ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಹಿಸ್ಪಿಡ್ ಮೊಲ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಹಿಸ್ಪಿಡ್ ಮೊಲ
Conservation status
CITES Appendix I (CITES)[]
Scientific classification e
Unrecognized taxon (fix): ಕ್ಯಾಪ್ರೊಲಾಗಸ್
ಪ್ರಜಾತಿ:
ಕ. ಹಿಸ್ಪಿಡಸ್
Binomial name
ಕ್ಯಾಪ್ರೊಲಾಗಸ್ ಹಿಸ್ಪಿಡಸ್
ಜಾನ್ ಥಾಮಸ್ ಪಿಯರ್ಸನ್, 1839)
ಹಿಸ್ಪಿಡ್ ಮೊಲಗಳ ಶ್ರೇಣಿ

ಹಿಸ್ಪಿಡ್ ಮೊಲ ('ಕ್ಯಾಪ್ರೊಲಗಸ್ ಹಿಸ್ಪಿಡಸ್'), ಇದನ್ನು ಅಸ್ಸಾಂ ಮೊಲ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಸ್ಟ್ಲಿ ಮೊಲ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿರುವ ಲೆಪೊರಿಡ್ ಆಗಿದೆ, ಇದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಹಿಮಾಲಯದ ದಕ್ಷಿಣ ತಪ್ಪಲಿನಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ಇಂದು, ಇದರ ಆವಾಸಸ್ಥಾನವು 500 km2 (190 sq mi) ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಅಂದಾಜು 5,000 to 20,000 km2 (1,900 to 7,700 sq mi) ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿರುವ ಆವಾಸಸ್ಥಾನದ ಪ್ರದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ವಿಘಟನೆಗೊಂಡಿದೆ. ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಕೃಷಿ, ಪ್ರವಾಹ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಿಂದಾಗಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಸೂಕ್ತವಾದ ಆವಾಸಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಕುಸಿತವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು 1986 ರಿಂದ IUCN ಕೆಂಪು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಎಂದು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.[] ಕ್ಯಾಪ್ರೊಲಾಗಸ್ ಇದು ಕುಲದಲ್ಲಿ ಏಕೈಕ ಪ್ರಭೇದ ಆಗಿದೆ.

ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹಿಸ್ಪಿಡ್ ಮೊಲವು ಕಠಿಣ ಮತ್ತು ಚುರುಕಾದ ತುಪ್ಪಳವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಅದರ ಕಿವಿಗಳು ತುಂಬಾ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ತುಪ್ಪಳವನ್ನು ಮೀರಿ ಚಾಚುವುದಿಲ್ಲ.[] ಕಪ್ಪು ಮತ್ತು ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಕೂದಲುಗಳ ಮಿಶ್ರಣದಿಂದಾಗಿ ಹಿಂಭಾಗವು ಗಾಢ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ್ದಾಗಿದೆ; ಎದೆಯ ಮೇಲೆ ಕಂದು ಮತ್ತು ಹೊಟ್ಟೆ ಮೇಲೆ ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣವಿದೆ. ಬಾಲವು ಕಂದು ಬಣ್ಣದ್ದಾಗಿದ್ದು ಸುಮಾರು 30ಮಿಮೀ ಉದ್ದವಾಗಿದೆ. ದೇಹದ ತೂಕದಲ್ಲಿ ಗಂಡುಗಳು 1810 ರಿಂದ 2610ಗ್ರಾಂ ವರೆಗೆ ಸರಾಸರಿ 2248ಗ್ರಾಂ ಇರುತ್ತದೆ. ಹೆಣ್ಣುಗಳು ಸರಾಸರಿ 2518ಗ್ರಾಂ ತೂಕವಿರುತ್ತವೆ; 3210ಗ್ರಾಂ ತೂಕವಿರುವ ಗರ್ಭಿಣಿ ಹೆಣ್ಣನ್ನು ಈ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಸರಾಸರಿ ತೂಕದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ.[] ಮುಂಭಾಗದ ಮೂಳೆಗಳು ತುಂಬಾ ಅಗಲವಾಗಿವೆ. ಆಕ್ಸಿಪಿಟಲ್ ಮೂಳೆ ಆಕ್ಸಿಪಿಟೋ-ಮೂಗಿನ ಉದ್ದವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 85 ಮಿಮೀ ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಪೋಸ್ಟರ್ಬಿಟಲ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮುಂದೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಹಂತ ಇಲ್ಲ.[] ಸರಾಸರಿಯಾಗಿ, ಈ ಮೊಲವು ತಲೆಯಿಂದ ಬಾಲದವರೆಗೆ 476 mm (18.7 in) ಉದ್ದವಿರುತ್ತದೆ.[]

ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಆವಾಸಸ್ಥಾನ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹಿಸ್ಪಿಡ್ ಮೊಲದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣ ನೇಪಾಳ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಅಸ್ಸಾಂ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ದವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ಇಂದು, ಇದರ ವಿತರಣೆ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ, ಭಾರತ, ನೇಪಾಳ ಮತ್ತು ಭೂತಾನ್ಗಳಲ್ಲಿ ವಿರಳವಾಗಿದೆ. ಇದು ಆರಂಭಿಕ ಅನುಕ್ರಮ ಎತ್ತರದ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಶುಷ್ಕ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ನದಿ ದಂಡೆಗಳ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ ಜೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಅಥವಾ ಹುಲ್ಲುಗಳಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಸುಡುವಿಕೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗುತ್ತವೆ.[] ಶುಕ್ಲಫಾಂಟ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳಲ್ಲಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿರಬಹುದು.[] ಜನವರಿ 2016 ರಲ್ಲಿ, 1984 ರ ನಂತರ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಚಿಟ್ವಾನ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದಲ್ಲಿ ಹಿಸ್ಪಿಡ್ ಮೊಲ ದಾಖಲಾಗಿದೆ.[]

ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹಿಸ್ಪಿಡ್ ಮೊಲವು ಮುಂಜಾನೆ ಮತ್ತು ಮುಸ್ಸಂಜೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸೀಮಿತ ಮಾಹಿತಿಯು ಅದರ ಸರಾಸರಿ ಮರಿಗಳ ಗಾತ್ರ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[]

ಹಿಸ್ಪಿಡ್ ಮೊಲಕಿರುವ ತೊಂದರೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದನಗಳನ್ನು ಅತಿಯಾಗಿ ಮೇಯಿಸುವುದರಿಂದ ಹಿಸ್ಪಿಡ್ ಮೊಲಗಳ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳು ಅಪಾಯದಲ್ಲಿವೆ.[]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ೧.೦ ೧.೧ ೧.೨ Aryal, A.; Yadav, B. (2019). "Caprolagus hispidus". IUCN Red List of Threatened Species. 2019: e.T3833A45176688. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-1.RLTS.T3833A45176688.en. Retrieved 16 January 2022.
  2. Pearson, J. T. (1839). "18. Lepus hispidus". Proceedings of the Zoological Society of London. VII: 152.
  3. ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ Bell, D. J.; Oliver, W. L. R.; Ghose, R. K. (1990). "Chapter 9: The Hispid Hare Caprolagus Hispidus". In Chapman, J. A.; Flux, J. E. C. (eds.). Rabbits, Hares, and Pikas: Status Survey and Conservation Action Plan. Gland, Switzerland: International Union for Conservation of Nature and Natural Resources. pp. 128–137. ISBN 978-2831700199.
  4. Ellerman, J. R.; Morrison-Scott, T. C. S. (1966). Checklist of Palaearctic and Indian mammals 1758 to 1946 (2nd ed.). London: British Museum of Natural History. p. 424.
  5. Macdonald, D. W. (2009). The Encyclopedia of Mammals. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-956799-7.
  6. Baral, H.S.; Inskipp, C. (2009). "The Birds of Sukla Phanta Wildlife Reserve, Nepal". Our Nature. 7: 56–81. doi:10.3126/on.v7i1.2554.
  7. Khadka, B.B.; Yadav, B.P.; Aryal, N. & Aryal, A. (2017). "Rediscovery of the hispid hare (Caprolagus hispidus) in Chitwan National Park, Nepal after three decades". Conservation Science. 5 (1): 10–12. doi:10.3126/cs.v5i1.18560.
  8. Maheswaran, G. (2013). "Ecology and Conservation of Endangered Hispid Hare Caprolagus hispidus in India". In Singaravelan, N. (ed.). Rare Animals of India. Bentham Science Publishers. pp. 179–203. doi:10.2174/9781608054855113010012.

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Lagomorpha ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Lagomorpha Genera ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Taxonbar