ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಪ್ರೈವೆಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್
ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ನಿಗಮ
ಸ್ಥಾಪನೆ೦೫ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೯೫
ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಲಯನವ ದೆಹಲಿ, ಭಾರತ
ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿ(ಗಳು)ಡಾ. ಜೈತೀರ್ಥ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಜೋಶಿ
(ಸಿಇಒ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕ)
ಉದ್ಯಮಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ
ಉತ್ಪನ್ನಕ್ರೂಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು
ಒಟ್ಟು ಆಸ್ತಿಯುಎಸ್ $೫ ಬಿಲಿಯನ್ (೨೦೧೩)
ಮಾಲೀಕ(ರು)ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ (ಭಾರತ) ಮತ್ತು ಎನ್‍ಪಿಒ ಮಶಿನೋಸ್ಟ್ರೋಯೆನಿಯಾ (ರಷ್ಯಾ)
ಜಾಲತಾಣbrahmos.com

ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಇಂಡೋ-ರಷ್ಯನ್ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ನಿಗಮವಾಗಿದ್ದು, ಕ್ರೂಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೇಂದ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತನವ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದನ್ನು ಭಾರತದ ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾದ ಎನ್‍ಪಿಒ ಮಶಿನೋಸ್ಟ್ರೊಯೆನಿಯಾ ನಡುವಿನ ಜಂಟಿ ಉದ್ಯಮವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಕಂಪನಿಯ ಹೆಸರು ಭಾರತದ ಬ್ರಹ್ಮಪುತ್ರ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾದ ಮೋಸ್ಕ್ವಾ ಎಂಬ ಎರಡು ನದಿಗಳ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಹೆಸರಾಗಿದೆ.

ಕಂಪನಿಯು ಪ್ರಸ್ತುತ ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯನ್ನು ೮೦೦ ಕಿಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ತಯಾರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಕ್ ೨.೮ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ.[] ಇದು ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್-II ಹೈಪರ್ಸಾನಿಕ್ ಕ್ರೂಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ.[]

ಭಾರತವು ಎಮ್‍ಟಿಸಿಆರ್ ನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿದೆ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ ಈಗ ಜಂಟಿಯಾಗಿ ೬೦೦ ಕಿಮೀ-ಪ್ಲಸ್ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ನಿಖರವಾದ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿತ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಹೊಡೆಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.[][][]

೨೦೦೬ ರಂತೆ, ಬಿಎಪಿಎಲ್ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೧೦೦ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳ ಉತ್ಪಾದನಾ ದರವನ್ನು ಹೊಂದಿತು. ೨೦೦೯ ರ ವೇಳೆಗೆ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ೪೦೦ ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಯೋಜನೆಯೊಂದಿಗೆ ೨೦೨೪ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ನಿರ್ಮಾಣ ಹಂತದಲ್ಲಿರುವ ಲಕ್ನೋ ಸೌಲಭ್ಯವು ೨೦೨೬ ರಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೮೦-೧೦೦ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.[][]

ಇತಿಹಾಸ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ನವದೆಹಲಿಯ ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ೧೩ ನೇ ಪ್ರಧಾನಿ ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಕ ಸಿಇಒ ಶಿವತಾನು ಪಿಳ್ಳೈ ಮಾದರಿ ಕ್ಷಿಪಣಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು.
ನವ ದೆಹಲಿಯ ಡಿಫೆಕ್ಸ್ಪೋ ೨೦೧೬ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಸ್ಟಾಲ್.

೧೯೯೦ ರ ಕೊಲ್ಲಿ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕ್ರೂಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅಗತ್ಯ ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಮೂಡಿತ್ತು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ೧೯೯೮ ರಲ್ಲಿ, ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವ ಎ.ಪಿ.ಜೆ. ಅಬ್ದುಲ್ ಕಲಾಂ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾದ ಉಪ ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವ ಎನ್.ವಿ.ಮಿಖೈಲೋವ್ ಅವರು ಮಾಸ್ಕೋದಲ್ಲಿ ಅಂತರ-ಸರ್ಕಾರಿ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಭಾರತದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರಾಗಿದ್ದರು.[]

ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ೭೦ % ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾವು ಇತರ ೩೦ % ಅನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಸೌಲಭ್ಯಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  • ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೇಂದ್ರವು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಹೈದರಾಬಾದ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.
  • ೨೦೦೭ ರಲ್ಲಿ, ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಕೇರಳತಿರುವನಂತಪುರಂನಲ್ಲಿರುವ ಕೇರಳ ಹೈಟೆಕ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಸಿಸ್ಟಮ್ ಏಕೀಕರಣ ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷೆಯೊಂದಿಗೆ ವಿಶ್ವ ದರ್ಜೆಯ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಸೌಲಭ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಎರಡನೇ ಕ್ಷಿಪಣಿ ತಯಾರಿಕೆ ಘಟಕವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿತು.[][] ಘಟಕವು ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಟ್ರಿವೆಂಡ್ರಮ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (ಬಿಎಟಿಎಲ್) ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ - ಇದು ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್‌ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.[೧೦] ಸೌಲಭ್ಯವು >೧೫ ಎಕರೆಗಳ (೬೧,೦೦೦ ಮೀ) ಸೀಮಿತ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೪ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಎಟಿಎಲ್ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಚಾಕೈಯಲ್ಲಿರುವ ಅದರ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸ್ಥಳದಿಂದ ನೆಯ್ಯರ್ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಸಮೀಪವಿರುವ ನೆಟ್ಟುಕಲ್ತೇರಿಯಲ್ಲಿ ೧೬ ಎಕರೆ (೦.೭೫ ಕಿ. ಮೀ) ಭೂಮಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿತು. ತಿರುವನಂತಪುರಂ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ ರನ್‌ವೇ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಈ ಕ್ರಮವು ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದ ಚರ್ಚೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿದ್ದು, ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯನ್ನು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಪಿಣರಾಯಿ ವಿಜಯನ್ ರವಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಇನ್ನೂ ತೆರವುಗೊಳಿಸಿಲ್ಲ.[೧೧]
  • ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶಲಕ್ನೋದಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್-ಎನ್‌ಜಿ ಉತ್ಪಾದನೆಗಾಗಿ ೨೦೦ ಎಕರೆ ಕಾರ್ಖಾನೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಿದೆ. ಈ ಮೂರನೇ ಘಟಕವು ೨೦೨೬ ರಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೮೦-೧೦೦ ಯುನಿಟ್‌ಗಳ ದರದಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.[೧೨][೧೩][೧೪][]
  • ೨೦೧೨ ರ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ನಾಗ್ಪುರದಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮೋಸ್‌ಗಾಗಿ ಮತ್ತೊಂದು ಉತ್ಪಾದನಾ ಸೌಲಭ್ಯ ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಯೋಜನೆ ಇದೆ.[೧೫]

ಗುರಿ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ವೇಗದ ಸೂಪರ್‌ಸಾನಿಕ್ ಕ್ರೂಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸುವುದು, ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು, ತಯಾರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಾಗಿ ಮಾಡುವುದು ಗುರಿಯನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ.[೧೬]

ಸಂಘಟನೆ ಮತ್ತು ನಾಯಕತ್ವ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. Menon, Adithya Krishna (2 February 2024). "Indian Navy Tests BrahMos Missile With 'Enhanced Range' of 900 km". Naval News (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2 February 2024.
  2. "BrahMos 2 Hypersonic Missile to be ready in five years". The Economic Times. 10 January 2012. Archived from the original on 4 October 2013. Retrieved 23 February 2012.
  3. ೩.೦ ೩.೧ "MTCR benefit: India, Russia to develop 600-km range cruise missiles that can cover entire Pakistan". The Economic Times. Retrieved 19 October 2016.
  4. "BrahMos missile with higher range: This 'killer' India-Russia project will scare Pakistan and China". The Financial Express (India). Retrieved 19 October 2016.
  5. Grevatt, J. (2007-03-01). "BrahMos plans to boost missile production by 300%". ResearchGate.
  6. ೬.೦ ೬.೧ "Lucknow shoots for the sky with Brahmos missile". The Times of India. 2023-09-23. ISSN 0971-8257. Retrieved 2024-11-01.
  7. Singh, Mayank (2024-06-12). "'True Brahmastra BrahMos wants to offer unique precision strike system'". The New Indian Express (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2024-11-01.
  8. "Missile man of India Sivathanu Pillai describes BrahMos plans". The Hindu. 31 December 2007. Retrieved 28 February 2012.
  9. "BrahMos takes over KELTEC". The Hindu. 6 December 2007. Retrieved 28 February 2012.
  10. "About BrahMos Aerospace Trivandrum Limited". BrahMos Aerospace Trivandrum Limited. Archived from the original on 2 August 2013. Retrieved 4 December 2013.
  11. "Land proposed in Nettukaltheri to relocate BrahMos Aerospace". The Times of India. 2024-10-29. ISSN 0971-8257. Retrieved 2024-11-01.
  12. "Rajnath Singh inaugurates Brahmos missile manufacturing unit in Lucknow". Business Standard. 27 December 2021. Retrieved 14 January 2022.
  13. "Uttar Pradesh to start manufacturing BrahMos missiles soon". Times of India. 24 August 2021. Retrieved 14 January 2022.
  14. "BrahMos to be produced in Lucknow by 2026: Rajnath Singh". The Times of India. 2024-05-10. ISSN 0971-8257. Retrieved 2024-11-01.
  15. "3rd BrahMos centre in Nagpur". Deccan Chronicle. 6 July 2012. Archived from the original on 6 July 2012. Retrieved 8 July 2012.
  16. "BrahMos Aerospace". BrahMos Aerospace. Archived from the original on 12 February 2023. Retrieved 14 January 2022.

ಬಾಹ್ಯಕೊಂಡಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅಧಿಕೃತ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]