ಉದಯ್ ಕೋಟಕ್

ಉದಯ್ ಸುರೇಶ್ ಕೋಟಕ್
೨೦೧೬ ರಲ್ಲಿ ಕೋಟಕ್
ಜನನ	(1959-03-15) ೧೫ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೫೯
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ	ಭಾರತೀಯ
ವಿದ್ಯಾರ್ಹತೆ	ಮುಂಬೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ
ಉದ್ಯೋಗ	ಕೋಟಕ್ ಮಹೀಂದ್ರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸ್ಥಾಪಕ, ಎಮ್‌ಡಿ ಮತ್ತು ಸಿಇಒ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಗುತ್ತಿಗೆ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು
ಜೀವನ ಸಂಗಾತಿ	ಪಲ್ಲವಿ ಕೋಟಕ್
ಮಕ್ಕಳು	೨

ಉದಯ್ ಕೋಟಾಕ್ ಅವರು ೧೫ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೫೯ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಬಿಲಿಯನೇರ್ ಬ್ಯಾಂಕರ್ ಆಗಿದ್ದು ಕೊಟಾಕ್ ಮಹೀಂದ್ರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ೧೯೮೦ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಇನ್ನೂ ಮುಚ್ಚಿದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ನಿಶ್ಯಬ್ದಗೊಳಿಸಿದಾಗ ಕೊಟಾಕ್ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯರಿಂದ ಲಾಭದಾಯಕ ಉದ್ಯೋಗದ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರು . ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ವೈವಿಧ್ಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಬಿಲ್‌ಗಳ ರಿಯಾಯಿತಿ, ಸ್ಟಾಕ್ ಬ್ರೋಕಿಂಗ್, ಹೂಡಿಕೆ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ಕಾರ್ ಹಣಕಾಸು, ಜೀವ ವಿಮೆ ಮತ್ತು ಮ್ಯೂಚುಯಲ್ ಫಂಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ೨೨ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೦೩ ರಂದು ಕೋಟಾಕ್ ಮಹೀಂದ್ರಾ ಫೈನಾನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಭಾರತದ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಪರವಾನಗಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಮೊದಲ ಕಂಪನಿಯಾಗಿದೆ.

೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ ಫೋರ್ಬ್ಸ್ ತನ್ನ ಸಂಪತ್ತನ್ನು $ ೧೦.೬ ಬಿಲಿಯನ್ ಎಂದು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಿತು. ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಮತ್ತು ಗೋಲ್ಡ್‌ಮನ್ ಸ್ಯಾಚ್ಸ್ ತಮ್ಮ ೧೪ ವರ್ಷಗಳ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿದರು. ಗೋಲ್ಡ್‌ಮನ್ ಸ್ಯಾಚ್ಸ್ ತಮ್ಮ ಶೇಕಡಾ ೨೫ ರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಎರಡು ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಡಾಲರ್ ೭೨ ಮಿಲಿಯನ್‌ಗೆ ಶ್ರೀ. ಕೋಟಾಕ್‌ಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರು.

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ

ಕೋಟಾಕ್ ಮೇಲಿನ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಗುಜರಾತಿ ಲೊಹಾನಾ ಜಂಟಿ-ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಮನೆಯೊಡನೆ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಛಾವಣಿಯ ಮೇಲೆ ಒಂದೇ ಛಾವಣಿಯಡಿಯಲ್ಲಿ ೬೦ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಬೆಳೆದರು. ಕುಟುಂಬವು ಮೂಲತಃ ಸಂಯೋಜಿತ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿತ್ತು. ಅವರು ಇದನ್ನು "ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ ಮತ್ತು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸಮಾಜವಾದ" ಎಂದು ಕರೆದರು . ಅವರ ಎರಡು ಕ್ರೀಡೆಯೆಂದರೆ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಮತ್ತು ಸಿತಾರ್ ನುಡಿಸುವುದು. ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಎನ್ ಡಿ ಟಿವಿ ಗೆ ನೀಡಿದ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಅವರು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಸಿತಾರ್ ವಾದನವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು . ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಅವರ ಪ್ರತಿಭೆ ತನ್ನ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಆಯ್ಕೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು . ಅವರು ಸಿಡೆನ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಜಮ್ನಾಲಾಲ್ ಬಜಾಜ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಸ್ಟಡೀಸ್‌ನಿಂದ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ೧೯೮೨ ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಣಾ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು .

ವೃತ್ತಿಜೀವನ

ಎಂಬಿಎ ಮುಗಿದ ನಂತರ ಕೋಟಾಕ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್ ಫೈನಾನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅದರ ನಂತರ ಕೊಟಾಕ್ ಮಹೀಂದ್ರಾ ಫೈನಾನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಆಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು. ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಿತರಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಡಾಲರ್ ೮೦,೦೦೦ ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿರುವ ಒಂದು ರಾಜಧಾನಿಯಿಂದ ಅವರು ಬಿಲ್-ಡಿಸ್ಕಿಯರಿಂಗ್ ಆರಂಭವನ್ನು ಹಣಕಾಸಿನ ಸೇವೆಗಳ ಸಂಘಟನೆಯಾಗಿ ಡಾಲರ್ ೧೯ ಶತಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು (ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೧೪ ರ ವೇಳೆಗೆ) ಆಸ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದರು. ೧೭೫೨ ಶಾಖೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬಂಡವಾಳೀಕರಣದ ಮೂಲಕ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಯಿತು . ೨೦೧೪ ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೊಟಕ್ ತನ್ನ ಕೊಟಕ್ ಮಹೀಂದ್ರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಷೇರುಗಳು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಗರಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟವನ್ನು ತಲುಪಿದ ಕಾರಣ ತನ್ನ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸಿದನು. ಏಕೆಂದರೆ ಕೊಟಾಕ್ ಮಹೀಂದ್ರಾ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಷೇರುಗಳು ನವೆಂಬರ್ ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ೨.೪ ಶತಕೋಟಿ ಡಾಲರ್‌ನಷ್ಟು ಮೊತ್ತದ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಐಎನ್‌ಜಿ ವೈಶ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕಿನಿಂದ ಮುಟ್ಟುಗೋಲು ಹಾಕಿದವು. ಇದು ಡಚ್ ಹಣಕಾಸಿನ ಸೇವಾ ಸಮೂಹ ಐಎನ್‌ಜಿ ಭಾಗಶಃ ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು. ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಕೋಟಾಕ್ ಜನರಲ್ ಇನ್ಶುರೆನ್ಸ್ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಟೆಲಿಕಾಂ ಉದ್ಯಮಿ ಸುನೀಲ್ ಮಿತ್ತಲ್ ಅವರ ಭಾರ್ತಿ ಏರ್ಟೆಲ್ ಕಂಪೆನಿಯು ಸಣ್ಣ ಪಾವತಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಸಹಕರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕೊಟಾಕ್ ತನ್ನ ಪಾಲನ್ನು ಕೊಟಾಕ್ ಮಹೀಂದ್ರಾ ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ ೪೦ ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ೨೦೧೬ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ತನ್ನ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಶೇಕಡಾ ೩೦ ಕ್ಕೆ ತಗ್ಗಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ರೂಪಾಯಿ ೨೭ ಲಕ್ಷ (ಡಾಲರ್ ೩೪೦೦೦) ಮಾಸಿಕ ವೇತನದೊಂದಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಭಾರತೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಭಾವನೆ ಪಡೆಯುವ ಸಿಇಒ ಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ . ಅವರು ೨೦೨೦-೨೧ ನೇ ಸಾಲಿಗೆ ಭಾರತೀಯ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಒಕ್ಕೂಟದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು . ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೩ ರಲ್ಲಿ ಕೊಟಾಕ್‌ನ ಪರ್ಯಾಯ ನಿಧಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ಸಲಹಾ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಕೊಟಕ್ ಪರ್ಯಾಯ ಆಸ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರು ಎಂಬ ಒಂದು ಘಟಕವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಘಟಕವು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ೧೮ ಡಾಲರ್ ಶತಕೋಟಿ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆಸ್ತಿ ನಿರ್ವಹಣಾ ಘಟಕವಾಗಿದೆ .

ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು

1. ಜೂನ್ ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ವರ್ಷದ ಅರ್ನ್ಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಯಂಗ್ ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯೋದ್ಯಮಿ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು.
2. ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಕನಾಮಿಕ್ ಟೈಮ್ಸ್‌ನಿಂದ 'ವರ್ಷದ ವ್ಯಾಪಾರ ನಾಯಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ' ಗೆದ್ದರು.
3. ಫೋರ್ಬ್ಸ್ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್ ಯುಎಸ್ (ಮೇ ೨೦೧೬) ಮೂಲಕ ಮನಿ ಮಾಸ್ಟರ್ಸ್: ದಿ ಮೋಸ್ಟ್ ಪವರ್‌ಫುಲ್ ಪೀಪಲ್ ಇನ್ ದಿ ಫೈನಾನ್ಶಿಯಲ್ ವರ್ಲ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಏಕೈಕ ಭಾರತೀಯ ಫೈನಾನ್ಷಿಯರ್ ಆಗಿದ್ದರು.
4. ಇಂಡಿಯಾ ಟುಡೇ ನಿಯತಕಾಲಿಕವು ೨೦೧೭ ರ ಭಾರತದ ೫೦ ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ೮ ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನೀಡಿದೆ.
5. ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಯುಎಸ್‌‍ಐಬಿಸಿ ಗ್ಲೋಬಲ್ ಲೀಡರ್‌ಶಿಪ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು.

ಸದಸ್ಯತ್ವಗಳು

ಕೋಟಾಕ್ ಅವರು ಹಣಕಾಸು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ಮೇಲಿನ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಮತ್ತು ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಜ್ ಬೋರ್ಡ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಲಹಾ ಸಮಿತಿ, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಮಾರ್ಕೆಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಐಸಿಆರ್‌ಐಇಆರ್ ನ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಮಹೀಂದ್ರಾ ಯುನೈಟೆಡ್ ವರ್ಲ್ಡ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಆಡಳಿತ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಸಿಐಐ ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಂಡಳಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಕೋಟಕ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾನೂನು ಸಂಸ್ಥೆ ಸಿರಿಲ್ ಅಮರಚಂದ್ ಮಂಗಲದಾಸ್ ಅವರಿಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡುವ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ ಮಂಡಳಿಯ ಸದಸ್ಯರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.

ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ

ಅವರು ಪಲ್ಲವಿ ಕೋಟಾಕ್ ಎಂಬಾಕೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದರು. ಇವರು ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಇವರಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಾಪಾರಿ ವಹಿವಾಟನ್ನು ಉರುಳಿಸಿದಾಗ ಉದಯ್ ಕೋಟಾಕ್ ಅವರು ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸಿನ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅದನ್ನು ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದರು. ಅವರ ಕೋಟಾಕ್ ಮಹೀಂದ್ರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಈಗ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಅಗ್ರ ನಾಲ್ಕು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ಐಎನ್‌ಜಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಭಾರತೀಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೧೭ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನಂತರ ಕೊಟಾಕ್‌ನ ೮೧೧ ಡಿಜಿಟಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಶೂನ್ಯ-ಸಮತೋಲನ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಗ್ರಾಹಕ ಮೂಲವನ್ನು ೧೪.೫ ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ೨೦೧೮ ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ ವೇಳೆಗೆ ತನ್ನ ಪಾಲನ್ನು ಶೇಕಡಾ ೨೦ ಕ್ಕೆ ತಗ್ಗಿಸಲು ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲು ಕೋಟಾಕ್‌ನ ಆದ್ಯತೆ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಿಲ್ಲ. ಸೆಪ್ಟಂಬರ್ ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ ಕೊಟಾಕ್ ಅನ್ನು ಸರ್ಕಾರವು ಸಾಲ-ಕಟ್ಟಿದ ಇನ್ಫ್ರಾಸ್ಟ್ರಕ್ಚರ್ ಲೀಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಫೈನಾನ್ಶಿಯಲ್ ಸರ್ವೀಸಸ್‌ಣ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು.