ಜೀವ
ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ಜೀವವು ಒಂದು ಬದುಕಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಣಿ, ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಒಂದು ಬದುಕಿರುವ ಜೀವಿಯ (ಮಾನವ, ಪ್ರಾಣಿ, ಮೀನು ಅಥವಾ ಸಸ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿ) ಭೌತಿಕ ಸಾವನ್ನು ಪಾರಾಗುವ ಅಮರ ಸತ್ವ ಅಥವಾ ಚೇತನ. ಅದು ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಹೋಲುವ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಆತ್ಮವು ವಿಶ್ವಾತ್ಮವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರೆ, ಜೀವ ಶಬ್ದವನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಬದುಕಿರುವ ವಸ್ತು ಅಥವಾ ಬದುಕಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಣಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗೊಂದಲ ತಪ್ಪಿಸಲು ಪರಮಾತ್ಮ ಮತ್ತು ಜೀವಾತ್ಮ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಜೈನ್ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ಜೀವವು ಅಮರ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಅಥವಾ ಒಂದು ಜೀವಿಯ ಆತ್ಮ(ಮಾನವ, ಪ್ರಾಣಿ, ಮೀನು ಅಥವಾ ಸಸ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿ) ದೈಹಿಕ ಸಾವಾಗಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ಜೈನ್ ಧರ್ಮದ ಭಾವನೆಯಲ್ಲಿ ಅಜೀವ ಎಂದರೆ 'ಆತ್ಮವಿಲ್ಲದ' ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವಸ್ತು(ದೇಹವು ಸೇರಿದಂತೆ), ಸಮಯ, ಸ್ಥಳ, ಚಲನೆ ಮತ್ತು ಚಲನೆಯಲ್ಲದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಜೈನ್ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ಜೀವ, ಒಂದೂ 'ಸಂಸಾರಿ'ಯಾಗಿರುತ್ತದೆ (ಲೌಕಿಕ, ಪುನರ್ಜನ್ಮಗಳ ಆವೃತ್ತಿ ಹಿಡಿದು) ಅಥವಾ 'ಮುಕ್ತಾ'ವಾಗಿರುತ್ತದೆ (ವಿಮೋಚನೆಗೊಳಿಸುವುದಾಗಿ).
- REDIRECT ಭಾರತೀಯ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಜೀವಾತ್ಮ ;ಭಾರತೀಯ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಜೀವಾತ್ಮ