ಗೋಮುಖಾಸನ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಗೋಮುಖಾಸನ

ಗೋಮುಖಾಸನವು ಹಸುವಿನ ಮುಖದ ಭಂಗಿ ಹಠ ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಆಸನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಯೋಗವನ್ನು ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಧ್ಯಾನಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಮೂಲಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ಹೆಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಗೋ ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಬಂದಿದೆ. ಗೋ ಎಂದರೆ "ಹಸು", ಮುಖ ಮುಖ ಎಂದರೆ "ಮುಖ". [೧] ಆಸನ ಎಂದರೆ "ಭಂಗಿ". [೨] ದಾಟಿದ ಕಾಲುಗಳು ಹಸುವಿನ ಬಾಯಿಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಬಾಗಿದ ಮೊಣಕೈಗಳು ಹಸುವಿನ ಕಿವಿಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ. [೩]

೪ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾದ ದರ್ಶನ ಉಪನಿಷದ್ ನಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿರುವಂತೆ ಭಂಗಿಯು ಪ್ರಾಚೀನವಾಗಿದೆ. [೪] [೫] ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಇದನ್ನು ೧೭ ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಠ ರತ್ನಾವಳಿನಲ್ಲಿ ೮೪ ಆಸನಗಳಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. [೫] [೬] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹಿಂದೆ ಕೈಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಗೋಮುಖಾಸನದ ಪ್ರಸ್ತುತ ರೂಪವನ್ನು ಅಹಿರ್ಬುಧ್ನ್ಯಾ ಸಂಹಿತೆಯಂತಹ ಪ್ರಾಚೀನ ತಾಂತ್ರಿಕ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. [೫] ಇದನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಧ್ಯಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಕ್ಕೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೭]

ವಿವರಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಾಲುಗಳನ್ನು ದಾಟುವ ಮೂಲಕ ಮಂಡಿಯೂರಿನಿಂದ ಭಂಗಿಯನ್ನು ನಮೂದಿಸಲಾಗಿದೆ; ಮೇಲಿನ ಕಾಲಿನ ಹಿಮ್ಮಡಿಯನ್ನು ಪೃಷ್ಠದ ಬಳಿ ಕೆಳಗಿನ ತೊಡೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಳ ಕಾಲಿನ ಬದಿಯಲ್ಲಿರುವ ತೋಳನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆತ್ತಿ, ಮುಂದೋಳು ಕೆಳಕ್ಕೆ ಬಾಗುತ್ತದೆ, ಇನ್ನೊಂದು ತೋಳು ಬೆನ್ನಿನ ಹಿಂದೆ ಕೆಳಕ್ಕೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ, ಮುಂದೋಳು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಬಾಗುತ್ತದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಕೈಗಳು ಭುಜದ ಬ್ಲೇಡ್ಗಳ ನಡುವೆ ಹಿಡಿಯಬಹುದು.

ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನೆರಳಿನಲ್ಲೇ ಮಡಚಿದ ಹೊದಿಕೆಯನ್ನು ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಮಾರ್ಪಡಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಅವುಗಳ ಕೆಳಗೆ ಒಂದಾಗಿರಬೇಕು.

ಭಂಗಿಯು ಭುಜಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ಬೆನ್ನಿನ ಹಿಂದೆ ಕೈಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ತರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದವರಿಗೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಸ್ಟ್ರಾಪ್ ಬಳಸಿ ಕೈ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸಬಹುದು. [೩] [೮] ಆವರ್ತಕ ಪಟ್ಟಿಯ ಗಾಯ ಹೊಂದಿರುವ ಜನರಿಗೆ ಭಂಗಿಯು ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೮]

ಗೋಮುಖಾಸನಕ್ಕೆ ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧತಾ ಭಂಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಬದ್ಧ ಕೋನಾಸನ ಮತ್ತು ಗರುಡಾಸನ ಸೇರಿವೆ. [೩] ಕೌಂಟರ್ ಭಂಗಿಗಳಲ್ಲಿ ದಂಡಾಸನ, ಪಶ್ಚಿಮೋತ್ತನಾಸನ, ಮತ್ತು ಪೂರ್ವೋತ್ತನಾಸನ ಸೇರಿವೆ . [೩]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. "Gomukhasana A". Ashtanga Yoga. Archived from the original on 11 February 2011. Retrieved 29 January 2019.
  2. Sinha, S. C. (1996). Dictionary of Philosophy. Anmol Publications. p. 18. ISBN 978-81-7041-293-9.
  3. ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ ೩.೩ "Cow Face Pose". Yoga Journal. 28 August 2007. Retrieved 31 July 2022."Cow Face Pose". Yoga Journal. 28 August 2007. Retrieved 31 July 2022.
  4. The Yoga Upanishads. Translated by T. R. Srinivasa Ayyangar. Adyar, Madras: The Adyar Library. 1938. p. 124.
  5. ೫.೦ ೫.೧ ೫.೨ Sriharisukesh, N.; Pailoor, Subramanya (2019). "A review of asanas referenced in ancient texts and a brief comparative study of selected asanas" (PDF). International Journal of Sanskrit Research. 5 (4): 270–273. ISSN 2394-7519.
  6. Mallinson, James; Singleton, Mark (2017). Roots of Yoga. Penguin Classics. London: Penguin Books. pp. 116–119. ISBN 978-0-241-25304-5. OCLC 928480104.
  7. "Gomukhasana (Cow Face Posture)". The Divine Life Society. 2011. Retrieved 28 January 2019. Hence, this Asana is suitable for the practice of Pranayama. Ordinarily you can sit at all times in this Asana for long meditation also.
  8. ೮.೦ ೮.೧ Swanson, Ann (2019). Science of yoga : understand the anatomy and physiology to perfect your practice. New York, New York: DK Publishing. p. 60. ISBN 978-1-4654-7935-8. OCLC 1030608283.