್ನು ಯು.ಎಸ್ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಾಶಪಡಿಸಿತು,೧೨th ಆರ್ಮಿ ಗ್ರುಪ್ ತನ್ನ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತು.[೫೭]

೧೯೪೪ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಕೊನೆಯ ಆಕ್ರಮಣ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಯುದ್ಧಭೂಮಿ ಮೇಲೆ,ಆಪರೇಶನ್ ವ್ಯಾಟ್ ಆ‍ಯ್‌ಮ್ ರಿಯೆನ್‌ ದಾಳಿಯನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರು ಪಟ್ಟಣವಾದ ಆ‍ಯ್‌೦ಟ್‌ವೆರ್ಪ್ ಮೂಕಲ ನಡೆಸಿತು. ವಾತಾವರಣ ಸರಿಯಾಗಿಲ್ಲದಿದ್ದಾಗ ವಿರಳವಾಗಿದ್ದ ಅಲೈಡ್ ಸೆಕ್ಟರ್ ವಿರುದ್ಧ ಆಕ್ರಮಣ ನಡೆಸಿದಾಗ ಅಲೈಡ್ ಪಡೆಗಳ ವಾಯುದಳವು ಮೋಡ ಮುಚ್ಚಿದ ಕಾರಣದಿಂದ ತೊಂದರೆಯಲ್ಲಿತ್ತು ಆಗ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರಾಂಭಿಕ ಯಶಸ್ಸು ಪಡೆದವು. ರಕ್ಷಣಾ ದಳಗಳ ಮೊಂಡುತನದ ಪಾಕೇ‌ಟ್‌ಗಳಿಂದಾಗಿ ಆರ್ಡೆನ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಳಗಳುದ್ದಕ್ಕೂ ಬಳಕೆಗೆ ಬರುವ ರಸ್ತೆಗಳ ಕೊರತೆ,ಮತ್ತು ಜರ್ಮನಿಯ ಅಸಮರ್ಪಕವಾದ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಯೋಜನೆಯ ನಿಮಿತ್ತ ತಡವಾಯಿತು. ಅಲೈಡ್ ಪಡೆಗಳು ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯದ ಪಾರ್ಶ್ವದ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಲು ಸೈನ್ಯವ್ಯೂಹ ರಚನೆ ಮಾಡಿತು,ಮತ್ತು ಆಕಾಶ ಬೇಗನೆ ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿ ಅಲೈಡ್ ಪಡೆಗಳ ವಿಮಾನಗಳು ಪುನಃ ಯಾಂತ್ರೀಕೃತ ಪಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಲು ಸಮರ್ಥವಾಯಿತು. ಯುಎಸ್ ಯುನಿಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನಿಯ ದೌರ್ಬಲ್ಯಗಳು ಜರ್ಮನಿಯನ್ನು ಸೋಲಿಸಿತು.[೫೮]

ವಿವಾದ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ನಡೆದ್ದರೇ,ಯಾರು ಇದನ್ನು ಪ್ರಾರಾಂಭಿಸಿದವರು,೧೯೩೩ - ೧೯೩೯ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿ ಯುದ್ಧದ ಯುದ್ಧನೀತಿಯಾಗಿತ್ತಾ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಂಶಯವಿದೆ.

ಮಿಲಿಟರಿ ಯುದ್ಧನೀತಿಯಾಗಿ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಇತ್ತಾ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ತುಂಬಾ ಚರ್ಚೆಗಳು ನಡೆದಿವೆ. ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಮಿಲಿಟರಿ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ,೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿ ಸಿರ್ಕಾಗೆ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಿತು, ೧೯೪೨ (ಆಪರೇಶನ್ ಬಾರ್ಬರೊಸಾ ಹೊರತಾಗಿ) ಆಕ್ರಮಣ ನಡೆಸುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಯಿಸಿತು ಇದು ಸರಿಯಾದ ಮಿಲಿಟರಿ ಯುದ್ಧತಂತ್ರವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹಲವಾರು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಮೊದಲ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಮಿಲಿಟರಿ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಯಾಗಿತ್ತು (ಆರ್‌ಎಂಎ). ಇದೊಂದು ಜರ್ಮನಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಹೊಸ ಬಗೆಯ ಯುದ್ಧದ ರೂಪವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಹಳೆಯ ಬೆನ್ನಟ್ಟುವಿಕೆ ಕ್ರಮವಾಗಿದ್ದು ಹೊಸ ತಂತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇತ್ತಿಚೀನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಉದ್ದೇಶಿತ ಯುದ್ಧನೀತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಎಂಬ ಯುದ್ಧ ನೀತಿ ತಯಾರಿಸಿದ್ದರ ಬಗ್ಗೆಯೇ ಭಿನ್ನಭಿಪ್ರಾಯವಿತ್ತು. ೧೯೬೫ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಎಸ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ಸ್‌ಪರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಯುದ್ಧ ಇತಿಹಾಸ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ರಾಬರ್ಟ್ ಓ‘ನೀಲ್ ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಡಾಕ್ಟರಿನ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಟ್ರೇನಿಂಗ್ ಇನ್ ಜರ್ಮನಿ ೧೯೧೯–೧೯೩೯ ಬರೆದು, ಓ‘ನೀಲ್ ಈ ರೀತಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ:

ಈ ಚರಿತ್ರೆಯು ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಎಂಬ ವಿಚಾರದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯವು ಯುದ್ಧ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಚೆನ್ನಗಿ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದು ಮತ್ತು ಹೊಸ ವಿಧಾನದ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಿ ಶತ್ರುಗಳು ಎದುರಾದಾಗ ಇದನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಸೋಲಿಸಿದರು.

ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಜರ್ಮನಿಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಿದ್ಧಂತವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಥರ್ಡ್ ರೇಚ್ ಮುಖಂಡತ್ವವು ಇದರ ಯುದ್ಧನೀತಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಯೋಜನೆಯು ತಂತ್ರಕುಶಲತೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನಯ ಮೇಲೆ ಆಧಾರವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಕೆಲವು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಥರ್ಡ್‌‍ ರೈಚ್‌‍  ಸೇನಾ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ ಮತ್ತು ಇದರ ಯುದ್ಧ ಸಂಬಂಧಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಕಂಡುಬರುವುದನ್ನು ತಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ಬ್ಲಿಟ್ಝ್‌ಕ್ರೈಗ್‌‌‌ ಎನ್ನುವ ಶಬ್ಧವನ್ನು ಕಚೇರಿ ಕಡತಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಗೆ ತಂದರು.  ೧೯೭೦ರ ನಂತರ ಮ್ಯಾಥ್ಯೂ ಕೂಪರ್ ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯವು "ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ"ದ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಿದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದಾಳಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿರೋಧಿಸಿದ. ೧೯೭೦ರ ಕೊನೆಯ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರಿಚರ್ಡ್ ಒವರಿ ಮತ್ತು ೧೯೮೦ರ ಮಧ್ಯಂತರದಲ್ಲಿ ವಿಲಿಯಂಸನ್ ಮುರ್ರೆ ಲುಪ್ಟ್‌ವಫೆ  ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಆಕ್ಷೇಪಿಸಿದರು. ೧೯೮೦ರಲ್ಲಿ ರಿಚರ್ಡ್ ಒವರಿ ಥರ್ಡ್ ರಿಚ್  ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ನಡೆಸಿರುವುದನ್ನು ಚಿರೋಧಿಸಿದ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾರ್ಜ್ ರೌಡ್ಜೆನ್ ಕೆಲವು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಈ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿರುವುದನ್ನು  ಎತ್ತಿತೋರಿಸಿದನು. ಜರ್ಮನಿಯ ಬ್ಲೆಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಅಥವಾ ಸಿದ್ಧಾಂತ  ಕೇವಲ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಮತ್ತು  ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ  ಹಲವಾರು ವೃತ್ತಿಪರ ಇತಿಹಾಸಕಾರರಲ್ಲೂ ದೃಢವಾಗಿದೆ. ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಪ್ರಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ  ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್‌ನ " ಬೆಳವಣಿಗೆ" ಅಥವಾ "ಮೂಲ" ಮುಂದುವರೆದು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ,(ಜೇಮ್ಸ್ ಕೋರಮ್‌ರ ದ ರೂಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್: Hans von Seeckt and German Military Reform  ನಂತಹ)[೧೭]

ಜರ್ಮನಿಯ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಕರ್ಲ್-ಹೇನ್ಜ್ -ಪ್ರೈಸರ್ ಇವನ, ದ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಲೆಜೆಂಡ್ ‌ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ, ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಒಲವು " ಜಾಗತಿನಾದ್ಯಂತದ ಭ್ರಾಂತಿಯಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.[೫೯] ಪ್ರೈಸರ್,ಓವರಿ,ಕೂಪರ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಅಭಿಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ಸಮ್ಮತಿಸಿ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಸಿದ್ಧಾಂತವಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುತ್ತಾನೆ, ೧೯೧೪ರಲ್ಲಿ ಸ್ಲಿಫನ್ ಪ್ಲ್ಯಾನ್ ವಿಫಲವಾದ ನಂತರ,ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಯುದ್ಧನೀತಿ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತರಬಾರದು ಎಂದು ವಾದ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಇದರ್ಥ ಮೊದಲೇ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಆಕ್ರಮಣ ನಡೆಸುವುದು ತೀವ್ರವಾದ ಆಘಾತ ತರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದಾಗಿದೆ. ಒಕೆಡಬ್ಲ್ಯೂ ಇವರ ಹಿಂದಿನವರು ಮಾಡಿದಂತೆ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಯುದ್ಧದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸರ್ವಶಾಕ್ತಿ ಬಳಸಿ ಧೀರ್ಘ ಕಾಲದ ತಿಕ್ಕಾಟ ನಡೆಸಲು ಯೋಜಿಸಿದ್ದರೆಂದು ಪ್ರೈಸರ್ ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ೧೯೪೦ರಲ್ಲಿ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಯೂರೋಪ್ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ನಡೆಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ತುಂಬಾ ಆತುರವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಇದರಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಯುದ್ಧವು ತುಂಬಾ ಹಳೆಯದಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಜರ್ಮನಿಯ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ನಂಬಿದ್ದರು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಜರ್ಮನಿ ಬಾಲ್ಕನ್ ಕ್ಯಾಂಪೆನ್ ಮತ್ತು ಆಪರೇಶನ್ ಬಾರ್ಬರೊಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಕ್ರಮದ ಸಾಧ್ಯತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತೆ ಮರಳಿ ವಿಚಾರ ಮಾಡಿದರು.[೬೦]

ಸಿದ್ಧಾಂತ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕೆಲವು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯಗಳ ಸ್ಥಾನವು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯನ್ನು ಮಿಥ್ಯ ಎಂಬುದಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತವೆ. ಮೂರನೆಯ ಜರ್ಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ವು ತನ್ನ ಪೂರ್ತಿ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಒಂದು ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು ಎಂಬುದು ಇದರ ಅರ್ಥವಾಗಿದೆ.

ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಶಿಮೊನ್ ನಾವೆಹ್ ಮತ್ತು ರಿಚರ್ಡ್ ಒವೆರಿ ಇವರುಗಳು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯು ಒಂದು ಮಿಲಿಟರಿ ಸೂತ್ರ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.[೬೧] ನಾವೇಹ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, "ವಾಸ್ತವಿಕವಾದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ನಡೆಸುವಿಕೆಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನಗ್ರಹಣ ಮೂಲವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬಲ್ಲ ಒಂದು ಸುಸಂಬದ್ಧವಾದ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಮಿಂಚುದಾಳಿ ವಿಷಯದ ಗಮನಾರ್ಹ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ".[೬೨] ನಾವೇಹ್‌ನು ಇದನ್ನು ಕೊನೆಯ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವ, ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕ ಅಪಾಯಗಳಿಗೆ "ತತ್‌ಪೂರ್ತ ಪರಿಹಾರ" ಎಂಬುದಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಿದ್ದಾನೆ.[೬೩]

ರಿಚರ್ಡ್ ಒವೆರಿಯೂ ಕೂಡ ಹಿಟ್ಲರ್ ಮತ್ತು ನಾಜಿ ಪ್ರಭುತ್ವಗಳು ಎಲ್ಲ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಕೂಡ ಮಿಂಚುದಾಳಿಯನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾ ಇದನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದನು. ಜರ್ಮನ್ ದೇಶವು ತನ್ನ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸಣ್ಣ ಶಿಬಿರಗಳ ಒಂದು ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂದಿನ ಭವಿಷ್ಯತ್ತಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಸುವುದಕ್ಕೆ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಸರಳೀಕರಿಸುವುದು ತಪ್ಪು ನಿರ್ಣಯವಾಗುತ್ತದೆ.[೬೪] ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಹಿಟ್ಲರ್‌ನು ೧೯೩೯ ರ ನಂತರದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನಿರ್ಬಂಧಿತ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಮೂರನೆಯ ಜರ್ಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ದ ವಿದೇಶಿ ರಾಜನೀತಿಯು ನಾಜಿ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಅದು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ತಯಾರಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆಯೇ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಬಲವಂತಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[೬೫] ೧೯೩೦ ರ ದಶಕದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಮತ್ತು ವೆಹ್ರಾಮಶ್ಟ್‌ನ ಯೋಜನಾ ನಡುವಳಿಕೆಗಳು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ವಿರುದ್ಧವಾದ ವಿಧಾನದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ.[೬೬]

ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜೆ. ಪಿ ಹ್ಯಾರಿಸ್‌ನು ಜರ್ಮನ್ನರು ಯಾವತ್ತಿಗೂ ಕೂಡ ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಎಂಬ ಶಬ್ದದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸಿದನು. ಇದು ಯಾವ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಜರ್ಮನಿಯ ಮಿಲಿಟರಿ ವಿಭಾಗ ಕೈಪಿಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಗಲಿ ಅಥವಾ ವಾಯು ದಳದಲ್ಲಾಗಲಿ ಬಳಸಲ್ಪಡಲಿಲ್ಲ. ಇದು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಟೈಮ್ಸ್ ದಿನ ಪತ್ರಿಕೆಯ ವರದಿಗಾರನ ಮೂಲಕ ಬಳಕೆಗೆ ಬಂದಿತು. ಜರ್ಮನಿಯ ಮಿಲಿಟರಿ ಆಲೋಚನೆಯು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಮನಃಸ್ಥತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಹ್ಯಾರಿಸ್‌ನೂ ಕೂಡ ತಿರಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾನೆ.[೬೭]

ಅವನ ಪುಸ್ತಕ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಲೆಜೆಂಡ್‌ ನಲ್ಲಿ, ಜರ್ಮನಿಯ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಕಾರ್ಲ್-ಹೈಂಜ್ ಫ್ರೀಸರ್‌ನೂ ಕೂಡ ಆಡಮ್ ತೂಜ್ (ತನ್ನ ಕೆಲಸ ದ ವೇಜಸ್ ಆಫ್ ಡಿಸ್ಟ್ರಕ್ಷನ್: ದ ಮೇಕಿಂಗ್ ಅಂಡ್ ಬ್ರೆಕಿಂಗ್ ಆಫ್ ನಾಜಿ ಇಕಾನಮಿ (ನಾಶಮಾಡುವಿಕೆಯ ದಿನಗೂಲಿಗಳು: ನಾಜಿ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ನಾಶಗೊಳಿಸುವಿಕೆ)),[೬೮] ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯ ಮಿಥ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಓವೆರಿಯ ಮತ್ತು ನಾವೇಹ್‌ನ ಅನಿಸಿಕೆಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ.[೬೯] ಅದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಜರ್ಮನ್ ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರ ಉಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನ್ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಸದಸ್ಯರುಗಳು ಜರ್ಮನಿಯು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಸನ್ನದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಫ್ರೀಸರ್‌ನು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.

ಆರ್ಥಿಕತೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜರ್ಮನಿಯ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಉದ್ದಿಮೆಯು ೧೯೪೪ ರವರೆಗೆ ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ೧೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಇತಿಹಾಸಕಾರರಿಗೆ, ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಅಲನ್ ಮಿಲ್‌ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಜರ್ಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಒಂದು ದೀರ್ಘ ಅವಧಿಯ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಹೋರಾಡುವಷ್ಟು ಶಕ್ತವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಮಿಲ್‌ವರ್ಡ್‌ನು ವಾದಿಸಿದನು, ಆದ್ದರಿಂದ ಜರ್ಮನಿಯು ತ್ವರಿತವಾದ ಜಯಗಳ ಒಂದು ಸರಣಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಆಳದಲ್ಲಿ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಸನ್ನದ್ಧಗೊಳಿಸುವುದರಿಂದ ವಿಮುಖವಾಗಿ, ವಿಶಾಲ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಸನ್ನದ್ಧಗೊಳಿಸಿತು. ಮಿಲ್‌ವರ್ಡ್‌ನು ಒಂದು ಪೂರ್ತಿ ಯುದ್ಧದ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಶಾಂತಿಕಾಲದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಳ ನಡುವೆ ಸ್ಥಾಪಿತವಾದ ಒಂದು ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಆರೋಪಣೆ ಮಾಡಿದನು.[೧೭][೭೦][೭೧] ಯುದ್ಧಸ್ಥಿತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಜನರಿಗೆ ಒಂದು ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಜೀವನವನ್ನು ಆನಂದಿಸುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡುವುದು ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು.[೭೧]

ಒವೆರಿಯು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯನ್ನು ಒಂದು "ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕ್ಲಿಷ್ಟಕರವಾದ ಯುದ್ಧತಂತ್ರವಾಗಿ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡ ಒಂದು ಸುಸಂಗತವಾದ ಮಿಲಿಟರಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ವಿಷಯ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.[೭೨] ಮಿಲ್‌ವರ್ಡ್‌ನ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನಿಯ ಯೋಜನಾಕಾರರ ಉದ್ದೆಶಗಳಿಗೆ ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿತ್ತು. ೧೯೧೪ ರ ಯುದ್ಧದ ಘೋರ ಕಲ್ಪನೆಯ ಭಯವು ಒಂದು ಅಲ್ಪಕಾಲಿಕ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ವಿಶಾಲದಲ್ಲಿ ಶಾಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಸನ್ನದ್ಧಗೊಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಒಂದು ದೀರ್ಘ ಯುದ್ಧವಾಗಬಹುದೆಂಬ ಸನ್ನಿವೆಶಕ್ಕೆ ಆಳವಾಗಿ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಸನ್ನದ್ಧಗೊಳಿಸುವುದು ಇವುಗಳ ನಡುವಣ ಉದ್ದೇಶಗಳ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತತೆಗಳು ವಿಜಯೋತ್ಸಾಹವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದವು. ಜರ್ಮನ್ನರು ಮೊದಲ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ತಪ್ಪುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕೇವಲ ಅಲ್ಪಕಾಲಿಕ ಯುದ್ಧಕ್ಕಾಗಿ ಸನ್ನದ್ಧಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪೂರ್ವಾಭಿಮುಖ ಸಂಗತಿಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಣ ಮಾಡಿದರು. ಹಿಟ್ಲರ್‌ನು ಕೇವಲ ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ ಘಟನೆಗಳ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನಿಡುವುದಕ್ಕೆ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದುದು "ಅಪರಾಧಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ" ಸಂಗತಿಯಾಗಿತ್ತು, ಮತ್ತು "ನಾವುಗಳು ಒಂದು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ ಆಕ್ರಮಣದ ಜೊತೆಗೆ ಒಂದು ದೀರ್ಘ ಅವಧಿಯ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಸನ್ನದ್ಧರಾಗಿರಬೇಕು" ಎಂಬ ಪ್ರಕಟನೆಯೂ ಕೂಡ ಅಪರಾಧದ ಛಾಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.[೭೩]


೧೯೩೯–೪೦ ರ ಚಳಿಗಾಲದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನು ಎಷ್ಟು ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟು ಕುಶಲ ಕೆಲಸಗಾರರನ್ನು ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ (ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿಗಳಲ್ಲಿ) ವಾಪಸು ಕಳಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಸೈನ್ಯದ ಜನಬಲಗಳ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಿದನು. ಯುದ್ಧವು ಒಂದು ತ್ವರಿತ-ನಿರ್ಣಯದ "ಸಶಸ್ತ್ರ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ" ಅಲ್ಲದೇ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಅಂಶವು ಬಹಿರಂಗಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[೭೩]

೧೯೩೦ ರ ದಶಕದುದ್ದಕ್ಕೂ ಹಿಟ್ಲರ್‌ನು ನಿರ್ಬಂಧಿತ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡದ ಪುನರ್‌ಶಸ್ತ್ರ ಸನ್ನದ್ಧ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಆದೇಶವನ್ನು ನೀಡಿದನು.[೭೪] ನವೆಂಬರ್ ೧೯೩೭ ರಲ್ಲಿ ಹಿಟ್ಲರ್‌ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಸನ್ನದ್ಧಗೊಳಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳು ೧೯೪೩–೪೫ ರ ವೇಳೆಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದನು.[೭೫] ಕ್ರೀಗ್ಸ್‌ಮರಿನ್‌ ನ ಪುನ‌ರ್‌ಶಸ್ತ್ರೀಕರಣವು ೧೯೪೯ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿತ್ತು, ಲಫ್ಟ್‌ವ್ಯಾಫ್ ಪುನ‌ರ್‌ಶಸ್ತ್ರೀಕರಣ ಯೋಜನೆಯು ಅತ್ಯಂತ ಭಾರಿಯಾದ ಬಾಂಬ್ ಹಾಕುವ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ ಬಾಂಬ್ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸೈನ್ಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ ಮುಗಿಯಬೇಕಾಗಿತ್ತು.[೭೬] ಚಾಲನಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸೈನ್ಯಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ರೈಲ್ವೇ ಸಂಪರ್ಕಗಳ ಒಂದು ಪೂರ್ತಿಯಾದ ಚಾಲನೆಯು ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ೧೯೪೩ ಮತ್ತು ೧೯೪೪ ರವರೆಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿರಲಿಲ್ಲ.[೭೬] ಹಿಟ್ಲರ್‌ನು ಈ ಯೋಜನೆಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುವವರೆಗೆ ಯುದ್ಧವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವ ಆಲೋಚನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ೧೯೩೯ ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿನ ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ತಪ್ಪುನಿರ್ಣಯಗಳು ಅವನು ಪುನರ್‌ಶಸ್ತ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧನಾಗಬೇಕಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಬಲವಂತ ಪಡಿಸಿತು.[೭೫]

ಯುದ್ಧದ ನಂತರ, ಜರ್ಮನಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ಶಸ್ತ್ರೀಕರಣಗಳ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು, ನಾಗರೀಕ ಸಂಬಂಧಿತ ಉದ್ದಿಮೆಗಳಿಂದ ಮಿಲಿಟರಿ ಉದ್ದಿಮೆಗಳಿಗೆ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಿದ ಕಾರಣದಿಂದಲ್ಲದೇ, ಆದರೆ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಗೆ ತರುವ ಮೂಲಕ ಇದು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಅಲ್ಬರ್ಟ್ ಸ್ಪೀರ್‌ನು ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸಿದನು.[೭೭] ೧೯೩೯ ರ ವೇಳೆಗೆ ರಿಚರ್ಡ್ ಒವೆರಿಯು ಸುಮಾರು ೨೩ ಪ್ರತಿಶತ ಜರ್ಮನಿಯ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು ಮಿಲಿಟರಿಗೆ ಸಬಂಧಿಸಿದವಾಗಿದ್ದವು ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದನು. ೧೯೩೭-೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹೂಡಿಕೆ ಬಂಡವಾಳದ ೭೦ ಪ್ರತಿಶತವು ರಬ್ಬರ್, ಸಂಶ್ಲೇಶಿತ ಇಂಧನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ವಿಮಾನಗಳು ಮತ್ತು ಹಡಗು ನಿರ್ಮಾಣ ಉದ್ದಿಮೆಗಳಿಗೆ ರವಾನೆಯಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷ ಯೋಜನೆಯ ಸಂಗತಿಯು ಒಂದು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಯುದ್ಧಕ್ಕಾಗಿ ಜರ್ಮನಿಯನ್ನು ಶಸ್ತ್ರೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಯೋಜನೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಹರ್ಮನ್ ಗೋರಿಂಗ್‌ನು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಹೇಳಿದನು. ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರ ಜೊತೆಗಿನ ಅಡಾಲ್ಫ್ ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಹೊಂದಿಕೆಯ ವ್ಯವಹಾರವು, ಅವನ ಉದ್ದೇಶವು ಮಧ್ಯ ಯುರೋಪ್‌ನ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಮೂರನೆಯ ಜರ್ಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಕ್ಕೆ ರವಾನೆಯಾಗಲ್ಪಟ್ಟ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ೧೯೪೩-೧೯೪೫ ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಮಾಡುವುದಾಗಿತ್ತು ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನೂ ಕೂಡ ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ.[೭೮]

೧೯೩೦ ರ ದಶಕದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಜೀವನ ಮಟ್ಟಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ೧೯೨೮ ರಲ್ಲಿ ೭೧ ಪ್ರತಿಶತ ಇದ್ದ ಗ್ರಾಹಕ ವಸ್ತುಗಳ ಬಳಕೆಯು ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ೫೯ ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕೆ ಇಳಿಯಿತು.[೭೯] ಯುದ್ಧದ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ ಸನ್ನದ್ಧಗೊಂಡ ಸೈನ್ಯಗಳ ಬೇಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಮಿಲಿಟರಿ-ಅಲ್ಲದ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪೂರೈಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಕಡಿಮೆಯಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಸಪ್ಟೆಂಬರ್ ೯ ರಂದು ಜರ್ಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ರಕ್ಷಣಾ ಮಂಡಳಿ ಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಗೋರಿಂಗ್‌ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಜೀವಿಸುತ್ತಿರುವ ಮತ್ತು ಹೋರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಬಲಗಳ ಪೂರ್ಣ "ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ" ಕರೆಕೊಟ್ಟನು.[೮೦] ಒವೆರಿಯು ಇದನ್ನು "ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು" ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದರ ಬಗೆಗಿನ ಒಂದು ಸಾಕ್ಷ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ.[೮೧]

ಆಡಮ್ ತೂಜ್‌ನು ಒವೆರಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಜರ್ಮನಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಒಂದು ದೀರ್ಘ ಅವಧಿಯ ಯುದ್ಧಕ್ಕಾಗಿ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ತೂಜ್‌ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿರುವ ಖರ್ಚು ತೀವ್ರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ತೀವ್ರವಾದ ಪ್ರಯಾಸಕ್ಕೆ ಈಡುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಜರ್ಮನಿಯ ಮುಂದಾಳತ್ವಗಳು ನಾಗರಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ವಸ್ತುಗಳ ಬಳಕೆಗಳನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಆದರೆ ಅದಕ್ಕಿಂತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಂದು ಪೂರ್ಣಪ್ರಮಾಣದ ಯುದ್ಧಕ್ಕಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಸನ್ನದ್ಧಗೊಳಿಸುವುದು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರವಾದ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.[೮೨] ಒಮ್ಮೆ ಯುದ್ಧವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲ್ಪಟರೆ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನು ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರಿಗೆ ಜಾಗರೂಕತೆಗಳನ್ನು ಪರಿತ್ಯಜಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧದ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ದೊರಕುವ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ವ್ಯಯಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರೇಪಣೆಯನ್ನು ನೀಡಿದನು. ವಿಸ್ತರಣಾ ಯೋಜನೆಗಳು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡವು.[೮೩] ಯುದ್ಧಕ್ಕೂ-ಮುಂಚಿನ ಅವಧಿಗಳಲ್ಲಿ ತೂಜ್‌ನು ಪೋಷಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಶಸ್ತ್ರೀಕರಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ತೋರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಯುದ್ಧತಂತ್ರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ.[೮೪]


ಹಿಯರ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹಿಯರ್ (ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯ) ಇದು ಯುದ್ಧದ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ತನ್ನಷ್ಟಕ್ಕೇ ತಾನೇ ಮಿಂಚುದಾಳಿಗೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಒಂದು ವಾದವಿದೆ. ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ವಿಧಾನವು ಒಂದು ಪ್ರಬುದ್ಧ, ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ೧೯೩೯–೪೦ ರಲ್ಲಿ, ಸೈನ್ಯದ ಸೈನಿಕರ ೪೫ ಪ್ರತಿಶತವು ೪೦ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು, ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಸೈನಿಕರುಗಳ ೫೦ ಪ್ರತಿಶತ ಸೈನಿಕರುಗಳ ಕೇವಲ ಕೆಲವು ವಾರಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದವರಾಗಿದ್ದರು.[೭೬] ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಬರಹಗಳು ಸೂಚಿಸುವುದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯವು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಚಾಲನೆಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರಲಿಲ್ಲ. ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯವು ಫ್ರೆಂಚ್ ಸೈನ್ಯದ ೩೦೦,೦೦೦ ಗಾಡಿಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿ ನೋಡಿದಾಗ ಕೇವಲ ೧೨೦,೦೦೦ ಗಾಡಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಶೇಖರಣೆ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಬ್ರಿಟಿಷ ಸೈನ್ಯವೂ ಕೂಡ ಚಾಲನೆಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಬಲಗಳ ಒಂದು "ಅಪೇಕ್ಷಣೀಯ" ಸಂಭವನೀಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.[೭೬] ಆದ್ದರಿಂದ, "ಜರ್ಮನಿಯ ’ಮಿಂಚುದಾಳಿ’ ಸೈನ್ಯದ ಒಂದು ಚಿತ್ರಣವು ಆಚರಣೆಯ ಕಲ್ಪನೆಯ ಒಂದು ಕಲ್ಪಿತ ಹೇಳಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು".[೭೬] ಮೊದಲನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯವು ಸೈನಿಕ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಕುದುರೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ೧.೪ ಮಿಲಿಯನ್, ೧೯೩೯–೪೫ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಅದು ೨.೭ ಮಿಲಿಯನ್ ಕುದುರೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು. ಅದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸೈನ್ಯದ ಕೇವಲ ೧೦ ಪ್ರತಿಶತವು ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ ಚಾಲನಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[೭೬]

೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ ದೊರಕುತ್ತಿದ್ದ ಜರ್ಮನ್ ವಿಭಾಗಗಳ ಅರ್ಧಭಾಗವು ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದವು,[೭೬] ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಮತ್ತು ಫ್ರೆಂಚ್ ಸೈನ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಶಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ, ಹಾಗೆಯೇ ೧೯೧೪ ರ ಜರ್ಮನ್ ಸೈನ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಶಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ ಸಜ್ಜುಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು.[೮೫] ೧೯೪೦ ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ, ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯವು ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸಜ್ಜುಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ಸಣ್ಣ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸೈನ್ಯ ಮತ್ತು "ಪ್ರಮುಖ ವಿಭಾಗಗಳು ಹಲವಾರು ದ್ವಿತೀಯಕ ಮತ್ತು ಮೂರನೆಯ ದರ್ಜೆಯ ವಿಭಾಗಗಳಿಂದ ಪ್ರತಿತೂಲನ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟವು".[೮೫] ಕೆಲವು ಚಾಲನಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ವಿಭಾಗಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಜರ್ಮನಿಯ ತೊಂಭತ್ತು ಪ್ರತಿಶತವು ಒಂದು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಸೈನ್ಯವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.[೮೫][೮೬]

ಲುಫ್ಟ್‌ವಾಫ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜೇಮ್ಸ್ ಕೋರಮ್‌ನು ಲುಫ್ಟ್‌ವಾಫ್ ಮತ್ತು ಇದರ ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ಒಂದು ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಮಿಥ್ಯವೆಂದರೆ ಇದು ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಬಾಂಬಿಂಗ್‌ನ ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬುದು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕರು ಮನೋಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಮುರಿಯುವುದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ಶತ್ರುವನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ನಡೆಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ನಡೆಸಿದ್ದರು.[೮೭] ೧೯೩೭ ರಲ್ಲಿ ಗ್ವೆರ್ನಿಕಾದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯ ನಂತರ ಮತ್ತು ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ ರೊಟರ್ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯ ನಂತರ, ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯು ಲುಫ್ಟ್‌ವಾಫ್ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಯಿತು. ಆಂತರಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಲುಫ್ಟ್‌ವಾಫ್ ಮುಖಂಡತ್ವವು ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯ ಸಂಗತಿಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು, ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಬಂಧಕ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯ ಬೆಂಬಲಕ್ಕಾಗಿ ವಾಯು ಸೇನೆಗಳು ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು.[೮೭]

The vital industries and transportation centers that would be targeted for shutdown were valid military targets. Civilians were not to be targeted directly, but the breakdown of production would affect their morale and will to fight. German legal scholars of the 1930s carefully worked out guidelines for what type of bombing was permissible under international law. While direct attacks against civilians were ruled out as "terror bombing", the concept of the attacking the vital war industries- and probable heavy civilian casualties and breakdown of civilian morale-was ruled as acceptable.[೮೮]

ಕೋರಮ್ ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ; ಜನರಲ್ ವಾಲ್ತರ್ ವೆವರ್‌ನು ದ ಕಂಡಕ್ಟ್ ಆಫ್ ದ ಏರಿಯಲ್ ವಾರ್ (ವಾತಾವರಣದ ಯುದ್ಧದ ನಡುವಳಿಕೆಗಳು) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿದನು. ಲುಫ್ಟ್‌ವಾಫ್ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ಈ ದಾಖಲೆಯು ಗ್ವಿಲಿಯೋ ಡೊಹೆಟ್‌ನ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು. ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯು "ಪ್ರತಿ-ಉತ್ಪನ್ನಕಾರಕತೆ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಭಾವಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಶಸ್ತ್ರುಗಳನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಅವರನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ಬದಲಾಗಿ ಅವರ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು.[೮೯] ಅಂತಹ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯ ಶಿಬಿರಗಳು ಲುಫ್ಟ್‌ವಾಫ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಂದ ಒಂದು ಮಾರ್ಗಾಂತಹರಣ ಎಂಬುದಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು; ಶಸ್ತ್ರು ಸೈನ್ಯ ಬಲಗಳ ನಾಶಮಾಡುವಿಕೆ.[೯೦] ಗ್ವೆರ್ನಿಕಾ, ರೋಟ್ಟೆರ್ಡಮ್ ಮತ್ತು ವಾರ್ಸೋದ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳು ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಯುದ್ಧತಂತ್ರದ ಮಿಷನ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದವು.[೧೧]

ಗೊಯೆರಿಂಗ್‌ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲುಫ್ಟ್‌ವಾಫ್ ಮುಖಂಡರುಗಳು ಸಮಾನ್ಯ ಸಿಬ್ಬ್ಂದಿಗಳ ಮೂಲಕ ಬ್ರಿಟೇನ್ನ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನಂಬಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯು ಅವರ ವಾಯು ಸೇನೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಒಂದು ಪತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದಕ್ಕೆ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟಾಗ, ಲುಫ್ಟ್‌ವಾಫ್ ಮುಂದಿನ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಜಯಗಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು:

Nearly all lectures concerned the strategic uses of airpower; virtually none discussed tactical co-operation with the Army. Similarly in the military journals, emphasis centred on ’strategic’ bombing. The prestigious Militärwissenschaftliche Rundeschau, the War Ministry’s journal, which was founded in 1936, published a number of theoretical pieces on future developments in air warfare. Nearly all discussed the use of strategic airpower, some emphasising that aspect of air warfare to the exclusion of others. One author commented that European military powers were increasingly making the bomber force the heart of their airpower. The manoeuvrability and technical capability of the next generation of bombers would be ’as unstoppable as the flight of a shell.[೯೧]

ಲುಫ್ಟ್‌ವಾಫ್ ಇದು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ-ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಒಂದು ವಾಯು ಸೇನೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಆದರೆ ಇದು ಜರ್ಮನಿಯ ವಾಯು ಸೇನೆಯು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಮತ್ತು ಏಕೈಕವಾಗಿ ’ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ’ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ರುಜುವಾತುಪಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಜರ್ಮನಿಯ ವಿಮಾನ ಉದ್ದಿಮೆಯು ಒಂದು ದೀರ್ಘ-ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯ ವಿಮಾನಶ್ರೇಣಿಗಳನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ತಯಾರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಅನುಭವದ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಇದು ಸಂಭವಿಸಿತು, ಮತ್ತು ಹಿಟ್ಲರ್‌ನು ಸಂಖ್ಯಾತ್ಮಕವಾಗಿ ದೊಡ್ಡಪ್ರಮಾಣದ ಸೈನ್ಯದ ತುಂಬಾ ತ್ವರಿತವಾದ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿರುವ ಕಾರಣದಿಂದಲೂ ಇದು ಸಂಭವಿಸಿತು. ಯುರೋಪ್‌ನ ಕೇಂದ್ರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಸ್ಥಾನಮಾನವು ಒಂದು ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ "ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ" ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಯೋಗ್ಯವಾಗುವ ಬಾಂಬ್ ಹಾಕುವ ಯಂತ್ರಗಳ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಬಹುದಾದ ಯುದ್ಧದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಅವಶ್ಯಕವಾಗುವಂತಹ ಬಾಂಬ್ ಹಾಕುವ ಯಂತ್ರಗಳ ನಡುವಣ ಒಂದು ನಿಖರವಾದ ಭಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಮಾಡುವುದರ ಅವಶ್ಯಕತೆಯನ್ನು ನಿವಾರಣೆ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿಯೂ ಗಣನೀಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತದೆ.[೯೨]

ಜೆ.ಎಫ್.ಸಿ. ಫುಲ್ಲರ್ ಮತ್ತು ಬಿ.ಎಚ್. ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬ್ರಿಟಿಷ್ ತಾತ್ವಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಿಗಳಾದ ಜೆ.ಎಫ್.ಸಿ. ಫುಲ್ಲರ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಬಿ.ಎಚ್. ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್ ಇವರುಗಳು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯು ಒಂದು ವ್ಯತಿರಿಕ್ತತೆಯ ಒಂದು ವಿಷಯವಾಗಿದ್ದರೂ ಕೂಡ ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಜೊತೆ ಸಹಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್‌ನು ತನ್ನ ಯೋಜನೆಗಳು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಎಂದು ಕಂಡುಬರುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ತತ್ವಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಸತ್ಯಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ದೋಷಪೂರಿತವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದನು ಎಂದು ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸಿದರು.[೯೩] ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್‌ನು ತನ್ನ ಸ್ವಂತದ ಗ್ರಹಿಕೆಗಳನ್ನು ಜನರ ಮೇಲೆ ವಿಧಿಸಿದನು, ಘಟನೆಯ ನಂತರ, ವೆಹ್ರಾಮಶ್ಟ್‌ ನಿಂದ ಪ್ರಯೋಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಚಲಿಸುವ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಯುದ್ಧಗಳು ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವದ ಒಂದು ಫಲಿತಾಂಶ ಎಂಬ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿದನು.[೯೩] ಮಿಂಚುದಾಳಿಯು ತನ್ನಷ್ಟಕ್ಕೇ ತಾನೇ ಒಂದು ಅಧಿಕೃತ ಸೂತ್ರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಇದು ಅಂತಹ ಒಂದು ಸೂತ್ರವಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ ಎಂಬ ನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಬಂದರು:

ಇದು ಒಂದು ಸೂತ್ರದ ಅಥವಾ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಮಿಂಚುದಾಳಿಯು ವಿನ್ಯಾಸದ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಯಶಸ್ಸಿನ ಮೂಲಕ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಒಂದು ಆಕಸ್ಮಿಕ ಆಘಾತ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಗುರಿನೋಟದ ಸಲಕರಣೆಯಲ್ಲಿ-ಮತ್ತು ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್‌ನ ಕೆಲವು ಸಹಾಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ-ಈ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ರಭಸತೆಯು ಇದು ಯಾವತ್ತಿಗೂ ಇರದಿದ್ದ ಶೋಹಣೆಯ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಒಳಗಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿತು: ಒಂದು ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕ ವಿನ್ಯಾಸ.[೯೪][೯೫]

"ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯದ ಮೂಲಕ, ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್‌ನು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವಿಕೆಯ ವಾಸ್ತವಿಕವಾದ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿದನು ಮತ್ತು ಅವನು ಅದರ ಮೂಲಗಳನ್ನು ನಾಶಗೊಳಿಸಿದನು. ಅವನು ತನ್ನ ಒಂದು ಆಡಂಬರದ ವಿಷಯದ ಸಿದ್ಧಾಂತೀಕರಣವಾಗಿಸಿದ ಆದರ್ಶೀಕರಣದ ಮೂಲಕ ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಮಿಥ್ಯವನ್ನು ಪುನಃಚಾಲನೆಗೆ ತಂದನು".[೯೬] ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ವಿಷಯದ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಮೇಲಿನ ಮೊಬೈಲ್ ಯುದ್ಧಗಳ ಬಗೆಗಿನ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಪರಿಗ್ರಹಿಕೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ವನಿರ್ದೇಶನಕ್ಕೆ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ಅದನ್ನು ವಿಧಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ, ಅವನು "ಸ್ಫಷ್ಟಪಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ೪೦ ವರ್ಷಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಒಂದು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದನು."[೯೬] ೧೯೫೦ ರ ದಶಕದ ಮೊದಲಿನ ವರ್ಷಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಗಳು ಮಿಂಚುದಾಳಿಯನ್ನು ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಿಲಿಟರಿ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿತು, ಅದು ಲೆಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಹೈಂಜ್ ಗುಡೆರಿಯನ್‌ನ ಗುರುತುಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಲೆಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್‌ನ ತಂತ್ರಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸದ ಏಕಪಕ್ಷೀಯ ವರದಿಗಳು ಜರ್ಮನಿಯ ಜನರಲ್‌ಗಳಾದ ಎರಿಕ್ ವೋನ್ ಮ್ಯಾನ್‌ಸ್ಟೈನ್ ಮತ್ತು ಹೈಂಜ್ ಗುಡೆರಿಯನ್ ಇವರುಗಳಿಗೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಎರ್ವಿನ್ ರೊಮ್ಮೆಲ್ ಇವರುಗಳಿಗೆ ಬರೆದ ಅವನ ಪತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್‌ನು ಗುಡೆರಿಯನ್‌ಗೆ ಬರೆದ ಪತ್ರಗಳಲ್ಲಿ, "ಎರಡನೆಯದರ ಮೇಲೆ ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಬಗೆಗಿನ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಅವಲೋಕನವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಮೂಲ ಸೂತ್ರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕೆಂದು ಅವನನ್ನು ಬಲವಂತ ಪಡಿಸಿದನು".[೯೭][೯೮] ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಕೆನ್ನೆಥ್ ಮ್ಯಾಕ್ಸೇಯು ಜನರಲ್‌ನ ಪತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್‌ನು ಗುಡೆರಿಯನ್‌ಗೆ ಬರೆದ ಮೂಲ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಕಂಡನು, ಅದರಲ್ಲಿ ಹಾರ್ಟ್‌ನು ತನ್ನ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ಯುದ್ದಗಳ ಯೋಜನೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ "ಅವನನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸಿದರ" ಕೀರ್ತಿಯನ್ನು ಕೊಡುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಗುಡೆರಿಯನ್‌ಗೆ ಬರೆದ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಕಂಡನು. ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್‌ನು ಈ ಬಗ್ಗೆ ೧೯೬೮ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಗುಡೆರಿಯನ್ ನೆನಪುಗಳ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನ್ ಆವೃತ್ತಿಗಳ ನಡುವಣ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, "ಅವನು ಒಂದು ಅನುಕೂಲಕರವಾದ ಅಸಹಾಯಕವಾದ ಆದರೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಸತ್ಯವಾದ ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರವನ್ನು ನೀಡಿದನು. ('ನನ್ನ ಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಗುಡೆರಿಯನ್ ಜೊತೆಗೆ ಪತ್ರವ್ಯವಹಾರ ನಡೆಸಿದ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಸಂಗತಿಗಳಿಲ್ಲ...ನಾನು ಅವನಿಗೆ ಧನ್ಯವಾದಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿದ ಪತ್ರದ ಹೊರತಾಗಿ...ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಅವನು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪರಿಚ್ಛೇದಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ'.)".[೯೯]

I ನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಫುಲ್ಲರ್‌ನು ಹೊಸದಾಗಿ-ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಿದ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಒಬ್ಬ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಅವನು ನಂತರದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ, ಸ್ವತಂತ್ರ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಿದನು, ಅವುಗಳನ್ನು ಅವನು ಜರ್ಮನಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಂದ ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಎಂಬುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದನು. ಫುಲ್ಲರ್‌ನ ಯುದ್ಧ ಸಮಯದ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಯುದ್ಧ-ನಂತರದ ಬರಹಗಳು ಒಂದು ಸ್ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದವು, ಅಥವಾ ಅವನ ಓದುಗರ ಸಮುದಾಯವು ಕಡಿಮೆ ಇತ್ತು ಮತ್ತು ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯರ ಅನುಭವಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡವು ಎಂಬುದಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನಭಿನ್ನವಾಗಿ ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಅಪಜಯ ಹೊಂದಿದವರು ಎಂಬಂತೆ ತಮ್ಮ ಬಗೆಗಿನ ಜರ್ಮನ್ನರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳು ಒಂದು ಅವಲೋಕನ, ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವಿಕೆ, ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಅವರ ಸೈನ್ಯದ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ಕೈಪಿಡಿಗಳ ಪುನಃ ಬರೆಯುವಿಕೆ ಮುಂತಾದವುಗಳ ಮೂಲಕ ಮೇಲ್ದರ್ಜೆಯ ಮತ್ತು ಪರಿಣಿತ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. ಯುಕೆ ಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯು ತುಂಬಾ ಬಲಹೀನವಾಗಿತ್ತು.[೧೦೦]

ಫುಲ್ಲರ್ ಮತ್ತು ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೂಡ "ಹೊರಗಿನವರಾಗಿದ್ದರು": ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹಾರ್ಟ್‌ನು ತನ್ನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಒಬ್ಬ ಸಕ್ರಿಯ ಸೈನಿಕನಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಅಸಮರ್ಥನಾದನು, ಮತ್ತು ಫುಲ್ಲರ್‌ನ ಅಪಘರ್ಷಕ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವು ೧೯೩೩ ರಲ್ಲಿ ಅವನ ಸಮಯಕ್ಕೂ ಮುಂಚಿನ ನಿವೃತ್ತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೈನ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ವರ್ಗಶ್ರೇಣಿಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಬಂಧಿತವಾದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಯುದ್ಧ ಕಛೇರಿಯು ೧ ಮೇ ೧೯೨೭ ರಂದು ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು, ಸಜ್ಜುಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ಪದಾತಿ ಸೈನ್ಯಗಳು, ಸ್ವಯಂ ಪ್ರಚೋದಿತಗೊಂಡ ಫಿರಂಗಿಗಳು ಮತ್ತು ಚಾಲನಗೊಂಡ ಎಂಜಿನಿಯರ‍್ಗಳು ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಒಂದು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಬಲದ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ನೀಡಿತು, ಆದರೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆಗಳು ಈ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಚಾಲ್ತಿಗೆ ಬರುವುದನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಿದವು.

ಸಂಶೋಧನೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮಿಂಚುದಾಳಿಯು ಒಂದು ಹೊಸ ಸಂಗತಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ವಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಜರ್ಮನ್ನರು ೧೯೨೦ ರ ಮತ್ತು ೧೯೩೦ ರ ದಶಕದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಯುದ್ಧತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಲಿಲ್ಲ.[೧೦೧][೧೦೨] ಬದಲಾಗಿ ಚಳುವಳಿಗಳ ಯುದ್ಧದ ಬಗೆಗಿನ ಜರ್ಮನ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಸೈನ್ಯಗಳು ಪ್ರುಷಿಯಾ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಏಕೀಕರಣದ ಜರ್ಮನ್ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದವು.[೧೦೧] ಸ್ವೀಡಿಷ್ ರಾಜ ಗುಸ್ತ್ಯಾವ್ II ಅಡೋಲ್ಫಸ್ ಇವನು ೩೦ ವರ್ಷದ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತ್ವರಿತ ಚಳುವಳಿ, ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಬಲ ಮತ್ತು ಏಕೀಕರಣಗೊಂಡ ಮಿಲಿಟರಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಮೊದಲ ಜನರಲ್ ಆಗಿದ್ದನು. ಮೊದಲನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ವಿಮಾನಗಳ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಗೋಚರತೆಯು ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಮಿಲಿಟರಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕ್ರಾಂತಿಯಂತೆ (ಆರ್‌ಎಮ್‌ಎ) ಅಡ್ಡಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು, ಜರ್ಮನ್ ಸೈನಿಕ ಪಡೆಗೆ ಮೊಲ್‌ಟ್ಕೆ ದ ಎಲ್ಡರ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಚಳುವಳಿಗಳ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ವಾಪಾಸಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.[೧೦೧] ೧೯೩೯ - ಸಿಕ್ರಾ ೧೯೪೨ ರ "ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಶಿಬಿರಗಳು" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಘಟನೆಗಳು ಆ ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕ ಸಂಗತಿಯ ಒಳಗೆ ಅಡಕವಾಗಿದ್ದವು.[೧೦೧]

ಯುದ್ಧವು ಘೋಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯವು ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಇತರ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಯುದ್ಧದ ಅಮೂಲಾಗ್ರವಾದ ಹೊಸ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯದ ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕ ಆಲೋಚನೆಯು ಮೊದಲನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ನಂತರದಿಂದ, ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ೧೯ ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯ ನಂತರದಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗಲ್ಪಡಲಿಲ್ಲ, ಜೆ. ಪಿ. ಹ್ಯಾರಿಸ್ ಮತ್ತು ರೋಬರ್ಟ್ ಎಮ್. ಸಿಟಿನೊ ಇವರುಗಳು ಜರ್ಮನಿಯು ಯಾವಾಗಲೂ ಒಂದು ಅಲ್ಪ ಅವಧಿಯ, ನಿರ್ಣಯಾತ್ಮಕ ಶಿಬಿರಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಬೆಳಕಿಗೆ ತಂದರು. ಅವರು ಮೊದಲನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ-ಅವಧಿಯ ಜಯಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂಬ ವಿಷಯವು ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದಿತು. ಯುವುದು ಭಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತೆಂದರೆ, ಮೊದಲನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಎರಡನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ ಯಶಸ್ಸಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದು ವಿಭಿನ್ನವಾದ ಅಂಶವಾಗಿತ್ತು, ಅದು ಯಾಂತ್ರೀಕೃತ ವಿಭಾಗಗಳ ಒಂದು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು, ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ವಿಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಬಲಶಾಲಿಯಾಗಿರುವ ವಾಯು ಸೇನೆಯ ಬೆಂಬಲಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಸಹಾಯವನ್ನು ಮಾಡಿದವು.[೧೦೩]

ಗುಡೇರಿಯನ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಹೈಂಜ್ ಗುಡೇರಿಯನ್‍ನು ಮಿಲಿಟರಿ ಸಿದ್ಧಾಂತವನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿಗೆ ಪಾತ್ರನಾದನು. ಈ ಮಿಲಿಟರಿ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಮಿಂಚುದಾಳಿ ಎಂಬುದಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಟಿತು. ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಅವನದಾಗಿತ್ತು ಎಂಬ ಸಂಶಯವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಜರ್ಮನಿಯ ಮಿಲಿಟರಿ ಪುನರುತ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತ, ಹೈಂಜ್ ಗುಡೇರಿಯನ್‌ನು ಯಾಂತ್ರೀಕೃತ ಬಲಗಳ ಒಬ್ಬ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಯಾದ ಪ್ರತಿಪಾದಿಯಾಗಿ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದನು. ಸಾರಿಗೆ ಸಮೂಹಗಳ ಪರೀಕ್ಷಣಾಧಿಕಾರಿಯ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿ, ಗುಡೇರಿಯನ್ ಮತ್ತು ಅವನ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳು ಕಛೇರಿಯೊಳಗಿನ ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಪದಾತಿ ಸೈನ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಹತ್ವವನ್ನು ನೀಡುವ ಹಲವಾರು ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ ವಿರೋಧವಿತ್ತು ಅಥವಾ ಅವರು ಟ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಉಪಯೋಗಕರತೆಯ ಮೇಲೆ ಸಂಶವನ್ನು ಮಾಡಿದರು ಎಂಬುದಾಗಿ ಗುಡೇರಿಯನ್‌ನು ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದನು. ಅವರಲ್ಲಿ, ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಲುಡ್‌ವಿಗ್ ಬೆಕ್ (೧೯೩೫–೩೮) ಇವನು ಪ್ರಮುಖನಾಗಿದ್ದನು ಎಂದು ಗುಡೇರಿಯನ್ ಹೇಳಿದನು, ಲುಡ್‌ವಿಗ್ ಬೆಕ್‌ನು ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ಸೇನೆಗಳು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಆರೋಪವನ್ನು ಮಾಡಿದನು. ಈ ಹೇಳಿಕೆಯು ನಂತರದ ಇತಿಹಾಸಕಾರರಿಂದ ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಜೇಮ್ಸ್ ಕೋರಮ್ ಹೇಳಿದನು:

ಗುಡೇರಿಯನ್‌ನು ೧೯೩೫ ರಿಂದ ೧೯೩೮ ರವರೆಗೆ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿದ್ದ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಲುಡ್‌ವಿಗ್ ಬೆಕ್‌ನ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಲವಾದ ತಿರಸ್ಕಾರವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದನು, ಅವನನ್ನು ಗುಡೇರಿಯನ್‌ನು ಆಧುನಿಕ ಯಾಂತ್ತ್ರೀಕೃತ ಯುದ್ಧಗಳ ಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ವಿರೋಧಿ ಎಂದು ವರ್ಣನೆ ಮಾಡಿದನು: [ಕೋರಮ್‌ನು ಗುಡೇರಿಯನ್ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ] "ಅವನು [ಬೆಕ್] ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೋ ಅಲ್ಲೆಲ್ಲ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯವಾದ ಅಂಶವಾಗಿ ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿದ್ದಾನೆ... ಅವನ ಆಲೋಚನೆಯ [ಗ]ಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಯಾವುವೆಂದರೆ ಅವನ ಹೆಚ್ಚು-ಉತ್ತೇಜನಗೊಂಡ ಹೋರಾಟದ ವಿಧಾನ, ಅದನ್ನು ಅವನು ತಡಮಾಡುವ ರಕ್ಷಂಣೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆದನು". ಇದು ಒಂದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕವಾದ ಜನರಲ್‌ನ ಒಂದು ಮೂಲರೂಪದ ವಿಡಂಬನೆಯಾಗಿದೆ, ಅವನು ೧೯೩೩ ರಲ್ಲಿ ೩೦೦ ಸೈನಿಕರಿರುವ ಸೈನ್ಯದ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು (ಸೈನ್ಯದ ಮುಖಂಡತ್ವ) ನಿರ್ವಹಿಸಿದನು, II ನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಸೈನ್ಯದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ ಕೈಪಿಡಿ ಮತ್ತು ೧೯೩೫ ರಲ್ಲಿ ಯಾರ ನಿರ್ದೇಶನದಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಮೂರು ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ವಿಭಾಗಗಳು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದ್ದವೋ ಅವುಗಳು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ದದಾದ ಸೈನ್ಯವಾಗಿದ್ದವು.[೧೦೪]

ಗುಡೇರಿಯನ್‌ನ ಸ್ವಂತ ಪರಿಗಣನೆಯಿಂದ ಚಾಲ್ತಿಗೆ ಬಂದ ಇನ್ನೊಂದು ತಪ್ಪುಗ್ರಹಿಕೆಯೆಂದರೆ, ಅವನು ಜರ್ಮನಿಯ ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕ ವಿಧಾನಗಳ ಏಕೈಕ ನಿರ್ಮಾತ ಎಂಬ ತಪ್ಪುಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿತ್ತು. ೧೯೨೨ ಮತ್ತು ೧೯೨೮ ರ ನಡುವೆ ಗುಡೇರಿಯನ್‌ನು ಸರಿಸುಮಾರು ಒಂದು ಪುಟ ಅಥವಾ ಎರಡು ಪುಟಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಿಲಿಟರಿ ಚಳುವಳಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾದ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಬರೆದನು. ಗುಡೇರಿಯನ್‌ನ ಅಚ್‌ಟಂಗ್ ಪೆಂಜರ್! (೧೯೩೭) ಇದು ಇತರ ಸಿದ್ಧಾಂತಿಕರಾದ ಲುಡ್‌ವಿಗ್ ರಿಟ್ಟರ್ ವೋನ್ ಐಮಾನ್ಸ್‌ಬರ್ಗರ್ ಮೇಲೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿದವು, ಅವನ ಮಹತ್ವದ ಪುಸ್ತಕ ದ ಟ್ಯಾಂಕ್ ವಾರ್ (ಟ್ಯಾಂಕ್ ಯುದ್ಧ) (ದೆರ್ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ಫ್ವಾಗೆನ್‌ಕ್ರೀಗ್ ) (೧೯೩೪) ಇದು ಜರ್ಮನ್ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಮಾಣದ ಓದುಗರನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು.[೧೦೫] ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಸಿದ್ಧಾಂತಿಕವಾದಿ ಅರ್ನೆಸ್ಟ್ ವೊಲ್‌ಕೈಮ್ ಇವನೂ ಕೂಡ ಗುಡೇರಿಯನ್‌ನಿಂದ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟನು, ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಂಕ್ ಮೇಲೆ ಮಹತ್ತರವಾದ ಬರಹಗಳನ್ನು ಬರೆದನು ಮತ್ತು ಭುಜಗಳ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿದನು, ಮತ್ತು ಗುಡೇರಿಯನ್ ಮೂಲಕ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬರಲ್ಪಡಲಿಲ್ಲ.[೧೦೫]

ಗುಡೇರಿಯನ್‌ನ ಮುಖಂಡತ್ವವು ರೈಶ್ವೆರ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಅವನ ಬೆಂಬಲಿಗರ ಮೂಲಕ ಬೆಂಬಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಥಿಕವಾಗಲ್ಪಟಿತು, ಅದು ಸೈನ್ಯವನ್ನು ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾದ ಯುದ್ಧಗಳ ಚಳುವಳಿಗಳ ಮೂಲಕ ಒಂದು ದೊಡ್ದ ಮತ್ತು ದೊಡ್ದದಾದ ಹಂತಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿತು.

ಟ್ಯಾಂಕ್ ಇದು ಯುದ್ಧದ ಒಂದು ನಿರ್ಣಯಾತ್ಮಕ ಶಸ್ತ್ರ ಎಂಬುದಾಗಿ ಗುಡೇರಿಯನ್ ವಾದಿಸಿದನು. "ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಹೊಂದಿದರೆ, ನಂತರದಲ್ಲಿ ಜಯವು ಅದನ್ನು ಹಿಂಬಾಲಿಸುತ್ತದೆ", ಎಂದು ಅವನು ಬರೆದನು. ಟ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಯುದ್ಧಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ ಒಂದು ಲೇಖನದಲ್ಲಿ, ಅವನು ಬರೆಯುತ್ತಾನೆ "ನಮ್ಮ ವಿಮರ್ಶಕರು ಸ್ವಯಂ-ಹತ್ಯೆಯ ಹೊರತಾಗಿ ಇತರ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಆಕ್ರಮಣಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಹೊಸದಾದ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮವಾದ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವವರೆಗೆ, ನಾವು ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು-ಸರಿಯಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತೇವೆ, ಇವುಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಲದ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಆಕ್ರಮಣಗಳಿಗೆ ದೊರಕುವ ಉತ್ತಮ ಸಾಧನಗಳಾಗಿವೆ." ರಕ್ಷಕರು ಒಂದು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಪುನಃಚಾಲನೆಗೆ ತರುವಲ್ಲಿನ ವೇಗವಾದ ಪ್ರಮಾಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಡುವಾಗ ಆಕ್ರಮಣಕಾರರು ಇದನು ಮೊದಲನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದರು, ಗುಡೇರಿಯನ್ ಹೀಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾನೆ "ಸಂರಕ್ಷಿತ ಬಲಗಳು ಚಾಲನೆಗೊಂಡ ನಂತರದಲ್ಲಿ, ಹೊಸ ರಕ್ಷನಾತ್ಮಕ ಬಲಗಳ ನಿರ್ಮಾಣವು ಅದರ ಬಳಕೆಗಿಂತ ಸುಲಭವಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಫಿರಂಗಿಗಳು ಮತ್ತು ಪದಾತಿ ಸೈನ್ಯಗಳ ಸಹ-ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ವೇಳಾ ಪಟ್ಟಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾದ ಒಂದು ರಕ್ಷಣೆಯ ಸಂಭವನೀಯತೆಯು, ಅದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವುಗಳು ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದ್ದುದರಿಕ್ಕಿಂತ ಈ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ವಿರಳವಾಗಿವೆ." ಅವನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ, "ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಇಲ್ಲಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಚಾಲನೆಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಹುದು ಎಂದು ನಾವು ನಂಬುತ್ತೇವೆ, ಮತ್ತು-ಬಹುಶಃ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಪ್ರಮುಖವಾದದ್ದೆಂದರೆ- ಒಮ್ಮೆ ಯುದ್ಧದ ಘೋಷಣೆಯಾಗಲ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ನಾವು ಮುಂದುವರೆಯುವುದು ಸುಗಮವಾಗುತ್ತದೆ."[೧೦೬] ಯುದ್ಧತಾಂತ್ರಿಕ ರೇಡಿಯೋಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಸಹ-ಸಂಯೋಜನ ಮತ್ತು ಅಪ್ಪಣೆ ನೀಡುವುದರ ಮೂಲಕ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಗುಡೇರಿಯನ್‌ನು ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.

ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಏರ‍್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಬ್ಯಾಟಲ್,ಬ್ರಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ೧೯೮೦ರಲ್ಲಿನ ಯುಎಸ್ ಆರ್ಮಿ ಸಿದ್ಧಾಂತದಂತೆ.
  • ಸಶಸ್ತ್ರ ಸಂಗ್ರಾಮ
  • ರಶ್ (ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಮತ್ತು ವಿಡಿಯೋ ಗೇಮ್), ಬ್ಲೆಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ವಿಧಾನದಿಂದ ಆರ್‌ಟಿಎಸ್ ಕಾರ್ಯನೀತಿ ಪ್ರಾಭಾವಗೊಂಡಿದೆ.
  • ಶಾಕ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಏವ್,೨೧ನೇಯ ಶಮಾನದ ಅಮೆರಿಕಾದ ಮಿಲಿಟರಿ ಸಿದ್ಧಾಂತ
  • ವರ್ನಿಚ್‌‌ಟಂಗ್ಸ್‌‍ಗೆಡಂಕನ್‌, ಅಥವಾ ಆತ್ಮನಾಶದ ವಿಚಾರಗಳು, ಇದು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಕಗಳು
  • ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ-ಮಾದರಿ ಯುದ್ಧತಂತ್ರಗಳು, ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆ ಬೋಧನಾ ನಿಯೋಗ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಉತ್ತೇಜನ....


  • ೧೯೩೦ರ ಡೀಪ್‌ ಬ್ಯಾಟಲ್‌‍, ಸೋವಿಯತ್ ರೆಡ್‌ ಆರ್ಮಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಬೋಧನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮಿಂಚುದಾಳಿಯ ಜೊತೆಗೆ ತಪ್ಪಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಬ್ಯಾಟ್ಲ್‌‍ಪ್ಲಾನ್ (ಟಿವಿ ಸೀರೀಸ್ ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟರಿ)

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. Gove, Philip (1986). Webster's Third New International Dictionary of the English Language Unabridged. Springfield: Merriam-Webster. p. 27a 2.31. ISBN 9780877792017.
  2. ಕೀಗನ್, ದ ಮಾಸ್ಕ್ ಆಫ್ ಕಮಾಂಡ್ ಪು.೨೬೦
  3. ಕೀಗನ್ ೧೯೮೯, ಪುಟ. ೫೪.
  4. ಶಿರರ್, ವಿಲಿಯಂ, ದ ಕೊಲಾಪ್ಸ್ ಆಫ್ ದ ಥರ್ಡ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್: ಆ‍ಯ್‌ನ್ ಎನ್ವಾಯರಿ ಇನ್‌ಟು ದ ಕೊಲಾಪ್ಸ್ ಆಫ್ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಇನ್ ೧೯೪೦ , ಅಧ್ಯಾಯ.೨೯–೩೧, "ದ ಫಾಲ್ ಆಫ್ ಫ್ರಾನ್ಸ್ I, II, (ಮತ್ತು) III" (ಸಾಕ್ಷಿ) ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿನ ಯುದ್ಧನೀತಿ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧತಂತ್ರದ ಯಶಸ್ಸು.
  5. ಕೀಗನ್ ೧೯೮೯, ಪುಟ. ೨೬೫.
  6. ನವೆಹ್ ೧೯೯೭, ಪುಟ. ೧೫೦.
  7. ೭.೦ ೭.೧ ಕೀಗನ್ ೨೦೦೫, ಪುಟ. ೧೦೯.
  8. ಹ್ಯಾರಿಸ್ ೧೯೯೫, ಪು. ೩೩೪-೩೩೬
  9. Corum 2002, pp. 167-169.
  10. Corum 1997, p. 143.
  11. ೧೧.೦ ೧೧.೧ Corum 1997, p. 7.
  12. Griehl 201, p. 31.
  13. ಗ್ರಯೆಲ್ ೨೦೦೧, ಪುಪು. ೩೧, ೬೪-೬೫.
  14. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪು. ೩೪೫
  15. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪುಪು. ೪-೫.
  16. ಹ್ಯಾರಿಸ್ ೧೯೯೫, ಪುಪು. ೩೩೬–೩೩೭.
  17. ೧೭.೦ ೧೭.೧ ೧೭.೨ ೧೭.೩ [141] ^ ಹ್ಯಾರಿಸ್‌‌ (೧೯೯೦) ಪುಟ ೧೩
  18. ಕೋರಮ್ ೧೯೯೭, ಪು. ೩೭.
  19. ಕೋರಮ್ ೧೯೯೭, ಪು. ೩೦.
  20. ಕೋರಮ್ ೧೯೯೨, ಪು. ೨೩.
  21. ಕೋರಮ್ ೧೯೯೨, ಪು. ೭.
  22. ಕೋರಮ್,ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ಹೌಸ್ ವಾದಿಸಿದರು. ಇದು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ ನಿಜವಾದ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ,ಇದರ ಮೇಲೆ ವಿವಿಧ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳಿವೆ
  23. Liddell Hart, B. H. History of the First World War. London: Pan Books. p. 436. ISBN 9780330233545.
  24. ಕೆನೆಡಿಯನ್ ಆರ್ಮಿ ಪಬ್ಲಿಕೇಶನ್, ಪು.7
  25. "1890–1940 : un officier non-conformiste". www.charles-de-gaulle.org (in French). Archived from the original on 25 ಮೇ 2015. Retrieved 13 December 2009.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  26. ವ್ಯಾಟ್ ೨೦೦೮, ಪುಪು. ೬೭೭-೬೭೮.
  27. ೨೭.೦ ೨೭.೧ ಎಡ್ವರ್ಡ್ಸ್, ರೋಜರ್, ಪೆಂಜರ್,ಎ ರೆವಲ್ಯೂಷನ್ ಒನ್ ವಾರ್‌ಫೇರ‍್: ೧೯೩೯–೧೯೪೫ , ಪು.೨೩
  28. ಗುಡೆರಿಯನ್, ಹೆನ್ಜ್; ಪೆಂಜರ್ ಲೀಡರ್ , ಪು.೪೬.
  29. ಎಡ್ವರ್ಡ್ಸ್, ರೋಜರ್, ಪೆಂಜರ್,ಎ ರೆವಲ್ಯೂಷನ್ ಒನ್ ವಾರ್‌ಫೇರ‍್: ೧೯೩೯–೧೯೪೫ , ಪು.೨೪
  30. Guderian, Heinz; Panzer Leader, p.13
  31. ಗುಡೆರಿಯನ್, ಹೆನ್ಜ್; ಪೆಂಜರ್ ಲೀಡರ್ , ಪು.೨೦
  32. ಎಡ್ವರ್ಡ್ಸ್, ರೋಜರ್, ಪೆಂಜರ್,ಎ ರೆವಲ್ಯೂಷನ್ ಒನ್ ವಾರ್‌ಫೇರ‍್: ೧೯೩೯–೧೯೪೫ , ಪು.೨೫.
  33. ಕೋರಮ್ ೨೦೦೭, ಪು. ೨೦೦.
  34. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪುಪು. ೧೫೬–೧೫೭.
  35. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪುಪು. ೮೯–೯೦.
  36. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪುಪು. ೩೪೪–೩೪೬.
  37. Glantz and House 1995, p. 57.
  38. ಕೀಗನ್,ಜಾನ್; ದ ಮಾಸ್ಕ್ ಅಫ್ ಕಮಾಂಡ್ , ಪ.೨೬೫
  39. ಬಕಲ್ ೧೯೯೮, ಪುಪು. ೧೨೬-೧೨೭.
  40. ಹೋಮ್ಸ್ ೨೦೦೧, ಪು. ೬೦೨.
  41. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪುಪು. ೧೩೭-೧೪೪.
  42. ಟೇಲರ್ ೧೯೭೪, ಪು. ೨೩೮.
  43. ಹೋಮ್ಸ್ ೨೦೦೧, ಪು. ೨೯೩-೨೯೪.
  44. ಹೋಮ್ಸ್ ೨೦೦೧, ಪು. ೧೫೯.
  45. ರಿಚರ್ಡ್ ಸಿಂಪ್ಕಿನ್, ರೇಸ್ ಟು ದ ಸ್ವಿಫ್ಟ್: ಥಾಟ್ಸ್ ಆನ್ ಟ್ವೆಂಟಿ-ಫಸ್ಟ್ ಸೆಂಚುರಿ ವಾರ್‌ಫೇರ‍್ , (ಲಂಡನ್: ಬ್ರಾಸಿಸ್', ೨೦೦೦), ಪು.೩೪
  46. Winchester, Charles. "Advancing Backwards: The Demodernization of the German Army in World War 2". Osprey Publishing. Archived from the original on 2013-04-05. Retrieved 2010-09-24.
  47. Cooper, Matthew. The German Army 1939–1945: Its Political and Military Failure
  48. ಎಲ್ಲಿಸ್, ಜಾನ್. ಬ್ರೂಟ್ ಫೋರ್ಸ್ (ವೈಕಿಂಗ್ ಪೆಂಗ್ವಿನ್, ೧೯೯೦)
  49. ಜಲೋಗಾ, ಸ್ಟೀವನ್ ಮತ್ತು ಮೆಜೆಜ್. ದ ಪೊಲಿಶ್ ಕ್ಯಾಂಪೆನ್ ೧೯೩೯ (ಹಿಪೊಕ್ರಿನ್ ಬುಕ್ಸ್, ೧೯೮೫)
  50. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪುಪು. ೧೪೫–೧೮೨.
  51. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫,ಪುಪು. ೨೯೧–೩೧೦.
  52. ಗುಡೆರಿಯನ್, ಹೆನ್ಜ್; ಪೆಂಜರ್ ಲೀಡರ್ , ಪು.೯೪
  53. ಅಲಾನ ಕ್ಲಾರ್ಕ್, ಬಾರ್ಬರೊಸಾ: ದ ರಷಿಯನ್-ಜರ್ಮನ್ ಕಾನ್ಫ್ಲಿಕ್ಟ್, ೧೯೪೧–೪೫ , ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ಕ್ವಿಲ್, ೧೯೬೫, ಪು.೭೮
  54. ೫೪.೦ ೫೪.೧ ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪು. ೩೫೧.
  55. ಗ್ಲಾಂಟ್ಜ್ &ಹೌಸ್ ೧೯೯೫, ಪು. ೧೬೭.
  56. ಕೀಗನ್ ೨೦೦೫, ಪು. ೪೮.
  57. ಕೀಗನ್ ೨೦೦೫, ಪುಪು. ೬೩೨-೬೩೩.
  58. ಹೋಮ್ಸ್ ೨೦೦೧, ಪುಪು. ೧೫೮-೧೫೯.
  59. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪುಟ. ೩೪೯.
  60. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪುಟ. ೩೪೯ - ೩೫೦.
  61. ನವೆಹ್ ೧೯೯೭, ಪು. ೧೨೮.
  62. ನವೆಹ್ ೧೯೯೭, ಪುಪು. ೧೨೮–೧೨೯.
  63. ನವೆಹ್ ೧೯೯೭, ಪು. ೧೨೯.
  64. ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಪು. ೨೩೩–೨೩೪.
  65. ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಪು. ೨೩೪.
  66. ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಪು. ೨೩೫.
  67. ಹ್ಯಾರಿಸ್ ೧೯೯೫, ಪುಪು. ೩೩೩–೩೩೬.
  68. ಟೋಜ್ ೨೦೦೬, ಪುಪು. ೩೭೧-೩೭೩.
  69. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪುಪು. ೨೫–೨೭.
  70. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪು. ೨೫.
  71. ೭೧.೦ ೭೧.೧ ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಟ . ೨೬೦.
  72. ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಟ. ೨೦೭.
  73. ೭೩.೦ ೭೩.೧ ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪುಟ. ೨೬.
  74. ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಟ. ೧೯೨.
  75. ೭೫.೦ ೭೫.೧ ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಟ. ೧೯೫.
  76. ೭೬.೦ ೭೬.೧ ೭೬.೨ ೭೬.೩ ೭೬.೪ ೭೬.೫ ೭೬.೬ ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪು. ೨೯. ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid <ref> tag; name "Frieser 2005, p. 29" defined multiple times with different content
  77. ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಟ. ೨೫೯.
  78. ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಟ. ೨೬೩.
  79. ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಟ. ೨೬೪.
  80. ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಟ. ೨೬೫.
  81. ಒವರಿ ೧೯೯೫, ಪುಟ. ೨೬೧.
  82. ಟೋಜ್ ೨೦೦೨, ಪುಟ. ೩೩೫.
  83. ಟೋಜ್ ೨೦೦೨, ಪುಟ. ೩೩೮.
  84. ಟೋಜ್ ೨೦೦೨, ಪುಟ. ೩೭೨.
  85. ೮೫.೦ ೮೫.೧ ೮೫.೨ ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫,ಪುಟ. ೩೦.
  86. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫,ಪುಟ. ೩೩.
  87. ೮೭.೦ ೮೭.೧ ಕೋರಮ್,ಜೇಮ್ಸ್. ದ ಲುಫ್ಟ್‌ವಫೆ: ದ ಒರಿಜಿನಲ್ ಏರ್ ವಾರ್, ೧೯೧೮–೧೯೪೦ . ಕಾನ್ಸಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪ್ರೆಸ್. ೨೦೦೭ ISBN ೦-೫೨೧-೮೦೧೮೩-೪.
  88. James Corum 1997, p. 240
  89. ಕೋರಮ್ ೧೯೯೭, ಪುಪು . ೧೪೩–೧೪೪.
  90. ಕೋರಮ್ ೧೯೯೭, ಪುಪು. ೧೪೬.
  91. Harris 1995, p. 346.
  92. ಹ್ಯಾರಿಸ್ ೧೯೯೫, ಪುಪು. ೩೪೬–೩೪೭.
  93. ೯೩.೦ ೯೩.೧ ನವೆಹ್ ೧೯೯೭, ಪು. ೧೦೮.
  94. ನವೆಹ್ ೧೯೯೭, ಪುಪು. ೧೦೭–೧೦೮.
  95. ಪರೆಟ್ ೧೯೮೬, ಪು. ೫೮೭.
  96. ೯೬.೦ ೯೬.೧ ನವೆಹ್ ೧೯೯೭, ಪುಪು. ೧೦೮–೧೦೯.
  97. ನವೆಹ್ ೧೯೯೭, ಪು. ೧೦೯.
  98. ದಾಂಚೆವ್ ೧೯೯೮, ಪುಟ. ೨೩೯
  99. ದಾಂಚೆವ್ ೧೯೯೮, ಪುಪು. ೨೩೫–೨೩೯.
  100. ಕೋರಮ್, ಜೇಮ್ಸ್ ಎಸ್. ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಸೆಕ್ಟ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಜರ್ಮನ್ ಮಿಲಿಟರಿ ರಿಫಾರ್ಮ್ , ಪುಟ.೩೯
  101. ೧೦೧.೦ ೧೦೧.೧ ೧೦೧.೨ ೧೦೧.೩ ಸಿಟಿನೊ ೨೦೦೫, ಪುಟ. ೩೧೧.
  102. ಪ್ರೈಸರ್ ೨೦೦೫, ಪುಪು. ೩೨೬–೩೨೮.
  103. ಹ್ಯಾರಿಸ್ ೧೯೯೫, ಪುಪು. ೩೪೪–೩೪೫.
  104. ಕೋರಮ್ ೧೯೯೨, ಪುಪು. ೧೪೦–೧೪೧
  105. ೧೦೫.೦ ೧೦೫.೧ ಕೋರಮ್ ೧೯೯೨, ಪುಟ. ೧೩೯.
  106. ೧೫ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೩೭ ರಂದು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಯೂನಿಯನ್ ಆಫ್ ಜರ್ಮನ್ ಆಫೀಸರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಲ್ಲದ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಗುಡೆರಿಯನ್‌ನ ಟೀಕೆ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು ಪೆಂಜರ್ ಲೀಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಯಿತು,ಪುಪು.೩೯–೪೬. Italics removed — the quoted sections are all italics in the original.

ಅಡಿ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. Nothing appeared in Luftwaffe 'doctrine' stipulating "terror" as a major operational factor. The method of "terror", was denied to German aerial operations (and strategic bombing methods) by the Luftwaffe field manual The Conduct of Air Operations, Regulation 16, issued in 1935. James Corum covers the subject in The Roots of Blitzkrieg: Hans von Seeckt and German Military Reform[೯] In other work, The Luftwaffe: Creating the Operational Air War, 1918-1940, Corum goes into greater detail. Regulation 16 denied "terror" operations against civilians.[೧೦] Corum does state that it was not until 1942 when indiscriminate "terror" operations, in which terror and civilian casualties become the primary target, took place.[೧೧] As far as the Ju 87 is concerned, it is thought the sirens were suggested to the Junkers company by Ernst Udet to undermine the morale of enemy forces[೧೨]
  2. Some 58 percent of prisoners died through neglect, starvation, or other causes associated with Nazi crimes against Soviet POWs[೩೭]

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಕ್ರಿಸ್ಪ್,ಪೀಟರ್. (೧೯೯೧) ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್

!, ವಿಟ್‌ನೆಸ್ ಹಿಸ್ಟರಿ ಸೀರೀಸ್. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ಬುಕ್‌ರೈಟ್ ಪ್ರೆಸ್ ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯

  • ಸಿಟಿನೊ, ರಾಬರ್ಟ್ ಮೈಕಲ್ . (೧೯೯೯) ದ ಪಾತ್ ಟು ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್:ಡಾಕ್ಟರಿನ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಟ್ರೇನಿಂಗ್ ಇನ್ ದ ಜರ್ಮನ್ ಆರ್ಮಿ, ೧೯೨೦–೧೯೩೯ . ಬೌಲ್ಡರ್ಸ್: ಲೈನ್ ರಿನ್ನರ್ ಪಬ್ಲಿಶರ್ಸ್ ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಸಿಟಿನೊ, ರಾಬರ್ಟ್ ಮೈಕಲ್ . (೨೦೦೫) ದ ಜರ್ಮನ್ ವೇ ಇನ್ ವಾರ್: ಫ್ರಾಮ್ ದ ಥರ್ಟಿ ಇಯರ್ಸ್ ವಾರ್ ಟು ದ ಥರ್ಡ್ ರೈಚ್ ,ಕನ್ಸಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ISBN ೯೭೮-೦೭೦೦೬೬೧೬೨೪-೪
  • ಸಿಟಿನೊ, ರಾಬರ್ಟ್ ಮೈಕಲ್ . (೨೦೦೨) ಕ್ವೆಸ್ಟ್ ಫಾರ್ ಡಿಸೈಸಿವ್ ವಿಕ್ಟರಿ :

ಫ್ರಾಮ್ ಸ್ಟೇಲ್‌ಮೇಟ್ ಟು ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಇನ್ ಯುರೋಪ್, ೧೮೯೯–೧೯೪೦ , ಮಾಡರ್ನ್ ವಾರ್ ಸ್ಟಡೀಸ್. ಲಾರೆನ್ಸ್: ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್ ಆಫ್ ಕನ್ಸಾಸ್. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯

  • Condell, Bruce; Zabecki, David T., eds. (2001). On the German Art of War: Truppenführung. Foreword by James S. Corum. Boulder, Colorado: Lynne Rienner Publishers. ISBN 9781555879969. LCCN 2001019798. OCLC 46704038. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |nopp= (help) Originally published in German as Heeresdienstvorschrift 300: Part 1 (1933) and Part 2 (1934).
  • ಕೂಪರ್, ಮಾಥ್ಯೂ. (೧೯೯೭) ದ ಜರ್ಮನ್ ಆರ್ಮಿ, ೧೯೩೩–೧೯೪೫ : ಇಟ್ಸ್ ಪೊಲಿಟಿಕಲ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಮಿಲಿಟರಿ ಫೆಲ್ಯೂರ್ . ಲಾಂಥಮ್: ಸ್ಕಾರ್ಬರ್ಗ್ ಹೌಸ್ ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಕೊರಮ್, ಜೇಮ್ಸ್ ಎಸ್. (೧೯೯೨) ದ ರೂಟ್ಸ್ ಆಫ್ ದ ಬ್ಲೆಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್:ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ವ್ಯಾನ್ ಸೆಕ್ಟ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಜರ್ಮನ್ ಮಿಲಿಟರಿ ರಿಫಾರ್ಮ್ , ಮಾಡರ್ನ್ ವಾರ್ ಸ್ಟಡೀಸ್. ಲಾರೆನ್ಸ್: ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್ ಆಫ್ ಕನ್ಸಾಸ್ ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಕೊರಮ್, ಜೇಮ್ಸ್. ದ ಲುಫ್ಟ್‌ವಫೆ: ಕ್ರಿಯೇಟಿಂಗ್ ದ ಆಪರ‍ೇಶನಲ್ ಏರ್ ವಾರ್ , ೧೯೧೮-೧೯೪೦ . ಕನ್ಸಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮುದ್ರಣಾಲಯ. ೧೯೯೭. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಅಲೆಕ್ಸ್ ದಾಂಚೆವ್, ಆಲ್‍ಕೆಮಿಸ್ಟ್ ಆಫ್ ವಾರ್: ದ ಲೈಫ್ ಆಫ್ ಬಾಸಿಲ್ ಲಿಡ್ಡೆಲ್ ಹರ್ಟ್ . ನಿಕೊಲ್ಸನ್, ಲಂಡನ್. ೧೯೯೮. ISBN ೦-೧೯-೨೧೧೫೭೯-೦
  • ಡೈಟನ್, ಲೆನ್. (೧೯೮೦) ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ : ಫ್ರಾಮ್ ದ ರೈಸ್ ಆಫ್ ಹಿಟ್ಲರ್ ಟು ದ ಫಾಲ್ ಆಫ್ ಡಂಕಿರ್ಕ್ . ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ನೋಫ್. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಡೌಟಿ, ರಾಬರ್ಟ್ ಎ. (೧೯೯೦) ದ ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ಪಾಯಿಂಟ್: ಸೆಡನ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ದ ಫಾಲ್ ಆಫ್ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ೧೯೪೦ . ಹಂಡೆನ್: ಆರ್ಕೊನ್ ಬುಕ್ಸ್. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಬ್ರಿಕ್ಸನ್,ಜಾನ್. (೧೯೭೫) ದ ರೋಡ್ ಟು ಸ್ಟ್ಯಾಲಿಂಗ್ರಾಡ್: ಸ್ಟ್ಯಾಲಿನ್ಸ್ ವಾರ್ ಅಗೆನೇಸ್ಟ ಜರ್ಮನಿ . ಲಂಡನ್: ಕ್ಯಾಸೆಲ್ ೧೯೯೦ (ಪುನರ್‌ಮುದ್ರಣ). ISBN ೦೩೦೪೩೬೫೪೧೬ ISBN ೯೭೮-೦೩೦೪೩೬೫೪೧೮
  • ಎಡ್ವರ್ಡ್ಸ್ ರೋಜರ್. (೧೯೮೯) ಪೆಂಜರ್, ಎ ರೆವಲ್ಯೂಶನ್ ಇನ್ ವಾರ್‌ಫೇರ್: ೧೯೩೯–೧೯೪೫ . ಲಂಡನ್/ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ಆರ್ಮ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಆರ್ಮರ್ಸ್. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಫನ್ನಿಂಗ್, ವಿಲಿಯಂ Jr. ದ ಒರಿಜಿನ್ ಆಫ್ "ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್".ಅನದರ್ ವ್ಯೂ.ಇನ್ ದ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಮಿನಿಸ್ಟರಿ . ಸಂಪುಟ ೨೧೩, ಸಂಖ್ಯೆ ೧೨. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೯೭, ಪುಪು. ೨೮೩–೩೦೨.
  • ಪ್ರೈಸರ್,ಕಾರ್ಲ್-ಹೆನ್ಜ್. (೧೯೯೫) Blitzkrieg-Legende : Der Westfeldzug ೧೯೪೦ , Operationen des Zweiten Weltkrieges. ಮೆನ್ಶನ್:ಆರ್. ಓಲ್ಡನ್ಬರ್ಗ್. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಪ್ರೈಸರ್,ಕಾರ್ಲ್-ಹೆನ್ಜ್, ಮತ್ತು ಜಾನ್ ಟಿ.ಗ್ರೀನ್‌ವುಡ್ (೨೦೦೫) ದ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಲೆಜೆಂಡ್: ದ ೧೯೪೦ ಕ್ಯಾಂಪೇನ್ ಇನ್ ದ ವೆಸ್ಟ್ . ಅನ್ನಾಪೊಲೊಸ್: ನವಾಲ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಪ್ರೆಸ್. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಗ್ರಿಯೆಲ್, ಮ್ಯಾನ್‌ಫ್ರೆಡ್. ಜುಂಕರ್ ಜು ೮೭ ಸ್ಟುಕಾ . ಲಂಡನ್/ಸ್ಟುಟ್‌ಗಾರ್ಟ್: ಏರ್‌ಲೈಫ್/ಮೋಟರ್‌ಬಂಚ್, ೨೦೦೧. ISBN ೯೭೮-೩-೨೯೩೯೦-೬
  • ಗುಡೆರಿಯನ್, ಹೇನ್ಜ್. (೧೯೯೬) ಪೆಂಜರ್ ಲೀಡರ್ . ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್: ಡಾ ಕ್ಯಾಪೋ ಪ್ರೆಸ್, ೧೯೯೫. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಹ್ಯಾರಿಸ್,ಜೆ.ಪಿ. ದ ಮಿಥ್ ಆಫ್ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ಕ್ರಿಗ್ ಇನ್ವಾರ್ ಇನ್ ಹಿಸ್ಟರಿ , ಸಂಪುಟ ೨, ಸಂಖ್ಯೆ. (೧೯೯೫)
  • ಹೌಸ್, ಜೋನಾಥನ್ ಎಮ್. (೨೦೦೧) ಕಂಬೈನ್ಡ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ ವಾರ್‌ಫೇರ್ ಇನ್ ದ ಟ್ವೆಂಟಿಯೆತ್ ಸೆಂಚುರಿ , ಮಾಡರ್ನ್ ವಾರ್ ಸ್ಟಡೀಸ್. ಲಾರೆನ್ಸ್: ಕನ್ಸಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮುದ್ರಣಾಲಯ. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯

| ೦೭೦೦೬೧೦೯೮೭

  • ಕೀಗನ್, ಜಾನ್. (೨೨೦೫) ದ ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್ ಕಂಪ್ಯಾನಿಯನ್ ಟು ವರ್ಲ್ಡ್ ವಾರ್ II . ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್. ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ ೦-೪೪೩-೦೬೫೭೨-೧
  • ಕೀಗನ್, ಜಾನ್. (೧೯೮೯) ದ ಸೆಕೆಂಡ್ ವರ್ಲ್ಡ್ ವಾರ್ . (೧೯೮೯) ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ಪೆಂಗ್ವಿನ್ ಬುಕ್ಸ್. ISBN ೦೧೪೩೦೩೫೭೩೮ ISBN ೯೭೮-೦೧೪೩೦೩೫೭೩೨.
  • ಕೀಗನ್, ಜಾನ್. (೧೯೮೭) ದ ಮಾಸ್ಕ್ ಆಫ್ ಕಮಾಂಡ್ . ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ವೈಕಿಂಗ್. ISBN ೦೧೪೦೧೧೪೦೬೮ ISBN ೯೭೮-೦೧೪೦೧೧೪೦೬೫.
  • ಕೆನೆಡಿ, ಪೌಲ್, ದ ರೈಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ದ ಫಾಲ್ ಆಫ್ ದ ಗ್ರೇಟ್ ಪವರ್ಸ್ , ರ್ಯಾಂಡಮ್ ಹೌಸ್, ASIN B೦೦೦O೨NJSO.
  • ಲೇವಿನ್,ಡೋನಾಲ್ಡ್. ಅಲ್ಟ್ರಾ ಗೋಸ್ ಟು ವಾರ್; ದ ಸಿಕ್ರೇಟ್ ಆಫ್ ಸ್ಟೋರಿ . ಹಟ್ಚಿನ್‌ಸನ್ ಪಬ್ಲಿಕೇಶನ್ಸ್ ೧೯೭೭. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಮ್ಯಾನ್‌ಸ್ಟೈನ್, ಎರಿಚ್ ವಾನ್,ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಥೋನಿ ಜಿ.ಪೋವೆಲ್ (೨೦೦೪) ಲಾಸ್ಟ್ ವಿಕ್ಟರೀಸ್ . ಸೇಂಟ್. ಪೌಲ್: ಜೇನತ್ ಪ್ರೆಸ್. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಮೆಗಾರ್ಜಿ, ಜೆಫರಿ ಪಿ. (೨೦೦೦) ಇನ್‌ಸೈಡ್ ಹಿಟ್ಲರ್ಸ್ ಹೈ ಕಮಾಂಡ್ , ಮಾಡರ್ನ್ ವಾರ್ ಸ್ಟಡೀಸ್ ಲಾರೆನ್ಸ್: ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್ ಆಫ್ ಕನ್ಸಾಸ್ ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • Naveh, Shimon (೧೯೯೭). ಇನ್ ಪರ್ಸ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮಿಲಿಟರಿ ಎಕ್ಸಲೆಂಟ್; ದ ರೆವಲ್ಯೂಷನ್ ಆಫ್ ಆಪರೇಶನಲ್ ಥಿಯರಿ . ಲಂಡನ್: ಫ್ರಾನ್‌ಕಾಸ್. ISBN ೦-೫೨೧-೮೦೧೮೩-೪.
  • ಒವರಿ ,ರಿಚರ್ಡ್. ವಾರ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಇಕಾನಮಿ ಇನ್ ದ ಥರ್ಡ್ ರಿಚ್ . ಆಕ್ಸ್ ಫೋರ್ಡ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್ ೧೯೯೫. ISBN ೯೭೮-೦೮೦೪೬೮೦೭೫೨
  • ಪರೆಟ್, ಜಾನ್. ಮೇಕರ್ಸ್ ಆಫ್ ಮಾಡರ್ನ್ ಸ್ಟ್ರೇಟಜಿ: ಫ್ರಾಮ್ ಮೆಕಾವೆಲಿ ಟು ದ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯರ್ ಏಜ್ . ಆಕ್ಸ್ ಫೋರ್ಡ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್ ೧೯೮೬. ISBN ೦-೫೨೧-೮೦೧೮೩-೪.
  • Powaski, Ronald E. (2003). Lightning War: Blitzkrieg in the West, 1940. John Wiley. ISBN 0471394319. {{cite book}}: Unknown parameter |isbn2= ignored (help)
  • Powaski, Ronald E. (2008). Lightning War: Blitzkrieg in the West, 1940. Book Sales, Inc. ISBN 0785820973. {{cite book}}: Unknown parameter |isbn2= ignored (help)
  • ಶಿರರ್, ವಿಲಿಯಂ. (೧೯೬೯) ದ ಕೊಲಾಪ್ಸ್ ಆಫ್ ದ ಥರ್ಡ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್: ಆ‍ಯ್‌ನ್ ಎನ್ವಾಯರಿ ಇನ್‌ಟು ದ ಕೊಲಾಪ್ಸ್ ಆಫ್ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಇನ್ ೧೯೪೦ . ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ಸಿಮೋನ್& ಚುಸ್ಟರ್. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಸ್ಟೋಲ್ಫಿ, ಆರ್. ಎಚ್. ಎಸ್. (೧೯೯೧) ಹಿಟ್ಲರ್ಸ್ ಪೆಂಜರ್ ಈಸ್ಟ್: ವರ್ಲ್ಡ್ ವಾರ್ II ರಿಪ್ರಿಂಟೆಂಡ್ . ನಾರ್ಮನ್: ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ಪ್ರೆಸ್. ISBN ೦೬೮೮೧೬೮೯೪೯
  • ಟೋಜ್, ಆ‍ಯ್‌ಡಮ್, ದ ವೇಜಸ್ ಆಫ್ ಡಿಸ್ಟ್ರಕ್ಷನ್: ದ ಮೇಕಿಂಗ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ಆಫ್ ದ ನಾಜಿ ಇಕಾನಮಿ, ಲಂಡನ್: ಅಲೆನ್ ಲೇನ್, ೨೦೦೬. ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ ೦-೪೪೩-೦೬೫೭೨-೧
  • ವ್ಯಾಟ್, ರಾಬರ್ಟ್. "ಫೀಲಿಂಗ್ ದ ಫುಲ್ ಫೋರ್ಸ್ ಆಫ್ ಎ ಫೋರ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಒಫೆನ್ಸಿವ್: ರಿ-ಇಂಟರ್‌ಪ್ರಿಟಿಂಗ್ ದ ರೆಡ್ ಆರ್ಮಿಸ್ ೧೯೪೪ ಬೆಲೊರಶಿಯನ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ L'vov-Przemyśl ಆಪರ‍ೇಶನ್ಸ್." ದ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಸ್ಲೆವಿಕ್ ಮಿಲಿಟರಿ ಸ್ಟಡೀಸ್. ರೌಟ್ಲೆಜ್ ಟೇಲರ್ & ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಗ್ರುಪ್ ISSN 1351-8046 doi:10.1080/13518040802497564
  • ವಿಲ್ಮೊಟ್, ಎಚ್.ಪಿ. ವೆನ್ ಮೆನ್ ಲಾಸ್ಟ್ ಫೇಥ್ ಇನ್ ರೀಜನ್: ರಿಫ್ಲೆಕ್ಷನ್ಸ್ ಆನ್ ವಾರ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಸೊಸೈಟಿ ಇನ್ ದ ಟ್ವೆಂಟಿಯೆತ್ ಸೆಂಚುರಿ . ಗ್ರೀನ್ ವುಡ್ ೨೦೦೨. ISBN ೯೭೮-೦೮೦೪೬೮೦೭೫೨

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]