ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು

ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರ ವು, ಹಣಕಾಸಿನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುವ ಒಂದು ತತ್ಸದೃಶ, ವ್ಯವಹಾರ್ಯ ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿದೆ. ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಈ ರೀತಿ ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ: ಸಾಲ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ( ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ನೋಟ್‌ಗಳು, ಕರಾರುಪತ್ರಗಳು ಹಾಗೂ ಡಿಬೆಂಚರ್‌ಗಳು) ಹಾಗೂ ಇಕ್ವಿಟಿ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಷೇರು‌ಗಳು ಹಾಗೂ ಉತ್ಪನ್ನ ಕರಾರುಗಳು, (ಫಾರ್ವರ್ಡ್‌ಗಳು, ಫ್ಯೂಚರ್‌ಗಳು, ಆಯ್ಕೆಗಳು ಹಾಗೂ ವಿನಿಮಯಗಳು)ಮುಂತಾದವು.

ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರವನ್ನು ನೀಡುವ ಕಂಪೆನಿ ಅಥವಾ ಇತರ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು 'ಇಶ್ಯೂಯರ್(ವಿತರಕ)' ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿನ ನಿಯಂತ್ರಣಾತ್ಮಕ ರಚನೆಯು, ಭದ್ರತಾಪತ್ರವಾಗಿ ಯಾವುದು ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆಯುತ್ತದೆಂದು ನಿರ್ಣಯಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಖಾಸಗಿ ಹೂಡಿಕೆ ನಿಧಿಗಳು, ಕೆಲವು ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಅವು ವಿವಿಧ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿದರೂ ಕೂಡ,ಅವುಗಳು ನೋಂದಣಿಯಾಗದಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ನಿಯಂತ್ರಣವಿಲ್ಲದೇ ಇರಬಹುದು.

ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರದ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ "ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವಿಲ್ಲದೇ ", ಅರ್ಥಾತ್‌ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಅಥವಾ "ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರ" ಸ್ವರೂಪದ ಮೂಲಕ ನಿರೂಪಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಎರಡು ರೀತಿಯಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ: ಮೊದಲಿಗೆ ಧಾರಕ ' ಅಂದರೆ, ಕೇವಲ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದುವ ಮೂಲಕ, ಧಾರಕರಿಗೆ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರದಡಿ ಎಲ್ಲಾ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೂ ಅರ್ಹರಾಗುತ್ತಾರೆ; ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ನೋಂದಾಯಿತ ' ಅಂದರೆ, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರ ನೀಡುವವರು ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಸ್ಥರು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಧಾರಕರ ಮಾಹಿತಿ ಇದ್ದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ, ಆ ಧಾರಕರಿಗೆ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಷೇರು‌ ಅಥವಾ ಮ್ಯೂಚುಯಲ್‌ ಫಂಡ್‌ಗಳು‌ , ನಿಗಮಗಳು, ಅಥವಾ ಸರಕಾರಿ ನಿಯೋಗಗಳು ನೀಡುವ ಬಾಂಡ್‌ಗಳು, ಷೇರು ಆಯ್ಕೆ‌ಗಳು ಅಥವಾ ಇತರೆ ಆಯ್ಕೆಗಳು, ಸೀಮಿತ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ಹಾಗೂ ತತ್ಸದೃಶ, ವ್ಯವಹಾರ್ಯವಾದ ಇತರೆ ವಿವಿಧ ವಿಧ್ಯುಕ್ತ ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ವರ್ಗೀಕರಣ

ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಹಲವು ಗುಂಪುಗಳು ಅಥವಾ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ:

ಮುಖಬೆಲೆಯ ಕರೆನ್ಸಿ
ಮಾಲೀಕತ್ವ ಹಕ್ಕು
ವಾಯಿದೆ ಅವಧಿ
ದ್ರವ್ಯತೆಯ ಪ್ರಮಾಣ
ಆದಾಯ ಪಾವತಿಗಳು
ತೆರಿಗೆ ಕ್ರಮ
ಕ್ರೆಡಿಟ್‌ ಶ್ರೇಯಾಂಕ
ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಅಥವಾ 'ಕೈಗಾರಿಕೆ' ('ಕ್ಷೇತ್ರ' ಎಂಬುದು, ಗ್ರಾಹಕ ವಿವೇಚನೆ ಮುಂತಾದ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಅಥವಾ ವಿಶಾಲ ವರ್ಗವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ; ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ 'ಕೈಗಾರಿಕೆ' ಎಂಬುದು, ಗ್ರಾಹಕ ಯಂತ್ರೋಪಸಾಧನಗಳು ಮುಂತಾದ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಕೆಳ ಮಟ್ಟದ ವರ್ಗವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ವರ್ಗೀಕರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಕುರಿತು ಚರ್ಚೆಗಾಗಿ ಕೈಗಾರಿಕೆ ನೋಡಿ.)
ಪ್ರದೇಶ ಅಥವಾ ದೇಶ (ಉದ್ದಿಮೆ ಸಂಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ (ಮೂಲ) ದೇಶ; ಸಂಸ್ಥೆಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಮಾರಾಟ/ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿರುವ ದೇಶ; ಅಥವಾ, ತಾನು ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ವಿನಿಮಯ ಕೇಂದ್ರವಿರುವ ದೇಶ)
ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬಂಡವಳೀಕರಣ
ರಾಜ್ಯ (U.S.ನಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮುನಿಸಿಪಲ್ ಅಥವಾ 'ತೆರಿಗೆ-ರಹಿತ' ಬಾಂಡ್‌ಗಳು)

ಹೊಸ ಬಂಡವಾಳ

ವಾಣಿಜ್ಯ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ಹೊಸ ಬಂಡವಾಳಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ವಿಧಾನವಾಗಿ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಿವೆ. ಭದ್ರತಾಪತ್ರಗಳ ಬೆಲೆ ಹಾಗೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಾಲಗಳಿಗೆ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಆಕರ್ಷಕ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಬಹುದು. ಹಣ ಸೌಲಭ್ಯದ ಮೂಲವಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಾಲಗಳ ಇನ್ನೊಂದು ಅನನುಕೂಲವೇನೆಂದರೆ, ಸಾಲಗಾರರ ಸಾಲ ಬಾಕಿ ವಿರುದ್ಧ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ವಿಸ್ತೃತ ಹಣಕಾಸಿನ ಕರಾರುಗಳ ಮೂಲಕ ರಕ್ಷಣೆ ಕೋರಬಹುದು. ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಆರಂಭಿಕ ವಿತರಣೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಅವುಗಳನ್ನು ಕೊಂಡು, ಈ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಸರ್ಕಾರಗಳು ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ವಿತರಣೆಯ ಮೂಲಕ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು (ಸರ್ಕಾರ ಸಾಲ ನೋಡಿ).

ಹೊಸರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವುದು

ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ, ಇರುವ ಆಸ್ತಿ-ಪಾಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೊಸರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲು, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರ ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿ, ನಿಯಂತ್ರಣಾತ್ಮಕ ಬಂಡವಾಳ ದಕ್ಷತೆಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಅಥವಾ ಮೂಲ ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿಗಳಿಂದ ಹಣದ ಹರಿವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ಹಣಕಾಸಿನ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದು ತನ್ನ ಜಮಾಖರ್ಚುಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿಯನ್ನು ತೆಗೆಯಲು ಬಯಸಬಹುದು. ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, ಮಧ್ಯವರ್ತಿಯೊಬ್ಬರು ಹಣಕಾಸಿನ ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಸ್ವಾಮ್ಯಕ್ಕೆ ಪಡೆದು, ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಆಕರ್ಷಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಲಾಭಗಳಿಸಲು ಬಯಸುವರು. ಇನ್ನೊಂದು ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಆಸ್ತಿ-ಪಾಸ್ತಿಗಳ ಬುಟ್ಟಿಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದತ್ತಿ ಅಥವಾ SPVಯಂತಹ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕಾನೂನುಸಮ್ಮತ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅನಂತರ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಇಕ್ವಿಟಿ ಷೇರುಗಳ ಬಡ್ಡಿಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಕೊಳ್ಳುವ ಖರೀದಿದಾರರನ್ನು ಹುಡುಕುವುದರ ಬದಲಿಗೆ, ಈ ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿಗಳಿಗಾಗಿ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಪ್ರಾಯೋಜಿಸುವ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಧಾರಕ ವರ್ಗದ ಪ್ರಕಾರ

ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಚಿಲ್ಲರೆ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಾಗಿರಬಹುದು, ಅರ್ಥಾತ್, ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ವ್ಯವಹಾರ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಇತರೆ ರೀತ್ಯಾ ಹೂಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಹೂಡಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ, ಬಹಳಷ್ಟು ಹೂಡಿಕೆಯು ಸಗಟು ರೂಪದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ, ಅರ್ಥಾತ್‌, ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ತಾವೇ ತಾವಾಗಿ ಅಥವಾ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಹಕರ ಪರವಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿರುತ್ತವೆ. ಪ್ರಮುಖ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು, ವಿಮಾ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು, ಪಿಂಚಣಿ ನಿಧಿಗಳು ಹಾಗೂ ಇತರೆ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ನಿಧಿಗಳು ಸೇರಿರುತ್ತವೆ.

ಹೂಡಿಕೆ

ಹೂಡಿಕೆಯು ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಖರೀದಿಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಆದಾಯ ಗಳಿಕೆ ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಬಂಡವಾಳ ಲಾಭವನ್ನು ಗಳಿಸುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಠೇವಣಿಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಸಾಲ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಡ್ಡಿ ದರ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಇಕ್ವಿಟಿಗಳು ಬಂಡವಾಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಇಕ್ವಿಟಿ ಹೂಡಿಕೆಯೂ ಸಹ ವಿತರಕರ ಉದ್ದಿಮೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಬಹುದು. ಉದ್ದಿಮೆಯು ಆಗಷ್ಟೇ ಅರಂಭಿಸಿದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಹಳೆಯ ಉದ್ದಿಮೆಗೆ ಹೊಸ ರೂಪ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಸಾಲ ಬಂಡವಾಳ ಪತ್ರಗಳು ಸಹ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟದ ನಿಯಂತ್ರಣ ನೀಡಬಹುದು. ಈ ವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ, ಒಂದು ವೇಳೆ ಬಡ್ಡಿ ಪಾವತಿಗಳು ತಪ್ಪಿಸಿದಲ್ಲಿ, ಸಾಲದಾತರು ತಮ್ಮ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ವಾಪಸ್‌ ಪಡೆಯಲು, ಆ ಉದ್ದಿಮೆಯನ್ನು ತಮ್ಮ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ತಮ್ಮ ಕೆಲವು ಬಂಡವಾಳದ ವಸೂಲಾತಿಗೆ ಕಂಪೆನಿಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಬಹುದು.

ಮೇಲಾಧಾರ(ಕೊಲ್ಯಾಟರಲ್)

ಹಿಂದಿನ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಮೇಲಾಧಾರದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಬೃಹತ್ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಇತರೆ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಹಣದೊಂದಿಗೆ ಅಥವಾ ನೇರವಾಗಿ ಹಣದೊಂದಿಗೆ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಬಯಿಂಗ್ ಆನ್ ಮಾರ್ಜಿನ್ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. Bಯಿಂದ Aಗೆ ಸಾಲ ಅಥವಾ ಇನ್ಯಾವುದಾದರೂ ಋಣವುಂಟು. Bಯಿಂದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿಗಳ ಹಕ್ಕು ತನಗೆ ಬರಬೇಕೆಂದು A ಅಪೇಕ್ಷಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಆರಂಭ ಹಂತದಲ್ಲೇ ಆಗಬಹುದು (ಪತ್ರಗಳ ವರ್ಗಾವಣೆ) ಅಥವಾ ಪತ್ರಗಳ ವರ್ಗಾವಣೆ ಇಲ್ಲದೇ (ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಪತ್ರಗಳ ವರ್ಗಾವಣೆ ರಹಿತ) ಸಾಧ್ಯ. ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಲಗಳಿಗಾಗಿ, ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಒಂದು ವೇಳೆ B ಸಾಲ/ಋಣ ತೀರಿಸಲು ವಿಫಲವಾದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ದಿವಾಳಿಯಾದಲ್ಲಿ, A ತನ್ನ ಹಕ್ಕು ಪ್ರತಿಪಾದನೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ಮೇಲಾಧಾರದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ: ಭದ್ರತಾ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ನೇರ ಮೇಲಾಧಾರ ವರ್ಗಾವಣೆಗಳು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು, ಹೂಡಿಕೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು, ಸರ್ಕಾರಿ ನಿಯೋಗಗಳು ಹಾಗೂ ಮ್ಯೂಚುಯಲ್‌ ಫಂಡ್ಸ್‌ನಂತಹ ಇತರೆ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಗಮನಾರ್ಹ ಮೇಲಾಧಾರ ಪಡೆಯುವವರು ಹಾಗೂ ನೀಡುವವರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಖಾಸಗಿಯವರು ಸಹ ಷೇರುಗಳು ಅಥವಾ ಇತರೆ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಎರವಲು ನೀಡುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಪೋರ್ಟ್‌ಪೋಲಿಯೊ ಸಾಲಗಳಿಗಾಗಿ ಮೇಲಾಧಾರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.

ಹಿಂದಿನ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಬಳಕೆದಾರರ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿನಿಮಯವಾಗಿ ನೀಡಲಾದ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಮೂರು ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಂಪುಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ: 1) ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಲಗಳು ಇವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಹಳ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಕಾಲ್ ಮತ್ತು ಕವರೇಜ್ ವಿಧಾನಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮೌಲ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಲದ ಮೌಲ್ಯದ ನಡುವೆ ಕಡಿಮೆ ಅನುಪಾತ ನೀಡುತ್ತದೆ; 2) ಪತ್ರ ವರ್ಗಾವಣಾ ಸಾಲಗಳು (Transfer-of-Title (ToT) Loans) ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ಪಾರ್ಟಿಗಳು ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಾಲದ ಕರಾರಿನಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಎರವಲುದಾರರ ಉಳಿದ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಲೀಕತ್ವ ಅಳಿದುಹೋಗುತ್ತದೆ; 3) ವರ್ಧಿತ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಲ ಸೌಕರ್ಯಗಳು (Enhanced Institutional Loan Facilities) ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಾಗೂ ಖಾಸಗಿ ಘಟಕಗಳ ಸಹಯೋಗದಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿತ, ಸಾಂಸ್ಥಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾದ ದಳ್ಳಾಳಿ ಹಣ ಸೌಲಭ್ಯದ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಇದಕ್ಕೆ ಖಾಸಗಿ ಬಂಡವಾಳದಿಂದ ಪೂರಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ(ವರ್ಧಿತ); ಗ್ರಾಹಕರು ಸಾಲ ತೀರಿಸಲು ವಿಫಲರಾಗುವ ತನಕ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಗ್ರಾಹಕರ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂರಲ್ಲಿ,ಹಕ್ಕುಪತ್ರ ವರ್ಗಾವಣಾ ಸಾಲಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾಲದಾತರಿಗೆ ತಮ್ಮ ವಹಿವಾಟಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ಪೂರೈಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಮಾರಲು, ಅಥವಾ, ಅವಧಿಗೆ ಮುಂಚೆಯೇ ಷೇರುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಮಾರಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಮಂದಿ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಹಣಕಾಸಿನ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಆಚೆಗೆ, ಖಾಸಗಿ ಸಾಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಡಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ, ಸಾಂಸ್ಥಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾದ ಸಾಲಗಳು ಸಾಲದ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಅಥವಾ ಇತರೆ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಹಣಪೂರೈಕೆ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಸಾಲ ನಿಧಿಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಎರವಲುದಾರರ ಮಾಲೀಕತ್ವಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ನಷ್ಟ ಅಥವಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಒಳಗೊಂಡಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದರಿಂದ ಅವುಗಳು ಇನ್ನಷ್ಟು ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗುತ್ತದೆ.

ಋಣ ಮತ್ತು ಇಕ್ವಿಟಿ

ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಹಾಗೂ ಇಕ್ವಿಟಿಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ (ಡಿರೈವೇಟೀವ್ಸ್ ಸಹ ನೋಡಿ).

ಋಣಭಾರ

ಅವುಗಳ ವಾಯಿದೆ ದಿನಾಂಕ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಡಿಬೆಂಚರ್‌ಗಳು, ಬಾಂಡ್‌ಗಳು, ಠೇವಣಿಗಳು, ನೋಟ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ವಾಣಿಜ್ಯ ಪತ್ರ (commercial paper) ಎಂದು ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರದ ಧಾರಕರು, ಕೆಲವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಾಹಿತಿ ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಹಕ್ಕು ಸೇರಿದಂತೆ, ಇತರೆ ಕರಾರು ಹಕ್ಕುಗಳೊಂದಿಗೆ, ಅಸಲು ಹಾಗೂ ಬಡ್ಡಿ ಪಾವತಿಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಗಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಾಯಿದೆಯ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದರ ವಿತರಕರು ಇದನ್ನು ನಗದುಗೊಳಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಮೇಲಾಧಾರದ ಮೂಲಕ ರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ರಕ್ಷಣೆಯಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು. ಒಂದು ವೇಳೆ ಅವು ರಕ್ಷಣೆಯಿಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಇತರೆ ರಕ್ಷಣೆಯಿಲ್ಲದ ಋಣಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಲ್ಲಿ ಅವು ಕರಾರಿನಡಿ 'ಜ್ಯೇಷ್ಠತೆ' ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಅರ್ಥಾತ್, ಒಂದು ವೇಳೆ ವಿತರಕ ದಿವಾಳಿ ಸ್ಥಿತಿ ತಲುಪಿದಲ್ಲಿ‌ ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಧಾರಕರು ಆದ್ಯತೆಗೆ ಅರ್ಹರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಜ್ಯೇಷ್ಠತೆರಹಿತ ಋಣವನ್ನು 'ಅಧೀನ' ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಬಾಂಡ್‌ಗಳು (Corporate bonds) ವಾಣಿಜ್ಯ ಅಥವಾ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಋಣಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಡಿಬೆಂಚರ್‌(ಸಾಲಪತ್ರ)ಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಾಯಿದೆಯುಂಟು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಪಕ್ಷ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳು, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ನೋಟ್‌ಗಳಿಗೆ ವಾಯಿದೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ವಾಣಿಜ್ಯ ಪತ್ರವೆಂಬುದು ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರದ ಸರಳ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸುಮಾರು 270 ದಿನಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವಾಯಿದೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರದ ಪೋಸ್ಟ್ ಡೇಟೆಡ್ ಚೆಕ್‌ನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಬಹುದು.

ಹಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಾಧನಗಳು (Money market instruments) ಎಂಬುದು ಅಲ್ಪಕಾಲಿಕ ಋಣ ಸಾಧನಗಳಾಗಿದ್ದು, ಇವು ಠೇವಣಾತಿ ಪತ್ರಗಳು (certificates of deposit) ಹಾಗೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿನಿಮಯ ಹುಂಡಿಗಳು (bills of exchange) ಮುಂತಾದ ಠೇವಣಿ ಖಾತೆಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಅವು ಬಹಳಷ್ಟು ದ್ರವ್ಯತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು,ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವನ್ನು 'ಸನಿಹದ ನಗದು' ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಾಣಿಜ್ಯ ಪತ್ರವೂ ಸಹ ಬಹಳಷ್ಟು ದ್ರವ್ಯತೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.

ಯುರೋ ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ, ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಹೊರಗೆ ವಿತರಿಸುವುದಾಗಿದೆ.ಇದರ ಮುಖಬೆಲೆಯು ವಿತರಕರ ಸ್ಥಳಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಯುರೋಬಾಂಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಯುರೊನೋಟ್‌ಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಯುರೋಬಾಂಡ್‌ಗಳು ಖಾತರಿಯ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು,ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರದು, ಹಾಗೂ ಬಡ್ಡಿಯನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಪಾವತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯುರೋನೋಟ್‌ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಯುರೋ-ವಾಣಿಜ್ಯ ಪತ್ರ ಅಥವಾ ಠೇವಣಿಯ ಯುರೋ-ಪತ್ರದ(ECP) ರೂಪವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.

ಸರ್ಕಾರಿ ಬಾಂಡ್‌ಗಳು ಮಧ್ಯಮಾವಧಿಯ ಅಥವಾ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಾಗಿವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಬೌಮ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಅಥವಾ ಅವುಗಳ ನಿಯೋಗಗಳು ವಿತರಿಸುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅವು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಬಾಂಡ್‌ಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಬಡ್ಡಿ ದರ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಇವು ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಮೂಲಗಳಂತೆ ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. U.S. ಫೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಟ್ರೆಷರೀಸ್(treasuries) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳ ದ್ರವ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಅಪಾಯ ಗ್ರಹಿಕೆಯ ಕಾರಣ, USಏತರ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಹಣ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಟ್ರೆಷರಿಗಳು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ.

ಉಪ-ಸಾರ್ವಬೌಮ ಸರ್ಕಾರಿ ಬಾಂಡ್‌ ಗಳನ್ನು U.S.ನಲ್ಲಿ ಮುನಿಸಿಪಲ್ ಬಾಂಡ್ಸ್ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಇವು ಸಾರ್ವಬೌಮ ಸರ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ರಾಜ್ಯ, ಪ್ರಾಂತೀಯ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ, ಸ್ಥಳೀಯ ಅಥವಾ ಇತರೆ ಸರ್ಕಾರಿ ಘಟಕಗಳ ಋಣಗಳನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತವೆ.

ಅಧಿರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಾಂಡ್‌ಗಳು (Supranational bonds) ಎಂಬುದು ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್, ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ನಿಧಿ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಬಹುಅಂಗಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ವಲಯವಾರು ಶಾಖೆಗಳಂತಹ ಅಂತಾರಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಋಣವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತವೆ.

ಇಕ್ವಿಟಿ

ಇಕ್ವಿಟಿ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರವೆಂಬುದು ಘಟಕವೊಂದರಲ್ಲಿನ ಇಕ್ವಿಟಿ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಹಂಚಿಕೆಯಾಗಿರಬಹುದು - ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಉದ್ದಿಮೆ, ದತ್ತಿ ಅಥವಾ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯೊಂದರ ಬಂಡವಾಳ ಷೇರು ಆಗಿರಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯ ಷೇರು ಎಂಬುದು ಇಕ್ವಿಟಿ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಸರ್ವೇಸಾಮಾನ್ಯ ರೂಪವಾಗಿದೆ; ಆದರೂ, ಆದ್ಯತೆಯ ಇಕ್ವಿಟಿ (preferred equity)ಕೂಡ ಬಂಡವಾಳ ಷೇರಿನ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಇಕ್ವಿಟಿ ಧಾರಕರು ಷೇರುದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ; ಅವರು ಷೇರು ಅಥವಾ ಅದನ್ನು ವಿತರಿಸಿದವರ ಷೇರಿನ ಅಂಶದ ಮಾಲೀಕತ್ವ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಧಾರಕರಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಬಡ್ಡಿ ಪಾವತಿ ಮಾಡುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುವ ಸಾಲ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಇಕ್ವಿಟಿ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಯಾವುದೇ ಪಾವತಿಗೆ ಅರ್ಹವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ದಿವಾಳಿಯಾಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಸಾಲದಾತರಿಗೆ ಕೊಡಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲಾ ಬಾಕಿಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಕೇವಲ ವಿತರಕರ ಉಳಿಕೆಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಪಾಲನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವರು. ಆದರೂ, ಇಕ್ವಿಟಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಧಾರಕರಿಗೆ ಉದ್ದಿಮೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಮಾಣಾನುಗುಣ ಭಾಗದ ನಿಯಂತ್ರಣ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದರ ಅರ್ಥ,ಬಹುತೇಕ ಇಕ್ವಿಟಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಧಾರಕರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿತರಕರ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಾಧಿಸಬಹುದು. ಇಕ್ವಿಟಿಯು, ಲಾಭಗಳು ಮತ್ತು ಬಂಡವಾಳ ಲಾಭಗಳಿಗೆ ಅರ್ಹವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ವಿತರಕರ ಹಣಕಾಸಿನ ಸ್ಥಿತಿ ಹೇಗೇ ಇರಲಿ, ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಧಾರಕರು ಕೇವಲ ಬಡ್ಡಿ ಹಾಗೂ ಅಸಲು ಮರುಪಾವತಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ, ದಿವಾಳಿ ಸಂದರ್ಭ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಿಗೆ ಯವುದೇ ಮತ ಚಲಾವಣೆ ಹಕ್ಕು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅರ್ಥಾತ್, ಇಕ್ವಿಟಿ ಧಾರಕರು ಉದ್ದಿಮೆಯ 'ಮೇಲಿನ ಸ್ಥಾನ'ದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಅದರ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.

ಷೇರು

ಮಿಶ್ರ ಭದ್ರತಾಪತ್ರಗಳು

ಮಿಶ್ರ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಋಣ ಹಾಗೂ ಇಕ್ವಿಟಿ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳೆರಡರ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.

ಆದ್ಯತೆಯ ಷೇರುಗಳು (Preference shares) ಎಂಬುದು ಇಕ್ವಿಟಿಗಳು ಹಾಗೂ ಋಣದ ನಡುವಿನ ಮಧ್ಯ ವರ್ಗದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ. ವಿತರಕ ದಿವಾಳಿಯಾದಲ್ಲಿ, ಸಾಧಾರಣ ಷೇರುದಾರರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಆದ್ಯತೆಯ ಷೇರುಗಳು ಬಡ್ಡಿ ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಬಂಡವಾಳದ ಮರುಪಾವತಿಯನ್ನು ಆದ್ಯತೆಯ ಮೇಲೆ ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೂ, ಕಾನೂನಿನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಅವು ಬಂಡವಾಳ ಷೇರು ಆಗಿರುತ್ತವೆ, ಹಾಗಾಗಿ ಅವು ಧಾರಕರಿಗೆ ಉದ್ದಿಮೆಯ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಪ್ರಮಾಣದ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ಅರ್ಹವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕು ಅವರು ಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ಇದು ಅವಲಂಬಿಸುತ್ತದೆ.

ಪರಿವರ್ತನೀಯ ಗಳು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದಾದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಆದ್ಯತಾ ಷೇರು ಆಗಿರುತ್ತವೆ. ಪರಿವರ್ತನೀಯಗಳ ಧಾರಕರು ಉದ್ದಿಮೆಗೆ ಚುನಾಯಿತರಾಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದಾಗ, ಇವುಗಳನ್ನು ವಿತರಕ ಕಂಪೆನಿಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಷೇರುಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಬಹುದು. ಪರಿವರ್ತನೀಯ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರವು ವಾಯಿದೆಗೆ ಮುಂಚೆಯೇ ಹಣ ಪಾವತಿಯಾಗಬಲ್ಲ ಬಾಂಡ್‌ (callable bond) ಆಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಹಾಗೂ ವಿತರಕರು ಈ ಬಾಂಡ್‌ಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರೆ ಪರಿವರ್ತನೀಯತೆಯನ್ನು ತ್ವರಿತಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು. ಪರಿವರ್ತನೆ ಮಾಡಲು ಬಾಂಡ್‌ ಧಾರಕರಿಗೆ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಕಾಲಾವಕಾಶವಿರುತ್ತದೆ, ಅಥವಾ, ಉದ್ದಿಮೆಯು ಧಾರಕರಿಗೆ ವಾಯಿದೆ ಮುಂಚೆ ಪಾವತಿಯಾದ ಬಾಂಡ್‌ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು (call price) ಪಾವತಿಸಿ ಬಾಂಡ್‌ಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ. ಧಾರಕರಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ಪಾವತಿಯಾದ ಬಾಂಡ್‌ ಮೌಲ್ಯವು, ಪರಿವರ್ತನೆಯಾದ ಷೇರು ಮೌಲ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿರಬಹುದು. ಇದನ್ನು ಒತ್ತಾಯದ (ಬಲವಂತದ) ಪರಿವರ್ತನೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.

ವಾರೆಂಟ್‌ ಧಾರಕರು ಒಂದಷ್ಟು ನಿಗದಿತ ಷೇರುಗಳನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟ ಬೆಲೆಗೆ ನಿಗದಿತ ಸಮಯದೊಳಗೆ ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಉದ್ದಿಮೆಯು ನೀಡುವ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಈಕ್ವಿಟಿ ವಾರಂಟ್ಸ್ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬಾಂಡ್‌‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಥವಾ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಇಕ್ವಿಟಿಗಳೊಂದಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತವೆ, ಹಾಗೂ ಅವು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವುಗಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ವಹಿವಾಟು ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ವಾರೆಂಟ್ ಧಾರಕರು ಇದನ್ನು ಚಾಲಿಸಿದಲ್ಲಿ ಅವರು ಹಣವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಉದ್ದಿಮೆಗೆ ಪಾವತಿಸುವರು, ಉದ್ದಿಮೆಯು ಅವರಿಗೆ ಹೊಸ ಷೇರುಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಇತರೆ ಪರಿವರ್ತನೀಯ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಂತೆ, ವಾರೆಂಟ್‌ಗಳು ಸಹ ಬಾಕಿ ಷೇರುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಹಣಕಾಸು ವರದಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು 'ಪ್ರತಿ-ಷೇರಿಗೆ ಪೂರ್ಣ ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿದ ಗಳಿಕೆ' ಎಂದು ಯಾವಾಗಲೂ ಲೆಕ್ಕಿಸಲಾಗುವುದು. ಅಂದರೆ ಎಲ್ಲಾ ವಾರೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿವರ್ತನೀಯಗಳನ್ನು ಚಲಾವಣೆಗೆ ತರಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು

ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯ ಹಂತದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ

U.S.ನಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕ (primary) ಹಾಗೂ ದ್ವಿತೀಯ ಹಂತದ(secondary) ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು. ಎರಡೂ ತರಹದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇನೆಂದರೆ, ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಿಗಾಗಿ ಹಣವು, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ ವಿತರಕರಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಂದ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆರಂಭಿಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಷೇರು ಬಿಡುಗಡೆ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.,ದ್ವಿತೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು, ಒಬ್ಬ ಹೂಡಿಕೆದಾರ ತನ್ನೊಂದಿಗಿದ್ದ ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿಯನ್ನು ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಮಾರುವ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿವೆ(ಹಣವು ಒಬ್ಬ ಹೂಡಿಕೆದಾರನಿಂದ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಹೂಡಿಕೆದಾರನ ಕೈಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ). ಉದ್ದಿಮೆಯೊಂದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೊಸದಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವ ಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಆರಂಭಿಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಷೇರು ಬಿಡುಗಡೆ (IPO) ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದ್ದಿಮೆಯೊಂದು ಆನಂತರ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೊಸ ಷೇರುಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದು, ಅಥವಾ ಹಿಂದೆಯೇ ನೋಂದಾಯಿಸಿ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡ ಷೇರುಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದು. ಆನಂತರ ನೀಡಲಾದ ಹೊಸ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಹ ಮಾರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು IPO ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವ ಬದಲಿಗೆ 'ಸೆಕಂಡರಿ ಆಫರಿಂಗ್' ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಷೇರುಬಿಡುಗಡೆ ಫೈಲಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಷೇರುಗಳ ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ SEC(ಅಥವಾ ಇತರೆ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಂಸ್ಥೆ)ಪಡೆಯಲು ವಿತರಕರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ IPOಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಬಂಡವಾಳ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ನೆರವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಹೂಡಿಕೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿತರಕರಿಂದ ಇಡೀ ಹೊಸ ಷೇರುಗಳನ್ನು ರಿಯಾಯತಿ ದರದಲ್ಲಿ ಕೊಂಡು ಆನಂತರ ಹೆಚ್ಚಿನ ದರದಲ್ಲಿ ಪುನಃ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದಲ್ಲಿ, ಇದನ್ನು 'ಫರ್ಮ್‌ ಕಮಿಟ್ಮೆಂಟ್‌ ಅಂಡರ್‌-ರೈಟಿಂಗ್(ದೃಢ ಬದ್ಧತೆಯ ಷೇರುಮಾರಾಟ ಒಪ್ಪಂದ)' ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಷೇರುಮಾರಾಟ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ(ಅಂಡರ್‌ರೈಟಿಂಗ್) ಅಪಾಯ ಬಹಳಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಎಂದು ಹೂಡಿಕೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಒಂದು ವೇಳೆ ಪರಿಗಣಿಸಿದಲ್ಲಿ, ಅದು ಬೆಸ್ಟ್‌ ಎಫರ್ಟ್‌ ಅಗ್ರೀಮೆಂಟ್‌ಗೆ ಮಂಜೂರಾತಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಹೊಸ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಮಾರಲು ತನ್ನ ಕೈಲಾದ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯು ಮುಂದುವರೆಯಲು ಬಂಡವಾಳ ಭದ್ರತೆಗೆ ದ್ರವ್ಯತೆ ಒದಗಿಸಲು ದ್ವಿತೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಅಥವಾ ಅನಂತರದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಇರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಧಾರಕರು ಇತರೆ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಅದನ್ನು ನಗದಿಗಾಗಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬಹುದು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಕೆಲವೇ ಜನರು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ವಿತರಣೆಗಳನ್ನು ಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ, ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಗಳು ತಮ್ಮ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗಾಗಿ ಇಕ್ವಿಟಿ ಬಂಡವಾಳಗಳ(ಹಣ)ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂಘಟಿತ ವಿನಿಮಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು ಮುಖ್ಯ ದ್ವಿತೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತವೆ. ಹಲವು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿತರಣೆಗಳು ಹಾಗೂ ಹಲವು ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ವಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತ, ವರ್ತಕ-ಆಧಾರಿತ ಒವರ್‌-ದಿ-ಕೌಂಟರ್‌ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ.

ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗಾಗಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಂಡವಾಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಂಘವು ಪ್ರಮುಖ ವಹಿವಾಟು ಸಂಘಟನೆಯಾಗಿದೆ. U.S.ನಲ್ಲಿ, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗಾಗಿ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಹಾಗೂ ಹಣಕಾಸಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳ ಸಂಘವು ಪ್ರಮುಖ ವಹಿವಾಟು ಸಂಘಟನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಮತ್ತು ಬಾಂಡ್ ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ವಿಲೀನದ ಫಲವಾಗಿದೆ. ತಂತ್ರಾಂಶ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ಉದ್ದಿಮೆ ಸಂಘದ (FISD/SIIA) ಹಣಕಾಸು ಮಾಹಿತಿ ಸೇವಾ ವಿಭಾಗವು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ದತ್ತಾಂಶ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉದ್ದಿಮೆಗಳ ದುಂಡು-ಮೇಜನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಅವನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರು,ವಿನಿಮಯಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರಾಟಗಾರರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಬಿಡುಗಡೆ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಸ್ಥಾನೀಕರಣ

ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, ಅವುಗಳನ್ನು ಖಾಸಗಿ ಸ್ಥಾನೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಅರ್ಹ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇವೆರಡರ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನೂ ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಉದ್ದಿಮೆ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ಇವೆರಡರ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಸ್ಥಾನೀಕರಿಸಿದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅವುಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ಅರ್ಹ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮಾತ್ರ ಕೊಳ್ಳಬಹುದು-ಮಾರಬಹುದು. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ, ದ್ವಿತೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ನೋಂದಣಿಯಾದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಂತೆ ಅಷ್ಟೊಂದು ದ್ರವ್ಯತೆಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.

ಸೋವರೀನ್ ಬಾಂಡ್‌ಗಳು ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು ವರ್ಗದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟಗಾರರ ವಿಶೇಷ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಹರಾಜಿನ ಮೂಲಕ ಮಾರಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುವುದು ಹಾಗೂ OTC ವ್ಯವಹಾರ

ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಕೊಳ್ಳು-ಮಾರುವಿಕೆಗಾಗಿ ಸಂಘಟಿತ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಅಂಗೀಕೃತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಾದ ಷೇರು ವಿನಿಮಯ ಕೇಂದ್ರ‌‌‌‌ದಲ್ಲಿ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಕೊಳ್ಳಲು-ಮಾರಲು ದ್ರವ್ಯತೆಯ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿದೆಯೆಂದು ಖಾತರಿಪಡಿಸಿ, ಹೂಡಿಕೆದಾರರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು, ವಿತರಕರು ತಮ್ಮ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲು ಯತ್ನಿಸುತ್ತವೆ.

ಅನೌಪಚಾರಿಕ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ವಹಿವಾಟು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಷೇರು ವಿನಿಮಯ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗೆ ಸವಾಲನ್ನೊಡ್ಡಿದೆ. ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಭಾರೀ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕೊಂಡು "ಓವರ್ ದಿ ಕೌಂಟರ್‌" (OTC)ನಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ರೀತ್ಯಾ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾದ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, OTC ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಕೊಳ್ಳುವವರು, ಮಾರುವವರು ಪರಸ್ಪರ ದೂರವಾಣಿ ಅಥವಾ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮೂಲಕ ವ್ಯವಹರಿಸುವರು (ರಾಯ್ಟರ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ಲೂಮ್ಬರ್ಗ್‌ ಮುಂತಾದ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮಾಹಿತಿ ಮಾರಾಟಗಾರರ ನೆರವಿನಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇಂತಹ ವ್ಯವಹಾರ ನಡೆಯುತ್ತದೆ).

ಯುರೋಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳೂ ಉಂಟು, ಇವು ತಮ್ಮ ದೇಶೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಹೊರಗೆ, ಒಂದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ವಿತರಿಸುವ ಭದ್ರತಾಪತ್ರಗಳಾಗಿವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಲಕ್ಸೆಂಬರ್ಗ್‌ ಷೇರುವಿನಿಮಯ ಕೇಂದ್ರ ಅಥವಾ ಲಂಡನ್‌ ನಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಯುರೋಬಾಂಡ್‌ಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲು ಕಾರಣಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆ ಪರಿಗಣನೆಗಳುಂಟು, ಜೊತೆಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ನಿರ್ಬಂಧಗಳು ಸೇರಿವೆ.

ಮಾರುಕಟ್ಟೆ

ಲಂಡನ್‌ ಯುರೋ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. 1980ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಲಂಡನ್‌ನ ಯುರೋ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ಹೆಚ್ಚಳವಿತ್ತು. ಯುರೋ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ವಹಿವಾಟುಗಳ ಇತ್ಯರ್ಥಗಳನ್ನು ಸದ್ಯಕ್ಕೆ, ಬೆಲ್ಜಿಯಮ್‌ನ ಯುರೊಕ್ಲಿಯರ್‌ ಹಾಗೂ ಲಕ್ಸೆಂಬರ್ಗ್‌ನ ಕ್ಲಿಯರ್‌ಸ್ಟ್ರೀಮ್‌ (ಮುಂಚೆ ಸೆಡೆಲ್‌ಬ್ಯಾಂಕ್‌) ಎಂಬ ಎರಡು ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌-ಚಾಲಿತ ಕ್ಲಿಯರಿಂಗ್‌/ಠೇವಣಿ ಭಂಡಾರಗಳ ಮೂಲಕ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಬೊರ್ಸಾ ಇಟಲಿಯಾನಾ ಹಾಗೂ ಯುರೋನೆಕ್ಸ್ಟ್‌ ಸ್ವಾಮ್ಯದ 'ಯುರೋ-ಎಂಟಿಎಸ್‌ (EuroMTS)' ಯುರೋಬಾಂಡ್‌ಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಾಗಿದೆ. ಉದಯೋನ್ಮುಖ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಚಲನಶೀಲ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಿವೆ, ಆದರೆ ಅವು ನಿಧಾನವಾಗಿ ವಿಕಸಿಸುತ್ತಿವೆ.

ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಭೌತಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು

ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ-ರೂಪೀ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು

ಭೌತಿಕವಾಗಿ, ಕಾಗದದ ಮೂಲಕ ನಿರೂಪಿಸಲಾದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಿಗೆ 'ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ-ರೂಪೀ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು' ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳು ಧಾರಕ ವಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ನೋಂದಾಯಿತ ವಾಗಿರಬಹುದು.

ಧಾರಕ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು

ಧಾರಕ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ವ್ಯವಹಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರದಡಿ ಧಾರಕರು ಎಲ್ಲಾ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೂ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅದು ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರವಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಗೆ, ಹಾಗೂ ಷೇರು ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರವಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಮತ ಚಲಾವಣೆಯ ಹಕ್ಕಿಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ). ಪತ್ರವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ರವಾನಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಅದನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ, ಮಂಜೂರಾತಿ ಅಥವಾ ಆ ಪತ್ರದ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಹಿ ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದು.

ನಿಯಂತ್ರಣಾತ್ಮಕ ನಿರ್ಬಂಧಗಳು ಹಾಗೂ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಪತ್ರಗಳ ದುರ್ಬಳಕೆಯ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿರುವ ಕಾರಣ, ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಧಾರಕ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳತ್ತ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ದೃಷ್ಟಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಧಾರಕ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಮೊದಲಿಗೆ ವಿನಿಮಯ ನಿಯಂತ್ರಣಾ ಕಾಯಿದೆ 1947 ಮೂಲಕ, 1953ರ ತನಕ ತೀವ್ರವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ವಿತರಕರು ಹಾಗೂ ಧಾರಕರಿಬ್ಬರಿಗೂ ತೆರಿಗೆಯ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರುವ ಕಾರಣ, ಧಾರಕ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಅಪರೂಪವಾಗಿವೆ.

ನೋಂದಾಯಿತ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು

ನೋಂದಾಯಿತ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ,ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಧಾರಕರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ವಿತರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಇವು ಕೇವಲ ಭದ್ರತೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ನಿರೂಪಿಸುತ್ತವಷ್ಟೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬರು ಕೇವಲ ಪತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಕಾರಣ, ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಕಾನೂನುಸಮ್ಮತ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಲಾರರು. ಬದಲಿಗೆ, ವಿತರಕ(ಅಥವಾ ನಿಯುಕ್ತ ಪ್ರತಿನಿಧಿ) ನಿರ್ವಹಿಸುವ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಧಾರಕರ ವಿವರಗಳನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ, ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ಆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದಾಖಲೆಯನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡುವುದರ ಮೂಲಕ ನೋಂದಾಯಿತವಾದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ-ರೂಪದಲ್ಲಿರದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಹಾಗೂ ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳು

ಪ್ರಮಾಣಗಳ ಪತ್ರಗಳ ಅಗತ್ಯ ಮತ್ತು ವಿತರಕ ಸಂಪೂರ್ಣ ಭದ್ರತಾಪತ್ರಗಳ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವುದನ್ನು ಆಧುನಿಕ ಪದ್ಧತಿಯು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ. ಎರಡು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವಿಲ್ಲದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು

ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಂತಹ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಿತರಕರು ತಮ್ಮ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನೂ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ, ಯುನಿಫಾರ್ಮ್‌ ಕಮರ್ಷಿಯಲ್‌ ಕೋಡ್‌ ಕಲಮ್‌ 8ರ ಸದ್ಯದ ಅಧಿಕೃತ ಆವೃತ್ತಿಯಡಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರರಹಿತ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿಯಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, 'ಅಧಿಕೃತ' UCC ಕೇವಲ ಕರಡು ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದು, ಪ್ರತಿಯೊಂದು U.S. ರಾಜ್ಯವೂ ಈ ಕಲಮನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಬೇಕಿದೆ. ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಮತ್ತು U.S. ವರ್ಜಿನ್‌ ಐಲೆಂಡ್ಸ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ಐವತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳೂ ಆರ್ಟಿಕಲ್‌ 8ನ್ನು ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿವೆ. ಆದರೆ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವಲ್ಲದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿರದ ಕೆಲವು ಆರ್ಟಿಕಲ್‌ 8ರ ಹಳೆಯ ಆವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದೆ. [೧]

U.S.ನಲ್ಲಿ ಇಂದು, ಬಹಳಷ್ಟು ಮ್ಯುಚುಯಲ್‌ ಫಂಡ್‌ಗಳು ಷೇರುದಾರರಿಗೆ ಕೇವಲ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವಲ್ಲದ ಷೇರುಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸುತ್ತವೆ. ಆದರೂ, ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಕೆಲವು ಮ್ಯೂಚುಯಲ್‌ ಫಂಡ್‌ಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶುಲ್ಕ ವಿಧಿಸಿ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸುವುದುಂಟು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸಾಲ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಮಯ ಈ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಮೇಲಾಧಾರವಾಗಿ ಇಡುವ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಷೇರುದಾರರಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ.

ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳು, ಬುಕ್‌-ಎಂಟ್ರಿ ಬಡ್ಡಿಗಳು,ಭಂಡಾರಗಳು

ಆರ್ಟಿಕಲ್‌ 8ರ ಅಸಮಂಜಸ ಆವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ, ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ರೀತ್ಯಾ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಬಡ್ಡಿ ವರ್ಗಾವಣೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಲು, ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಕಾರ, ವರ್ಗ ಅಥವಾ ಸರಣಿಗೆ ಸೇರಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಚುಕ್ತಾ ಆಗಿಲ್ಲದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುವ ಏಕೈಕ ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರವನ್ನು ವಿತರಕರು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಭಂಡಾರದಲ್ಲಿ ಇಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಭಂಡಾರವನ್ನು ದಿ ಡಿಪಾಸಿಟರಿ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ ಕಂಪೆನಿ ಅಥವಾ DTC ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. DTCಯ ಮಾತೃ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಡಿಪಾಸಿಟರಿ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ & ಕ್ಲಿಯರಿಂಗ್‌ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌ (DTCC) ಲಾಭೋದ್ದೇಶವಿಲ್ಲದ ಸಹಕಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ದಳ್ಳಾಳಿ ಅಥವಾ ಮಾರಾಟಗಾರರಂತೆ ವರ್ತಿಸುವ ವಾಲ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನ ಸುಮಾರು ಮೂವತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ಯಮಿಗಳು DTCCಒಡೆತನ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮೂವತ್ತೂ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳನ್ನು DTC ಸಹಯೋಗಿಗಳು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಕಾನೂನು-ಸಮ್ಮತ ನಾಮಿನಿ ಮೂಲಕ DTC, ತನ್ನ ಎಲ್ಲಾ DTCಸದಸ್ಯರ ಪರವಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜಾಗತಿಕ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರದ ಸ್ವಾಮ್ಯ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

DTC ಮೂಲಕ ವ್ಯವಹರಿಸಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ರೂಪದಲ್ಲಿ, DTC ಸದಸ್ಯರು ಹಾಗೂ ಕಡೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಲೀಕತ್ವ ವಹಿಸುವವರ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಒಬ್ಬ ಚಿಲ್ಲರೆ ಹೂಡಿಕೆದಾರ) ನಡುವೆ ಇರುವ ಹಲವು ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿ, ವ್ಯವಹರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸ್ಥಳೀಯ ದಳ್ಳಾಳಿ 'ಜೋನ್ಸ್‌ & ಕೊ.ಬ್ರೋಕರ್ಸ್'ನ ದಳ್ಳಾಳಿ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ,ಸ್ಮಿತ್ ಎಂಬವರು ಕೋಕಾ-ಕೋಲಾ ಇಂಕ್. ಉದ್ದಿಮೆಯ 100 ಷೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಸರದಿಯಲ್ಲಿ, ಸ್ಮಿತ್‌ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಒಂಬತ್ತು ಜನ ಗ್ರಾಹಕರ ಪರವಾಗಿ ಜೋನ್ಸ್‌ & ಕಂಪೆನಿಯು ಕೋಕಾ ಕೋಲಾ ಉದ್ದಿಮೆಯ 1000 ಷೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. DTCಸಹಭಾಗಿ ಗೋಲ್ಡ್ಮನ್‌ ಸಾಚ್ಸ್‌ ಅಥವಾ DTCಯ ಇನ್ಯಾವುದೇ ಸಹಬಾಗಿ ಖಾತೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಜೋನ್ಸ್‌ & ಕಂಪೆನಿ ಈ 1000 ಷೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಸರದಿಯಲ್ಲಿ, ಜೋನ್ಸ್‌ & ಕಂಪೆನಿಯಂತೆಯೇ ನೂರಾರು ದಳ್ಳಾಳಿಗಳ ಪರವಾಗಿ ಗೋಲ್ಡ್‌ಮನ್‌ ಸಾಚ್ಸ್‌ ತನ್ನ ಖಾತಾ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಕೋಕಾ-ಕೋಲಾ ಉದ್ದಿಮೆಯ ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಷೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಪ್ರತಿ ದಿನವೂ ಎಲ್ಲಾ DTC ಭಾಗಿದಾರರು ಇತರೆ DTC ಭಾಗಿದಾರರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಖಾತೆಗಳ ಇತ್ಯರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವರು. ಜೋನ್ಸ್‌ & ಕಂಪೆನಿಯಂತಹ ಹಲವು ಗ್ರಾಹಕರ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ DTC ಸದಸ್ಯರು ತಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಡಿಯಲಾದ ಷೇರುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಸರಿಹೊಂದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಮಾಲೀಕತ್ವಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲಕರ ಮಾಲಿಕತ್ವ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಯೂ, 'ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ' ತಮ್ಮ ಕೆಳಗಿರುವ ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಪರವಾಗಿ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಿಮ ಮಾಲೀಕರನ್ನು ಅನುಕೂಲಕರ ಮಾಲೀಕ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಓನಿಂಗ್ ಇನ್ "ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ನೇಮ್" ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.

ದಳ್ಳಾಳಿಗಳು ಹಾಗೂ ಮ್ಯೂಚುಯಲ್‌ ಫಂಡ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪೈಕಿ, ಮ್ಯೂಚುಯಲ್‌ ಫಂಡ್‌ ಷೇರು ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣವು ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಇದು ಷೇರುಗಳನ್ನು ನಿಧಿಯ ವರ್ಗಾವಣೆ ನಿಯೋಗಿ ಮೂಲಕ ನೇರವಾಗಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ನಗದುಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ. ದಳ್ಳಾಳಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಂತಹ ಹಲವು ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳು ಷೇರು ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು, DTCCಯ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್‌ ಕ್ಲಿಯರಿಂಗ್‌ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌ (NSCC) ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ರೀತ್ಯಾ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ.

ಇತರೆ ಭಂಡಾರಗಳು: ಯುರೋಕ್ಲಿಯರ್‌ ಮತ್ತು ಕ್ಲಿಯರ್‌ಸ್ಟ್ರೀಮ್‌

DTCಯಲ್ಲದೆ, ಇನ್ನೂ ಎರಡು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರ ಭಂಡಾರಗಳಿವೆ. ಇವೆರಡೂ ಸಹ ಯುರೋಪ್‌‌ನಲ್ಲಿವೆ - ಯುರೋಕ್ಲಿಯರ್‌ ಹಾಗೂ ಕ್ಲಿಯರ್‌ಸ್ಟ್ರೀಮ್‌.

ವಿಭಾಗಿಸಲಾದ ಹಾಗೂ ವಿಭಾಗಿಸಿಲ್ಲದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರ

'ವಿಭಾಗಿಸಲಾದ' ಹಾಗೂ 'ವಿಭಾಗಿಸಿಲ್ಲದ' ಎಂಬ ಉಕ್ತಿಗಳು ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರವೊಂದರ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಲಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ವಿಭಾಗಿಸಲಾದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರದಲ್ಲೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿಯುಂಟು. ಇದು ಅದೇ ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿನ ಇತರೆ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಕಾನೂನುಸಮ್ಮತವಾಗಿ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನಕ್ಕೂ ಮುಂಚಿನ ಧಾರಕ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ವಿಭಾಗಿಸಲಾಗಿದ್ದವು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಾಧನವೂ, ವಿತರಕನ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕರಾರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಋಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ವಿಭಾಗಿಸಿಲ್ಲದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ, ಇಡೀ ವಿತರಣೆಯು ಏಕೈಕ ಆಸ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರವೂ ಈ ಅವಿಭಜಿತದ ಆಂಶಿಕ ಭಾಗವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ದ್ವಿತೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿನ ಷೇರುಗಳು ಎಂದಿಗೂ ಅವಿಭಜಿತವಾಗಿಯೇ ಇರುತ್ತವೆ. ವಿತರಕ ತನ್ನ ಲಿಖಿತ ಜ್ಞಾಪನಪತ್ರ, ಸಂಘದ ಲಿಖಿತ ನಿಯಮಗಳು ಹಾಗೂ ಉದ್ದಿಮೆಯ ಕಾನೂನಿನಡಿ, ಕರಾರಿನ ಕೇವಲ ಒಂದು ಗುಂಪನ್ನು ಮಾತ್ರ ಷೇರುದಾರರಿಗೆ ನೀಡಬೇಕಿದೆ. ಷೇರು ವಿತರಿಸುವ ಉದ್ದಿಮೆಯ ಅವಿಭಜಿತ ಆಂಶಿಕ ಭಾಗವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ನೋಂದಾಯಿತ ಋಣ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳೂ ಸಹ ಅವಿಭಜಿತ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.

ತತ್ಸದೃಶ ಹಾಗೂ ತತ್ಸದೃಶವಲ್ಲದ ಭದ್ರತಾಪತ್ರ

'ತತ್ಸದೃಶ' ಹಾಗೂ 'ತತ್ಸದೃಶವಲ್ಲದ' ಇವೆರಡೂ ಉಕ್ತಿಗಳು ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಧಾರಣೆಯ ರೀತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿವೆ.

ಆಸ್ತಿಯೊಂದು ತತ್ಸದೃಶವಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ,ಅದರ ಅರ್ಥ ಅಂತಹ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಬಾಡಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಸುಪರ್ದುದಾರರಲ್ಲಿ ಇಡಲಾಗಿದ್ದರೆ, ಎರವಲು ಪಡೆದವ ಅಥವಾ ಅದರ ಸುಪರ್ದುದಾರ ಸಾಲದ ಅಥವಾ ಸುಪರ್ದಿನ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ,ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಹೋಲಿಕೆಯ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡುವ ಬದಲಿಗೆ,ಮೂಲ ಆಸ್ತಿಗೆ ಸಮಾನವಾದ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಹಿಂತಿರುಗಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಇತರೆ ಶಬ್ದಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ತತ್ಸದೃಶ ಆಸ್ತಿಗಳ ವಾಪಸಾತಿಯು ತತ್ಸಮಾನವಾಗಿದೆ, in specie ^{[disambiguation needed]} ಅಲ್ಲ.

ಇನ್ನೂ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, IBMನ 100 ಷೇರುಗಳ ಮಾಲೀಕರು ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಷೇರುಗಳ ಪಾಲನೆಯನ್ನು ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದಲ್ಲಿ, ಈ ಅವಧಿಯ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಷೇರುಧಾರಕರು ಪಡೆಯಲಾದ ಷೇರುಗಳಂತೆ ಸಮಾನವಾಗಿರುವ 100 ಷೇರುಗಳನ್ನು ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ವಾಪಸ್ ಮಾಡತಕ್ಕದ್ದು. ‌ನಗದು ಹಣವೂ ಸಹ ಒಂದು ರೀತಿಯ ತತ್ಸದೃಶ ಆಸ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ವಾಪಸ್ ಮಾಡುವಾಗ,ನಿಖರವಾಗಿ ಪಡೆಯಲಾದ ನಗದು ಹಣವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿ ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ.

ತಾರ್ಕಿಕ ಅಗತ್ಯಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಅವಿಭಜಿತ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಯಾವಾಗಲೂ ತತ್ಸದೃಶವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, ವಿಭಜಿತ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ತತ್ಸದೃಶವಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ತತ್ಸದೃಶವಾಗಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು. ಸ್ಪಷ್ಟ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತತ್ಸದೃಶ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳತ್ತ ಸಾಗುತ್ತಿವೆ.

ನಿಯಂತ್ರಣ

ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಷೇರು ಬಿಡುಗಡೆ ಹಾಗೂ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಮಾರಾಟವನ್ನು, U.S. ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ವಿನಿಮಯ ಆಯೋಗದೊಂದಿಗೆ (SEC) ದಾಖಲಿಸಲಾದ ನೋಂದಣಿ ಹೇಳಿಕೆಯ ಅನುಸಾರ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಬೇಕು ಅಥವಾ ವಿನಾಯಿತಿ ಅನುಸಾರ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿ ಮಾರಬಹುದು. ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಫೆಡರಲ್ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (SEC) ಹಾಗೂ ರಾಜ್ಯ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಇಲಾಖೆಗಳು ಎರಡೂ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಜೊತೆಗೆ, ದಳ್ಳಾಳಿ ಉದ್ದಿಮೆಯು ತನ್ನದೇ ಆದ ಆಂತರಿಕ ಸ್ವ-ನಿಯಂತ್ರಣಾ ಸಂಘಟನೆಗಳಿಂದ (SRO) ನಿಯಂತ್ರಿತವಾಗಿವೆ - ಉದಾಹರಣೆಗೆ(FINRA) ಹಣಕಾಸು ಉದ್ದಿಮೆ ನಿಯಂತ್ರಣಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ, ಇದು ಮುಂಚೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳ ಸಂಘ (ಅಥವಾ NASD) ಅಥವಾ MSRBಆಗಿತ್ತು.

ಎಲ್ಲಾ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಿಗೂ ವ್ಯಾಪಿಸುವಂತಹ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ರಚಿಸುವುದು ಕಷ್ಟಸಾಧ್ಯವಾಗಿರುವ ಕಾರಣ, ಅಮೆರಿಕಾ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ 'ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳು' ಎಂಬ ಉಕ್ತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ (ಆದರೆ ನಿಖರವಾಗಿ ಅಲ್ಲ) ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದೆ: "ಯಾವುದೇ ನೋಟ್‌, ಷೇರು‌, ಟ್ರೆಷರಿ ಷೇರು‌, ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿ ಫ್ಯೂಚರ್, ಬಾಂಡ್‌, ಡಿಬೆಂಚರ್‌, ಬಡ್ಡಿಯ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಲಾಭ-ಹಂಚಿಕೆಯ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ, ಅಥವಾ ತೈಲ, ಅನಿಲ ಅಥವಾ ಇತರೆ ಖನಿಜ ರಾಯಲ್ಟಿ ಅಥವಾ ಭೋಗ್ಯದಲ್ಲಿ, ಯಾವುದೇ ಮೇಲಾಧಾರ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ, ಸಂಘಟನಾಪೂರ್ವ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ ಅಥವಾ ಚಂದಾ, ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದಾದ ಷೇರು, ಹೂಡಿಕೆ ಕರಾರು, ಮತದಾನ-ವಿಶ್ವಾಸ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ, ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರವೊಂದಕ್ಕಾಗಿ ಠೇವಣಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ, ಯಾವುದೇ ಭದ್ರತಾಪತ್ರಕ್ಕೆ ಪುಟ್, ಕಾಲ್, ಸ್ಟ್ರಾಡಲ್, ಆಪ್ಶನ್, ಅಥವಾ ಪ್ರಿವೈಲೇಜ್,ಠೇವಣಿಯ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ, ಠೇವಣಾತಿ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ ಅಥವಾ ಭದ್ರತಾಪತ್ರಗಳ ಸಮೂಹ ಅಥವಾ ಸೂಚ್ಯಂಕ(ಯಾವುದೇ ಬಡ್ಡಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಥವಾ ಮೌಲ್ಯಾಧಾರಿತ)ಅಥವಾ ವಿದೇಶಿ ಕರೆನ್ಸಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಯಾವುದೇ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತಾಪತ್ರ ವಿನಿಯಮ ಕೇಂದ್ರದೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಲಾದ ಯಾವುದೇ ಪುಟ್, ಕಾಲ್, ಸ್ಟ್ರಾಡಲ್, ಆಪ್ಷನ್, ಅಥವಾ ಪ್ರಿವೈಲೇಜ್, ಅಥವಾ, ,ಒಟ್ಟಾರೆ ‘ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರ’ ಎನ್ನಲಾದ ಯಾವುದೇ ಸಾಧನ, ಅಥವಾ, ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಬಡ್ಡಿಯ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಅಥವಾ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ, ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಂತರ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ, ಸಂದಾಯ, ಅಥವಾ ವಾರಂಟ್ ಅಥವಾ ಮೇಲ್ಕಂಡ ಯಾವುದಕ್ಕಾದರೂ ಚಂದಾದಾರರಾಗುವ ಅಥವಾ ಖರೀದಿಸುವ ಹಕ್ಕು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.; ಆದರೆ ಯಾವುದೆ ಕರೆನ್ಸಿ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ನೋಟ್‌, ಡ್ರಾಫ್ಟ್‌, ವಿನಿಮಯ ಹುಂಡಿ, ಅಥವಾ ವಿತರಣೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಂಭತ್ತು ತಿಂಗಳ ವಾಯಿದೆಯನ್ನು ಮೀರದ,ಗ್ರೇಸ್ ದಿನಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದ ಬ್ಯಾಂಕರ್ಸ್ ಅಸೆಪ್ಟೇನ್ಸ್, ಅಥವಾ ವಾಯಿದೆಯ ಯಾವುದೇ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವುದಿಲ್ಲ. - ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಕಾಯಿದೆಯ (1934) ವಿಭಾಗ 3a ಅಂಶ 10.

33ನೆಯ ಕಾಯಿದೆಯ ವಿಭಾಗ 2(a)(1) ಹಾಗೂ 34ನೆಯ ಕಾಯಿದೆಯ ವಿಭಾಗ 3(a)(10) ದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲಾದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿರದ ಹೂಡಿಕೆ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, SECಯೊಂದಿಗೆ ದಾಖಲಿಸಲಾದ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳಿಗಾಗಿ US ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ವಿಸ್ತಾರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ. ದಾಖಲಿಸಬೇಕಾದ ಹೂಡಿಕೆಯ ಕರಾರು ಇದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಲು, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಹಣದ ಹೂಡಿಕೆ, ಸಾಮಾನ್ಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಉದ್ದಿಮೆ ಹಾಗೂ ಲಾಭಗಳ ನಿರೀಕ್ಷೆಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಇತರರ ಶ್ರಮದಿಂದ ಬರುವುದನ್ನು ನೋಡುತ್ತದೆ. SEC v. ಡಬ್ಲ್ಯೂ.ಜೆ. ಹೊವೆ ಕಂಪೆನಿ ಹಾಗೂ SEC v. ಗ್ಲೆನ್‌ ಡಬ್ಲ್ಯೂ. ಟರ್ನರ್‌ ಎಂಟರ್ಪ್ರೈಸಸ್‌, ಇಂಕಾರ್ಪೊರೇಟೆಡ್‌ ನೋಡಿ.

ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ

ಆಕರಗಳು

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

ಭದ್ರತಾ ಅನುಬಂಧವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಬಳಕೆದಾರ ಸಾಲಗಳು - ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ.

ಇನ್‌ವೆಸ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ Archived 2010-08-30 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. (ಹೂಡಿಕೆ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌) - ಹೂಡಿಕೆ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ ಹಾಗೂ ಹೊಸ ಭದ್ರತಾ ಪತ್ರಗಳ ನೀಡುವಿಕೆ ಕುರಿತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ, ಸಚಿತ್ರ ಪರಿಚಯ.