ಚಂದ್ರಾ ನಾಯ್ಡು
ಚಂದ್ರಾ ನಾಯ್ಡು | |
---|---|
ಜನನ | ೧೯೩೩ ಇಂದೋರ್, ಇಂದೋರ್ ರಾಜ್ಯ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ |
ಮರಣ | ೪ ಏಪ್ರಿಲ್೨೦೨೧ (ವಯಸ್ಸು ೮೮) ಇಂದೋರ್, ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ,ಭಾರತ |
ವೃತ್ತಿ(ಗಳು) | ಕ್ರೀಡಾ ನಿರೂಪಕಿ, ಕ್ರಿಕೆಟಿಗರು,ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕಿ |
ಚಂದ್ರಾ ನಾಯ್ಡು (೧೯೩೩ - ೪ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೧) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ನಿರೂಪಕಿ, ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಆಟಗಾರ್ತಿ, ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕಿ ಮತ್ತು ಲೇಖಕಿ. ಅವರು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ವಿವರಣೆಗಾರರಾಗಿದ್ದರು, ಜೊತೆಗೆ ಭಾರತದ ಆರಂಭಿಕ ಮಹಿಳಾ ಕ್ರಿಕೆಟಿಗರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. [೧] [೨] [೩]
ಜೀವನ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಚಂದ್ರಾ ನಾಯ್ಡು ಅವರು ೧೯೩೩ ರಲ್ಲಿ ತೆಲುಗು ಮಾತನಾಡುವ ಕಾಪು ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. [೪] [೫] [೬] [೭] ಅವರ ತಂದೆ, ಸಿಕೆ ನಾಯ್ಡು ಅವರು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕ್ರಿಕೆಟಿಗರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಟೆಸ್ಟ್ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ತಂಡದ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು. [೮] [೩] ಸಿ.ಕೆ.ನಾಯ್ಡು ಅವರ ಮೊದಲ ಪತ್ನಿಯ ಮೂವರು ಪುತ್ರಿಯರಲ್ಲಿ ಇವರು ಕಿರಿಯರು. [೯] ಇವರ ಚಿಕ್ಕಪ್ಪ ಸಿಎಸ್ ನಾಯ್ಡು ಕೂಡ ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ ಆಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರ ಸೋದರಳಿಯ ವಿಜಯ್ ನಾಯ್ಡು ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕ್ರಿಕೆಟಿಗರಾಗಿದ್ದರು. [೮] [೧೦] ಇವರ ಪೂರ್ವಜರು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಮಚಲಿಪಟ್ಟಣಂ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಬಂದವರು. [೧೧] [೧೨]
ವೃತ್ತಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ನಾಯ್ಡು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಇಂದೋರ್ನಲ್ಲಿರುವ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕಲಿಸಿದರು. [೩] ನಾಯ್ಡು ದೇಶೀಯ ಮಹಿಳಾ ಕ್ರಿಕೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದರು, ಮೊದಲ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮಹಿಳಾ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ತಂಡವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು [೧೩] ಮತ್ತು ೧೯೭೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ಅವರ ಕಾಲೇಜಿಗಾಗಿ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಆಡಿದರು. [೧೦] ಅವರು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ವಿವರಣೆಗಾರರಾಗಿದ್ದರು. [೧] [೨] [೩] ಅವರು ೧೯೭೬ - ೭೭ ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸಿ ಮೇರಿಲ್ಬೋನ್ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಕ್ಲಬ್ (ಎಂಸಿಸಿ) ವಿರುದ್ಧ ಬಾಂಬೆ ನಡುವಿನ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಾಮೆಂಟರಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಂದ್ಯಗಳಿಗೆ ಕಾಮೆಂಟ್ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು. [೧೪] ಅವರು ೧೯೭೯ - ೧೯೮೦ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಸಾರಕ, ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ರೇಡಿಯೋ [೧೫] ಗಾಗಿ ಆಂಗ್ಲ ತಂಡದ ಭಾರತ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಡೇವಿಡ್ ರೇವೆರ್ನ್ ಅಲೆನ್ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಸಂದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದರು. [೧೩] ನಾಯುಡು ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಮಹಿಳಾ ಕಾಮೆಂಟೇಟರ್ಗಿಂತ ಮೊದಲು ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಕಾಮೆಂಟೇಟರ್ ಆಗಿದ್ದರು. [೧೩] ಇಎಸ್ಪಿಎನ್ ಕ್ರಿಕ್ಇನ್ಫೋಗೆ ನೀಡಿದ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಕಾಮೆಂಟರಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಆಸಕ್ತಿಯು ಕ್ರಿಕೆಟ್ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. [೧೬] ೧೯೮೨ ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ನಡುವಿನ ಗೋಲ್ಡನ್ ಜುಬಿಲಿ ಟೆಸ್ಟ್ ಪಂದ್ಯಕ್ಕೆ ಅವರನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಲಾಯಿತು. [೧೭]
ಅವರು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ನ ಆಜೀವ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅಂತರ - ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಅನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಹಲವಾರು ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡರು. [೩] ಅವರ ಸೋದರಳಿಯ, ಮಾಜಿ ಕ್ರಿಕೆಟಿಗ ವಿಜಯ್ ನಾಯ್ಡು ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳಿಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಹೆತ್ತವರ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಅವರು ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಕ್ಲಬ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾಗೆ ಬೆಳ್ಳಿ ಬ್ಯಾಟ್ ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜು ಸ್ಮಾರಕ ಟ್ರೋಫಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಟ್ರೋಫಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೨] ೧೯೯೦ ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಇಂದೋರ್ನ ಸರ್ಕಾರಿ ಬಾಲಕಿಯರ ಪಿಜಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರಾಗಿ ಅವರು ಕೊನೆಯ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿದರು. [೩] ೧೯೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಿಕೆ ನಾಯ್ಡು: ಎ ಡಾಟರ್ ರಿಮೆಂಬರ್ಸ್ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. [೧೪]
ಸಾವು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ನಾಯ್ಡು ಹೋಲ್ಕರ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಂಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದ್ದ ಇಂದೋರ್ನ ಮನೋರಮಾ ಗಂಜ್ನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ತಂದೆಯೂ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಆಡುತ್ತಿದ್ದರು. [೧] ಅವರು ೪ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೧ ರಂದು ಇಂದೋರ್ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ೮೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.[೨]
ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಚಂದ್ರ ಕೆ. ನಾಯ್ಡು, ಸಿ.ಕೆ. ನಾಯ್ಡು: ಎ ಡಾಟರ್ ರಿಮೆಂಬರ್ಸ್ (ನವದೆಹಲಿ, ರೂಪಾ ಪಬ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್ ೧೯೯೫).
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ ೧.೦ ೧.೧ ೧.೨ Dani, Bipin (5 April 2021). "India's first woman commentator Chandra Nayudu no more". Mid-Day.
- ↑ ೨.೦ ೨.೧ ೨.೨ ೨.೩ "Chandra Nayudu, regarded as India's first female cricket commentator, passes away". ANI News (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 4 April 2021. Retrieved 2021-12-06.
- ↑ ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ ೩.೩ ೩.೪ ೩.೫ TNN (5 April 2021). "India's first female cricket commentator Chandra Nayudu passes away". The Times of India (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Archived from the original on 2021-04-05. Retrieved 2021-12-06.
- ↑ M. L. Kantha Rao (July 1999), A Study of the Socio-Political Mobility of the Kapu Caste in Modern Andhra. University of Hyderabad. Chapter 6. p. 301–303. hdl:10603/25437
- ↑ A. Vijaya Kumari; Sepuri Bhaskar (1998). Social Change Among Balijas: Majority Community of Andhra Pradesh (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). M.D. Publications. p. 14. ISBN 978-81-7533-072-6.
- ↑ Singh, Gurdeep (1966). Cricket in Northern India (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Cosmo Publications. pp. 61, 62.
- ↑ Mukherji, Raju (2005). Cricket in India: Origin and Heroes (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). UBS Publishers' Distributors. p. 13. ISBN 978-81-7476-508-6.
- ↑ ೮.೦ ೮.೧ "C. K. Nayudu Profile". ESPNcricinfo (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-12-06.
- ↑ "Chandra Nayudu had more knowledge than us players: Edulji". Sify. 6 April 2021. Archived from the original on 26 March 2022. Retrieved 2023-04-14.
- ↑ ೧೦.೦ ೧೦.೧ PTI. "CK Nayudu's Daughter, Commentator Chandra Nayadu Dies". Outlook India (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Archived from the original on 2021-05-08. Retrieved 2021-12-06.
- ↑ Nayudu, Chandra (1995). C.K. Nayudu, a Daughter Remembers (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Rupa. p. 3. ISBN 978-81-7167-283-7.
- ↑ Naidu, T. Appala (2018-06-29). "Row over C.K. Nayudu's statue". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2023-04-11.
- ↑ ೧೩.೦ ೧೩.೧ ೧೩.೨ "Chandra Nayudu interviewed by David Rayvern Allen". Lord's Cricket Ground. Retrieved 2021-12-06.
- ↑ ೧೪.೦ ೧೪.೧ Dani, Bipin (2021-04-05). "World's first ever woman commentator Chandra Nayudu no more". Deccan Chronicle (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-12-06.
- ↑ Ugra, Sharda. "Girls aloud". Cricinfo (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-12-06.
- ↑ "FACE-TO-FACE". static.espncricinfo.com. Retrieved 2021-12-06.
- ↑ "The First Lady of Indian Cricket". Paperclip. (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2022-04-01. Retrieved 2023-04-14.