ಅತಿಥಿ ದೇವೋ ಭವ

ಅತಿಥಿ ದೇವೋ ಭವ ಈ ಶ್ಲೋಕವನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಅತಿಥಿದೇವೋ ಭವ ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷಾಂತರ : ಒಬ್ಬ ಅತಿಥಿಯು ದೇವರಿಗೆ ಸಮಾನ, ಅತಿಥೇಯ-ಅತಿಥಿ ಸಂಬಂಧದ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ, ಇದು ಅತಿಥಿಗಳನ್ನು ದೇವರಂತೆಯೇ ಗೌರವದಿಂದ ಗೌರವಿಸುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಭಾರತೀಯ ಹಿಂದೂ-ಬೌದ್ಧ ತತ್ವವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಅತಿಥಿಗಳನ್ನು ಗೌರವದಿಂದ ಉಪಚರಿಸುವ ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಬಳಸುವ ನಮಸ್ತೆ (ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ದೈವತ್ವಕ್ಕೆ ನಾನು ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತೇನೆ) ಎಂಬ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಿಂದೂ-ಬೌದ್ಧ ಸಾಮಾನ್ಯ ಶುಭಾಶಯವನ್ನು ಮೀರಿದೆ.

ಮಂತ್ರಗಳು ತೈತ್ತಿರೀಯ ಉಪನಿಷತ್, ಶಿಕ್ಷಾವಲ್ಲಿ I.೧೧.೨ ರಿಂದ ಬಂದವುವೆಂದು ಅದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಮಾತೃದೇವೋ ಭವ, ಮಿತ್ರದೇವೋಭವ, ಪಿತೃದೇವೋ ಭವ, ಪುತ್ರದೇವೋಭವ, ಆಚಾರ್ಯದೇವೋಭವ, ಅತಿಥಿದೇವೋ ಭವ. ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ "ಯಾರಿಗೆ ತಾಯಿ ದೇವರೋ, ಯಾರಿಗೆ ಸ್ನೇಹಿತನೋ ದೇವರೋ, ಒಬ್ಬನಿಗೆ ಒಬ್ಬನಾಗಿರಿ, ಯಾರಿಗೆ ತಂದೆ ದೇವರೋ, ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಒಬ್ಬರಾಗಿರಿ, ಯಾರಿಗೆ ಮಗು ದೇವರೋ, ಯಾರಿಗೆ ಗುರುಗಳು ದೇವರೋ ಒಬ್ಬರಾಗಿರಿ, ಮತ್ತು ಯಾರಿಗೆ ಅತಿಥಿ ದೇವರು" ಮಾತೃದೇವಃ, ಮಿತ್ರದೇವಃ, ಪಿತೃದೇವಃ, ಪುತ್ರದೇವಃ, ಆಚಾರ್ಯದೇವಃ ಮತ್ತು ಅತಿಥಿದೇವಃ ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಒಂದು ಪದವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಬಹುವ್ರೀಹಿ ಸಮಾಸ ಪದವಾಗಿದೆ.

"ಅತಿಥಿ ದೇವೋ ಭವ" ಎಂದರೆ "ಅತಿಥಿ ದೇವರು" ಎಂಬುದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ದೇವರಂತೆ ಪರಿಗಣಿಸಲು ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಅತಿಥಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ಅಭಿಯಾನದ ಟ್ಯಾಗ್ ಲೈನ್ ಆಗಿದೆ. “ಅತಿಥಿ ದೇವೋ ಭವ” ಎಂಬುದು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವಾಲಯವು 2005 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಿದ ಅಭಿಯಾನವಾಗಿದೆ. ಅತಿಥಿಗಳನ್ನು ದೇವರಂತೆ ಕಾಣುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹಲವಾರು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವೂ ಒಂದಾಗಿದೆ.

ಆಚರಣೆ ಅಥವಾ ಪೂಜೆ

ಸನಾತನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ದೇವರನ್ನು ಐದು ಹಂತದ ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಪಂಚೋಪಚಾರ ಪೂಜೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. "ಷೋಡಶೋಪ್ಚಾರ್ ಪೂಜಾನ್" ಹೆಚ್ಚು ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ೧೬ ಹಂತಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಅತಿಥಿ (अतिथि),(guest) ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿಥಿ ಸತ್ಕಾರವನ್ನು (ಅತಿಥಿಯ ಆತಿಥ್ಯ) ಯಜ್ಞವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಆರಾಧನೆಯ ಐದು ಹಂತಗಳು ಅತಿಥಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವಾಗ ಅನುಸರಿಸಬೇಕಾದ ಐದು ಔಪಚಾರಿಕತೆಗಳಾಗಿವೆ:

1. ಸುಗಂಧ (ಧೂಪಾ) - ಅತಿಥಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವಾಗ, ಕೊಠಡಿಗಳು ಆಹ್ಲಾದಕರವಾದ ಪರಿಮಳವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಅತಿಥಿಗಳನ್ನು ಅವರ ಭೇಟಿಯಿಂದ ಆಕರ್ಷಿಸುವ ಅಥವಾ ದೂರವಿಡುವ ಮೊದಲ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಆಹ್ಲಾದಕರ ಸುಗಂಧವು ಅತಿಥಿಯನ್ನು ಉತ್ತಮ ಹಾಸದಲ್ಲಿ ಇರಿಸುತ್ತದೆ.
2. ದೀಪ (ದೀಪ) - ಭಾರತದ ವಿದ್ಯುದೀಕರಣದ ಮೊದಲು, ಹೋಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅತಿಥಿಗಳ ನಡುವೆ ದೀಪವನ್ನು ಹಾಕಲಾಯಿತು. ಇದರಿಂದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ದೇಹ ಭಾಷೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಅತಿಥೆಯ ಮತ್ತು ಅತಿಥಿಗಳ ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ಅಂತರವನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
3. ತಿನ್ನಬಹುದಾದ ಪದಾರ್ಥಗಳು ( ನೈವೇದ್ಯ ) - ಹಾಲಿನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳನ್ನು ಅತಿಥಿಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು.
4. ಅಕ್ಕಿ ( ಅಕ್ಷತಾ) - ಇದು ಅವಿಭಜಿತ ಎಂಬ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಿಂಧೂರದ ಅಂಟಿನಿಂದ ಮಾಡಿದ ತಿಲಕವನ್ನು ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರ ಮೇಲೆ ಅಕ್ಕಿ ಕಾಳುಗಳನ್ನು ಇಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಹಿಂದೂ ಭಾರತೀಯ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಗತದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ರೂಪವಾಗಿದೆ.
5. ಪುಷ್ಪ ಅರ್ಪಣೆ (ಪುಷ್ಪ) - ಹೂವು ಸದ್ಭಾವನೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಅತಿಥಿ ನಿರ್ಗಮಿಸಿದಾಗ, ಹೂವು ಭೇಟಿಯ ಸಿಹಿ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ. ಅದು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಹಲವಾರು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ.

ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯಲ್ಲೂ ದೇವರು ನೆಲೆಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಭಾರತೀಯರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಮನೆಗೆ ಅತಿಥಿಗಳು ಬಂದಾಗ ಅವರಲ್ಲಿರುವ ದೇವರು ಮನೆಗೆ ಉತ್ತಮ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ನಮಗೆ ಅನೇಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ನಾವು ಅತಿಥಿಯನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಂಡರೆ, ಅವರು ಉತ್ತಮ ಕಂಪನಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಕಾರಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಾವು ನಂಬುತ್ತೇವೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಅತಿಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅತಿಥಿಯನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸುವುದು ಅತಿಥಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆತಿಥೇಯರು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಆಟವಾಡುವುದು, ಒಟ್ಟಿಗೆ ತಿನ್ನುವುದು, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವುದು, ನಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರು, ಕುಟುಂಬ, ಸಂಬಂಧಿಕರು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿಕರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಬಾಂಧವ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು.

ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಅಭಿಯಾನ

ಭಾರತವು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ಭಾರತದ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಇಲಾಖೆಯು ಇನ್‌ಕ್ರೆಡಿಬಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಎಂಬ ವಿಷಯದೊಂದಿಗೆ ಅತಿಥಿದೇವೋ ಭವ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.

"ಅತಿಥಿ ದೇವೋ ಭವ" ಎಂಬುದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಗೃತಿ ಅಭಿಯಾನವಾಗಿದ್ದು, ಒಳಬರುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ದೇಶಕ್ಕೆ ಸ್ವಾಗತಿಸುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪ್ರಚಾರವು ಸಾರ್ವಜನಿಕರನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಅಭಿಯಾನವು ಕಾರು ಚಾಲಕ, ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರು, ವಲಸೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಪೊಲೀಸರು ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸಿಗರೊಂದಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುವ ಇತರ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಸಹ ನೋಡಿ

• ಭಾರತದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ
• ಆತಿಥ್ಯ
• ನಂಬಲಾಗದ ಭಾರತ
• ಪೂಜೆ (ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ)
• ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ