ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ್ ಬ್ಯಾಂಕ್

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಜುಲೈ ೪, ೧೯೩೯ ರಂದು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು ಮತ್ತು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಗಿ ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜನೆಯು ಮೊದಲನೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಂದ ಬಂಡವಾಳದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಅರೆ-ರಾಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ೧೯೭೧ ರಲ್ಲಿ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿಗದಿತ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ೧೯೭೬ ರಲ್ಲಿ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ "ಎ" ಕ್ಲಾಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.

ಇತಿಹಾಸ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಜಮ್ಮುಕಾಶ್ಮೀರದ ಮಹಾರಾಜ ಹರಿಸಿಂಗ್.

ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಮಹಾರಾಜ ಹರಿ ಸಿಂಗ್ ಅವರು ನೀಡಿದ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್‌ನ ಮೂಲಕ ೧೯೩೮ ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧ ರಂದು, ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಮಹಾರಾಜರು ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಹೂಡಿಕೆದಾರರನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಮತ್ತು ಷೇರುದಾರರಾಗಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದ್ದರು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದುದು ಪಂಡಿತ್ ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಮಾಗೋತ್ರಾ, ಅಬ್ದುಲ್ ಅಜೀಜ್ ಮಾಂಟೂ, ಪೆಸ್ಟನ್ ಜೀ ಮತ್ತು ಭಗತ್ ಕುಟುಂಬ, ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಪ್ರಮುಖ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. []

ಶಕ್ತಿಕಾಂತ ದಾಸ್ ಅವರು ಆರ್‌ಬಿಐ ಗವರ್ನರ್ ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದಾರೆ.

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಂಭೀರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಅದರ ಒಟ್ಟು ಹತ್ತು ಶಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ ಮುಜಫರಾಬಾದ್, ರಾವಲಕೋಟ್ ಮತ್ತು ಮಿರ್ಪುರದ ಎರಡು ಶಾಖೆಗಳು ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯ ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಗೆ (ಈಗ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಆಡಳಿತ ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ) ನಗದು ಮತ್ತು ಇತರ ಆಸ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಕೇಂದ್ರ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ ನಂತರ, ಭಾರತೀಯ ಕಂಪನಿಗಳ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೫೬ ರ ಪ್ರಕಾರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಸರ್ಕಾರಿ ಕಂಪನಿ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಾಯೋಜಕತ್ವ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜುಲೈ ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ ಜೆ&ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಿಯಲ್ ಕಾಶ್ಮೀರದ ಪ್ರಾಯೋಜಕರಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ನೀಲಕಮಲ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನ ಪ್ರಾಯೋಜಕತ್ವದ ಒಪ್ಪಂದವು ೮೦ ಮಿಲಿಯನ್ (₹೮ ಕೋಟಿ) ಮೊತ್ತಕ್ಕೆ ನಡೆಯಿತು. []

ಬ್ಯಾಂಕ್ ತನ್ನ ಪ್ಲಾಟಿನಂ ಮಹೋತ್ಸವವನ್ನು ೨೦೧೩ ರಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಿತು. ಆ ವರ್ಷವನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿಸಲು, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಒಟ್ಟು ೧,೦೦೦ ಬಿಲಿಯನ್ ರೂ.ಗಳ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿತು. ೧ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೩ ರಂದು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದ ೧೦೦೦ ಬಿಲಿಯನ್ ರೂ. ವ್ಯವಹಾರದ ಗುರಿಯನ್ನು ಮೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಇತರ ವಾರ್ಷಿಕ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ಲ್ಯಾಟಿನಮ್ ಜುಬಿಲಿ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಪೂರೈಸುವ ವಿಶ್ವಾಸ ಹೊಂದಿತು. [] ಮೇ ೧೫, ೨೦೧೩ ರಂದು ಬ್ಯಾಂಕ್ ೨೦೧೨–೧೨ ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ೧೦ ಬಿಲಿಯನ್ ರೂ.ಗಳ ಲಾಭದ ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು. ೨೦೧೨–೧೩ ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿವ್ವಳ ಲಾಭ ೧೦,೫೫೧ ಮಿಲಿಯನ್ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರ ವಹಿವಾಟು ೧೦೩೪ ಬಿಲಿಯನ್ ವರೆಗೂ ತಲುಪಿತು. ತನ್ನ ಪ್ಲ್ಯಾಟಿನಂ ಮಹೋತ್ಸವ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಮಂಡಳಿಯು ೨೦೧೨–೧೩ ರಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಲಾಭಾಂಶವನ್ನು ೫೦೦% ಅಥವಾ ಪ್ರತಿ ಷೇರಿಗೆ ೫೦ ರೂ ಎಂದು ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿತು.

ಪ್ರೊಫೈಲ್

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸರ್ಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ೧೯೭೭ ರ ಜಮ್ಮು& ಕಾಶ್ಮೀರ್ ಕಂಪೆನಿಗಳ ರೆಗ್ಯುಲೇಷನ್ಸ್ ನಂ.‍‍೧೧ (ಸಂವತ್) ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಆರ್ ಬಿ ಐ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿದೆ. ಜೆ & ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಗಿ ಮತ್ತು ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಆರ್‌ಬಿಐನ ಏಜೆಂಟರಾಗಿ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಏಕೈಕ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಇದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಿಬಿಡಿಟಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಸಹ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. []

ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿ ಟಿಆರ್‌ಸಿ (ಪ್ರವಾಸಿ ಸ್ವಾಗತ ಕೇಂದ್ರ) ಬಳಿಯ ಶ್ರೀನಗರದಲ್ಲಿದೆ. ಮಾರ್ಚ್ ೩೧, ೨೦೧೯ ರ ವೇಳೆಗೆ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ೯೩೮ ಗಣಕೀಕೃತ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಶಾಖೆಗಳು, ೧,೨೯೪ ಎಟಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ೨೫ ನಗದು ಶೇಖರಣಾ ಯಂತ್ರಗಳ (ಸಿಡಿಎಂ) ಜಾಲವನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಹೊಂದಿದೆ. []

ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  • ಜೆ & ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಶೇಕಡಾ ೫೩ ರಷ್ಟು ಸರ್ಕಾರಿ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಬ್ಯಾಂಕ್ (ಜೆ & ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್) ಅನ್ನು ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
  • ಜೆ & ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಜೆ & ಕೆ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಕೊನೆಯ ಉಪಾಯದ ಏಕೈಕ ಬ್ಯಾಂಕರ್ ಮತ್ತು ಸಾಲಗಾರ.
  • ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಯೋಜನೇತರ ನಿಧಿಗಳು, ತೆರಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆ ರಹಿತ ಆದಾಯವನ್ನು ಜೆ & ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮೂಲಕ ರವಾನಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಜೆ & ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ಗಾಗಿ ಆರ್ಬಿಐನ ಏಜೆಂಟ್ ಆಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಏಕೈಕ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ.
  • ಜೆ & ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ವೇತನವನ್ನು ವಿತರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರೀಯ ನೇರ ತೆರಿಗೆ ಮಂಡಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ಜೆ & ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಬೆಂಬಲ ಸೇವೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್.
  2. ಎಸ್‌ಎಂಎಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್.
೧೯೬೭ ರ ಜಗತ್ತಿನ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಎಟಿಎಂ (ಆಟೋಮ್ಯಾಟಿಕ್ ಟೆಲ್ಲರ್ ಮೆಷಿನ್) ಲಂಡನ್ನಿನ ಎನ್ ಫೀಲ್ಡಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡಿತು.
  1. ಎಟಿಎಂ ಸೇವೆಗಳು.
  2. ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳು.
ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳು ಅಥವಾ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಯೂನಿಯನ್‌ಗಳಿಂದ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
  1. ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳು.

ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸೇವೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ಮ್ಯೂಚುಯಲ್ ಫಂಡ್‌ಗಳು.
  2. ವಿಮಾ ಸೇವೆಗಳು - ಜೀವನ ಮತ್ತು ಜೀವಿತಾವಧಿ.
  3. ರವಾನೆ ಸೇವೆಗಳು.

ನಗದು ನಿರ್ವಹಣಾ ಸೇವೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ರಿಯಲ್ ಟೈಮ್ ಗ್ರಾಸ್ ಸೆಟಲ್ಮೆಂಟ್ (ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್).
  2. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಫಂಡ್ ವರ್ಗಾವಣೆ (ಎನ್‌ಇಎಫ್‌ಟಿ).


ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]