ತ್ರಿಲಿಂಗ ಸಂಘಮೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ
ತ್ರಿಲಿಂಗ ಸಂಘಮೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು ಭಾರತದ ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಜ್ಯದ ಕರೀಂನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ವಿಲಾಸಾಗರ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಪುರಾತನ ಶಿವ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಮೂರು ಆಂತರಿಕ ಗರ್ಭಗೃಹಗಳಲ್ಲಿ (ಗರ್ಭ ಗೃಹ) ಮೂರು ಲಿಂಗಗಳು ಪೂರ್ವ, ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಅಭಿಮುಖವಾಗಿವೆ. ಶ್ರೀ ತ್ರಿಲಿಂಗ ಸಂಘಮೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕರೀಂನಗರ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ೨೩ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು " ದಕ್ಷಿಣ ಕಾಶಿ " ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವೇಮುಲವಾಡದಿಂದ ೧೨ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.[೧]
ಇತಿಹಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ತ್ರಿಲಿಂಗ ಸಂಘಮೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಕಾಕತೀಯ ರಾಜ II ಪ್ರೋಲ (ಕ್ರಿ.ಶ ೧೧೧೫-೧೧೫೭) ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಮುಖಮಂಟಪದಿಂದ ದೇವಾಲಯದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರ (ಪ್ರವೇಶ ಮಂಟಪ), ಮುಖ ಮಂಟಪದ ಮೂರು ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ಅಂತರಾಳಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೂರು ಒಳ ಗರ್ಭಗೃಹಗಳಿವೆ (ಗರ್ಭ ಗೃಹ). ಪ್ರತಿ ಅಂತರಾಳ ಮತ್ತು ಒಳಗಿನ ಗರ್ಭಗುಡಿಗಳ (ಗರ್ಭ ಗೃಹ) ಆಯಾಮಗಳು ೮ ಅಡಿ ೮ ಇಂಚುಗಳು ಮತ್ತು ೮ ಅಡಿಗಳು ಒಂದೇ ಆಗಿರುತ್ತವೆ. ಮುಖ ಮಂಟಪದ ಆಯಾಮಗಳು ೨೪ ಅಡಿ ಮತ್ತು ೨೪ ಅಡಿಗಳು. ೫ ಅಡಿ ೫ ಇಂಚು ಎತ್ತರ (ಪಾಣಿಪಟ್ಟಂ ಮತ್ತು ಲಿಂಗ) ಇರುವ ಮೂರು ಒಳ ಗರ್ಭಗುಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ಶಿವಲಿಂಗಗಳು ಒಂದೇ ರೀತಿಯಾಗಿವೆ. ಮುಖ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿ ಮತ್ತು ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಗಣಪತಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರತಿ ಒಳಗಿನ ಗರ್ಭಗುಡಿಯಲ್ಲಿ (ಗರ್ಭ ಗೃಹ) ಶಿಖರವನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ಪಿರಮಿಡ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಪ್ರತಿಯೊಂದಕ್ಕೂ ಹತ್ತು ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಕದಂಬ ದೇವಾಲಯದ ರಚನೆಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುವ ಪ್ರತಿ ಶಿಖರದಲ್ಲಿ ಕಲಶವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ವಾರಂಗಲ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹನ್ಮಕೊಂಡದಲ್ಲಿರುವ ಪದ್ಮಾಕ್ಷಿ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹೋಲುತ್ತದೆ, ಇದು ಪುರಾತತ್ವ ಇಲಾಖೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಪ್ರೊಲಾ II ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿ "ಬೇತನ" ಅವರ ಪತ್ನಿ "ಮೈಲಮ್ಮ" ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಹರಿಹರ ಕ್ಷೇತ್ರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ತ್ರಿಲಿಂಗ ಸಂಘಮೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು ಮುಖ್ಯ ದೇವಾಲಯದ ಸಂಕೀರ್ಣದಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀ ಸೀತಾರಾಮಚಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ "ಹರಿಹರ ಕ್ಷೇತ್ರ" ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಶಿವತೆ ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ ಹಬ್ಬಗಳೆರಡನ್ನೂ ಸಾವಿರಾರು ಭಕ್ತರು ಆಚರಿಸಿದರು. ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿ ಜಾತ್ರೆಯು ಈ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ತು ಅಧಿಸೂಚಿತ ಉತ್ಸವವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಶ್ರೀರಾಮ ನವಮಿಯು ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ೨ ನೇ ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಸವವಾಗಿದೆ. ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿ ಹಬ್ಬದ ದಿನದಂದು ಸ್ಮಾರ್ತ ಆಗಮ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ ಮಹಾ ಲಿಂಗಾರ್ಚನೆ ಮತ್ತು ಲಿಂಗೋದ್ಭವಕಾಲ ಮಹಾನ್ಯಾಸ ಪೂರ್ವಕ ಏಕಾದಶ ರುದ್ರಾಭಿಷೇಕ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿಯ ಮರುದಿನ ಶಿವಕಲ್ಯಾಣ ಮಹೋತ್ಸವ ಮತ್ತು ಅನ್ನದಾನವನ್ನು ಸಮಿತಿ ಮತ್ತು ಯುವ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಆಯೋಜಿಸಿವೆ. ಶ್ರೀ ಹನುಮಾನ್ ಜಯಂತಿ, ಶ್ರೀ ಗಣೇಶ ನವರಾತ್ರಿ, ಶ್ರೀ ದೇವಿ ನವರಾತ್ರಿ ಉತ್ಸವಗಳು, ಶ್ರಾವಣ ಮಾಸೋತ್ಸವ, ಕಾರ್ತೀಕ ಮಾಸೋತ್ಸವ, ಶ್ರೀ ಗೀತಾ ಜಯಂತಿಗಳು ಭಕ್ತರು ಆಚರಿಸುವ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬಗಳಾಗಿವೆ.
ಶ್ರೀ ಸೀತಾರಾಮಚಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಶ್ರೀ ಸೀತಾರಾಮಚಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಶ್ರೀ ತ್ರಿಲಿಂಗ ಸಂಘಮೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ವಾಯುವ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ. ಶ್ರೀ ಸೀತಾರಾಮಚಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಪುನರಾರಂಭ ಸಮಾರಂಭವನ್ನು "ತ್ರಿದಂಡಿ ಚಿನ್ನ ಜೀಯರ್ ಸ್ವಾಮಿಯವರು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು . ಉದ್ಘಾಟನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನ ಜೀಯರ್ ಸ್ವಾಮಿಯವರು "ನಾನು ಅನೇಕ ಸೀತಾರಾಮಚಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ನೋಡಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸೀತಾರಾಮಚಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿಯ ವಿಗ್ರಹವು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರಾಚಲಂ ದೇವಾಲಯದ ವಿಗ್ರಹ ನಂತರ ಮಹಿಮಾನ್ವಿತವಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಶ್ರೀರಾಮ ನವಮಿಯ ದಿನದಂದು ಶ್ರೀ ಸೀತಾರಾಮಚಂದ್ರಸ್ವಾಮಿ ಕಲ್ಯಾಣವನ್ನು ಸಾವಿರಾರು ಭಕ್ತರು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಅನ್ನದಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೨]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]