ಪ್ರತಿಮಾ ದೇವಿ (ವರ್ಣಚಿತ್ರಕಾರ)
ಪ್ರತಿಮಾ ದೇವಿ(೧೮೯೩-೧೯೬೯) ಭಾರತೀಯ ಬಂಗಾಳಿ ಕಲಾವಿದೆ, ಅವರು ಕಲಾತ್ಮಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಜೀವನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಪ್ರತಿಮಾ ದೇವಿ ೧೮೯೩ ರ ನವೆಂಬರ್ ೫ ರಂದು ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ (ನಂತರ ಕೋಲ್ಕತಾ) ಜನಿಸಿದರು. ರವೀಂದ್ರನಾಥ್‌ನ ಸಹಪಾಠಿಯಾಗಿದ್ದ ನಿರೋಡೆ ನಾಥ್ ಮುಖೋಪಾಧ್ಯಾಯನ ಮಗ ನೀಲನಾಥ್ ಮುಖೋಪಾಧ್ಯಾಯರನ್ನು ಮೊದಲು ಮದುವೆಯಾದಳು, ಆದರೆ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ನಂತರ ನೀಲನಾಥ್ ಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿ ಹಠಾತ್ತನೆ ನಿಧನರಾದರು. ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಅವರು ೧೭ ವರ್ಷದ ಪ್ರತಿಮಾ ಅವರ ಮದುವೆಯನ್ನು ತಮ್ಮ ಮಗ ರತೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಏರ್ಪಡಿಸಿದರು. ರತೀಂದ್ರನಾಥ್ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಮಾ ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಮಗಳನ್ನು ದತ್ತು ಪಡೆದರು ಮಗಳ ಹೆಸರು ನಂದಿನಿ.ಅವಳ ಅಡ್ಡಹೆಸರು - ಪ್ಯೂಪಿ (ಫ್ರೆಂಚ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ 'ಗೊಂಬೆ' ಎಂದರ್ಥ).[೧]ರತಿಂದ್ರನಾಥ್ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಪ್ರತಿಮಾ ಅವರ ವಿವಾಹವು ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಂತೋಷದಾಯಕವೆಂದು ತೋರುತ್ತಿತ್ತು, ಆದರೆ ಇದು ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಒರಟು ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಕುಟುಂಬದ 'ಅದ್ಭುತ ಪ್ರತಿಭಾನ್ವಿತ ಮತ್ತು ಸೃಜನಶೀಲ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೊಳೆಯುವ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ' ಎನಿಗ್ಮಾ ಆಗಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಸ್ವಲ್ಪ ಅಹಂಕಾರಿ ರತೀಂದ್ರನಾಥ್ ೧೯೫೩ ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಭಾರತಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿ ಶಾಂತಿನಿಕೇತವನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ತೊರೆದರು. ಪ್ರತಿಮಾ ಶಾಂತಿನಿಕೇತನದಲ್ಲಿ ಮರಳಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ೧೯೬೧ರಲ್ಲಿ ರತೀಂದ್ರನಾಥ್‌ರವರ ಮರಣದ ತನಕ ಪತ್ರವ್ಯವಹಾರದ ಮೂಲಕ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಪ್ರತಿಮಾ ದೇವಿಯವರು ೯ ಜನವರಿ ೧೯೬೯ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು.
ಕುಟುಂಬ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅವರು ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಅವರ ಪುತ್ರ ರತೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರರ ಪತ್ನಿ.ಪ್ರತಿಮಾ ದೇವಿ ಶೇಷೇಂದ್ರ ಭೂಸನ್ ಚಟ್ಟೋಪಾಧ್ಯಾಯ ಮತ್ತುಬಿನಾಯಣಿ ದೇವಿ ಅವರ ಪುತ್ರಿ.ಪ್ರತಿಮಾ ದೇವಿಯವರ ತಾಯಿ ಬಿನಾಯಣಿ ದೇವಿಯವರು ಗಗನೇಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಮತ್ತು ಅಬನೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್‌ರವರ ಸಹೋದರಿ.[೨]
ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್. ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ: ಪ್ರತಿಮಾ ದೇವಿ, ಆರ್ಯಮ್ ಮತ್ತು ಅಮಿಯಾ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಪ್ರತಿಮಾ ವರ್ಣಚಿತ್ರಕಾರ ನಂದಲಾಲ್ ಬೋಸ್ ಮತ್ತು ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಲೆಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು.ರವೀಂದ್ರನಾಥ್ ಅವರ ಕಲಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದಳು. ಟಾಗೋರ್ ಕುಟುಂಬವು ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಇಂಡಿಯನ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಓರಿಯಂಟಲ್ ಆರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ೧೯೧೫ ರಿಂದ ಅವಳು ತನ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದಳು. ನಂತರ ಅವರು ಪ್ಯಾರಿಸ್ಗೆ ತೆರಳಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇಟಾಲಿಯನ್ "ಆರ್ದ್ರ ಫ್ರೆಸ್ಕೊ" ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು.
೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಾದ ಕೂಡಲೇ, ಪ್ರತಿಮಾ, ತನ್ನ ಪತಿಯೊಂದಿಗೆ, ಈಗ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಶಿಲೈದಾಹಾದಲ್ಲಿರುವ ಕುಟುಂಬ ಎಸ್ಟೇಟ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ತರುವಾಯ, ಪ್ರತಿಮಾ ಶಾಂತಿನಿಕೇತನಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಅತ್ತೆಯ ಹೆಜ್ಜೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಪತಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವ ಭಾರತಿಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅವರು ದೂರದ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. ಶಾಂತಿನಿಕೇತನದಲ್ಲಿ ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಅವರು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಪಠ್ಯಕ್ರಮದ ಉಸ್ತುವಾರಿ ವಹಿಸಿದ್ದರು. ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಅವರ ನೃತ್ಯ-ನಾಟಕಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಭಾವಗಳಲ್ಲಿ ಅವಳಿಗೆ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಅವಳು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೊಸ ಕರಕುಶಲತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಅದನ್ನು ಸಿಲ್ಪಾ ಸದಾನ್ ಪಠ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಪುಸ್ತಕಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಪ್ರತಿಮಾ ಹಲವಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ನಿರ್ಬನ್ ಕವಿಯ ಜೀವನದ ಕೊನೆಯ ವರ್ಷವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ಮೃತಿಚಿನ್ಹದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಅಬನೀಂದ್ರನಾಥ್ ಮತ್ತು ರವೀಂದ್ರನಾಥ್ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಚಿತ್ರಲೇಖಾ ಅವರ ಕವನಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಬರಹಗಳ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದೆ.