ಬ್ರಹ್ಮ ಸರೋವರ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಬ್ರಹ್ಮ ಸರೋವರದ ದಂತಕಥೆ (ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ)
ಬ್ರಹ್ಮ ಸರೋವರದ ರಾತ್ರಿ ನೋಟ
ಬ್ರಹ್ಮ ಸರೋವರದ ರಾತ್ರಿ ನೋಟ
ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ಪ್ರವಚನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿರುವ ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ .

ಬ್ರಹ್ಮ ಸರೋವರವು ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಹರಿಯಾಣ ರಾಜ್ಯದ ಹಳೆಯ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ ನಗರದಲ್ಲಿದ್ದು, ಇದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪುರಾತನ ನೀರಿನ ಕೊಳವಾಗಿದೆ. [೧] ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವು ಆಂತರಿಕ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ ಶುದ್ಧತೆಗಾಗಿ ಸ್ನಾನಕ್ಕೆ ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳಗಳು ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಸಿಖ್ ಗುರುದ್ವಾರದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಕೊಳಗಳು ಅಥವಾ ಸರೋವರವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಹರಿಯಾಣದ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಹಿಂದೂ ವಂಶಾವಳಿಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಇತಿಹಾಸದ ಕಥೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಭಗವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮನು ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರದ ಭೂಮಿಯಿಂದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಯಜ್ಞದ ನಂತರ ವಿಶ್ವವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದನು. ಇಲ್ಲಿರುವ ಬ್ರಹ್ಮ ಸರೋವರವು ನಾಗರೀಕತೆಯ ತೊಟ್ಟಿಲು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. 'ಕಿತಾಬ್-ಉಲ್-ಹಿಂದ್' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಅಲ್ ಬೆರುನಿಯ ಕ್ರಿ.ಶ. ಹನ್ನೊಂದನೇ ಶತಮಾನದ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸರೋವರವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ದಿನದಂದು ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ನೀರಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಡಗಿಕೊಳ್ಳಲು ದುರ್ಯೋಧನನು ಈ ಸರೋವರವನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದನ್ನು ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಭಗವಾನ್ ಶಿವನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಈ ದೇವಾಲಯವು ಸರೋವರದೊಳಗೆ ನಿಂತಿದೆ ಹಾಗೂ ಸಣ್ಣ ಸೇತುವೆಯ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು. ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಸರೋವರದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವುದರಿಂದ 'ಅಶ್ವಮೇಧ ಯಜ್ಞ' ಮಾಡುವ ಪಾವಿತ್ರ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಈ ಕೊಳವು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನವೆಂಬರ್ ಕೊನೆಯ ವಾರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಡಿಸೆಂಬರ್ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಗೀತಾ ಜಯಂತಿ ಆಚರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ತೇಲುವ ದೀಪಗಳು ಮತ್ತು ಆರತಿಗಳು ಉಸಿರು-ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. [೨] ದೂರದ ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಸರೋವರಕ್ಕೆ ಆಗಮಿಸುವ ಸಮಯವೂ ಇದೇ ಆಗಿದೆ. ಬಿರ್ಲಾ ಗೀತಾ ಮಂದಿರ ಮತ್ತು ಬಾಬಾನಾಥರ ಹವೇಲಿ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯಗಳು ಇಲ್ಲಿನ ನೆರೆಯ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳಾಗಿವೆ.

ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಣ ಆಚರಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈ ಕೊಳಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಜನಜಂಗುಳಿಯಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತವೆ ಏಕೆಂದರೆ ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಪಾಪ ವಿಮೋಚನೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ೨೯ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೦೬ ರಂದು, ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಣವು ಗೋಚರಿಸಿತು ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಅಂದಾಜು ಒಂದು ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರನ್ನು ಸೆಳೆಯಿತು. [೩] ಸರೋವರದಿಂದ ಗ್ರಹಣ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಇಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಕೊಳಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತಾರೆ. [೪]

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಜಗಮೋಹನ್ (೨೦೦೫). ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತದ ಆತ್ಮ ಮತ್ತು ರಚನೆ . ಮುಂಬೈ: ಅಲೈಡ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್.
  • ಕಮ್ರಾನ್, ಕೃಷ್ಣಂ (೧೯೯೭). ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ: ಸಿದ್ಧಾಂತ, ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಅಭ್ಯಾಸ . ನವದೆಹಲಿ: ಇಂಡಸ್ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್.
  • (೨೦೦೬). "ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ ಕಾಲಿಂಗ್." ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ಮನ್ (ಭಾರತ). ೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್.
  • ಪ್ರಸಾದ್, ರಾಮಾನುಜ್ (೨೦೦೫). ನಿಮ್ಮ ಪುರಾಣಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಿರಿ . ದೆಹಲಿ: ಪುಸ್ತಕ್ ಮಹಲ್.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. "Religious Places in Kurukshetra - Brahma Sarovar". Kurukshetra district website. Archived from the original on 29 July 2014. Retrieved 8 August 2014.
  2. Vikas Khanna (4 February 2019). The Last Color. Bloomsbury Publishing. pp. 63–. ISBN 978-93-88038-03-4.
  3. United New of India (29 March 2006). "Lakhs take dip in Brahma Sarovar on Occasion of Solar Eclipse". oneindia.in. UNI. Retrieved 25 October 2014.
  4. Dutt, K.G. (23 August 1998). "Three hundred thousand take holy dip". The Tribune India. Retrieved 25 October 2014.