ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಜಲೇಹ್ ಎಸ್ಫಹಾನಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಜಲೇಹ್ ಎಸ್ಫಹಾನಿ
ಜಲೇಹ್ ಎಸ್ಫಹಾನಿ 1937 ರಲ್ಲಿ
ಜನನಇಸ್ಫಹಾನ್, ಇರಾನ್
ಮರಣ29 ನವೆಂಬರ್ 2007
ಲಂಡನ್, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್
ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ ವಿದ್ಯಾ ಸಂಸ್ಥೆಬಾಕು ರಾಜ್ಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ
ಮಾಸ್ಕೋ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ
ಬಾಳ ಸಂಗಾತಿ
ಶಮ್ಸ್-ಅಲ್-ದಿನ್ ಬಡಿ' ತಬ್ರಿಜಿ
(m. ೧೯೪೬)
ಮಕ್ಕಳು2

ಜಲೇಹ್ ಎಸ್ಫಹಾನಿ (1921 - 29 ನವೆಂಬರ್ 2007) ಒಬ್ಬ ಇರಾನಿನ ಕವಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸ.

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜಲೇಹ್ ಎಸ್ಫಹಾನಿ (ಇಥಾಲ್ ಎಂದು ನೋಂದಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ) 1921 ರಲ್ಲಿ ಇಸ್ಫಹಾನ್ ನಲ್ಲಿ ಭೂಮಾಲೀಕ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಮಿಷನರಿಗಳು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ಬೆಹೆಸ್ಟ್ ಅಯಿನ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಟೆಹ್ರಾನ್ ನೂರ್ಬಾಸ್ ಹೈಸ್ಕೂಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದರು. ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಅವಳು ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವುದನ್ನು ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ, ಎಸ್ಫಹಾನಿ ತನ್ನ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ತನ್ನ ತಾಯಿಗೆ ಮನ್ನಣೆ ನೀಡಿದರು. ಎಸ್ಫಹಾನಿ ಅವರು ಏಳು ವರ್ಷದವಳಿದ್ದಾಗ ಮೊದಲು ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ ಆಕೆಯ ಕವಿತೆಗಳು ಅಹ್ತಾರ್, ಸೆಪಂತಾ ಮತ್ತು ಬಾಡ್ತಾರ್ ಮುಂತಾದ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡವು. ಎಸ್ಫಹಾನಿಯವರ ಮೊದಲ ಕವನ ಸಂಕಲನ "ಗೋಲ್ಹಾ-ಯೇ ḵᵛodru" (ಕಾಡು ಹೂವುಗಳು) 1945 ರಲ್ಲಿ ಟೆಹ್ರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು.[] ಶಾಲೆಯಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದ ನಂತರ, ಅವರು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ ಆಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಕೇವಲ ಮೂವರು ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು.[]

ವೃತ್ತಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಇರಾನ್‌ನ ಬರಹಗಾರರ ಮೊದಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅನ್ನು 1946 ರಲ್ಲಿ ಟೆಹ್ರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕರೆಯಲಾಯಿತು, ಮತ್ತು ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಏಕೈಕ ಮಹಿಳೆ ಎಸ್ಫಾಹಾನಿ, ಮತ್ತು 2000 ಜನರ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಕವನದ ತುಣುಕನ್ನು ವಾಚಿಸಿದರು.[] ಅದೇ ವರ್ಷ, ಅವರು ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಟುಡೆ ಪಾರ್ಟಿ ಆಫ್ ಇರಾನ್ ಸದಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪಹ್ಲವಿ ಆಡಳಿತದ ಎದುರಾಳಿ ಶಾಮ್ಸ್-ಅಲ್-ದಿನ್ ಬಾಡಿ ಟಬ್ರಿಜಿಯನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಷಾ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ರೆಜಾ ಪಹ್ಲವಿ ಮೇಲೆ ವಿಫಲವಾದ ಹತ್ಯೆಯ ಪ್ರಯತ್ನದ ನಂತರ ಟುಡೆಹ್ ಪಕ್ಷವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿದಾಗ, ದಂಪತಿಗಳು ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟಕ್ಕೆ ಓಡಿಹೋದರು, ಬಾಕು ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಎಸ್ಫಹಾನಿ ಇಬ್ಬರು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು 1952 ರಲ್ಲಿ ಬಾಕು ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಫಿಲಾಲಜಿ ಫ್ಯಾಕಲ್ಟಿಯಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. 1954 ರಲ್ಲಿ, ಕುಟುಂಬವು ಮಾಸ್ಕೋ ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿತು. ಲೋಮೊನೊಸೊವ್ ಮಾಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ನಲ್ಲಿ "ಇರಾನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಆಧುನಿಕ ಕಾವ್ಯ" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ತನ್ನ ಡಾಕ್ಟರಲ್ ಪ್ರಬಂಧ ಅನ್ನು ಅವಳು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡಳು. 1960 ರಿಂದ 1980 ರವರೆಗೆ, ಎಸ್ಫಹಾನಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಮ್ ಗಾರ್ಕಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ ನಲ್ಲಿ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಅವರು ವಿವಿಧ ಕವಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಕಾವ್ಯದ ವಿವಿಧ ಅಂಶಗಳ ಕುರಿತು ಕನಿಷ್ಠ ನಾಲ್ಕು ಸಂಶೋಧನಾ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು, ಅದರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾದುದೆಂದರೆ ಇರಾನ್, ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ತಜಕಿಸ್ತಾನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಆಧುನಿಕತಾವಾದಿ ಕಾವ್ಯದ ವಿಕಾಸದ ಅಧ್ಯಯನ.[][] ರಷ್ಯಾದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಪರ್ಷಿಯನ್ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಏಕೈಕ ಸ್ತ್ರೀ ಮುಖ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟರು. ಎಸ್ಫಹಾನಿ ಆಗಾಗ್ಗೆ ತಜಕಿಸ್ತಾನ್, ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫಾರ್ಸಿ ಭಾಷಿಕರ ನಡುವೆ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಸಹಕಾರದ ಕುರಿತು ಮಾತುಕತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.[] ತಜಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ, ಎಸ್ಫಹಾನಿ ರಷ್ಯನ್ ಮತ್ತು ಅಜೆರಿ ಟರ್ಕಿಷ್ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಿರಿಲಿಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಏಳು ಪರ್ಷಿಯನ್ ಸಂಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲದೆ, ಅವರು ಹಲವಾರು ನಾಟಕೀಯ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಬರೆದರು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು 1959 ಮತ್ತು 1960 ರಲ್ಲಿ ದುಶಾನ್ಬೆ ನಲ್ಲಿ ಒಪೆರಾ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು.[][]

ಇರಾನಿಯನ್ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕ್ರಾಂತಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ನಂತರ, ಎಸ್ಫಹಾನಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬವು 1980 ರಲ್ಲಿ ಇರಾನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. ಎಸ್ಫಹಾನಿಯ ಗಡಿಪಾರು ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪರ್ವಿಜ್ ನಟೆಲ್-ಖಾನ್ಲಾರಿ ಅವರ ಹಲವಾರು ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಅವರ ಜರ್ನಲ್ ಸೋಖನ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. . ಆಕೆಯ ಮೊದಲ ದೇಶಭ್ರಷ್ಟ ಕವನ ಸಂಕಲನ, ಝೆಂಡಾ ರುಡ್, 1965 ರಲ್ಲಿ ಮಾಸ್ಕೋದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಪ್ರಸರಣದ ನಂತರ ಇರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಯಿತು, ಆದರೆ ಕ್ರಾಂತಿಯ ನಂತರ 1981 ರಲ್ಲಿ ಟೆಹ್ರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಮರುಮುದ್ರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವಳು ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ ಟೆಹ್ರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಗರ್ ಹೆಝಾರ್ ಕಲಮ್ ದಷ್ಟಂ (ನಾನು ಸಾವಿರ ಪೆನ್ನುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ) ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದಳು. ಅವಳು ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಇರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಟುಡೆಹ್ ಪಾರ್ಟಿಯನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಿಷೇಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಎಸ್ಫಹಾನಿ ಮತ್ತು ಅವಳ ಕುಟುಂಬವು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ ಮತ್ತೆ ವಲಸೆ ಹೋದರು, ಈ ಬಾರಿ ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಅವಳು ತನ್ನ ಉಳಿದ ಜೀವನವನ್ನು ಕಳೆದಳು.[][]

ನಂತರದ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಸಾವು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಎಸ್ಫಹಾನಿ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ತನ್ನ ಸಮಯವನ್ನು ವಿನಿಯೋಗಿಸಿದರು, ಮೂಲ ಕವನದ 10 ಸಂಪುಟಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಆಕೆಯ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ ಸಯಾ-ಯೆ ಸಲಹಾ (ದಿ ಶಾಡೋ ಆಫ್ ದಿ ಇಯರ್ಸ್) 2000 ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು.[] 2006 ರಲ್ಲಿ, ಎಸ್ಫಹಾನಿಯ ಆಯ್ದ ಕವಿತೆಗಳ ಮೊದಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದವನ್ನು ಅವಳ ಸ್ನೇಹಿತ ರೂಹಿ ಸಾಹ್ಫಿ "ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಗಳು" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.[]

29 ನವೆಂಬರ್ 2007 ರಂದು, ಎಸ್ಫಹಾನಿ 86 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಇಬ್ಬರು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಅಗಲಿದ್ದಾರೆ. [][]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ೧.೦ ೧.೧ ೧.೨ ೧.೩ Vajdi, Shadab (20 July 2009). "ESFAHANI, Jaleh". Encyclopedia Iranica.
  2. Yousef, Saeed (2022). "Shahnāz A'lāmī". Women Poets Iranica.
  3. ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ ೩.೩ "Jaleh Esfahani". The Times. 18 December 2007. (subscription required)
  4. ೪.೦ ೪.೧ ೪.೨ ೪.೩ Karimi-Hakkak, Ahmad (8 January 2008). "Jaleh Mohajer-Esfahani". The Guardian.
  5. Farroḵzād, Purān (2002). Kārhā-ye zanān-e Irāni az diruz tā emruz. Tehran. p. 97.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)