ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ದಾದಾ ಭಾಯಿ ನವರೋಜಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಶ್ರೀ ದಾದಾ ಭಾಯಿ ನವರೋಜಿ
ದಾದಾ ಭಾಯಿ ನವರೋಜಿ

ದಾದಾ ಭಾಯಿ ನವರೋಜಿ ಸಿ. ೧೮೮೯

ಅಧಿಕಾರದ ಅವಧಿ
1892 – 1895
ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ಥಾಮಸ್ ಪೆಂಟೊನ್
ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ವಿಲಿಯಮ್ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ಬರ್ಟನ್

ಜನನ (೧೮೨೫-೦೯-೦೪)೪ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೮೨೫
ನವಸಾರಿ, ಬಾಂಬೆ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ
ಮರಣ 30 ಜೂನ್ 1917(1917-06-30) (aged 91)
ಬಾಂಬೆ, ಬಾಂಬೆ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ
ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ ಲಿಬರಲ್
ಜೀವನಸಂಗಾತಿ ಗುಲ್ಬಾಯಿ
ಹಸ್ತಾಕ್ಷರ

"ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಓಲ್ಡ್ ಮ್ಯಾನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ" ಮತ್ತು "ಭಾರತದ ಅನಧಿಕೃತ ರಾಯಭಾರಿ" ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸರ್ ದಾದಾಭಾಯಿ ನವರೋಜಿ ದೋರ್ಡಿ (4 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1825 - 30 ಜೂನ್ 1917) ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಾರ್ಸಿ ವಿದ್ವಾಂಸ, ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮತ್ತು ರಾಜಕಾರಣಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅವರು 1892 ಮತ್ತು 1895 ರ ನಡುವೆ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ,ಲಿಬರಲ್ ಪಕ್ಷದ ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು(ಸಂಸದ ) ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಂಸದರಾದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ, [] ಆಂಗ್ಲೋ-ಇಂಡಿಯನ್ ಸಂಸದ ಡೇವಿಡ್ ಆಕ್ಟರ್‌ಲೋನಿ ಡೈಸ್ ಸೊಂಬ್ರೆ ಅವರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರಕ್ಕೆ ಹಕ್ಕು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ನೌರೋಜಿ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಅವರ ಪುಸ್ತಕ ಪಾವರ್ಟಿ ಅಂಡ್ ಅನ್-ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರೂಲ್ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ ಭಾರತದ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಪರಿಚಯಿಸುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಿತು. ಅದರಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಂಪತ್ತು ಡ್ರೈನ್ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಕೌಟ್ಸಿಕಿ ಮತ್ತು ಪ್ಲೆಖಾನೋವ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಅವರು ಎರಡನೇ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು.

2014 ರಲ್ಲಿ, ಯೂಕೆ-ಭಾರತ ಸಂಬಂಧಗಳ ಸೇವೆಗಳಿಗಾಗಿ ಉಪ-ಪ್ರಧಾನಿ ನಿಕ್ ಕ್ಲೆಗ್ ದಾದಾಭಾಯ್ ನೌರೋಜಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು. [] 1963, 1997 ಮತ್ತು 2017 ರಲ್ಲಿ ನೌರೋಜಿ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯಾ ಪೋಸ್ಟ್ ಅಂಚೆಚೀಟಿಗಳನ್ನು ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿದೆ. [] []

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನವರೋಜಿ ಗುಜರಾತಿ -ಮಾತನಾಡುವ ಪಾರ್ಸಿನವಸಾರಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು, ಮತ್ತು ಎಲ್ಫಿನ್ಸ್ಟೋನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಸ್ಕೂಲ್ ವಿದ್ಯೆ ಪಡೆದರು. ಅವರು ಬರೋಡಾದ ಮಹಾರಾಜ, ಸಯಾಜಿರಾವ್ ಗೇಕ್ವಾಡ್ III ನ್ನು ಪೋಷಿಸಿದರು ಮತ್ತು 1874 ರಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಜರಿಗೆ ದಿವಾನ್ (ಮಂತ್ರಿ) ಆಗಿ ತಮ್ಮ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. 1854 ರಲ್ಲಿ "ವಾಯ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ" ಎಂಬ ಪತ್ರಿಕೆ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. 1855 ರಲ್ಲಿ, ಬಾಂಬೆಯ ಎಲ್ಫಿನ್‌ಸ್ಟೋನ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಗಣಿತ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡು ಅಂತಹ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯರಾದರು. ಅವರು 1855 ರಲ್ಲಿ ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿ ಕ್ಯಾಮಾ ಆಂಡ್ ಕೋನಲ್ಲಿ ಪಾಲುದಾರರಾದರು, ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಕಂಪನಿಗೆ ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್ ಸ್ಥಳವನ್ನು ತೆರೆಯಿತು. ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ನೈತಿಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದ್ದರು. 1859 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮದೇ ಹತ್ತಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಕಂಪನಿಯಾದ ದಾದಾಭಾಯ್ ನೌರೋಜಿ ಆಂಡ್ ಕೋ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ನಂತರ, ಅವರು ಲಂಡನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತಿ ಭಾಷೆ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾದರು.

ಉಲ್ಲೇಖ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. Mukherjee, Sumita. "'Narrow-majority' and 'Bow-and-agree': Public Attitudes Towards the Elections of the First Asian MPs in Britain, Dadabhai Naoroji and Mancherjee Merwanjee Bhownaggree, 1885–1906" (PDF). Journal of the Oxford University History Society (2 (Michaelmas 2004)).
  2. "Dadabhai Naoroji Awards presented for the first time – GOV.UK". www.gov.uk. Retrieved 1 June 2017.
  3. "India Post Honors Dadabhai Naoroji With Stamp – Parsi Times". Parsi Times. 6 January 2018. Retrieved 19 May 2018.
  4. "India Post Issued Stamp on Dadabhai Naoroji". Phila-Mirror. 29 December 2017. Retrieved 19 May 2018.