ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
Tourette syndrome
Classification and external resources
Head and shoulders of a man with a shorter Edwardian beard and closely cropped hair, in a circa-1900 French coat and collar
ICD-10F95.2
ICD-9307.23
OMIM೧೩೭೫೮೦
DiseasesDB೫೨೨೦
MedlinePlus000733
eMedicinemed/3107 neuro/664
MeSHD೦೦೫೮೭೯

ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡೋಮ್ (ಟುರೆಟ್‌ನ ರೋಗಲಕ್ಷಣ , ಟುರೆಟ್‌ನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ , ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ದೆಲಾ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ , ಜಿಟಿಎಸ್ ಅಥವಾ, ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಸರಳವಾಗಿ ಟುರೆಟ್‌ ನ ಅಥವಾ ಟಿಎಸ್ ಎಂದು ಕೂಡ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ) ಇದು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಒಂದು ಆನುವಂಶಿಕ ನರಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯಾಗಿದೆ, ಅದು ಬಹುವಿಧದ ದೈಹಿಕ (ಧ್ವನಿಯ) ಸಂಕೋಚನಗಳು ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ಪಕ್ಷ ಒಂದು ವಾಚಿಕ ಸಂಕೋಚನದ ಮೂಲಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ; ಈ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಗುಣಲಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣರುಚಿಗಳಿಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಕ್ಷಯಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಟುರೆಟ್‌ನ ರೋಗಲಕ್ಷಣವು ಅನೈಚ್ಛಿಕ ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಅದು ಕ್ಷಣಮಾತ್ರದ ಮತ್ತು ತೀವ್ರವಾದ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಇದು ಒಮ್ಮೆ ತುಂಬಾ ವಿರಳವಾದ ಮತ್ತು ವಿಲಕ್ಷಣವಾದ ರೋಗಲಕ್ಷಣವಾಗಿತ್ತು, ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಶ್ಲೀಲ ಶಬ್ದಗಳ ಉದ್ಗಾರದ ಜೊತೆಗೆ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಪಕವಾದ ಮತ್ತು ಭಂಗವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳ (ಕೊಪ್ರೊಲಲಿಯಾ) ಜೊತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಈ ರೋಗಲಕ್ಷಣವು ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಜನರಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.[] ಟುರೆಟ್‌ನ ಲಕ್ಷಣವು ದಿರ್ಘ ಕಾಲದವರೆಗೆ ಒಂದು ವಿರಳವಾದ ಸ್ಥಿತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಮಂದಗತಿಯವು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುವ ಕಾರಣದಿಂದ ಇದು ಯಾವಾಗಲೂ ಕೂಡ ನಿಖರವಾಗಿ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲ್ಪಡುವುದಿಲ್ಲ. ೧ ಮತ್ತು ೧೦ ವರ್ಷಗಳ ನಡುವಿನ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ೧,೦೦೦ ಮಕ್ಕಳು ಟುರೆಟ್‌ನ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ;[] ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ ೧,೦೦೦ ಜನರಲ್ಲಿ ೧೦ ಜನರು ಸಂಕೋಚನಾ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ,[][] ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ಕಣ್ಣುಗಳ ಮಿಟುಕಿಸುವಿಕೆ, ಕೆಮ್ಮುವಿಕೆ, ಗಂಟಲು ಸರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ವಾಸನೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಚಲನೆಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಸಂಖೋಚನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಟುರೆಟ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜನರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜೀವನ ನಿರೀಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಸಂಕೋಚನದ ತೀವ್ರತೆಯು ಮಕ್ಕಳು ಬಾಲ್ಯಾವಸ್ಥೆಯನ್ನು ದಾಟುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ತೀವ್ರವಾದ ಟುರೆಟ್‌ನ ಲಕ್ಷಣವು ವಿರಳ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ. ಜೀವನದ ಎಲ್ಲ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಟುರೆಟ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತಾರೆ.[]

ಆನುವಂಶಿಕ ಮತ್ತು ವಾತಾವರಣದ ಸಂಗತಿಗಳು ಟುರೆಟ್‌ನ ವಿವರ್ಣನ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ನಿಖರವಾದ ಕಾರಣಗಳು ಇನ್ನೂ ತಿಳಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ. ಹೆಚ್ಚಿನ ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳಲ್ಲಿ, ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಸಂಕೋಚನದ ಪ್ರತಿ ಸನ್ನಿವೇಶಕ್ಕೂ ಕೂಡ ಒಂದು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಇರುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯು ಅತ್ಯವಶ್ಯಕವಾದಾಗ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಔಷಧೋಪಚಾರಗಳು ಮತ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ. ವಿವರಣೆ ಮತ್ತು ಪುನರ್ಭರವಸೆ ಇವುಗಳೇ ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಸಮರ್ಥವಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿರುತ್ತವೆ;[] ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು (ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು) ನೀಡುವುದು ಯಾವುದೇ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಭಾಗವಾಗಿರುತ್ತದೆ.[]

ನಾಮಸೂಚಕವು ಜೀನ್-ಮಾರ್ಟಿನ್ ಕ್ಯಾರ್ಕೊಟ್‌ನಿಂದ (೧೮೨೫–೧೮೯೩) ಅವನ ಸ್ಥಳೀಕ ಜೊರ್ಜ್ಸ್ ಅಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಡೌರ್ಡ್ ಬ್ರುಟುಸ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ದೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್‌ನ (೧೮೫೯–೧೯೦೪) ಪರವಾಗಿ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಜೊರ್ಜ್ಸ್ ಅಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಡೌರ್ಡ್ ಬ್ರುಟುಸ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ದೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್‌‌ನು ಫ್ರೆಂಚ್‍ನ ಒಬ್ಬ ವೈದ್ಯ ಮತ್ತು ನರಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನಾಗಿದ್ದನು, ಅವನು ೧೮೮೫ ರಲ್ಲಿ ಟುರೆಟ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಂಭತ್ತು ರೋಗಿಗಳ ಒಂದು ವರದಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದನು.

ವರ್ಗೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಂಕೋಚನಗಳು ಹಠಾತ್ತಾದ, ಪುನರಾವರ್ತಿತ, ಏಕಪ್ರಕಾರದ, ಲಯಬದ್ಧವಲ್ಲದ ವಿಭಿನ್ನ ಸ್ನಾಯುಗಳ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಚಲನೆಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ (ಯಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಕೋಚನಗಳು).[] ಯಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಚಲನೆಯ ಮೇಲೆ-ಆಧಾರಿತವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಶಬ್ದದ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಮೂಗು, ಬಾಯಿ, ಅಥವಾ ಗಂಟಲಿನ ಮೂಲಕ ಒಳಹೋಗುವ ಗಾಳಿಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾದ ಅನೈಚ್ಛಿಕವಾದ ಶಬ್ದಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ಟುರೆಟ್‌ನ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಇದು ಹಲವಾರು ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಅವುಗಳು ವಿಧ (ಯಾಂತ್ರಿಕ ಅಥವಾ ಶಬ್ದದ ಸಂಕೋಚನಗಳು) ಮತ್ತು ಅವಧಿ (ಕ್ಷಣಿಕ ಅಥವಾ ತೀವ್ರ) ಇವುಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ (ರೋಗನಿರ್ಣಯಾತ್ಮಕ) ಮತ್ತು ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಾತ್ಮಕ ಕೈಪಿಡಿ ಗಳ (ಡಿಎಸ್‌ಎಮ್) ಮೂಲಕ ವಿಂಗಡಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಕ್ಷಣಿಕವಾದ ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯು ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳು ಮತ್ತು ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳುಗಳ ನಡುವಿನ ಅವಧಿಯ ಜೊತೆಗಿನ ಬಹುವಿಧದ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಕೋಚನಗಳು, ಶಬ್ದದ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಅಥವಾ ಎರಡನ್ನೂ ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ತೀವ್ರವಾದ ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯು ಏಕೈಕವಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಬಹುವಿಧದ್ದಾಗಿರಬಹುದು, ಯಾಂತ್ರಿಕ ಅಥವಾ ಶಾಬ್ದಿಕ ಸಂಕೋಚನಗಳಾಗಿರಬಹುದು (ಆದರೆ ಎರಡೂ ಆಗಿರುವುದಿಲ್ಲ), ಅವುಗಳು ಒಂದು ವರ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಲ ರೋಗಿಯಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ.[] ಟುರೆಟ್‌ನ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಇದು ಯಾವಾಗ ಬಹುವಿಧದ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ಪಕ್ಷ ಒಂದು ಶಾಬ್ದಿಕ ಸಂಕೋಚನವು ಒಂದು ವರ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಲ ಕಂಡುಬಂದಲ್ಲಿ ರೋಗವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.[][೧೦] ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ (ರೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಂಗಡನೆ, ಐಸಿಡಿ-೧೦ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು) ಇದೇ ರೀತಿಯಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.[೧೦]

ಟುರೆಟ್ ಇದು ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ವರ್ಣಸಮೂಹಗಳ ಹೆಚ್ಚು ತೀವ್ರವಾದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಕೂಡ,[೧೧] ಹೆಚ್ಚಿನ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಮಂದಗತಿಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ.[೧೨] ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ತೀವ್ರತೆಗಳು ಜನರ ನಡುವೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ನಿಧಾನಗತಿಯ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲ್ಪಡದೇ ಹೋಗಬಹುದು.[]

ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಂಕೋಚನಗಳು "ಒಂದು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಪುನರಾವರ್ತಿತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಊಹಿಸಲಸಾಧ್ಯವಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುವ" ಚಲನೆಗಳು ಅಥವಾ ಶಬ್ದಗಳಾಗಿವೆ,[೧೩] ಅವುಗಳು "ಸಾಮಾನ್ಯ ನಡುವಳಿಕೆಗಳು ತಪ್ಪಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ" ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.[೧೪] ಟುರೆಟ್‌ನ ಜೊತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾದ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ, ಆವರ್ತನದಲ್ಲಿ, ತೀವ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಂಗರಚನಾ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ. ವ್ಯಾಕ್ಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ವ್ಯಾನಿಂಗ್ - ಸಂಕೋಚನಗಳ ತೀವ್ರತೆ ಮತ್ತು ಆವರ್ತನದಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆಯಾಗುವಿಕೆಯ ನಿರಂತರತೆಯು-ಪ್ರತಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂಕೋಚನಗಳು "ಸರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ" ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ, ಅವುಗಳು ಪ್ರತಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗೂ ಕೂಡ ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ.[]

ಕೊಪ್ರೊಲಾಲಿಯಾ (ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಲ್ಪಡುವ ಅಥವಾ ನಿಷೇಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಶಬ್ದಗಳು ಅಥವಾ ವಾಕ್ಯಗಳ ಅಪ್ರಯತ್ನಿತ ಉಚ್ಚಾರಣೆ) ಇದು ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಹೆಚ್ಚು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಲ್ಪಟ್ಟ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಟುರೆಟ್‌ನ ರೋಗನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಕೇವಲ ೧೦% ಟುರೆಟ್ ರೋಗಿಗಳು ಮಾತ್ರ ಈ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾರೆ.[೧೫] ಎಕೋಲೇಲಿಯಾ (ಅರ್ಥಹೀನ ಪುನರುಚ್ಚಾರ, ಇತರ ಮತುಗಳನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸುವುದು) ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಲಿಲಾಲಿಯಾ (ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸುವುದು) ಕೆಲವೇ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ,[] ಹಾಗೆಯೇ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುವ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಬ್ದಿಕ ಸಂಕೋಚನಗಳು, ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಕಣ್ಣನ್ನು ಮಿಟುಕಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಗಂಟಲನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿರುತ್ತವೆ.[೧೬]

ಇತರ ಚಲನೆಗಳ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕಂಪವಾತಗಳು, ಡಿಸ್ಟೋನೊಯಾಗಳು, ಮೈಯೋಕ್ಲೋನಸ್, ಮತ್ತು ಡೈಸ್ಕಿನೇಸಿಯಾಗಳು) ಅಪಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಚಲನೆಗಳಿಗೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ಟುರೆಟ್‌ನ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಏಕಪ್ರಕಾರವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಕ್ಷಣಿಕವಾಗಿ ತಡೆಹಿಡಿಯಬಲ್ಲವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಲಯಬದ್ಧವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಒಂದು ಬಯಸದ ಮುನ್ಸೂಚಕಾ ಪ್ರಚೋದನೆಗೆ ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.[೧೭] ಸಂಕೋಚನದ ಪ್ರಾರಂಭಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹಠಾತ್ ಆಗಿ ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಸೀನು ಅಥವಾ ತುರಿಕೆಯನ್ನು ತುರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ಅವಶ್ಯಕತೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಟುರೆಟ್ ರೋಗಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಒಂದು ಪ್ರಚೋದನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿರುತ್ತಾರೆ.[೧೮][೧೯] ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಸಂಕೋಚನದ ಅವಶ್ಯಕತೆಯನ್ನು ಉದ್ವೇಗ, ಒತ್ತಡ, ಅಥವಾ ಶಕ್ತಿಯ ನಿರ್ಮಾಣ[೧೯][೨೦] ಎಂಬುದಾಗಿ ವರ್ಣಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅವರು ಅವುಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ, ಸಂವೇದನತ್ವವನ್ನು ಉಪಶಮನಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ[೧೯] ಅಥವಾ "ಸರಿಯಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಭಾವಿಸುವವರೆಗೂ ಅವರು "ಅದನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು"[೨೧] ಎಂಬಂತೆ ಪ್ರಜ್ಞಾಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ವರ್ತಿಸುತ್ತಾರೆ.[೨೧][೨೨] ಮುನ್ಸೂಚಕಾ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳೆಂದರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನ ಗಂಟಲಿನಲ್ಲಿಏನೋ ಇದೆ ಎಂಬಂತಹ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು, ಅಥವಾ ಭುಜಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನಿಕವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಕಿರಿಕಿರಿ, ಇವುಗಳು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಗಂಟಲನ್ನು ಸರಿಪದಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಭುಜಗಳನ್ನು ಎಗರಿಸುವುದಕ್ಕಿನ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. ನವೆಯನ್ನು ತುರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ಕ್ರಿಯೆಯಂತೆ ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಸಂಕೋಚನವು ಈ ಉದ್ವೇಗವನ್ನು ಅಥವಾ ಸಂವೇದನತ್ವವನ್ನು ಉಪಶಮನಗೊಳಿಸುವ ಕ್ರಿಯೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಭಾವಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೊಂದು ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ ಕಣ್ಣಿನಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಅಹಿತವಾದ ಸಂವೇದನೆಯಿಂದ ಉಪಶಮಗೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಮಿಟುಕಿಸುವುದು. ಒಂದು ಸಂಕೋಚನದ ಚಲನೆ ಅಥವಾ ಉಚ್ಚಾರಣೆಗಳ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಪೂರ್ವಗ್ರಾಹಕವಾಗಿರುವ ಈ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂವೇದನತ್ವಗಳು "ಮುನ್ಸೂಚಕಾ ಸಂವೇದನಾ ಕ್ರಿಯೆಗಳು" ಅಥವಾ ಮುನ್ಸೂಚಕಾ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳು ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸುವ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ ಸಂಕೋಚನಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಅನೈಚ್ಛಿಕ ಎಂದು ಕರೆಯುವುದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ,[೧೩] ಅರೆ-ಐಚ್ಛಿಕ ಅಥವಾ "ಅನೈಚ್ಛಿಕ " ಎಂಬುದಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ; ಅವುಗಳು ಬಯಸದ ಮುನ್ಸೂಚಕಾ ಪ್ರಚೋದನೆಗೆ ಪ್ರತಿಬಂಧಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಐಚ್ಛಿಕ ಎಂಬಂತೆ ಅನುಭವಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.[೧೫] ಟುರೆಟ್‌ನ ಸಂಕೋಚನಗಳ ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಿವರಣೆಗಳು ಸಂವೇದನಶಿಲತ್ವದ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ರೋಗಲಕ್ಷಣ ಎಂಬುದಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಅವುಗಳು ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಮಾನದಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ.[೨೦][೨೩][೨೪]

ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕೆಲವು ವೇಳೆ ನಿರ್ಬಂಧಿತ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ತಮ್ಮ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಉಪಶಮಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಥರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ, ಹಾಗೆ ಮಾಡುವುದು ಅನೇಕ ವೇಳೆ ನಂತರ ಸಂಕೋಚನಗಳ ಒಂದು ಸ್ಪೋಟನಕ್ಕೆ (ಹಠಾತ್ ಸಂಭವಿಸುವಿಕೆ) ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.[] ಟುರೆಟ್ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ತಮ್ಮ ರೋಗಲಕ್ಷಣದಿಂದ ಮುಕ್ತಿಹೊಂದುವುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಜಾಗವನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಾರೆ, ಅಥವಾ ಅಲ್ಲಿ ಸಂಕೋಚನದಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆಯ ಒಂದು ಅವಧಿಯ ನಂತರ ಒಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹೆಚ್ಚಳದ ಸಂಭವನೀಯತೆಯು ಇರುತ್ತದೆ.[೧೪] ಟುರೆಟ್‌ನ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೆಲವು ಜನರು ಮುನ್ಸೂಚಕಾ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ವಯಸ್ಕರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮಕ್ಕಳು ಮುನ್ಸೂಚಕಾ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಡಿಮೆ ತಿಳಿದಿರುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಅವರ ತಿಳುವಳಿಕೆಯು ಪ್ರಬುದ್ಧತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತದೆ.[೧೩] ಅವರು ಮುನ್ಸೂಚಕಾ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯುವುದಕ್ಕೂ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಮುಂಚೆ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಮಕ್ಕಳು ವೈದ್ಯರುಗಳ ಬಳಿ ಇರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ತಾವು ವೀಕ್ಷಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ತಿಳಿದಿಲ್ಲದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವರುಗಳು ವೀಕ್ಷಿಸಲ್ಪಡಬೇಕು.[೨೫] ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅದು ವಯಸ್ಕರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.

ಅಲ್ಲಿ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಒಂದು "ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ" ದೃಷ್ಟಾಂತ ಎಂಬ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯ ಇರುವುದಿಲ್ಲ,[] ಸನ್ನಿವೇಶವು ವಯಸ್ಸಿನ ಪ್ರಾರಂಭದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ನ್ಯಾಯವಾಗಿ ನಂಬಿಕಾರ್ಹವಾಗಿರುವ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ತಿವ್ರತೆಯ ಇತಿಹಾಸಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂಕೋಚನಗಳು ಹದಿನೆಂಟನೆಯ ವಯಸ್ಸಿನವರೆಗೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಹೆಚ್ಚು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ವಯಸ್ಸು ಐದರಿಂದ ಏಳರವರೆಗಿನ ವಯಸ್ಸಾಗಿರುತ್ತದೆ.[] ಯೇಲ್ ಮಕ್ಕಳ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರದ ಲೆಕ್‌ಮನ್ ಎಟ್ ಆಲ್ ಇವರಿಂದ ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ೧೯೯೮ ರ ಅಧ್ಯಯನವು[೨೬] ತೋರಿಸಿದ್ದೇನೆಂದರೆ, ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ಸಂಕೋಚನಗಳ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಯಸ್ಸುಗಳೆಂದರೆ ಎಂಟರಿಂದ ಹನ್ನೆರಡು ವರ್ಷಗಳಾಗಿವೆ (ಸರಾಸರಿ ಹತ್ತು ವರ್ಷ), ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಬಾಲ್ಯಾವಸ್ಥೆಯನ್ನು ದಾಟುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತ ಬರುತ್ತವೆ.[೨೨] ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ, ಮೊದಲು-ಕಂಡುಬರುವ ಸಂಕೋಚನಗಳೆಂದರೆ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಮಿಟುಕಿಸುವುದು, ಮುಖದ ಚಲನೆಗಳು, ಸೀನುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಗಂಟಲನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಂಕೋಚನಗಳು ದೇಹದ ಮಧ್ಯಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪುನರಾವರ್ತಿತವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಲೆ, ಕುತ್ತಿಗೆ ಮತ್ತು ಮುಖದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.[] ಇದು ಇತರ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ (ಅಂದರೆ ಸ್ವಮಗ್ನತೆ ಶಕ್ತಿಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ಸ್ಟಿಮ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಏಕಪ್ರಕಾರಗಳು), ಅವು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಒಂದು ಮುಂಚಿನ ವರ್ಷದ ಪ್ರಾರಂಭವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸುಸಾಂಗತ್ಯ, ಲಯಬದ್ಧ ಮತ್ತು ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ತೀವ್ರತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕೈಗಳನ್ನು ಬಡಿಯುವುದು).[೨೭] ಸನ್ನಿವೇಶದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಪುನರಾವರ್ತಿತವಾಗಿ ಇತರ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಗೊಂದಲಗೊಳ್ಳಲ್ಪಡುತ್ತವೆ, ಅಂದರೆ ಅಲರ್ಜಿಗಳು, ಅಸ್ತಮಾ, ಮತ್ತು ದೃಷ್ಟಿಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು: ಪಿಡಿಯಾಟ್ರಿಷನ್‌‌ರು, ಅಲರ್ಜಿ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮತ್ತು ಆಪ್ಥಲ್ಮೊಲೊಜಿಸ್ಟ್‌ರು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಸಂಕೋಚನವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಮೊದಲಿಗರಾಗಿದ್ದಾರೆ.[]

ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ತೀವ್ರವಾಗಿರುವ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವುದನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಗೀಳು-ನಿರ್ಬಂಧ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ (ಒಸಿಡಿ) ಮತ್ತು ಏಕಾಗ್ರತೆಯ-ಕೊರೆತೆಯಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು (ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ) ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಟುರೆಟ್‌ನ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.[೨೨] ಟುರೆಟ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ ಅಥವಾ ಒಸಿಡಿ ಅಥವಾ ಇತರ ಕೊಮೊರ್‌ಬಿಡ್ (ಟುರೆಟ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸಹ ಸಂಭವಿಸುವ ಇತರ ರೋಗನಿರ್ಣಯಗಳು) ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಆದಾಗ್ಯೂ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಖ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ, ರೋಗಿಗಳ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರತಿಶತವು ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.[೨೨][೨೮] ಒಬ್ಬ ಲೇಖಕನು ಹೇಳುವುದೇನೆಂದರೆ ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ, ಒಸಿಡಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತ ರೋಗಿಯ ದಾಖಲೆಗಳ ಒಂದು ಹತ್ತು-ವರ್ಷದ ಅವಲೋಕನವು ಟುರೆಟ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸರಿಸುಮಾರು ೪೦% ರೋಗಿಗಳು "ಟಿಎಸ್-ಮಾತ್ರ" ಹೊಂದಿವೆ ಅಥವಾ "ನಿಜವಾದ ಟಿಎಸ್" ಅನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸಿತು.[೨೯][೩೦] ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಲೇಖಕನು ಹೇಳುವುದೇನೆಂದರೆ ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ೬೫೬ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ೫೭% ರೋಗಿಗಳು ಕ್ಲಿಷ್ಟಕರವಲ್ಲದ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ, ಹಾಗೆಯೇ ೪೩% ರೋಗಿಗಳು ಸಂಕೋಚನಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಮೊರ್ಬಿಡ್ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.[೧೪] "ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ-ಉಲ್ಬಣಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ಟುರೆ‌ಟ್‌ನ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್" ಇದು ಸಂಕೋಚನಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಕೊಮೊರ್‌ಬಿಡ್ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳನ್ನು ವರ್ಣಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಬಳಸಲ್ಪಡುವ ಶಬ್ದವಾಗಿದೆ.[೧೪]

ಕಾರಣಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ನಿಖರವಾದ ಕಾರಣವು ತಿಳಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇದು ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಆನುವಂಶಿಕ ಮತ್ತು ವಾತಾವರಣದ ಈ ಎರಡು ಸಂಗತಿಗಳು ಒಳಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.[೩೧] ಟುರೆಟ್‌ಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಬಂದಿವೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಆನುವಂಶಿಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತಿಳಿಸಿಕೊಟ್ಟಿವೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಆನುವಂಶಿಕತೆಯ ನಿಖರವಾದ ವಿಧಾನವು ಇನ್ನೂ ಕೂಡ ತಿಳಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ,[೩೨] ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ವಂಶವಾಹಿಯೂ ಕೂಡ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ.[] ಕೆಲವು ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳಲ್ಲಿ, ಟುರೆಟ್‌ನ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ವಿರಳವಾಗಿರುತ್ತವೆ , ಅಂದರೆ, ಇದು ತಂದೆತಾಯಿಗಳಿಂದ ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದಿಲ್ಲ.[೩೩] ಮತ್ತೆ ಕೆಲವು ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂಕೋಚನಗಳು ಟುರೆಟ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಇತರ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಈ ದೃಷ್ಟಾಂತವು ಟುರೆಟಿಸಮ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.[೩೪]

ತಳದ ಗ್ಯಾಂಗ್ಲಿಯಾಗಳು ಮೆದುಳಿನ ಕೇಂದ್ರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತವೆ; ಸಂಬಂಧಿತ ಹತ್ತಿರದ ವಿನ್ಯಾಸಗಳು ಗ್ಲೋಬಸ್ ಪ್ಲ್ಯಾಲಿಡೆಸ್, ಥಾಲಮಸ್, ಸಬ್‌ಸ್ಟ್ಯಾನ್ಷಿಯಾ ನಿಗ್ರಾ, ಮತ್ತು ಕಿರುಮೆದುಳು.

ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೆದುಳಿನ ವಿನ್ಯಾಸಗಳು

ಟುರೆಟ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅವನ ಅಥವಾ ಅವಳ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ವಂಶವಾಹಿಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ೫೦% ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾನೆ, ಆದರೆ ಟುರೆಟ್ ಇದು ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮತ್ತು ಅಸಂಪೂರ್ಣವಾದ ವ್ಯಾಪನೆಯ ಒಂದು ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ.[೩೫] ಆದ್ದರಿಂದ, ಆನುವಂಶಿಕ ಘಾಸಿಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರತಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯೂ ಕೂಡ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ; ಅತ್ಯಂತ ನಿಕಟವಾದ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರುಗಳೂ ಕೂಡ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ವಿಭಿನ್ನವಾದ ತೀವ್ರತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ವಂಶವಾಹಿ(ಗಳು) ಮಂದವಾದ ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ (ಕ್ಷಣಿಕ ಅಥವಾ ತೀವ್ರವಾದ ಸಂಕೋಚನಗಳು), ಅಥವಾ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲದ ಗೀಳು-ನಿರ್ಬಂಧಿತ ಟುರೆಟ್‌ಗಳು ಎಂಬುದಾಗಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಪಡಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ವಂಶವಾಹಿಯ(ಗಳ)ನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಮಕ್ಕಳು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾರೆ.[೩೬] ಲಿಂಗವು ಆನುವಂಶಿಕ ಭೇದ್ಯತೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ: ಗಂಡಸರು ಹೆಂಗಸರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ.[೨೫]

ಆನುವಂಶಿಕ-ಅಲ್ಲದ, ವಾತಾವರಣದ, ಸೋಂಕುಗಳು, ಅಥವಾ ಮಾನಸಿಕ ಸಂಗತಿಗಳು - ಟುರೆಟ್ ಅನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲಾಗದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ - ಇದರ ತೀವ್ರತೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರುತ್ತವೆ.[] ಆಟೋಇಮ್ಯೂನ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಸಂಕೋಚನದ ಪ್ರಾರಂಭದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರಬಹುದು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಬಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. ೧೯೯೮ ರಲ್ಲಿ, ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಒಂದು ಊಹೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು, ಅದೇನೆಂದರೆ ಗೀಳು-ನಿರ್ಬಂಧಿತ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ (ಒಸಿಡಿ) ಮತ್ತು ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು ಇವೆರಡೂ ಸ್ಟ್ರೆಪ್ಟೊಕೊಕಲ್ ನಂತರದ ಆಟೋಇಮ್ಯೂನ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಒಂದು ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿ ಮಕ್ಕಳ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತವೆ.[೩೭] ಐದು ರೋಗನಿರ್ಣಯಾತ್ಮಕ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮಕ್ಕಳು ಈ ಊಹೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಸ್ಟ್ರೆಪ್ಟೋಕೋಕಲ್ ಸೋಂಕುಗಳ (ಪಿಎ‌ಎನ್‌ಡಿಎ‌ಎಸ್) ಜೊತೆಗಿನ ಪೀಡಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಆಟೋಇಮ್ಯೂನ್ ನರಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ.[೩೮] ಈ ಕಲಹಾಸ್ಪದ ಊಹೆಯು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆಯ ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಇನ್ನೂ ಕೂಡ ಸಾಧಿಸಿ ತೋರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ.[೩೯] <ಉಲ್ಲೆಖ>ಪ್ರತಿರಕ್ಷಾ ಸಕ್ರಿಯಕರಣ:

ಟುರೆಟ್‌ಗೆ ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಭೇದಿಸಲ್ಪಡುವಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರುವ ಯಾಂತ್ರಿಕತೆಯು ಸ್ಥಾಪಿತಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಮತ್ತು ನಿಖರವಾದ ವಿವರ್ಣನ ಶಾಸ್ತ್ರವು ತಿಳಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ. ಸಂಕೋಚನಗಳು ದೇಹದ ಹೊದಿಕೆಯ ಮತ್ತು ಉಪಹೊದಿಕೆಯ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ, ಥಾಲಮಸ್, ತಳದ ಗ್ಯಾಂಗ್ಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಮುಂಭಾಗದ ಕವಚಗಳಲ್ಲಿನ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಕ್ರಿಯೆಯ ಒಂದು ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ತಿಳಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ.[೩೧] ನರರಚನಾ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಮಾದರಿಗಳು ಮೆದುಳಿನ ಕವಚ ಮತ್ತು ಉಪಕವಚವನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ವೈಫಲ್ಯಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ,[] ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಣ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಗಳು ತಳದ ಗ್ಯಾಂಗ್ಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಮುಂಭಾಗದ ಕವಚವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.[೪೦]

ಒಸಿಡಿಯ ಕೆಲವು ವಿಧಗಳು ಟುರೆಟ್‌ಗೆ ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.[೨೨][೪೧] ಒಸಿಡಿಯ ಒಂದು ಪ್ರಾರಂಭವು ವಿವರ್ಣನಾಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾಗಿ ಟುರೆಟ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒಂದೇ ರೀತಿಯಾದ ಸಂಗತಿಗಳ ವಿಭಿನ್ನವಾದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳು ಸಂಕೋಚನಗಳ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ.[೪೨] ಟುರೆಟ್‌ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ಗೆ ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿಯ ಆನುವಂಶಿಕ ಸಂಬಂಧವು, ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಸ್ಥಿರೀಕರಣಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ.[೩೦]

ರೋಗನಿರ್ಣಯ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಕೈಪಿಡಿ ಯ (ಡಿಎಸ್‌ಎಮ್-IV-ಟಿಆರ್) ಪರಿಷ್ಕೃತಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಆವೃತ್ತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಟುರೆಟ್‌ನ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಇದು ಒಂದು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಬಹುವಿಧದ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ವಾಚಿಕ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾನೋ ಆಗ ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ (ಆದಾಗ್ಯೂ ಇವುಗಳು ಸಹಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿರುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿಲ್ಲ), ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ಮೂರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕ್ರಮವಾದ ಸಂಕೋಚನ-ರಹಿತ ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮುಂಚಿನ ಡಿಎಸ್‌ಎಮ್-IV ಇದು "ಸಾಮಾಜಿಕ, ವೃತ್ತಿನಿರತ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯ ಇತರ ಭಾಗಗಳ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವೇದನೆ ಅಥವಾ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುವಿಕೆ"ಯ ಅವಶ್ಯಕತೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಆದರೆ ಈ ಅವಶ್ಯಕತೆಯು ಕೈಪಿಡಿಯ ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಅದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ವೈದ್ಯರುಗಳು ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಇತರ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೋಡುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಯಾವುದೇ ವೇದನೆ ಅಥವಾ ದುರ್ಬಲತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ.[೪೩] ರೋಗದ ಪ್ರಾರಂಭವು ೧೮ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿಗಿಂತ ಮುಂಚೆ ಸಂಭವಿಸಿರಬೇಕು, ಮತ್ತು "ಒಂದು ದ್ರವ್ಯ ಅಥವಾ ಸಾಮಾನ್ಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸ್ಥಿತಿಯ ನೇರ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ" ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.[] ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಇತರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಅಥವಾ ಸಂಕೋಚನದ-ತರಹದ ಚಲನೆಗಳು-ಅಂದರೆ ಸ್ವಮಗ್ನತೆ ಅಥವಾ ಟುರೆಟಿಸಮ್‌ನ ಇತರ ಕಾರಣಗಳು-ಒಂದು ಟುರೆಟ್‌ನ ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ತೆಗೆದುಹಾಕಲ್ಪಡಬೇಕು.

ಟುರೆಟ್‌ನ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವಾಗ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಡುವ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಥವಾ ಮರೆಮಾಡುವ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಲ್ಲ;[೨೨] ಇದು ಭಾಗಶಃ ತೀವ್ರತೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ತಪ್ಪಾಗಿ ರೋಗ ನಿರ್ಣಯಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ರೋಗನಿರ್ಣಯ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ತೀವ್ರತೆಗಳು ಮಂದಗತಿಯಿಂದ (ಹೆಚ್ಚಿನ ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳು) ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಮಗತಿಯಿಂದ, ತೀವ್ರತೆಯವರೆಗೆ (ಅತ್ಯಂತ ವಿರಳವಾದ, ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ-ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳು) ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.[೨೬] ಅಸ್ತಮಾವನ್ನು ಅನುಕರಿಸುವ ಕೆಮ್ಮುವಿಕೆ, ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಮಿಟುಕಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸಂಕೋಚನಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಪ್ಪಾಗಿ ರೋಗನಿರ್ಣಯ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.[೧೫]

ವ್ಯಕ್ತಿಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಅವಲೋಕನ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಇತಿಹಾಸದ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿ[೧೫] ಮತ್ತು ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ದ್ವಿತೀಯಕ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದ ನಂತರ ರೋಗನಿರ್ಣಯ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.[೩೬] ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಪ್ರಾರಂಭವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಗೀಳು-ನಿರ್ಬಂಧಿತ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳ ಕುಟುಂಬದ ಇತಿಹಾಸಗಳಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಮೂಲಭೂತವಾದ ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ನರಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪರಿಶೀಲನೆಯು ಸಾಕಷ್ಟಾಗಿರುತ್ತದೆ.[೧೧]

ಇತರ ಕೊಮೊರ್ಬಿಡ್ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು (ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ ಅಥವಾ ಒಸಿಡಿ ಯಂತಹ) ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರಬೇಕು ಎಂಬಂತಹ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿಲ್ಲ,[೧೫] ಆದರೆ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಇತರ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಅಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಒಬ್ಬ ವೈದ್ಯ ಭಾವಿಸಿದರೆ, ಅಂತಹ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದಕ್ಕೆ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಆದೇಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ ಯಾವಾಗ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಮತ್ತು ಹಿಡಿತದ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ನಡುವೆ ರೋಗನಿರ್ಣಯಾತ್ಮಕ ಗೊಂದಲವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆಯೋ, ಆಗ ಒಂದು ಇಇಜಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಅವಶ್ಯಕವಾಗುತ್ತದೆ, ಅಥವಾ ಅಲ್ಲಿ ಮೆದುಳಿನ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಎಮ್‌ಆರ್‌ಐ ಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಿರುತ್ತವೆ.[೪೪] ಹೈಪರ್‌ಥೈರಾಯ್ಡಿಸಮ್ ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದಕ್ಕೆ ಟಿಎಸ್‌ಎಚ್ ಮಟ್ಟಗಳು ಮಾಪನ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತವೆ, ಅವು ಸಂಕೋಚನಗಳ ಒಂದು ಕಾರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮೆದುಳಿನ ಚಿತ್ರಣ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.[೪೪] ಸಂಕೋಚನಗಳ ಮತ್ತು ಇತರ ನಡುವಳಿಕೆಯ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಏಕಾಏಕಿಯಾದ ಸಂಭವಿಸುವಿಕೆಯು ಕಂಡುಬರುವ ವಯಸ್ಕರಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಬುದ್ಧರಲ್ಲಿ ಕೊಕೈನ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತೇಜಕಗಳಿಗೆ ಮೂತ್ರದ ಔಷಧಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಕುಟುಂಬದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ರೋಗವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ಸೀರಮ್ ಕಾಪರ್ ಮತ್ತು ಸೆರುಲೋಪ್ಲಾಸ್ಮಿನ್ ಮಟ್ಟಗಳು ವಿಲ್ಸನ್‌ನ ರೋಗವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತವೆ.[೧೧] ಹೆಚ್ಚಿನ ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳು ಸಂಕೋಚನಗಳ ಒಂದು ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಕೇವಲ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ಮೂಲಕ ರೋಗನಿರ್ಣಯಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.[][೩೬]

ಸಂಕೋಚನಗಳ ದ್ವಿತೀಯಕ ಕಾರಣಗಳು (ಆನುವಂಶಿಕ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ) ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಟುರೆಟಿಸಮ್ ಎಂಬುದಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.[೩೪] ಡಿಸ್ಟೋನಿಯಾ, ಕಂಪವಾತ, ಇತರ ಆನುವಂಶಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು, ಮತ್ತು ಸಂಕೋಚನಗಳ ದ್ವಿತೀಯಕ ಕಾರಣಗಳು ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ಗೆ ಭೇದಾತ್ಮಕ ರೋಗನಿರ್ಣಯದಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಲ್ಪಡಬೇಕು.[೧೧] ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಏಕಪ್ರಕಾರದ ಚಲನೆಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಇತರ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಬೆಳವಣಿಗಾತ್ಮಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು, ಸ್ವಮಗ್ನತೆ ಶಕ್ತಿಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು,[೪೫] ಮತ್ತು ಏಕಪ್ರಕಾರಿಕ ಚಲನೆಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ;[೪೬][೪೭] ಸಿಡೆನ್‌ಹ್ಯಾಮ್‌ನ ಕಂಪವಾತ; ಐಡಿಯೋಪ್ಯಾಥಿಕ್ ಡಿಸ್ಟೋನಿಯಾ; ಮತ್ತು ಆನುವಂಶಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಅಂದರೆ ಹಂಟಿಗ್‌ಟನ್‌ನ ರೋಗ, ನ್ಯೂರೋಕ್ಯಾಂಥೋಸೈಟೋಸಿಸ್, ಹ್ಯಾಲರ್ವೋಡೆನ್-ಸ್ಪ್ಯಾಟ್ಜ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್, ಡಶೆನ್ ಸ್ನಾಯುಗಳ ಡಿಸ್ಟ್ರೊಫಿ, ವಿಲ್ಸನ್‌ನ ರೋಗ, ಮತ್ತು ಟ್ಯುಬೆರಸ್ ಸ್ಕ್ಲೆರೋಸಿಸ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇತರ ಸಂಭವನೀಯತೆಗಳು ಡೌನ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್, ಕ್ಲೈನ್‌ಫೆಲ್ಟರ್‌ನ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್, XYY ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಮತ್ತು ಫ್ರ್ಯಾಗಿಲ್ ಎಕ್ಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ಗಳಂತಹ ವರ್ಣತಂತುಗಳ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಸಂಕೋಚನಗಳ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಕಾರಣಗಳು ಡ್ರಗ್-ಪ್ರಚೋದಿತ ಸಂಕೋಚನಗಳು, ತಲೆಯ ಗಾಯ, ಎನ್ಸೆಫಾಲಿಟಿಸ್, ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು, ಮತ್ತು ಇಂಗಾಲದ ಮೊನೊಕ್ಸೈಡ್ ವಿಷಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.[೧೧][೩೪] ಲೆಶ್-ನೈಹನ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಟುರೆಟ್ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಗೊಂದಲಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.[೨೭] ಈ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವುಗಳು ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳಿಗಿಂತ ವಿರಳವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಒಂದು ವಿವರವಾದ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಪರಿಶೀಲನೆಯು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಮರೆಮಾಚುವ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಲ್ಲದೇ ಅವುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟಾಗುತ್ತದೆ.[]

ಸ್ಕ್ರೀನಿಂಗ್

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟುರೆಟ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲರೂ ಇತರೆ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಟುರೆಟ್‌ನ ರೋಗಿಗಳು ಇನ್ನಿತರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಚಲನೆಯ ಮತ್ತು ಮಾತಿನ ಸಂಕೋಚನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.[೩೦] ಇದರೊಂದಿಗಿನ ಇನ್ನಿತರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳೆಂದರೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ-ಕೊರತೆಯ ಹೈಪರ್ಯಾಕ್ಟಿವಿಟಿ ಕಾಯಿಲೆ(ಎಡಿಡಿ ಅಥವಾ ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ), ಒಬ್ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್ ಕಾಯಿಲೆ (ಒಸಿಡಿ), ಕಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಸಮರ್ಥತೆ ಮತ್ತು ನಿದ್ರಾ ಕಾಯಿಲೆಗಳು.[] ಕಮೊರ್ಬಿಡ್ ಟುರೆಟ್‌ನ ಮತ್ತು ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುವ ನಡವಳಿಕೆ, ದುರ್ಬಲವಾದ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಥವಾ ಅರಿವಿನ ದುರ್ಬಲತೆಗಳು, ಕಮೊರ್ಬಿಡ್‌ ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿಯಿಂದಾಗಬಹುದು, ಇದು ಕಾರ್ಮೊರ್ಬಿಡ್ ಮರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಮತ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.[೨೨][೨೮][೪೮] ಸಂಕೋಚನೆಗಳಿಂದಾಗುವ ತಡೆಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಗುವಿನಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವ ಕೊಮೊರ್ಬಿಡ್‌ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯು ತಿಳಿಯದಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.[] ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿಯಿಲ್ಲದಿರುವ ಸಂಕೋಚನಾ ಕಾಯಿಲೆಯು ತಡೆಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಸ್ವಭಾವ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿನ ದುರ್ಬಲತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವಂತೆ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ,[] ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ, ಅಥವಾ ಹತ್ತಿರದ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿರುವ ಕೊಮೊರ್ಬಿಡ್‌ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸಮರ್ಥತೆಯು ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ.[೧೪]

ಒಸಿಡಿ ಮತ್ತು ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿಗಳಂತಹ ಕೊಮೊರ್ಬಿಡ್‌ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಸಂಕೋಚನೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಸಮರ್ಥತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಈ ಕೊಮೊರ್ಬಿಡ್‌ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಸಂಕೋಚನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವನ್ನೊಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಸಾಮ್ಯುಯಲ್ ಜಿನ್ನರ್, ಎಮ್‌ಡಿಯ ಪ್ರಕಾರ,"ಸಂಕೋಚನ ಕಾಯಿಲೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಲಯುತವಾಗಿರುವ ಕೊಮೊರ್ಬಿಡ್ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣಾ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದು ಸೂಸಿಸುವುದುಕಷ್ಟಕರವಗುತ್ತದೆ."[] ಸಂಕೋಚನ ಕಾಯಿಲೆಯ ರೋಗಿಯ ಆರಂಭಿಕ ನಿರ್ಧಾರಣವು ಕುಟುಂಬದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ, ಒಬ್ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್‌ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಇನ್ನಿತರ ತೀವ್ರವಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಸರ ಸಂಬಂಧಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ನಿಖರವಾದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲಿಕಾ ಅಸಮರ್ಥತೆಯನ್ನನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಟಿಎಸ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೌಢರನ್ನು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಗುವಿಗೆ ಮಾನಸಿಕ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.[೪೪] ಗುರುತಿಸದ ಕೊಮೊರ್ಬಿಡ್ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳೂ ಸಹ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣಾ ಅಸಮರ್ಥತೆಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ತೊಂದರೆಗಳೆಂದರೆ ಖಿನ್ನತೆ, ನಿದ್ರಾ ತೊಂದರೆಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ ಮತ್ತು ಸ್ವ-ಹಿಂಸೆ.[೧೧]

ನಿರ್ವಹಣೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
Little white pills on a counter, next to a pill bottle and labels
ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್‌ಗೆ ಔಷಧದ ಅಗತ್ಯತೆ ಇದ್ದಾಗ ಕ್ಲೊನಿಡೈನ್ (ಅಥವಾ ಕ್ಲೊನಿಡೈನ್ ಪ್ಯಾಚ್) ಎಂಬ ಔಷಧವನ್ನು ನೀಡಲು ಮೊದಲಿಗೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಟುರೆಟ್‌ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ರೋಗಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿ ಅವುಗಳ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸಿ ಆಗಬಹುದಾದ ನೋವನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.[] ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಟುರೆಟ್‌‌ ತೀಕ್ಷ್ಣ ಪರೀಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ ಅವುಗಳಿಗೆ ಔಷಧಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಬೇಕಿರುವುದಿಲ್ಲ.[೧೨] ಬದಲಿಗೆ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ರೀತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಕ್ರಿಯೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಭರವಸೆ ಮೂಡಿಸುವುದರಿಂದಲೆ ಗುಣಪಡಿಸಬಹುದು.[೪೯] ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಹಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಮೊರ್ಬಿದ್ ಸ್ಥಿತಿಗಳ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಮೂಲಗಳ ಮೇಲೆ ತನ್ನಿಂತಾನೆ ಅನೇಕ ಭಾರಿ ದಾಳಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.[೪೪] ಎಲ್ಲಾ ಜನರು ಸಂಕೋಚನಗಳು ಮತ್ತು ಕಮಾರ್ಬಿಡ್ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲೆ [೩೦] ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಯಾವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಆ ಸ್ಥಿತಿ ಇರುತ್ತದೆಯೊ ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವರು ಪದೆ ಪದೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಆದ್ಯತೆ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ.

ಟುರೆಟ್‌‍ಗೆ ಇಡಿ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಯಾವುದೆ ಔಷಧಿ ಹಾಗೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಹೊರತಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ. ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಜ್ಞಾನ, ಶಿಕ್ಷಣ, ವಿವೇಚನೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದ ಮಾರ್ಗಗಳಾಗಿವೆ.[] ಟುರೆಟ್‌ನ ಗುರುತಿನ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಔಷದ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಲಕ್ಷಣಗಳು, ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಪ್ರಮುಖವಾಗುತ್ತವೆ. ಔಷದ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವು ಕಾಯಿಲೆಯ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ತೀವ್ರವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಉಳಿದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಂತೆ (ಮಾನಸಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಅಥವಾಅರಿವಿನ ವರ್ತನೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ)ಗಳು ಬಹುಶಃ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಮತ್ತುಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಒಂಟಿತನವನ್ನು, ಕುಟುಂಬದ ಸಹಕಾರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ರೋಗಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ರೋಗಿಯ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ಆತನ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ(ಗೆಳೆಯರು, ಶಾಲೆ, ದೇಗುಲಗಳು)ಅರಿವನ್ನು ನೀಡುವುದು ಒಂದು ಯಶಸ್ವಿ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ. ಇದೆಲ್ಲವು ರೋಗದ ಪ್ರಾರಂಭದ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯಾವಾಗುತ್ತದೆ.[][೫೦]

4-[4-(4-chlorophenyl)-4-hydroxy-1-piperidyl]-1-(4-fluorophenyl)-butan-1-one
ಹೋಲೊಪೆರಿಡಾಲ್ ಮೊಲೆಕ್ಯೂಲ್‌ನ ಮಾದರಿ. ತೀಕ್ಷ್ಮವಾದ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಪ್ರಸಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹೋಲೊಪೆರಿಡಾಲ್ ಎಂಬ ಶಮನಕಾರಕ ಔಷಧವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ರೋಗದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿನ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಔಷಧಗಳು ಸಹ ಲಭ್ಯವಿವೆ.[೩೬] ಸಂಕೋಚನಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮಬೀರುವ ಹಲವು ದರ್ಜೆಯ ಔಷಧಗಳು ಸಹಾಯಕ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿವೆ. ಒಂದು ಮಾದರಿಯ ಮತ್ತು ನಿರ್ಧಿಷ್ಟವಲ್ಲದ ನ್ಯಿರೊಲಿಪ್ಟಿಕ್ಸ್,ರಿಸ್ಪಿರಿಡನ್ (ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ ಹೆಸರು[೫೧] ರಿಸ್ಪೆರ‍ಡಲ್) ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಜಿಪ್ರಝಿಡನ್ (ಜಿಯೊಡನ್), ಹಲೊಪೆರಿಡಲ್ (ಹಲ್ಡೊಲ್)ಪಿಮೊಝೈಡ್ (ಒರ್ಪ್) ಮತ್ತು ಫ್ಲುಪೆನೈಜಿನ್ (ಪ್ರೊಲಿಕ್ಸಿನ್)ಗಳು ದೀರ್ಘಾವದಿ ಮತ್ತು ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.[೪೪] ಅಧಿಕ ಒತ್ತಡ ನಿರೂಧ ಕ್ಲೊನಿಡೈನ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಹೆಸರು ( ಕೆಟಪ್ರೆಸ್) ಮತ್ತು ಗೊನಫೆಸಿನ್ (ಟೆನೆಕ್ಸ್)ಗಳನ್ನು ಸಹ ಸಂಕೋಚನಗಳುಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಲವು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಫಲಪ್ರದವಾದ ಬಳಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿದೆ,ನ್ಯೊರೊಲಿಪ್ಟಿಕ್‌ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.[] ಉದ್ದೀಪನದ ಮತ್ತು ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಔಷಧಿಗಳು ಬಹುಶಃ ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿಯು ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಕಾಯಿಲೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೊರಾಡುವಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗುತ್ತದೆ. ಉದ್ದೀಪನ ಪ್ರಯೋಗವು ವಿಫಲವಾದಾಗ ಹಲವು ದರ್ಜೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಔಷಧಿಗಳು, ಗೊನಫೆಸಿನ್ (ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಹೆಸರು ಟೆನೆಕ್ಸ್) ಅಟೊಮೆಕ್ಸಿಟಿನ್ (ಸ್ಟ್ರಟ್ಟೆರ) ಮತ್ತು ಒತ್ತಡನಿರೋಧಕ ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ನ್ನು ಓಳಗೊಂಡಂತೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕ್ಲೊಮೊಪ್ರಮಿನ್ ಅನಫ್ರನಿಲ್, ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್, ಮತ್ತು ಎಸ್‌ಎಸ್‌ಆರ್‌ಐಎಸ್ -ಅಧಿಕ ಒತ್ತಡ ನಿರೋಧಕ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ, ಫ್ಲೊಕ್ಸಿಟಿನ್ (ಪ್ರೊಝಕ್) ಸರ್ಟ್ರಲಿನ್ (ಜೊಲೊಪ್ಟ್) ಮತ್ತು ಫ್ಲೊವೊಕ್ಸಮಿನ್ (ಲುವೊಕ್ಸ್)ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಕ್ರಮವಾದ ಬಲಕೆಯನ್ನು ಟುರೆಟ್ ‌ರೋಗಿಯು ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡದ ಗುಣಲಕ್ಷನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾಗ ಬಳಸಬಹುದು. ಇನ್ನು ಹಲವು ಔಷಧಗಳನ್ನು ನಿಕೊಟಿನ್ ಪದರ ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರಯೋಗಿಸಲಾಯಿತು,ಆದರೆ ಅದರ ಉಪಯೋಗವು ಮಾನ್ಯ ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ.[೪೪]

ಏಕೆಂದರೆ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ತಜ್ಞ ವೈದ್ಯರ ಬಳಿ ಹಾಜರು ಪಡಿಸಿದಾಗ ಅವರ ಸಂಕೋಚನವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡು ಬಂದಿತ್ತು. ಸಂಕೋಚನಗಳ ರೋಮಹರಣ ಮತ್ತು ಸವೆಯುವ ಸ್ವಭಾವದಿಂದಾಗಿ ಔಷಧಗಳು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರಲು ಅಥವಾ ಬದಲಾವಣೆತರಲು ಅನೇಕ ಸಲ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.[] ಪ್ರತಿ ಬಾರಿಯು ಮತ್ತೆ ಬರವಸೆ ಮೂಡಿಸುವುದರಿಂದ, ಸಮದಾನ ಮಾಡುವುದರಿಂದ,ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ/ ಲಕ್ಷಣದ ಬಗೆಗೆ ಅರಿವಿನಿಂದ,ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದಾಯಕ ಪರಿಸರವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದರಿಂದ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಶಮನಗೊಳಿಸಬಹುದು.[] ಔಷದವನ್ನು ಒಪಯೋಗಿಸಿದಾಗ ಅದರ ಉದ್ದೇಶ ರೋಗಲಕ್ಷಣವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ಕೇವಲ ಅದರ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ,ಅವರು ನಿಗದಿಪಡಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಇದು ಗೊಂದಲಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.[]

ಅರಿವಿನ ನಡುವಳಿಕೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು(ಸಿಬಿಟಿ)ಒಸಿಡಿ ಇದ್ದಾಗ[೫೨] ಬಹಳ ಉಪಯುಕ್ತ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ಅಲ್ಲಿ ಸಂಕೋಚನಗಳುನ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಅಭ್ಯಾಸದ ಬಗೆಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಸ್ಪಷ್ಟತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚುಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.[೫೩] ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ತಂತ್ರಗಳು ಯೋಗ ಅಥವಾ ಧ್ಯಾನ, ಬಹುಶಃ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಹೊರ ಬರಲು ಸಹಾಯಕವಾಗಬಹುದು ಆ ಮೂಲಕ ಸಂಕೋಚನಗಳುನ್ನು ಉಲ್ಬಣಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಬಹುತೇಕ ಬಾರಿ ನಡವಳಿಕೆಗಳ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ(ವಿಶ್ರಾಂತಿ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಬಯೋಫೀಡ್‌ಬ್ಯಾಕ್ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬಿಡುವುದು) ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಮರುಮೌಲ್ಯವಾಗದೆ ಅವೆಲ್ಲವು ಅನುಭವಾತ್ಮಕವಾದ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಟುರೆಟ್‌ಗೆ ನೀಡದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ.[೫೪]

ವ್ಯಾಧಿಯ ಮುನ್ನರಿವು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
Three men and two women stand near the Mona Lisa. All are dressed formally, one woman in a spectacular pink gown.
ಆ‍ಯ್‌೦ದ್ರೆ ಮಾಲ್ರಕ್ಸ್ (1901–1976) ಫ್ರೆಂಚ್ ಲೇಖಕ, ಸಾಹಸಿ ಹಾಗೂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಚಿವನೂ ಆಗಿದ್ದು ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಹೊಂದಿದ್ದನು.[೫೫][೫೬][೫೭][೫೮] 1963ರಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಕೆನಡಿ, ಮಾರಿ-ಮೆಡಲೈನ್ ಲಿಯಾಕ್ಸ್, ಮಾಲ್ರಕ್ಸ್, ಜಾಕಿ ಕೆನಡಿ ಮತ್ತು ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಜಾನ್ಸನ್ ಇವರು ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಡಿಸಿಯ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಗ್ಯಾಲರಿ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಮೊನಾಲಿಸಾ ಚಿತ್ರದ ಮುಂದೆ ತೆಗೆಸಿಕೊಂಡ ಛಾಯಾಚಿತ್ರ.[೫೯]

ಟುರೆಟ್‌ ರೋಗಲಕ್ಷಣವು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದಿಂದ ರೋಗದ ತೀವ್ರತೆಯು ಕಠಿನ ಹಂತದವರೆಗೂ ಕ್ರಮವಿಲ್ಲದೆ ಬೆಳೆಯುವಂಥದ್ದಾಗಿದೆ. ಬಹುತೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅವು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂಥದವುಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ.[೧೨] ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಪರಿಣಾಮವು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಸೌಮ್ಯ/ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ,ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ನೋಡುಗನಿಂದ ಇದರ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾರ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ರೋಗದ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಬಹುದು ಬಹುತೇಕ ಬಾರಿ ಟುರೆಟ್ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಇದು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡು ಪುರುಷಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ.[೩೧] ೪೬ವಿಷಯಗಳ ಆಧಾರಿತವಾಗಿ ೧೯ವರ್ಷದವರ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ ಪ್ರತಿಶತಃ ೮೦ರಷ್ಟು ಮಂದಿ ರೋಗಲಕ್ಷಣದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿದ್ದು ಅವರ ಎಲ್ಲಾ ಕಾರ್ಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಮೇಲೂ ಇದರ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕಾಣ ಬಹುದು, ಇನ್ನುಳಿದಂತೆ ಶೇಕಡ ೨೦ರಷ್ಟು ಮಂದಿ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತಮ್ಮ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.[] ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ತೀವ್ರತೆಯ ಹಂತವು ಸ್ವ ಉದ್ಯೂಗದಿಂದ ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿರುವುದನ್ನು ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ತೃಪ್ತಿಕರವಾಗಿ ಬದುಕುವುದನ್ನು ಪ್ರತಿಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ. ೩೧ಜನ ವಯಸ್ಕರರನ್ನು ಯುರಿಟಿ‌ಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿದ ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ ಆ ರೋಗಿಗಳೆಲ್ಲ ೧೦ನೇ ತರಗತಿಯನ್ನು ಮುಗಿಸಿದ್ದರು, ಅವರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡ ೫೨ರಷ್ಟು ಜನರು ೨ವರ್ಷದ ಕಾಲೇಜು ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನೂ ಮುಗಿಸಿದ್ದರು, ಹಾಗೂ ಅವರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡ ೭೧ರಷ್ಟು ಜನರು ಪೂರ್ಣಾವಧಿಯ ಕೆಲಸಗಾರರಾಗಿದ್ದರು ಅಥವಾ ಉನ್ನತ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.[೬೦]

ರೋಗಲಕ್ಷಣದ ಬಗೆಗೆ ನಿರ್ಲಕ್ಷತಾಲಿದ್ದ ಏಕಾಂಗಿಗಳು ಟೊರೆಟ್‌ನೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸಹಜ ಜೀವನವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಆದರೂ ರೊಗಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಜೀವನದಾದ್ಯಂಥ ಮತ್ತು ಬಹುಕಾಲದವರೆಗೂ ಕೆಲವರಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ, ಈ ಸ್ಥಿತಿಯು ನಾಶಹೊಂದುವಂಥದ್ದಲ್ಲ ಅಥವಾ ಜೀವ-ಬೆದರಿಕೆಯೊಡ್ಡುವಂಥದದ್ದು ಅಲ್ಲ. ಟೊರೆಟ್‌ ಹೊಂದಿರುವವರಲ್ಲಿ ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿಯು ಸಾಮಾನ್ಯರೀತಿಯಲ್ಲೆ ಇದೆ, ಆದರೂ ಅವರ ಕಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಸಮರ್ಥತೆಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.[೧೫] ಸಂಕೋಚನಗಳುನ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು [೧೫] ಜೀವನದ ಕೊಣೆಯ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು, ಹಾಗೂ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದಯೆಯಿಂದ[೧೫] ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ, ಹೊರಬರುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಭವಿಷ್ಯತ್ತಿನ ಬಗೆಗೆ ವಿಶ್ವಾಸನೀಯ ಮಾತುಗಳಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅನುವಂಶಿಕ ಧಾತುಗಳು ಟೊರೆಟ್‌ಗಳೊಡನೆ ಸಂಯೋಜನೆಗೊಂಡಿರುತ್ತವಾದ್ದರಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಲುವುದಿಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಇವುಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಮರ್ಥವಾದ ಔಷಧಿಇಲ್ಲ.[೧೫] ಅತಿಯಾದ ತಲೆನೊವು ಮತ್ತು ನಿದ್ರಾಹೀನತೆಯು ಈ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ.[೧೫]

ಬಹಳಷ್ಟು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿರುವಂತೆ ಮಕ್ಕಳ ವಿಕಾಸದೊಂದಿಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಸಂಕೋಚನಗಳು ಬಹುಶಃ ಅತಿ ಕಠಿಣರೂಪವು ರೋಗ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವರ ಸಂಸಾರ ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಿತರಿಂದ ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ ಸಂಕೋಚನದ ಸಂಖ್ಯಾಧಾರಿತ ಆಯಸ್ಸು ೮ರಿಂದ ೧೨ನೇ ವರ್ಷದವರೆಗೂ ಕಾಂದುಬರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದವರ ಪ್ರಕಾರ ಅವರು ತಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದಲು ಇದನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನದಂತೆ ಸಂಕೋಚನದ ತೀವ್ರತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯಕ್ಕೂ ಯಾವುದೇ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧ ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಾಭಿತು ಪಡಿಸಿದೆ, ಆದರೆ ಸಂಕೋಚನ ಯವ್ವನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದೇ ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಬಹುತೇಕ ಪ್ರಕರಣಗಲಲ್ಲಿ ಸಂಕೋಚನ ಹದಿಹರೆಯದ ವಯ್ಯಸಿನ ನಂತರ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ.[೨೬][೬೧] ಅಧ್ಯಯನವು ಸಂಕೋಚನ‌ನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್‌ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಿಕ್ಕಾಗಿ ವಿಡಿಯೋಟೇಪನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಸಂಕೋಚನ ಬಾಲ್ಯಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಹೋಲಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಕೋಚನ ಪ್ರಾಯಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ, ೯೦%ರಷ್ಟು ಪ್ರಾಪ್ತವಯಸ್ಕರಲ್ಲಿ ಈಗಲೂ ಇದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಸಂಕೋಚನದಿಂದ ವಿಮುಕ್ತರಾಗಿದ್ದೇವೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಜನರಲ್ಲಿ ಈಗಲು ಸಂಕೋಚನದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.[೬೦]

ಸಂಕೋಚನ ಹೊಂದಿರುವ ಮಕ್ಕಳ ಪೂಷಕರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಅರಿವಿಲ್ಲದೆ ಈ ರೋಗಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿಯೆ ಕಾಣಬಹುದು. ಏಕೆಂದರೆ ಟುರೆಟ್‌ ರಕ್ಷಣೆಯು ಅವರ ವಯಸ್ಸಿಗಣುಗುಣವಾಗಿ ತನ್ನ ಸಾಮಾರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದ ಟುರೆಟ್‌ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಲುತ್ತದೆ.ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅದು ಮಕ್ಕಳಂತೆಯೆ ಪೋಷಕರು ಹೊಂದಿರಬಹುದಾದ ಸಂಕೋಚನ ತಮ್ಮ ಸಂತತಿಯನ್ನು ರೋಗನಿರ್ಣಯ ಮಾಡುವ ಹಂತದವರೆಗೂ ಅರಿವಿಗೆ ಬರುವುಸದಿಲ್ಲ. ಇದು ಬಹುತೇಕ ಕುಟುಂಬದ ಮಂದಿಗೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ರೋಗನಿರ್ಣಯ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಸಂಗತಿಯಾಗುಲಿದಿಲ್ಲ. ಪೋಷಕರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ವೈಧ್ಯರ ಬಳಿ ಮೊತ್ತ ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಕರೆತರುತ್ತಾರೆ, ಕಾರಣ ಅವರ ಮಕ್ಕಳು ಹೊಂದಿರುವ ಸಂಕೋಚನ ಬಗೆಗಿನ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಾಗಿದೆ.

Top half of a male athlete who appears to be running
ಟಿಮ್ ಹೋವಾರ್ಡ್ ಎವರ್ಟನ್ ಎಫ್.ಸಿ. ಗೋಲ್‌ಕೀಪರ್ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ, "ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಒಂದು ಸಮಸ್ಯೆ ಅಲ್ಲ. ... ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದ ಹೊರಗೆ ಇದು ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ವಿಧದಲ್ಲೂ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿಲ್ಲ,."[೬೨]

ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಟೊರೆಟ್‌ ಹೊಂದಿರುವ ಮಕ್ಕಳು ಬಹಳ ವಿಲಕ್ಷಣವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ. ಅಸಮರ್ಥ ಸಂಕೋಚನದ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಕ್ಕಳು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಮನೋಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಶಾಲಾ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಸಹಾಯಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.[೩೬] ಏಕೆಂದರೆ ಕೊಮೊರ್ಬಿಡ್‌ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯು (ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ ಅಥವಾ ಒಸಿಡಿ ರಂತೆ) ಅವರ ಸಂಕೋಚನಮೇಲೆ ಬಹುತೇಕ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರುತ್ತವೆ, ಪರಿಣಾಮ ನಿರ್ಧಾರಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಮೊರ್ಬಿಡಿಟಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಿಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಕ್ಕೆಯುಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ.[೧೧]

ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಾಯದಾಯಕ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಟೊರೆಟ್‌ ಕ್ರಮವಿರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಇದು ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತದೆ.[೬೩][೬೪] ಟೊರೆಟ್ ಹೊಂದಿರುವ ಜನರು ಬಹುಶಃ ಸಮಾಜವನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಕಲಿಯಬೇಕಿದೆ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಂಕೋಚನದ ಕಾರ್ಯರಹಿತವಾದುದರ ಬಗ್ಗೆ ಶ್ರಮವಹಿಸಬೇಕಿದೆ. ತಜ್ಞ ಸಂಗೀತಗಾರರು, ಕ್ರೀಡ ಪಟುಗಳು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಷಣಕಾರರು,ವೃತ್ತಿಪರರು ಎಲ್ಲರೂ ಟೊರೆಟ್‌ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಾಯಸ್ಥ ವಯ್ಯಸ್ಸಿನಿಂದ ಬರುವ ಬಹುತೇಕರಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಸಕರ ಸಂಕೋಚನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗ್ರಹಿಕೆಯ ಶಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಿದೆ.ತಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲು ಸಂಕೋಚನಗಳ ನಿಖರ ತ್ರಾಸದಾಯಕದೊಂದಿಗೆ ಅವರು ಬೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ. ಯಾರು ಈ ಬಗ್ಗೆ ತಪ್ಪು ಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಗಾದರು, ಅಥವಾ ಶಾಲೆ, ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಪಹಾಸ್ಯಕ್ಕೊಳಗಾದವರಿಗಿಂತ ಯಾರು ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತಾರೆಯೊ, ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದಾಯಕ ಪರಿಸರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆಯೊ ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ಸಂತೋಶವಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.[]

ಸೋಂಕುಶಾಸ್ತ್ರ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಾಜದಲ್ಲೂ, ಎಲ್ಲಾ ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲೂ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಜನಾಂಗಗಳಲ್ಲೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ,[] ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗದಲ್ಲೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ,[೬೫] ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಿಗಿಂತ ಪುರುಷರಲ್ಲಿ ಮೂರರಿಂದ ನಾಲ್ಕು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.[೬೬] ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲೇ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರೌಡರಾದಂತೆ ಬಿಟ್ಟುಹೋಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ; ಹೀಗಾಗಿ ವಯಸ್ಕರಿಗೆ ರೋಗ ನಿರ್ಣಯವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲ್ಪಡುವುದಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಇದರ ಪ್ರಭುತ್ವವು ವಯಸ್ಕರಿಗಿಂತ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.[೨೬] ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ವಯಸ್ಕರಿಗಿಂತ ಐದರಿಂದ ಹನ್ನೆರಡು ಬಾರಿ ಸಂಕೋಚನ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ;[೬೭] ಬಾಲ್ಯದ ಬಹುಕಾಲದ ಸಂಕೋಚನಗಳು ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ೧೦೦ರಲ್ಲಿ ೧ ಭಾಗದಷ್ಟು ಜನ ಸಂಕೋಚನ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಗೊಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ,.[] ಒಟ್ಟಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ ೧,೦೦೦ರಲ್ಲಿ ೧–೧೦ಮಕ್ಕಳು ಟುರೆಟ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ,[] ಅದಲ್ಲದೆ ಅನೇಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಪ್ರಕಾರ ೧,೦೦೦ದಲ್ಲಿ ೬–೮ ಮಕ್ಕಳು ಒಳಗಾಗಿರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.[] ೨೦೦೦ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ೫೩,೦೦೦–೫೩೦,೦೦೦ ಶಾಲ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ೧,೦೦೦ಕ್ಕೆ ೧–೧೦ ಮಕ್ಕಳು ಟುರೆಟ್‌ನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ,[] ಮತ್ತು ೨೦೦೧ರ ವೇಳಗೆ ಯುಕೆಯಲ್ಲಿ ೫೫೩,೦೦೦ ಜನರನ್ನು ಪರೀಕ್ಷೆಗೊಳಪಡಿಸಿದಾಗ ೧,೦೦೦ಕ್ಕೆ ೧೦ಜನ ಟುರೆಟ್‌ನಿಂದ ಭಾದೆಗೊಳಗಾಗಿದ್ದರು. ವಯಸ್ಕರಲ್ಲಿ ಇದರ ಪರಿಣಾವವು ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಗುರುತಿಸಲಾರದಂತಿರುತ್ತದೆ.[೬೫]

ಟುರೆಟ್‌ ಇತರ ಅನೇಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಇರುತ್ತದೆ, ಅಥವಾ ಇನ್ನೊಂದು ರೊಗದೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಂತೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ಮಗುವಿನ ದುರ್ಬಲತೆಗೆ ಇದೇ ಮೂಲ ಕಾರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ.[೨೨] ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಟುರೆಟ್‌ನ ವಿಶೇಷ ಕ್ಲಿನಿಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಕಳುಹಿಸುವಷ್ಟು ತೀವ್ರತರವಾದ ಹಂತವನ್ನು ತಲುಪಿದವರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಮಾತ್ರ ಇನ್ನಿತರ ರೀಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ,[೬೮] ಮತ್ತು ಒಬ್ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್ ಕಾಯಿಲೆ (ಒಸಿಡಿ) ಮತ್ತು ಅಟೆನ್ಶನ್-ಡೆಫಿಸಿಟ್ ಹೈಪರ್‌ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟಿವಿಟಿ ಕಾಯಿಲೆ (ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ)ಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇರುತ್ತದೆ.[೨೨][೨೮] ಟುರೆಟ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ, ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕವಾದ ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ, ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುವ ನಡವಳಿಕೆ, ಮತ್ತು ಸಂಕೋಚನ ಉಗ್ರತೆಗಳು ಕಾರ್ಯಪ್ರವೃತ್ತಾವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇತರೆ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳೆಂದರೆ ತನಗೆ ತಾನೆ ಗಾಯಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ವಾಭಾವಗಳು (ಎಸ್‌ಐಬಿ), ಆತಂಕ, ಖಿನ್ನತೆ, ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಕಾಯಿಲೆಗಳು, ವಿರೋಧವಾಗಿ ಪ್ರತಿಭಟಿಸುವ ಕಾಯಿಲೆ, ಮತ್ತು ವರ್ತನೆ ಕಾಯಿಲೆಗಳು.[೬೮] ರೋಗಿಗಳ ವರದಿಯನ್ನು ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಿದ ಲೇಖಕನ ಪ್ರಕಾರ ೪೦% ಟುರೆಟ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳು ಎಡಿಹೆಚ್‌ಡಿ, ಒಸಿಡಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಲ್ಲದ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ್ನು, "ಟಿಎಸ್‌-ಮಾತ್ರ " ಅಥವಾ "ಶುದ್ಧ ಟಿಎಸ್‌" ಹೊಂದಿಒರುತ್ತಾರೆ.[೨೯][೩೦]

ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಅಪರೂಪದ್ದು ಎಂದು ಯೋಚಿಸಲಾಗಿತ್ತು: ೧೯೭೨ರಲ್ಲಿ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ (ಎನ್‌ಐಹೆಚ್‌)ಯ ನಂಬಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ೧೦೦ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಕರಣಗಳಿದ್ದವು,[೬೯] ಮತ್ತು ೧೯೭೩ರ ನೋಂದಣಿ ಕಚೇರಿಯ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ೪೮೫ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದವು.[೭೦] ಆದಾಗ್ಯೂ ೨೦೦೦ರ ತರುವಾಯ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಅನೇಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ವರದಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದ್ದವು.[೭೧] ಪ್ರಸ್ತುತ ಮತ್ತು ಮೊದಲಿನ ವರದಿಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳಿವೆ: ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಸೂಚಿತಗೊಂಡ ಮೊದಲಿನ ನಮೂನೆಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧಾರದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವಾಗ್ರಹ, ಮಧ್ಯಮ ಮಟ್ಟದ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಂತಹ ನಿರ್ಧಾರ ಮಾರ್ಗಗಳು, ರೋಗನಿರ್ಣಯ ಮಾನದಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಮಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿರುವುದು.[೭೨] ೧೯೮೦ರ ದಶಕದ ನಂತರದ ಮತ್ತು ೨೦೦೦ಗಿಂತ ಮೊದಲು ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಕೆಲವು ವಿಶಾಲವಾದ ಸಮುದಾಯಿಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಹೆಚ್ಚು ಸೋಂಕುಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಮೂರನೇ ಮಟ್ಟದ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಅಥವಾ ವಿಶೇಷ ಕ್ಲಿನಿಕ್ಕ್‌ಗಳನ್ನಾಧರಿಸಿದ್ದವು.[][೭೩] ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ರೋಗ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ವಿಶೇಷ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಿಗೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಪೂರ್ವಗ್ರಹಿಕೆಯಿಂದ ತೀರ್ವಗೊಂಡ ರೋಗಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚು ಅಧ್ಯಯನ‌ ನಡೆಸತ್ತು.[][೭೪] ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಹೆಚ್ಚು ತಪ್ಪನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಏಕೆಂದರೆ ಸಂಕೋಚನಗಳು ತೀವ್ರತೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತಡೆದಿಡುವ ಗುಣಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಇದು ಯಾವಾಗಲೂ ಚಿಕಿತ್ಸಕರು, ರೋಗಿಗಳು, ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರು, ಸ್ನೇಹಿತರಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುವುದಿಲ್ಲ;[][೭೫] ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಇರುವ ಸುಮಾರು ೨೦% ಜನರು ತಾವು ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆಂದು ಗುರುತಿಸುವುದಿಲ್ಲ.[] ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಂತಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನೇರವಾಗಿ ತರಗತಿ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಫಿರ್ಯಾದಿಗಳಿಂದಲೂ (ಪೋಷಕರು, ಶಿಕ್ಷಕರು, ಮತ್ತು ತರಬೇತಿಗೊಂಡ ಪರಿಶೀಲಕರು) ಗುರುತಿಸಲು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಹಳೆಯ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೆಚ್ಚು ದಾಖಲಾಗುತ್ತಿದೆ.[೫೦][೭೬] ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಪ್ರರಂಭ ಮತ್ತು ನಿರ್ಧರಿಸುವಿಕೆಯ ವಿಧಾನಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದವುಗಳ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯೆಡೆಗೆ ಚಲಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಪಲಿತಾಂಶವು ಅಂದಾಜಿಸಿದ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ.[೭೨]

ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆಯ ನಿರ್ದೇಶನಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
A woman faints into the arms of a man standing behind her, with another woman, apparently a nurse, reaching to help. An older man stands beside her, gesturing as if making a point; another man behind him takes notes at a desk.
ಜೀನ್ ಮಾರ್ಟೀನ್ ಚಾರ್ಕೋಟ್ (1825–1893) ಒಬ್ಬ ಫ್ರೆಂಚ್ ನರಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ, ಜೊರ್ಜ್ಸ್ ಅಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಡೌರ್ಡ್ ಬ್ರುಟುಸ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್‌ನ ಪರವಾಗಿ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ನೀಡಿದನು. ಚಾರ್ಕೋಟ್ ಸಲ್ಫೆಟ್ರಿರ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಠ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ "ಚಿತ್ತೋನ್ಮಾದದ ಲಕ್ಷಣ" ಹೊಂದಿದ ಮಹಿಳಾ ರೋಗಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದನು.

ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಮೊದಲ ಮಂಡನೆಯು ೧೪೮೯ರಲ್ಲಿನ ಜಕೊಬ್ ಸ್ಪ್ರೆಂಜರ್‌ ಮತ್ತು ಹೈನ್ರಿಚ್‌ ಕ್ರೀಮರ್‌ರ ಮಲ್ಲೆಯಸ್ ಮಲೆಫಿಕರಮ್‌ ("ವಿಚ್‌ಸ್ ಹ್ಯಾಮರ್") ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿಯದೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಪುರೋಹಿತನ "ದೆವ್ವದಿಂದ ಸ್ವಾಧೀನಕ್ಕೊಳಪಟ್ಟಿದೆ ಅಂದು ನಂಬಲಾದ" ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.[೭೭] ಫ್ರೆಂಚ್‌ ವೈದ್ಯ ಜೀನ್ ಮಾರ್ಕ್ ಗಸ್ಪರ್ಡ್ ಇಟಾರ್ಡ್, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತಳಾಗಿದ್ದ ಮಾರ್ಕಿಸೆ ಡಿ ಡಂಪೈರೆಯ ಬಗೆಗೆ ವಿವರಿಸುವಾಗ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ೧೮೨೫ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ದಾಖಲಿಸಿದರು[೭೮].[೧೨] ಪ್ರಭಾವೀ ಫ್ರೆಂಚ್ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಜೀನ್-ಮಾರ್ಟಿನ್ ಚಾರ್‌ಕೋಟ್ ತನ್ನ ಮನೆಯನ್ನು ಫ್ರೆಂಚ್ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ನರಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನಾದ ಜಾರ್ಜಸ್ ಅಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಡೌರ್ಡ್ ಬ್ರೂಟಸ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡಿ ಲ ಟುರಟ್‌ಗೆ ಹಿಸ್ಟೆರಿಯಾ ಮತ್ತು ಜೊರೆಯಾಗಳಿಗಿಂತ ಬಿನ್ನವಾದ ಕಾಯಿಲೆಯನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವ ಗುರಿಯೊಂದಿಗೆ, ಸಲ್ಪೆಟ್ರಿಯರೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ರೋಗಿಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟನು.[೨೫]

೧೮೮೫ರಲ್ಲಿ, ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡಿ ಲ ಟುರಟ್ ಒಂಭತ್ತು ರೋಗಿಗಳ ನರಗಳ ಕ್ಲೇಷದ ಅಧ್ಯಯನ ವನ್ನು ಹೊಸ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ವಿಭಾಗವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬೇಕೆಂದು ಮುಕ್ತಾಯಗೊಳಿಸಿದನು.[೭೯] ನಂತರ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡಿ ಲ ಟುರಟ್‌ನ ಪರವಾಗಿ ಚಾರ್‌ಕೋಟ್ ರೋಗಕ್ಕೆ ಆತನ ಹೆಸರನ್ನಿಟ್ಟನು.[೨೫][೮೦]

ಮುಂದಿನ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಕೋಚನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಮತ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದರಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿತು, ಮತ್ತು ೨೦ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮನೋಮೂಲದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು.[೨೫] ಮಸ್ತಿಷ್ಕೋದ್ರೇಕ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗವು ೧೯೧೮–೧೯೨೬ರಲ್ಲಿ ಬಂದು ನಂತರದ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಸಂಕೋಚನ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಗೆಡೆಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ, ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಅಂಗಾಂಗಗಳ ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು.[೮೧]

೧೯೬೦ರ ಮತ್ತು ೧೯೭೦ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಕೋಚನಗಳ ಮೇಲೆ ಹಲೊಪೆರಿಡಾಲ್ (ಹಾಲ್ಡಾಲ್) ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗುವುದು ತಿಳಿದಿತ್ತು, ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ಗೆ ಮನೋವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ವಿಧಾನವು ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಹವಾಯಿತು.[೮೨] ೧೯೬೫ರಲ್ಲಿ "ಆಧುನಿಕ ಸಂಕೋಚನ ಕಾಯಿಲೆಯ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಜನಕ"[೮೩] ಎಂದು ವಿವರಿಸುವ ಆರ್ಥರ್ ಕೆ ಶಾರ್ಪಿಯೊನು ಟುರೆಟ್ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಹಾಲೊಪೆರಿಡಾಲ್‌ನ್ನು ನೀಡಿ, ಮನೋವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ ವರದಿಯನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದಾಗ ಮುಖ್ಯವಾದ ತಿರುವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು.[೮೧]

೧೯೯೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಟುರೆಟ್‌ನ ಹೆಚ್ಚು ತಟಸ್ಥವಾದ ದೃಷ್ಠಿಕೋನವು ರೂಪುಗೊಂಡಿತು, ಅದರಲ್ಲಿ ಜೈವಿಕ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳುಂಟಾದವು.[][೨೫] ಖಿನ್ನತೆ ಅಥವಾ ಹಾನಿಕಾರಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಸಂಕೋಚನ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಲಕ್ಷಣಗಳಿಗಾಗಿ ಡಿಎಸ್‌ಎಮ್‌-ಐವಿಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು, ೨೦೦೦ರಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕಾದ ಮನಃಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಂಘವು ಡಿಎಸ್‌ಎಂ-ಐವಿ-ಟಿಆರ್‌ನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು.[೮೪]

೧೯೯೯ರಿಂದೀಚೆಗೆ ಟಿಎಸ್‌ ವಿಜ್ಞಾನವು ತಳಿವಿಜ್ಞಾನ, ನರಚಿತ್ರಣ, ನರಮನಶಾಸ್ತ್ರ, ಮತ್ತು ನರರೋಗಶಾಸ್ತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕಗೊಂಡಿತು. ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ್ನು ಹೇಗೆ ವಿಭಾಗಿಸಿದರೆ ಉತ್ತಮ ಮತ್ತು ಇತರ ಚಲನಾ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಅಥವಾ ಮನಸಿಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಹೇಗೆ ಟುರೆಟ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಹಾಗೇ ಉಳಿದವು. ಉತ್ತಮ ಸೋಂಕುಶಾಸ್ತ್ರದ ದತ್ತಾಂಶಗಳ ಕೊರತೆಯು ಇನ್ನೂ ಇದೆ, ಮತ್ತು ಲಭ್ಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ಅಪಾಯಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಯಾವಾಗಲೂ ಸಹನೀಯವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.[೮೫] ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಆಳ ಮೆದುಳಿನ ಪ್ರಚೋದಕ ಮತ್ತು ಇನ್ನಿತರ ಬದಲೀ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಂತಹ ಇನ್ನೂ ಸುರಕ್ಷಿತ ಅಥವಾ ಫಲಪ್ರದವೆಂದು ಸಾಬೀತಾಗದ ಮತ್ತು ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳೆಡೆಗೆ ಸಂಶೋಧಿಸದ ವಿಧಾನಗಳೆಡೆಗೆ ಕೆಂದ್ರೀಕರಿಸಿದವು.[೩೯]

ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
Half-length portrait of a large, squinting man with a fleshy face, dressed in brown and wearing an 18th-century wig
ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್ ಜಾನ್ಸನ್ (1709–1784) circa 1772. ಜಾನ್ಸನ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.

ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಇದರಿಂದ ಅವರು ಈ ವಿದಾನದಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಕೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರಾದರೆ, ಟುರೆಟ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಅಥವಾ "ಔಷಧಿ"ಯನ್ನು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ.[೮೬][೮೭] ಕೆಲವರ ನಂಬಿಕೆಯ ಪ್ರಾಕಾರ ಈ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದಾಗುವ ವಂಶಾವಳಿಯ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಿಂದ ಅವ್ಯಕ್ತ ಅನುಕೂಲಗಳಿವೆಯೆಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ.[೮೭] "ಟಿಎಸ್‌-ಮಾತ್ರ" (ಸಹಕಾಯಿಲೆಗಳಿಲ್ಲದಿರುವ ಟುರೆಟ್‌ನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ)ವು ವರದಾನವೆಂದು ಚಿಕಿತ್ಸಾತತ್ವವು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ: ನರಮನಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಟಿಎಸ್‌ನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿರುವ ಮಕ್ಕಳ ಅನುಕೂಲತೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿವೆ.[೩೦][೮೮] ಕೇವಲ ಟಿಎಸ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಕ್ಕಳ ಅಧ್ಯಯನವು ಅದೇ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಧ್ಯಮದವರಿಗಿಂತ ಚಲನಾ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಮುಂದಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು.[೮೯]

ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಸಂಗೀತಗಾರರು, ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳು, ಲೆಖಕರನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಎಲ್ಲೆಡೆಯೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತಾರೆ. ಒಬ್ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡ ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ ೧೮ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಕ್ಷರಗಳ ಮನುಷ್ಯ ಸಾಮ್ಯುಯಲ್ ಜಾನ್ಸನ್, ಆತನ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ್ನು ಜೇಮ್ಸ್ ಬಾಸ್ವೆಲ್‌ ಆತನ ಬರಹಗಳಿಂದ ಸಾಕ್ಷೀಕರಿಸಿದನು.[೯೦][೯೧] ೧೭೪೭ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಬರಹಗಾರ, ಕವಿ ಮತ್ತು ಟೀಕಾಕಾರನಾದ ಜಾನ್ಸನ್ ಎ ಡಿಕ್ಷನರಿ ಆಫ್ ದಿ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಲಾಂಗ್ವೇಜ್‌ ನಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಾನೆ.

ಮೊತ್ಸಾರ್ಟ್‌ ಟುರೆಟ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನ್ನು ಊಹಿಸಬದುದಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ,[೯೨][೯೩] ಯಾವುದೇ ಟುರೆಟ್‌ ಪರಿಣತ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆ ಅದರ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಕೊಡಲಿಲ್ಲ,[೯೩] ಮತ್ತು ಲಭ್ಯ ದತ್ತಾಂಶಗಳಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಯಿತ್ತು.[೯೪]

ಮನರಂಜನಾ ಉದ್ಯಮವು ಕೊಪ್ರೊಲಲಿಯಾವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸಂಕೋಚನವನ್ನಾಗಿ ಹೊಂದಿರುವ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುವುದನ್ನು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಹೊಂದದಿರುವುದೆಂದು ಮತ್ತು ಇದು ಟುರೆಟ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ತಪ್ಪು ಅರ್ಥವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಟೀಕಿಸುತ್ತದೆ.[೯೫] ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಮತ್ತು ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಟುರೆಟ್‌ನ ಕಾರೊಲಲಿಯಾದ ಲಕ್ಷಣಗಳು ರೇಡಿಯೋ ಮತ್ತು ಟಿವಿಗಳ ಶೊಗಳಿಗೂ ಆಹಾರವಾಗುತ್ತದೆ [೯೬].[೯೭]

ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ೧.೦ ೧.೧ ೧.೨ ೧.೩ ಸ್ಚಾಪಿರೊ ಎನ್‌ಎ. "ಡ್ಯೂಡ್, ಯು ಡೋಂಟ್ ಹ್ಯಾವ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್:" ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್, ಬಿಯಾಂಡ್ ದ ಟಿಕ್ಸ್. ಪೆಡಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ನರ್ಸಿಂಗ್. ೨೦೦೨ ಮೇ-ಜೂನ್;೨೮(೩):೨೪೩–೬, ೨೪೯–೫೩. ಪಿಎಂಐಡಿ ೧೨೦೮೭೬೪೪ ಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿ(ಉಚಿತ ನೋಂದಣಿ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದೆ). Archived 2008-12-05 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
  2. ೨.೦ ೨.೧ ಲಂಬ್ರೋಸೊ ಪಿಜೆ, ಸ್ಕಾಹಿಲ್,ಎಲ್. "ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಒಬ್ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್". ಬ್ರೇನ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ . ೨೦೦೮ ಏಪ್ರಿಲ್;೩೦(೪):೨೩೧–೭. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೭೯೩೭೯೭೮
  3. ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ ೩.೩ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ ಶೀಟ್ Archived 2005-03-23 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. ನ್ಯಾಶನಲ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ನ್ಯೂರೊಲಾಜಿಕಲ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ಸ್/ನ್ಯಾಶನಲ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಹೆಲ್ತ್ (ಎನ್‌ಐಎನ್‌ಡಿಎಸ್/ಎನ್‌ಐಎಚ್), ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೪, ೨೦೦೭. ಮೇ ೧೪, ೨೦೦೭ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  4. ೪.೦ ೪.೧ ೪.೨ ೪.೩ ಸ್ಕಾಹಿಲ್ ಎಲ್, ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಎಸ್, ಶ್ವಾಬ್-ಸ್ಟೋನ್ ಎಂ, ಆ‍ಯ್‌ಪಲ್‌ಗೇಟ್ ಜೇ, ಲಿಕ್‌ಮನ್ ಜೆ‌ಎಫ್. "ಡಿಸ್ರಪ್ಟಿವ್ ಬಿಹೇವಿಯರ್ ಪ್ರಾಬ್ಲೆಮ್ಸ್ ಇನ್ ಎ ಕಮ್ಯೂನಿಟಿ ಸ್ಯಾಂಪಲ್ ಆಫ್ ಚಿಲ್ಡ್ರನ್ ವಿತ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ ೨೦೦೬;೯೯:೧೮೪–೯೦. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೫೩೬೩೬೫
  5. ಪೋರ್ಟ್ರೆಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಅಡಲ್ಟ್ಸ್ ವಿತ್ ಟಿಎಸ್. ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್. ಜನವರಿ ೪, ೨೦೦೭ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  6. ೬.೦೦ ೬.೦೧ ೬.೦೨ ೬.೦೩ ೬.೦೪ ೬.೦೫ ೬.೦೬ ೬.೦೭ ೬.೦೮ ೬.೦೯ ೬.೧೦ ೬.೧೧ ೬.೧೨ ೬.೧೩ ೬.೧೪ ೬.೧೫ ೬.೧೬ ೬.೧೭ ೬.೧೮ ೬.೧೯ ಜಿನ್ನರ್ (೨೦೦೦).
  7. ಪೀಟರ್ಸನ್ ಬಿಎಸ್,ಕೊಹೆಲ್ ಡಿಜೆ. "ದ ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್: ಮಲ್ಟಿಮಾಡಲ್ ಡೆಮಲಪ್‌ಮೆಂಟಲ್ ಇಂಟರ್‌ವೆನ್ಶನ್". ಜನರಲ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೧೯೯೮;೫೯ ಸಪ್ಲಿಮೆಂಟ್ ೧:೬೨–೭೨; ಚರ್ಚೆ ೭೩–೪. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೯೪೪೮೬೭೧ ಉಲ್ಲೇಖ: "Because of the understanding and hope that it provides, education is also the single most important treatment modality that we have in ಟಿಎಸ್‌." ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಭರವಸೆ ನೀಡುವುದು ಇದನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಟಿಎಸ್ ಇದ್ದಾಗ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವುದ ಕೂಡ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖವಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿದೆ.
  8. ೮.೦ ೮.೧ ೮.೨ ೮.೩ ೮.೪ ೮.೫ ೮.೬ ೮.೭ ೮.೮ ಲಿಕ್‌ಮನ್ ಜೆ‌ಎಫ್, ಬ್ಲೋಚ್ ಎಮ್‌ಎಚ್, ಕಿಂಗ್ ಆರ್‌ಎ, ಸ್ಕಾಹಿಲ್ ಎಲ್. "ಪಿನೊಮೆನಾಲಾಜಿ ಆಫ್ ಟಿಕ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ನ್ಯಾಚುರಲ್ ಆಫ್ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೨೦೦೬;೯೯:೧–೧೬. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೫೩೬೩೪೮
  9. ೯.೦ ೯.೧ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್(೨೦೦೦). ಡಿಎಸ್‌ಎಂ--IV-ಟಿಆರ್: : ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್. ಡೈಗ್ನೊಸ್ಟಿಕ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಮ್ಯಾನ್ಯುವಲ್ ಆಫ್ ಮೆಂಟಲ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್ , ೪ನೇಯ ಆವೃತ್ತಿ., ಪಠ್ಯ ಪರಿಷ್ಕರಣ (ಡಿಎಸ್‌ಎಂ--IV-ಟಿಆರ್), ISBN ೦-೮೯೦೪೨-೦೨೫-೪. BehaveNet.com ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ ಅಗಸ್ಟ್ ೧೦, ೨೦೦೯ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  10. ೧೦.೦ ೧೦.೧ ಐಸಿಡಿ ವರ್ಷನ್ 2007. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೧೦, ೨೦೦೯ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ
  11. ೧೧.೦ ೧೧.೧ ೧೧.೨ ೧೧.೩ ೧೧.೪ ೧೧.೫ ೧೧.೬ ಬಂಗೇರಿ, ಕೆರ್ಬೆಶಿಯಾನ್ & ಬರ್ಗ್ (೧೯೯೯).
  12. ೧೨.೦ ೧೨.೧ ೧೨.೨ ೧೨.೩ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಂದರೇನು? ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್. ಮೇ ೨೪, ೨೦೦೬ರಂದು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ.
  13. ೧೩.೦ ೧೩.೧ ೧೩.೨ ದಿ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಕ್ಲಾಸಿಫಿಕೇಶನ್ ಸ್ಟಡಿ ಗ್ರುಪ್ Group. "ಡೆಫಿನೇಶನ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಕ್ಲಾಸಿಫಿಕೇಶನ್ ಆಫ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್". ಅರ್ಕೈವ್ಸ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೧೯೯೩ ಅಕ್ಟೋಬರ್;೫೦(೧೦):೧೦೧೩–೧೬. ಪಿಎಂಐಡಿ ೮೨೧೫೯೫೮ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೬, ೨೦೦೬ರಂದು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ.
  14. ೧೪.೦ ೧೪.೧ ೧೪.೨ ೧೪.೩ ೧೪.೪ ೪ನೇಯ ಡ್ಯೂರ್ ಎಲ್‌ಎಸ್, ಡೆವೂಲ್ಫ್ ಜೆ. "ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಟಿಕ್ಸ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೨೦೦೬;೯೯:೧೯೧–೯೬. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೫೩೬೩೬೬
  15. ೧೫.೦೦ ೧೫.೦೧ ೧೫.೦೨ ೧೫.೦೩ ೧೫.೦೪ ೧೫.೦೫ ೧೫.೦೬ ೧೫.೦೭ ೧೫.೦೮ ೧೫.೦೯ ಸಿಂಗರ್ ಎಚ್‌ಎಸ್. "ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್: ಫ್ರಾಮ್ ಬಿಹೇವಿಯರ್ ಟು ಬಯಾಲಜಿ". ಲ್ಯಾನ್ಸೆಟ್ ನ್ಯೂರೊಲಾಜಿ. ೨೦೦೫ ಮಾರ್ಚ್;೪(೩):೧೪೯–೫೯. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೫೭೨೧೮೨೫
  16. ಜೂನಿಯರ್ ಮಲೋನ್ ಡಿಎ, ಪಾಂಡ್ಯಾ ಎಂಎಂ . "ಬಿಹೇವಿಯರಲ್ ನ್ಯೂರೋಸರ್ಜರಿ". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೨೦೦೬;೯೯:೨೪೧–೪೭. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೫೩೬೩೭೨
  17. ಜಾಂಕೊವಿಕ್ ಜೆ. "ಡಿಪರೆನ್ಶಿಯಲ್ ಡಯಾಗ್ನೋಸಿಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಎಟಿಯಾಲಜಿ ಆಫ್ ಟಿಕ್ಸ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೨೦೦೧;೮೫:೧೫–೨೯. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೧೫೩೦೪೨೪
  18. ಕೊಹೆನ್ ಎಜೆ, ಲಿಕ್‌ಮನ್ ಜೆ‌ಎಫ್. "ಸೆನ್ಸರಿ ಫಿನಿಮೆನಾ ಅಸೊಸಿಯೇಟೆಡ್ ವಿತ್ ಗಿಲ್ಲಿಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ಜನರಲ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೧೯೯೨ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್;೫೩(೯):೩೧೯–೨೩. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೫೧೭೧೯೪
  19. ೧೯.೦ ೧೯.೧ ೧೯.೨ ಪ್ರಡೊ ಎಚ್‌ಎಸ್, ರೋಸಾರಿಯೋ ಎಂಸಿ, ಲೀ ಜೆ, ಹೌಸಿ ಏಜಿ, ಶವಿತ್ ಆರ್‌ಜಿ, ಮಿಗ್ವೆಲ್ ಇಸಿ. " Archived 2012-02-10 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.ಸೆನ್ಸರಿ ಫಿನೊಮೆನಾ ಇನ್ ಒಬ್ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್: ಎ ರಿವ್ಯೂ ಆಫ್ ದ ಲಿಟ್ರೆಚರ್". Archived 2012-02-10 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಸಿಎನ್‌ಎಸ್ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್. ೨೦೦೮;೧೩(೫):೪೨೫–೩೨. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೮೪೯೬೪೮೦ ಮೇ ೧೨, ೨೦೦೮ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
  20. ೨೦.೦ ೨೦.೧ ಬ್ಲಿಸ್ ಜೆ. "ಸೆನ್ಸರಿ ಎಕ್ಸ್‌ಪೀರಿಯನ್ಸಸ್ ಆಫ್ ಗಿಲೆ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ಅರ್ಕೈವ್ಸ್ ಆಫ್ ಜನರಲ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೧೯೮೦ ಡಿಸೆಂಬರ್;೩೭(೧೨):೧೩೪೩–೪೭. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೬೯೩೪೭೧೩
  21. ೨೧.೦ ೨೧.೧ ಕ್ವಾಕ್ ಸಿ, ಡಾಟ್ ವ್ಯೂಂಗ್ ಕೆ, ಜಾಂಕೊವಿಕ್ ಜೆ. "ಪ್ರಿಮೊನಿಟರಿ ಸೆನ್ಸರಿ ಫಿನೊಮೆನನ್ ಇನ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ಮೂವ್‌ಮೆಂಟ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್ . ೨೦೦೩ ಡಿಸೆಂಬರ್;೧೮(೧೨):೧೫೩೦–೩೩. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೪೬೭೩೮೯೩
  22. ೨೨.೦ ೨೨.೧ ೨೨.೨ ೨೨.೩ ೨೨.೪ ೨೨.೫ ೨೨.೬ ೨೨.೭ ೨೨.೮ ಸ್ವೇನ್ ಜೆಇ, ಸ್ಕಾಹಿಲ್ ಎಲ್, ಲ್ಯಾಂಬ್ರೋಸ್ ಪಿಜೆ, ಕಿಂಗ್ ಪಿಎ, ಲಿಕ್‌ಮನ್ ಜೆ‌ಎಫ್. "ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್: ಎ ಡಿಕೆಡ್ ಆಫ್ ಪ್ರೊಸೆಸ್". ಜರ್ನಲ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಚೈಲ್ಡ್ ಅಡೊಲನ್ಸ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೨೦೦೭ ಅಗಸ್ಟ್;೪೬(೮):೯೪೭–೬೮ ಪಿಎಂಐಡಿ ೧೭೬೬೭೪೭೫
  23. ಸ್ಕಾಹಿಲ್ ಎಲ್‌ಡಿ, ಲಿಕ್‌ಮನ್ ಜೆ‌ಎಫ್, ಮಾರೆಕ್ ಕೆ‌ಎಲ್. "ಸೆನ್ಸರಿ ಫಿನೊಮೆನಾ ಇನ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ . ೧೯೯೫;೬೫:೨೭೩–೮೦. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೭೮೭೨೧೪೫
  24. ಮಿಗ್ವೆಲ್ ಇಸಿ, ಡು ರೊಸಾರಿಯೊ-ಕಂಪೋಸ್ ಎಂಸಿ, ಪ್ರಡೊ ಎಚ್‌ಎಸ್, ಇತ್ಯಾದಿ. "ಸೆನ್ಸರಿ ಫಿನೊಮೆನಾ ಇನ್ ಒಬ್ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್". ಜನರಲ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೨೦೦೦ ಫೆಬ್ರವರಿ;೬೧(೨):೧೫೦–೫೬. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೦೭೩೨೬೬೭
  25. ೨೫.೦ ೨೫.೧ ೨೫.೨ ೨೫.೩ ೨೫.೪ ೨೫.೫ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್, ಕೆಜೆ. ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಅದರ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್. ಇಮೆಡಿಸಿನ್ (ಮಾರ್ಚ್ ೩೦, ೨೦೦೭). ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೧೦, ೨೦೦೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದು.
  26. ೨೬.೦ ೨೬.೧ ೨೬.೨ ೨೬.೩ ಲಿಕ್‌ಮನ್ ಜೆ‌ಎಫ್, ಜಾಂಗ್ ಎ, ಇತ್ಯಾದಿ. "ಕೋರ್ಸ್ ಆಫ್ ಟಿಕ್ ಸೆವೆರಿಟಿ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್: ದ ಫಸ್ಟ್ ಟೂ ಡಿಕೆಡ್ಸ್" Archived 2012-01-13 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. (PDF). ಪೆಡಿಯಾಟ್ರಿಕ್ಸ್ ೧೯೯೮;೧೦೨ (೧ ಪಿಟಿ ೧):೧೪–೧೯. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೯೬೫೧೪೦೭ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧ ,೨೦೦೫ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  27. ೨೭.೦ ೨೭.೧ ರಾಪಿನ್ ಐ. "ಆಟಿಸಂ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್: ರೆಲೆವನ್ಸ್ ಟು ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೨೦೦೧;೮೫:೮೯–೧೦೧. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೧೫೩೦೪೪೯
  28. ೨೮.೦ ೨೮.೧ ೨೮.೨ ಸ್ಪೆನ್ಸರ್ ಟಿ, ಬೈಡರ್ಮನ್ ಜೆ, ಹಾರ್ಡಿಂಗ್ ಎಂ ಇತ್ಯಾದಿ. ಡಿಸೆಂಟಾಂಗ್ಲಿಂಗ್ ದ ಓವರ್ಲ್ಯಾಪ್ ಬಿಟ್ವೀನ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ". ಜರ್ನಲ್ ಚೈಲ್ಡ್ ಸೈಕಾಲಜಿ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೧೯೯೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್;೩೯(೭):೧೦೩೭–೪೪. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೯೮೦೪೦೩೬ ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid <ref> tag; name "Disentangling" defined multiple times with different content
  29. ೨೯.೦ ೨೯.೧ ಡೆಂಕ್ಲಾ ಎಂಬಿ. "ಅಟೆನ್ಶನ್-ಡೆಫಿಸಿಟ್ ಹೈಪರ್‌ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟಿವಿಟಿ ಡಿಸಾರ್ಡರ್(ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ) ಕೊಮೊರ್ಬಿಡಿಟಿ: ಎ ಕೇಸ್ ಫಾರ್ "ಪ್ಯೂರ್" ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್?" ಜರ್ನಲ್ ಚೈಲ್ಡ್ ನ್ಯೂರೊಲಾಜಿ . ೨೦೦೬ ಅಗಸ್ಟ್;೨೧(೮):೭೦೧–೩. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೯೭೦೮೭೧
  30. ೩೦.೦ ೩೦.೧ ೩೦.೨ ೩೦.೩ ೩೦.೪ ೩೦.೫ ಡೆಂಕ್ಲಾ ಎಂಬಿ. "ಅಟೆನ್ಶನ್ ಡೆಫಿಸಿಟ್ ಹೈಪರ್‌ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟಿವಿಟಿ ಡಿಸಾರ್ಡರ್: ದ ಚೈಲ್ಡ್‌ಹುಡ್ ಕೋ-ಮೊರ್ಬಿಡಿಟಿ ದ್ಯಾಟ್ ಮೋಸ್ಟ್ ಇನ್‌ಫ್ಲೂಯೆನ್ಸಸ್ ದ ಡಿಸಾಬಿಲಿಟಿ ಬರ್ಡನ್ ಇನ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೨೦೦೬;೯೯:೧೭–೨೧. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೫೩೬೩೪೯
  31. ೩೧.೦ ೩೧.೧ ೩೧.೨ ವಾಕ್‌ಅಪ್ ಜಿಟಿ, ಮಿಂಕ್ ಜೆಡಬ್ಲ್ಯೂ, ಹೊಲೆನ್‌ಬ್ಯಾಕ್, (ಎಡಿಶನ್). ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಇನ್ ನ್ಯೂರೋಲಾಜಿ, ಸಂಪುಟ. ೯೯, ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್. ಲಿಪಿನ್ಕಾಟ್, ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ & ವಿಕಿನ್ಸ್, ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ಪಿಎ, ೨೦೦೬, ಪು. xv. ISBN ೦-೭೮೧೭-೯೯೭೦-೮ ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid <ref> tag; name "AN2intro" defined multiple times with different content
  32. ರಾಬರ್ಟ್‌ಸನ್ ಎಂಎಂ (೨೦೦೦), ಪು. ೪೨೫.
  33. ಆ‍ಯ್‌ಸ್ಮಸ್ ಎಫ್, ಶೇನಿಯನ್ ಎಸ್, ಲಿಚ್ನರ್ ಪಿ ಇತ್ಯಾದಿ. "ಎಪ್ಸಿಲಾನ್-ಸಾರ್ಕೊಗ್ಲಿಕಾನ್ ಈಸ್ ನಾಟ್ ಇನ್ವಾಲ್ವ್ಡ್ ಇನ್ ಸ್ಪೊರಾಡಿಕ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ನ್ಯೂರೊಜೆನೆಟಿಕ್ಸ್ ೨೦೦೫;೬(೧):೫೫–೬. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೫೬೨೭೨೦೩
  34. ೩೪.೦ ೩೪.೧ ೩೪.೨ ಮೆಜಿಯಾ ಎನ್‌ಐ,ಜಾಂಕೊವಿಕ್ ಜೆ. "ಸೆಕೆಂಡರಿ ಟಿಕ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಟುರೆಟಿಸಂ" (PDF). ರೆವಿಸ್ತಾ ಬ್ರಸಿಲೆಯ್ರಾ ಸಿಕ್ವಿಯಾಟ್ರಿಯಾ . ೨೦೦೫;೨೭(೧):೧೧–೧೭. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೫೮೬೭೯೭೮
  35. ವಾನ್ ಡೆ ವೆಟರಿಂಗ್ ಬಿಜೆ, ಹೌಟಿಂಕ್ ಪಿ. "ದಿ ಜೆನೆಟಿಕ್ಸ್ ಆಫ್ ದ ಗೆಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್: ಎ ರಿವ್ಯೂ". ಜರ್ನಲ್ ಲ್ಯಾಬರೊಟರಿ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್. ೧೯೯೩ ಮೇ;೧೨೧(೫):೬೩೮–೪೫. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೮೪೭೮೫೯೨
  36. ೩೬.೦ ೩೬.೧ ೩೬.೨ ೩೬.೩ ೩೬.೪ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್: ಪದೇ ಪದೇ ಕೇಳಲಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು. ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್. ಜನವರಿ ೬, ೨೦೦೬ರಂದು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ.
  37. ಸ್ವೆಡೊ ಎಸ್‌ಇ, ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ ಎಚ್‌ಎಲ್, ಗಾರ್ವೆ ಎಂ,ಇತ್ಯಾದಿ. . "ಪೆಡಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಅಟೊಇಮ್ಯೂನ್ ನ್ಯೂರೊಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಟೆಡ್ ವಿತ್ ಸ್ಟ್ರೆಪ್ಟೊಕೊಕಲ್ ಇನ್‌ಫೆಕ್ಷನ್: ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಡಿಸ್ಕ್ರಿಪ್ಶನ್ ಆಫ್ ದ 50 ಕೇಸಸ್" Archived 2011-06-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. (PDF). ಅಮೆರಿಕನ್ ಜರ್ನಲ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ. ೧೯೯೮ ಫೆಬ್ರವರಿ;೧೫೫(೨):೨೬೪–೭೧. ಪಿಎಂಐಡಿ ೯೪೬೪೨೦೮ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೧, ೨೦೦೭ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  38. ಪಾಂಡಾಸ್. ಎನ್‌ಐಎಚ್. ನವೆಂಬರ್ ೨೫, ೨೦೦೬ ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  39. ೩೯.೦ ೩೯.೧ ಸ್ವೆರ್ಡ್‌ಲೊ,ಎನ್‌ಆರ್. "ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್: ಕರೆಂಟ್ ಕಾಂಟ್ರವಸಿಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ದ ಬ್ಯಾಟಲ್‌ಪೀಲ್ಡ್ ಲ್ಯಾಂಡ್‌ಸ್ಕೇಪ್". ಕರೆಂಟ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ ನ್ಯೂರೊಸೈನ್ಸ್ ರಿಪೋರ್ಟ್ . ೨೦೦೫, ೫:೩೨೯–೩೧. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೬೧೩೧೪೧೪
  40. ಹಾರ್ಬರ್ ಎಸ್‌‍ಎಸ್, ವಾಫರ್ ಡಿ. "ಬಾಸಲ್ ಗ್ಯಾಂಗ್ಲಿಯಾ ಪೆಪ್ಟಿದರ್ಗಿಕ್ ಸ್ಟೇನಿಂಗ್ ಇನ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್. ಎ ಫಲೋಅಪ್ ಸ್ಟಡಿ". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ . ೧೯೯೨;೫೮:೧೪೫–೫೦. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೪೧೪೬೧೭
    * ಪೀಟರ್ಸನ್ ಬಿ, ರಿಡಲ್ ಎಂಎ ಇತ್ಯಾದಿ. "ರೆಡ್ಯೂಸ್ಡ್ ಬಾಸಲ್ ಗ್ಯಾಂಗ್ಲಿಯಾ ವಾಲ್ಯೂಮ್ ಇನ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಯೂಸಿಂಗ್ ಥ್ರಿ-ಡೈಮೆನ್ಶನಲ್ ರೀಕನ್ಸ್ಟ್ರಕ್ಷನ್ ಟೆಕ್ನಿಕ್ಸ್ ಫ್ರಾಮ್ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಕ್ ರಿಸೊನನ್ಸ್ ಇಮೇಜಸ್". ನ್ಯೂರೊಲಜಿ ೧೯೯೩;೪೩:೯೪೧–೪೯. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೮೪೯೨೯೫೦
    * ಮೊರಿಯಾರ್ಟಿ ಜೆ, ವರ್ಮಾ ಎಆರ್ಇತ್ಯಾದಿ. "ಎ ವಾಲ್ಯೂಮೆಟ್ರಿಕ್ ಎಂಆರ್‌‍ಐ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ನ್ಯೂರೊಲಜಿ ೧೯೯೭;೪೯:೪೧೦–೫. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೯೨೭೦೫೬೯
  41. ಪೌಲಸ್ ಡಿಎಲ್, ಟೌಬಿನ್ ಕೆಇ, ಲಿಕ್‌ಮನ್ ಜೆ‌ಎಫ್, ಇತ್ಯಾದಿ. "ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಒಬ್ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್. ಎವಿಡೆನ್ಸ್ ಸಪೊರ್ಟಿಂಗ್ ಎ ಜೆನೆಟಿಕ್ ರಿಲೇಶನ್ಶಿಪ್". ಅರ್ಕೈವ್ಸ್ ಆಫ್ ಜನರಲ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೧೯೮೬ ಡಿಸೆಂಬರ್;೪೩(೧೨):೧೧೮೦–೮೨. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೩೪೬೫೨೮೦
  42. ಮಿಗ್ವೆಲ್ ಇಸಿ, ಡು ರೊಸಾರಿಯೊ-ಕಂಪೋಸ್ ಎಂಸಿ, ಶವಿತ್ ಆರ್‌ಜಿ, ಇತ್ಯಾದಿ. "ದ ಟಿಕ್-ರಿಲೇಟೆಡ್ ಒಬ್ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ ಫೆನಿಟೈಪ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್ ಇಂಪ್ಲಿಕೇಶನ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೨೦೦೧;೮೫:೪೩–೫೫. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೧೫೩೦೪೪೬
  43. ಸಮರಿ ಆಫ್ ಪ್ರ್ಯಾಕ್ಟೀಸಸ್: ರೆಲೆವೆಂಟ್ ಚಾನ್ಸಸ್ ಟು ಡಿಎಸ್‌ಎಂ--IV-ಟಿಆರ್. Archived 2008-05-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಡೈಗ್ನೊಸ್ಟಿಕ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಮ್ಯಾನ್ಯುವಲ್ ಆಫ್ ಮೆಂಟಲ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್. ಜನವರಿ ೨೫, ೨೦೦೭ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  44. ೪೪.೦ ೪೪.೧ ೪೪.೨ ೪೪.೩ ೪೪.೪ ೪೪.೫ ಸ್ಕಾಹಿಲ್ ಎಲ್, ಎರೆನ್ಬರ್ಗ್ ಜಿ, ಜೂನಿಯರ್ ಬೆರ್ಲಿನ್ ಸಿಎಂ, ಬಡ್ಮನ್ ಸಿ, ಕೊಫೆ ಬಿಜೆ, ಜಾಂಕೊವಿಕ್ ಜೆ, ಕೈಸ್ಲಿಂಗ್ ಎಲ್, ಕಿಂಗ್ ಆರ್‌ಎ, ಕುರ್ಲಾನ್ ಎ, ಲಾಂಗ್ ಎ, ಮಿಂಕ್ ಜೆ, ಮರ್ಫಿ ಟಿ, ಜಿನ್ನರ್ ಎಸ್, ವಾಕ್‌ಅಪ್ ಜೆ; ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಅಡ್ವೈಸರಿ ಬೋರ್ಡ್: ಪ್ರ್ಯಾಕ್ಟೀಸ್ ಕಮಿಟಿ. "ಕಮ್ಟೆಂಪರರಿ ಅಸೆಸ್ಮೆಂಟ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಫಾರ್ಮಾಕೋಥೆರಪಿ ಆಫ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ನ್ಯೂರೊಆರ್‌ಎಕ್ಸ್. ೨೦೦೬ ಏಪ್ರಿಲ್;೩(೨):೧೯೨–೨೦೬. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೫೫೪೨೫೭
  45. ರಿಂಗ್ಮನ್ ಜೆ‍ಎಂ, ಜಾಂಕೊವಿಕ್ ಜೆ. "ಆಕರನ್ಸ್ ಆಫ್ ಟಿಕ್ಸ್ ಇನ್ ಆ‍ಯ್‌ಸ್ಪರ್ಗರ್ಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಔಟಿಸ್ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್". ಜರ್ನಲ್ ಚೈಲ್ಡ್ ನ್ಯೂರೊಲಾಜಿ ೨೦೦೦ ಜೂನ್;೧೫(೬):೩೯೪–೪೦೦. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೦೮೬೮೭೮೩
  46. ಜಾಂಕೊವಿಕ್ ಜೆ, ಮೆಜಿಯಾ ಎನ್‌ಐ. "ಟಿಕ್ಸ್ ಅಸೊಸಿಯೇಟೆಡ್ ವಿತ್ ಅದರ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೨೦೦೬;೯೯:೬೧–೮. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೫೩೬೩೫೨
  47. ಫ್ರೀಮನ್,ಆರ‍್‌ಡಿ. ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್: ಮಿನಿಮೈಸಿಂಗ್ ಕನ್‌ಪ್ಯೂಜನ್. ರೋಜರ್ ಫ್ರೀಮನ್, ಎಂಡಿ, ಬ್ಲಾಗ್. ಫೆಬ್ರುವರಿ ೮ ೨೦೧೦ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
  48. ಶುಕೊಡೋಲ್ಸ್‌ಕಿ, ಸ್ಕಾಹಿಲ್ ಎಲ್, ಜಾಂಗ್ ಎಚ್, ಇತ್ಯಾದಿ. "ಡಿಸ್ರಪ್ಟಿವ್ ಬಿಹೇವಿಯರ್ ಇನ್ ಚಿಲ್ಡ್ರನ್ ವಿತ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್: ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ವಿತ್ ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ ಕಮೊರ್ಬಿಡಿಟಿ, ಟಿಕ್ ಸೆವೆರಿಟಿ, ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಫಂಕ್ಷನಲ್ ಇಂಪೆರ್‌ಮೆಂಟ್". ಜರ್ನಲ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಚೈಲ್ಡ್ ಅಡೊಲನ್ಸ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೨೦೦೩ ಜನವರಿ;೪೨(೧):೯೮–೧೦೫. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೨೫೦೦೦೮೨
    * ಹೋಕ್ಸ್ಟ್ರಾ ಪಿಜೆ, ಸ್ಟೀನ್‌ಹ್ಯೂಸ್ ಎಂಪಿ, ಟ್ರೂಸ್ಟ್ ಪಿಡಬ್ಲ್ಯೂ, ಇತ್ಯಾದಿ. "ರಿಲೇಟಿವ್ ಕಾಂಟ್ರಿಬ್ಯೂಷನ್ ಆಫ್ ಅಟೆನ್ಶನ್ ಡಿಫಿಕ್ಟ್ ಹೈಪರ್‌ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟಿವಿಟಿ ಡಿಸಾರ್ಡರ್, ಒಬ್ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್, ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಟಿಕ್ ಸೆವೆರಿಟಿ ಟು ಸೋಷಿಯಲ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಬೆಹೇವಿಯರಲ್ ಪ್ರಾಬ್ಲೆಮ್ಸ್ ಇನ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್". ಜರ್ನಲ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಬೆಹೇವಿಯರಲ್ ಪೆಡಿಯಾಟ್ರಿಕ್ಸ್ . ೨೦೦೪ ಅಗಸ್ಟ್;೨೫(೪):೨೭೨–೭೯. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೫೩೦೮೯೨೮
    * ಕಾರ್ಟರ್ ಎ‌ಎಸ್, ಓ‘ ಡೊನೆಲ್ ಡಿಎ, ಸ್ಚಲ್ಜ್ ಆರ್‌ಟಿ, ಇತ್ಯಾದಿ. "ಸೋಷಿಯಲ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಇಮೊಷನಲ್ ಅಡ್ಜೆಸ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್ ಇನ್ ಚಿಲ್ಡ್ರನ್ ಅಫೆಕ್ಟೆಡ್ ವಿತ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್: ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ಸ್ ವಿತ್ ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಫ್ಯಾಮಿಲಿ ಫಂಕ್ಷನಿಂಗ್. ಅಟೆನ್ಶನ್ ಡಿಫಿಸಿಟ್ ಹೈಪರ್‌ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟಿವಿಟಿ ಡಿಸಾರ್ಡರ್". ಜರ್ನಲ್ ಚೈಲ್ಡ್ ಸೈಕಾಲಜಿ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೨೦೦೦ ಫೆಬ್ರವರಿ;೪೧(೨):೨೧೫–೨೩. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೦೭೫೦೫೪೭
  49. ರಾಬರ್ಟ್‌ಸನ್ ಎಂಎಂ, (೨೦೦೦), ಪು. ೪೩೫.
  50. ೫೦.೦ ೫೦.೧ ಸೆರ್ನ್ ಜೆ‌ಎಸ್, ಬುರ್ಜಾ ಎಸ್, ರಾಬರ್ಟ್‌ಸನ್ ಎಂಎಂ. "ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಇಟ್ಸ್ ಇಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ಇನ್ ದ ಯುಕೆ". ಪೋಸ್ಟ್‌ಗ್ರ್ಯಾಜಿಯೇಟ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್. ೨೦೦೫ ಜನವರಿ;೮೧(೯೫೧):೧೨–೯. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೫೬೪೦೪೨೪
  51. ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ವೈಸ್ಯಕೀಯ ಟ್ರೇಡ್ ಹೆಸರು ಭಿನ್ನವಾಗಿರಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಟ್ರೇಡ್ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
  52. ಕೊಫೆ ಬಿಜೆ, ಶೇಚ್‌ಟರ್ ಆರ್‌ಎಲ್. "ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಕೋ-ಮಾರ್ಬಿಡ್ ಒಬ್ಸೆಸಿವ್ ಕಂಪಲ್ಸಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್, ಮೂಡ್, ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಗ್ಸೈಟಿ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೨೦೦೬;೯೯:೨೦೮–೨೧. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೫೩೬೩೬೮
  53. ಹಿಮ್ಲೆ ಎಂಬಿ, ವೂಡ್ಸ್ ಡಿ‍ಡಬ್ಲ್ಯೂ, ಪೈಸೆಂಟಿನಿ ಜೆಸಿ, ವಾಕ್‌ಅಪ್ ಜಿಟಿ. "ಬ್ರೀಫ್ ರಿವ್ಯೂ ಆಫ್ ಹ್ಯಾಬಿಟ್ ರಿವರ್ಸಲ್ ಟ್ರೇನಿಂಗ್ ಫಾರ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ಜರ್ನಲ್ ಚೈಲ್ಡ್ ನ್ಯೂರೊಲಾಜಿ ೨೦೦೬ ಅಗಸ್ಟ್;೨೧(೮):೭೧೯–೨೫. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೯೭೦೮೭೪
  54. ವೂಡ್ಸ್ ಡಿ‍ಡಬ್ಲ್ಯೂ, ಹಿಮ್ಲೆ ಎಂಬಿ, ಕೊನೆಲಿಯಾ ಸಿಎ. "ಬಿಹೇವಿಯರ್ ಥೆರಪಿ: ಅದರ್ ಇಂಟರ್‌ವೆನ್ಶನ್ಸ್ ಫಾರ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೨೦೦೬;೯೯:೨೩೪–೪೦. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೫೩೬೩೭೧
  55. Kammer T. "ನರಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೊಜಾರ್ಟ್—ಯಾರು ಸಂಕೋಚನ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ?" (PDF).ಫ್ರಂಟ್ ನ್ಯೂರಾಲ್ ನ್ಯೂರೊಸೈನ್ಸ್ 2007;22:184–92. ಪಿಎಂಐಡಿ 17495512 [131] ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 10, 2007ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  56. ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಂದರೇನು? ಕೆನಡಾದ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಫೌಂಡೇಶನ್2010-01-15ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  57. ಟೋಡ್, ಓಲಿವಿಯರ್. ಮಾಲ್ರಕ್ಸ್: ಎ ಲೈಫ್. ನೂಫ್, 2005.
  58. ಗ್ವಿಡೊಟಿ ಟಿಎಲ್.ಆ‍ಯ್‌೦ದ್ರೆ ಮಾಲ್ರಕ್ಸ್‌: ಮೆಡಿಕಲ್ ಇಂಟರ್‌ಪ್ರಿಟೇಶನ್ (PDF). ಜರ್ನಲ್ ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಮೆಡಿಸಿನ್. 1985 ಮೇ;78(5):401–6. ಪಿಎಂಐಡಿ 3886907
  59. Liebmann, Lisa. ಮೊನಾಲಿಸಾ ಮುಂದೆ ಲಿಸಾ ಲೈಬ್‌ಮನ್ TATEetc. ಸಂಚಿಕೆ 6 / ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ 2006.ಮಾರ್ಚ್ 1, 2008ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  60. ೬೦.೦ ೬೦.೧ ಪೆಪ್ಪರ್ಟ್ ಇಜೆ, ಗೋಟ್ಜ್ ಸಿಜಿ, ಲೂಯೀಸ್ ಇಡಿ, ಇತ್ಯಾದಿ. "ಒಬ್ಜೆಕ್ಟಿವ್ ಸಸೆಸ್ಮೆಂಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಲಾಂಗ್ಜಿಟ್ಯೂಡಿನಲ್ ಔಟ್‌ಕಮ್ ಇನ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್." ನ್ಯೂರಾಲಜಿ ೨೦೦೩ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೪;೬೧(೭):೯೩೬–೪೦. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೪೫೫೭೫೬೩
  61. ಬರ್ಡ್ ಎಲ್, ಕೆರ್ಬೆಶಿಯಾನ್ ಪಿಜೆ, ಬರ್ಥ್ ಎ, ಇತ್ಯಾದಿ. "ಲಾಂಗ್-ಟರ್ಮ್ ಫಾಲೋ-ಅಪ್ ಆಫ್ ಆ‍ಯ್‌ನ್ ಎಪಿಡೆಮಿಯಾಲಾಜಿಕಲಿ ಡಿಫೈನ್ಡ್ ಕೋಹೊರ್ಟ್ ಆಫ್ ಪೇಷಂಟ್ಸ್ ವಿತ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ಜರ್ನಲ್ ಚೈಲ್ಡ್ ನ್ಯೂರೊಲಾಜಿ ೨೦೦೧;೧೬(೬):೪೩೧–೩೭. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೧೪೧೭೬೧೦
  62. ಸೋಕರ್ ಗೋಲಿ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಮಾದರಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದ್ದಾನೆ.ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಜುಲೈ 25, 2003ರಂದು ಪತ್ರಿಕಾ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ. ಮಾರ್ಚ್ 1, 2008ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  63. ಕೋಹೆನ್ ಡಿಜೆ, ಲಿಕ್‌ಮನ್ ಜೆ‌ಎಫ್, ಪೌಲ್ಸ್ ಡಿ. "ನ್ಯೂರೊಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್ ಆಫ್ ಚೈಲ್ಡ್‌ಹುಡ್: ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಆ‍ಯ್‌ಸ್ ಎ ಮಾಡೆಲ್". ಆಕ್ಟಾ ಪೆಡಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಸಪ್ಲಿಮೆಂಟ್ ೪೨೨; ೧೦೬–೧೧, ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್, ೧೯೯೭. ಟಿಎಸ್ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಚೆನ್ನಾಗಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಾವು ತಿಳಿದಿರುತ್ತೇವೆ: "ಅವರು ತಮ್ಮೊಳಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಜೊತೆಗೆ ಹತ್ತಿರದ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ ಹಾಸ್ಯ ಸ್ವಭಾವ ಮತ್ತು ಗೆಳೆತನ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ; ಬೇರೆಯವರಿಂದ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಗೊಳಗಾಗುತ್ತಿದ್ದಾಗ ವರ್ತನೆಗಳ ಸಮಸ್ಯೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಯ ನೀಡಲಾಗದಿದ್ದರಿಂದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಕಡಿಮೆ; ಮತ್ತು ಔಷಧಿಯಿಂದ ಅವರು ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದಲು ವಿಫಲರಾಗುತ್ತಾರೆ."
  64. ಲಿಕ್‌ಮನ್ & ಕೋಹೆನ್ (೧೯೯೯), ಪು. ೩೭. " ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ತಕ್ಷಣದ ವರ್ತನೆಗಳಿಗೆ ಯಾರು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯದ ದೊಡ್ಡವರಿಂದ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೋ ಅಂಥವರು ಉತ್ತಮ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿ ಬೆಳೆಸಿದವರಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ.
  65. ೬೫.೦ ೬೫.೧ ರಾಬರ್ಟ್‌ಸನ್ ಎಂಎಂ. "ದಿ ಪ್ರಿವಲೆನ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಎಪಿಡೆಮಿಯಾಲಾಜಿಕಲಿ ಆಫ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್. ಪಾರ್ಟ್ ೧: ದಿ ಎಪಿಡೆಮಿಯಾಲಾಜಿಕಲ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಪ್ರಿವಲೆನ್ಸ್ ಸ್ಟಡೀಸ್". ಜರ್ನಲ್ ಸೈಕೊಸಿಮಾಟಿಕ್ ರಿಸರ್ಚ್. ೨೦೦೮ ನವೆಂಬರ್;೬೫(೫):೪೬೧–೭೨. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೮೯೪೦೩೭೭
  66. ಬಂಗೇರಿ, ಕೆರ್ಬೆಶಿಯಾನ್ ಮತ್ತು ಬರ್ಡ್ (೧೯೯೯) ಮಹಿಳೆಯರಿಗಿಂತ ಪುರುಷರಲ್ಲಿ ಮೂರರಿಂದ ಒಂಭಂತ್ತು ಬಾರಿ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಪುನರಾವರ್ತಿತವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ". ಜಿನ್ನರ್ (೨೦೦೦)ಹೇಳಿಕೆ ಪ್ರಕಾರ, "ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ಮಾಹಿತಿಗಳು ... [a] ಪುರುಷ:ಮಹಿಳೆಯರ ಅನುಪಾತ ೨:೧ ರಿಂದ ೪:೧.ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ" ಲಿಕ್‌ಮನ್ & ಕೋಹೆನ್ (೧೯೯೯), ಪು. ೧೮೦, ಕೋಷ್ಟಕ ೧೦.೧ ಆರು ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧಾರವಾಗಿದೆ ೧.೬:೧ to ೯.೩:೧ ಪುರುಷ:ಮಹಿಳೆ ಅನುಪಾತ. ರಾಬರ್ಟ್‌ಸನ್ ಭಾಗ ೧ (೨೦೦೮), ಪು. ೪೬೫ರಲ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, " ಎಲ್ಲಾ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಜಿಟಿಎಸ್ ಮಹಿಳೆರಿಗಿಂತ ಪುರುಷರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಎಂಬುದನ್ನು ಒಪ್ಪೊಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಅಂದಾಜು ಅಂಕಿಸಂಖ್ಯೆಗಳು ೪:೧." ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಂದರೆನು? ಮತ್ತು ಎನ್‌ಐಡಿಎಸ್/ಎನ್‌ಐಹೆಚ್‌ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ ಶೀಟ್‌ ಇದರಲ್ಲಿ ಅನುಪಾತವನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ (೩:೧ ರಿಂದ ೪:೧)"
  67. ಲಿಕ್‌ಮನ್ ಜೆ‌ಎಫ್, ಪೀಟರ್ಸನ್ ಬಿಎಸ್, ಪೌಲ್ಸ್ ಡಿಎಲ್, ಕೊಹೆಲ್ ಡಿಜೆ "ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್". ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಕ್ಲಿನಿಕ್. ೧೯೯೭ ಡಿಸೆಂಬರ್;೨೦(೪):೮೩೯–೬೧. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೯೪೪೩೩೫೩
  68. ೬೮.೦ ೬೮.೧ ರಾಬರ್ಟ್‌ಸನ್ ಎಂಎಂ. "ದಿ ಪ್ರಿವಲೆನ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಎಪಿಡೆಮಿಯಾಲಾಜಿಕಲಿ ಆಫ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್. ಪಾರ್ಟ್ ೨: ಇಂಟೇಟಿವ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲನೇಶನ್ಸ್ ಫಾರ್ ಡಿಫರಿಂಗ್ ಪ್ರಿವಲೆನ್ಸ್ ಫಿಗರ್ಸ್ ಇನ್ ಜಿಟಿಎಸ್, ಇನ್‌ಕ್ಲೂಡಿಂಗ್ ದ ಪಾಸಿಬಲ್ ಇಫೆಕ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಸೈಕೊಪೆಥಾಲಜಿ,ಆ‍ಯ್‌ಟಿಯೊಲಜಿ, ಕಲ್ಚರಲ್ ಡಿಫರೆನ್ಸಸ್, ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಡಿಫರಿಂಗ್ ಫೆನೊಟೈಪ್ಸ್". ಜರ್ನಲ್ ಸೈಕೊಸಿಮಾಟಿಕ್ ರಿಸರ್ಚ್. ೨೦೦೮ ನವೆಂಬರ್;೬೫(೫):೪೭೩–೮೬. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೮೯೪೦೩೭೮
  69. ಕೋಹೆನ್ DJ, ಜಾಂಕೊವಿಕ್ ಜೆ, ಗೋಟ್ಜ್ ಸಿಜಿ, (ಎಡಿಶನ್ಸ್). ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಇನ್ ನ್ಯೂರೋಲಾಜಿ, ಸಂಪುಟ. ೮೫, ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್. ಲಿಪಿನ್ಕಾಟ್, ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ & ವಿಕಿನ್ಸ್, ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ಪಿಎ, ೨೦೦೧, ಪು. xviii. ISBN ೦-೭೮೧೭-೨೪೦೫-೮
  70. ಅಬುಜಹಾಬ್ ಎಫ್‌ಇ, ಆ‍ಯ್‌೦ಡರ್ಸನ್ ಎಫ್‌ಒ. "ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್; ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ರೆಜಿಸ್ಟ್ರಿ". ಮೆನ್ನೆಸೊಟಾ ಮೆಡಿಸಿನ್ . ೧೯೭೩ ಜೂನ್;೫೬(೬):೪೯೨–೬. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೪೫೧೪೨೭೫
  71. ಸ್ಕಾಹಿಲ್, ಎಲ್. "ಎಪಿಡೆಮಿಯಾಲಜಿ ಆಫ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್". ಮೆಡಿಕಲ್ ಲೆಟರ್: ೨೦೦೪ ರೆಟ್ರೊಸ್ಪೆಕ್ಟಿವ್ ಸಮರಿ ಆಫ್ ಟಿಎಸ್‌ ಲಿಟರೇಚರ್. ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್. ಮೊದಲ ಪುಟ (PDF), ಚಂದಾ ಇಲ್ಲದೆ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಜೂನ್ ೧೧, ೨೦೦೭ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
    * ಕಡೆಸ್ಜೊ ಬಿ, ಬಿಲ್ಬರ್ಗ್ ಸಿ. "ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್: ಎಪಿಡೆಮಿಯಾಲಜಿ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಕಮೊರ್ಬಿಡಿಟಿ ಇನ್ ಪ್ರೈಮರು ಸ್ಕೂಲ್ ಚಿಲ್ಡ್ರನ್". ಜರ್ನಲ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಚೈಲ್ಡ್ ಅಡೊಲನ್ಸ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೨೦೦೦ ಮೇ;೩೯(೫):೫೪೮–೫೫. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೦೮೦೨೯೭೧
    * ಕುರ್ಲಾನ್ ಆರ್, ಮ್ಯಾಕ್‌ಡೇರ್ಮೊಟ್ ಎಂಪಿ, ಡೀಲೆ ಸಿ, ಇತ್ಯಾದಿ. "ಪ್ರಿವಲೆನ್ಸ್ ಆಫ್ ಟಿಕ್ಸ್ ಇನ್ ಸ್ಕೂಲ್‌ಚಿಲ್ಡ್ರನ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ವಿತ್ ಪ್ಲೇಸ್‌ಮೆಂಟ್ ಇನ್ ಸ್ಪೆಷಲ್ ಎಜುಕೇಶನ್". ನ್ಯೂರಾಲಜಿ ೨೦೦೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩;೫೭(೮):೧೩೮೩–೮. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೧೬೭೩೫೭೬
    * ಖಲೀಫಾ ಎನ್, ವಾನ್ನೋರಿಂಗ್ ಎ‌ಎಲ್. "ಪ್ರಿವಲೆನ್ಸ್ ಆಫ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಇನ್ ಎ ಸ್ವಿಡೀಷ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಪಾಪ್ಯೂಲೇಶನ್". ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಚೈಲ್ಡ್ ನ್ಯೂರೊಲಜಿ . ೨೦೦೩ ಮೇ;೪೫(೫):೩೧೫–೧೯. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೨೭೨೯೧೪೫
    * ಹಾರ್ನ್‌ಸೇ ಎಚ್, ಬೆನರ್ಜೀಸ್ ಎಸ್, ಜೆಟ್ಲಿನ್ ಎಚ್, ರಾಬರ್ಟ್‌ಸನ್ ಎಂ. "ದಿ ಪ್ರಿವಲೆನ್ಸ್ ಆಫ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಇನ್ ೧೩–೧೪-ಈಯರ್-ಓಲ್ಡ್ಸ್ ಇನ್ ಮೇನ್‌ಸ್ಟ್ರೀಮ್ ಸ್ಕೂಲ್ಸ್". ಜರ್ನಲ್ ಚೈಲ್ಡ್ ಸೈಕಾಲಜಿ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೨೦೦೧ ನವೆಂಬರ್;೪೨(೮):೧೦೩೫–೩೯. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೧೮೦೬೬೮೫
  72. ೭೨.೦ ೭೨.೧ ಸ್ಕಾಹಿಲ್,ಎಲ್. "ಎಪಿಡೆಮಿಯಾಲಜಿ ಆಫ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್". ಮೆಡಿಕಲ್ ಲೆಟರ್: ೨೦೦೪ ರೆಟ್ರೊಸ್ಪೆಕ್ಟಿವ್ ಸಮರಿ ಆಫ್ ಟಿಎಸ್‌ ಲಿಟರೇಚರ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್. ಮೊದಲ ಪುಟ (PDF), ಚಂದಾ ಇಲ್ಲದೆ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಜೂನ್ ೧೧, ೨೦೦೭ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  73. ಜೊಹರ್ ಎ‌ಎಚ್, ಅಪ್ಟರ್ ಎ, ಕಿಂಗ್ ಎ ಇತ್ಯಾದಿ. "ಈಪಿಡಮಿಯಾಲಾಜಿಕಲ್ ಸ್ಟಡೀಸ್". ಇನ್ ಜೆ.ಎಫ್. ಲಿಕ್‌ಮನ್ & ಡಿ.ಜೆ. ಕೋಹೆನ್ (ಎಡಿಶನ್ಸ್.), ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ – ಟಿಕ್ಸ್, ಒಬ್ಸೆಶನ್, ಕಂಪಲ್ಶನ್ಸ್: ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟಲ್ ಸೈಕೊಪೆಥಾಲಜಿ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಕೇರ್ (ಪುಪು. ೧೭೭–೯೨). ವಿಲ್ಲೆ & ಸನ್ಸ್, ೧೯೯೯. ISBN ೦-೪೭೧-೧೬೦೩೭-೭.
  74. ಕೊಫೆ ಬಿಜೆ, ಪಾರ್ಕ್ ಎಸ್. "ಬಿಹೇವಿಯರಲ್ ಆ‍ಯ್‍೦ಡ್ ಎಮೊಶನಲ್ ಆಸ್ಪೆಕ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ನ್ಯೂರೊಲಾಜಿ. ೧೯೯೭ ಮೇ;೧೫(೨):೨೭೭–೮೯. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೯೧೧೫೪೬೧
  75. ಹೌಲೆ, ಜೆ‌ಎಸ್. ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್. ಇಮೆಡಿಸಿನ್ (ಜೂನ್ ೨೩, ೨೦೦೮). ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೧೦, ೨೦೦೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  76. ಲಿಕ್‌ಮನ್ ಜೆ‌ಎಫ್. "ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". ಲ್ಯಾನ್‌ಸೆಟ್ ‌ ೨೦೦೨ ನವೆಂಬರ್ ೧೬;೩೬೦(೯೩೪೫):೧೫೭೭–೮೬. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೨೪೪೩೬೧೧
  77. ತೈವೆ ಎಚ್‌ಎ, ಚೈನ್ ಎಚ್‌ಎಫ್, ಮಂಜೋಹ್ ಆರ್‌ಪಿ, ಬಾರ್ಬೋಸಾ ಇಆರ್. "ಚಾರ್ಕೋಟ್ಸ್ ಕಾಂಟ್ರಿಬ್ಯೂಷನ್ ಟು ದ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್". Arq Neuropsiquiatr . ೨೦೦೮ ಡಿಸೆಂಬರ್;೬೬(೪):೯೧೮–೨೧. ಪಿಎಂಐಡಿ ೧೯೦೯೯೧೪೫ ಫಿಂಗರ್ ಎಸ್ ವರದಿ ಮಾಡಿದಂತೆ. "ಸಮ್ ಮೂವ್‌ಮೆಂಟ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್." ಇನ್ ಫಿಂಗರ್ ಎಸ್ (ಎಡಿಶನ್). ಒರಿಜಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ನ್ಯೂರೊಸೈನ್ಸ್: ದ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೊರೇಶನ್ಸ್ ಇನ್‌ಟು ಬ್ರೇನ್ ಫಂಕ್ಷನ್. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್ ಯ‌ನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್, ೨೦೦೧:೧೨೧–೨೩೭.
  78. ಇಟಾರ್ಡ್ ಜೆಎಂಜಿ. "Mémoire sur quelques functions involontaires des appareils de la locomotion, de la préhension et de la voix". ಆರ್ಚ್ ಜನರಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್. ೧೮೨೫;೮:೩೮೫–೪೦೭. ನ್ಯೂಮನ್,ಸಾರಾರಿಂದ. ಜೀನ್-ಮಾರ್ಚ್ ಗಾರ್ಪರ್ಡ್ ಇಟರ್ಡ್‌ರಿಂದ (೧೮೨೫)"ಚಲನೆ, ಹಿಡಿತ ಮತ್ತು ಧ್ವನಿಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅನೈಚ್ಛಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹಲವಾರು ಅಧ್ಯಯನಗಳು" ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ ೨೦೦೬ ೧೭: ೩೩೩–೩೯. doi:10.1177/0957154X06067668
  79. ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ ಜಿ, ಗೋಟ್ಜ್ ಸಿಜಿ, ಲವನ್ಸ್ ಎಚ್‌ಎಲ್ ಅನುವಾದ. "Étude sur une affection nerveuse caractérisée par de l'incoordination motrice accompagnée d'echolalie et de coprolalie". ಇನ್: ಫ್ರೈಡೋಫ್ ಎಜೆ, ಚೇಸ್ ಟಿಎನ್,ಎಡಿಶನ್. ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಇನ್ ನ್ಯೂರೋಲಾಜಿ: ಸಂಪುಟ ೩೫. ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ರವೆನ್ ಪ್ರೆಸ್; ೧೯೮೨;೧–೧೬. ಡಿಸ್ಕಸ್ಡ್ ಎಟ್ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಕೆಜೆ. ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಅದರ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್. ಇಮೆಡಿಸಿನ್ (ಮಾರ್ಚ್ch ೩೦, ೨೦೦೭). ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೧೦, ೨೦೦೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೂಲ ಪಠ್ಯ (ಫ್ರೆಂಚ್‌ನಲ್ಲಿ). ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೧೦, ೨೦೦೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ
  80. ಎನರ್ಸೆನ್, ಓಲೆ ಡೇನಿಯಲ್. ಜೊರ್ಜ್ಸ್ ಅಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಡೌರ್ಡ್ ಬ್ರುಟುಸ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ Tourette. WhoNamedIt.com ಮೇ ೧೪, ೨೦೦೭ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  81. ೮೧.೦ ೮೧.೧ ಬ್ಲ್ಯೂ ಟಿನಾ. ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್. Archived 2008-04-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಎಸಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ೨೦೦೨. Pagewise Inc. ಅಗಸ್ಟ್ ೧೦, ೨೦೦೯ ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  82. ರಿಕಾರ್ಡ್ಸ್ ಎಚ್, ಹಾರ್ಟ್ಲಿ ಎನ್, ರಾಬರ್ಟ್‌ಸನ್ ಎಂಎಂ. "ಸೈಗ್ನೋಟ್ಸ್ ಪೇಪರ್ ಆನ್ ದ ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ವಿತ್ ಹೋಲೊಪೆರಿಡಾಲ್. ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೃತಿ ಸಂಖ್ಯೆ. ೩೧". ಹಿಸ್ಟರಿ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ. ೧೯೯೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್;೮ (೩೧ Pt ೩):೪೩೩–೩೬. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೧೬೧೯೫೮೯
  83. ಗಾಡೊ ಕೆಡಿ, ಸ್ವೆರ್ಡ್ ಜೆ. "ಅಟೆನ್ಶನ್ ಡಿಫಿಸಿಟ್ ಹೈಪರ್‌ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟಿವಿಟಿ ಡಿಸಾರ್ಡರ್, ಕ್ರೋನಿಕ್ ಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್, ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಮೆಪೊಪೆನಿಡೇಟ್". ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ. ೨೦೦೬;೯೯:೧೯೭–೨೦೭. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೬೫೩೬೩೬೭
  84. ವಾಟ್ ಈಸ್ ಡಿಎಸ್‌ಎಂ--IV-ಟಿಆರ್? Archived 2010-09-08 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. Psychnet-UK. ಮೇ ೧೪, ೨೦೦೭ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  85. ವಾಕ್‌ಅಪ್ ಜಿಟಿ, ಮಿಂಕ್ ಜೆಡಬ್ಲ್ಯೂ, ಹೊಲೆನ್‌ಬ್ಯಾಕ್, (ಎಡಿಶನ್ಸ್). (೨೦೦೬) ಪುಪು. xvi–xviii
  86. ಸ್ಯಾಕ್ಸ್, ಓ (೧೯೮೫). ದಿ ಮ್ಯಾನ್ ಹೂ ಮಿಸ್‌ಟೂಕ್ ಹಿಸ್ ವೈಫ್ ಫಾರ್ ಎ ಹ್ಯಾಟ್: ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಅದರ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಟೇಲ್ಸ್ . ಹಾರ್ಪರ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ರಾ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್, ಪುಪು. ೯೨–೧೦೦. ISBN ೦-೬೮೪-೮೫೩೯೪-೯.
  87. ೮೭.೦ ೮೭.೧ ಲಿಕ್‌ಮನ್ & ಕೋಹೆನ್ (೧೯೯೯), ಪು. ೪೦೮. ISBN ೦-೪೭೧-೧೬೦೩೭-೭.
  88. Schuerholz LJ, Baumgardner TL, ಸಿಂಗರ್ ಎಚ್‌ಎಸ್, ಇತ್ಯಾದಿ. "ನ್ಯೂರೊಸೈಕಾಲಾಜಿಕಲ್ ಸ್ಟೇಟಸ್ ಆಫ್ ಚಿಲ್ಡ್ರನ್ ವಿತ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ವಿತ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ವಿದೌಟ್ ಅಟೆನ್ಶನ್ ಡಿಫಿಸಿಟ್ ಹೈಪರ್‌ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟಿವಿಟಿ ಡಿಸಾರ್ಡರ್". ನ್ಯೂರಾಲಜಿ ೧೯೯೬ ಏಪ್ರಿಲ್;೪೬(೪):೯೫೮–೬೫. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೮೭೮೦೦೭೨
  89. Schuerholz LJ, ಕಟ್ಟಿಂಗ್ ಎಲ್, ಮಜೋಕೊ ಎಂಎಂ, ಇತ್ಯಾದಿ. "ನ್ಯೂರೊಮೋಟರ್ ಫಂಕ್ಷನ್ ಇನ್ ಚಿಲ್ಡ್ರನ್ ವಿತ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ವಿತ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ವಿದೌಟ್ ಅಟೆನ್ಶನ್ ಡಿಫಿಸಿಟ್ ಹೈಪರ್‌ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟಿವಿಟಿ ಡಿಸಾರ್ಡರ್". ಜರ್ನಲ್ ಚೈಲ್ಡ್ ನ್ಯೂರೊಲಾಜಿ ೧೯೯೭ ಅಕ್ಟೋಬರ್;೧೨(೭):೪೩೮–೪೨. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೯೩೭೩೮೦೦
  90. Samuel Johnson. ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್. ಏಪ್ರಿಲ್ ೭, ೨೦೦೫ರಂದು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ.
  91. ಪೀಯರ್ಸ್ ಜೆ‌ಎಮ್. "ಡಾಕ್ಟರ್ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್ ಜಾನ್ಸನ್: 'ದ ಗ್ರೇಟ್ ಕನ್ವಲ್ಸನರಿ' ಎ ವಿಕ್ಟಿಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಗಿಲ್ಲೆಸ್ ಡೆ ಲಾ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್" (PDF). ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ದ ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ . ೧೯೯೪ ಜುಲೈ;೮೭(೭):೩೯೬–೯. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೮೦೪೬೭೨೬
  92. ಸಿಮ್ಕಿನ್, ಬೆಂಜಮಿನ್. ಮೆಡಿಕಲ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಮ್ಯೂಸಿಕಲ್ ಬೈವೇಸ್ ಆಫ್ ಮೊಜಾರ್ಟಿಯಾನಾ. ಫಿಥಿಯನ್ ಪ್ರೆಸ್, ೨೦೦೧. ISBN ೧-೫೬೪೭೪-೩೪೯-೭ ರಿವ್ಯೂ Archived 2005-12-07 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಮೇ ೧೪, ೨೦೦೭ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
    * ಸಿಮ್ಕಿನ್ ಬಿ. "ಮೊಜಾರ್ಟ್ಸ್ ಸ್ಕ್ಯಾಟಲಾಜಿಕಲ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್". ಬಿಎಮ್‌ಜೆ . ೧೯೯೨ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯–೨೬;೩೦೫(೬೮೬೮):೧೫೬೩–೭. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೨೮೬೩೮೮
  93. ೯೩.೦ ೯೩.೧ Did Mozart really have TS? ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್. ಏಪ್ರಿಲ್ ೭, ೨೦೦೫ರಂದು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ.
  94. ಕಮ್ಮಾರ್ ಟಿ. " Archived 2012-02-07 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.ಮೊಜಾರ್ಟ್ ಇನ್ ದ ನ್ಯೂರೊಲಾಜಿಕಲ್ ಡಿಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್-ಹೂ ಹ್ಯಾಸ್ ದ ಟಿಕ್?" Archived 2012-02-07 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. (PDF). ಫ್ರಂಟ್ ನ್ಯೂರಾಲ್ ನ್ಯೂರೊಸೈನ್ಸ್ ೨೦೦೭;೨೨:೧೮೪–೯೨. ಪಿಎಂಐಡಿ ೧೭೪೯೫೫೧೨ doi:10.1159/0000102880 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೦, ೨೦೦೭ ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
    * ಆ‍ಯ್‌ಶೂರಿ ಎ, ಜಾಂಕೊವಿಕ್ ಜೆ. "ಮೊಜಾರ್ಟ್ಸ್ ಮೂವ್‌ಮೆಂಟ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಬಿಹೇವಿಯರ್: ಎ ಕೇಸ್ ಆಫ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್?" ಜರ್ನಲ್ ನ್ಯೂರಾಲಜಿ ನ್ಯೂರೊಸರ್ಜರಿ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ . ೨೦೦೭ ನವೆಂಬರ್;೭೮(೧೧):೧೧೭೧–೫ doi:10.1136/jnnp.2007.114520 ಪಿಎಂಐಡಿ ೧೭೯೪೦೧೬೮.
    * ಸ್ಯಾಕ್ಸ್ ಓ. "ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಕ್ರಿಯೇಟಿವಿಟಿ". ಬಿಎಂಜೆ. ೧೯೯೨ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯–೨೬;೩೦೫(೬೮೬೮):೧೫೧೫–೬. ಪಿಎಮ್‌ಐಡಿ ೧೨೮೬೩೬೪
  95. ಹಾಲ್ಟ್‌ಗ್ರೆನ್,ಬ್ರೂಸ್. "ಟ್ರುತ್ ಅಬೌಟ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ನಾಟ್ ವಾಟ್ ಯು ಥಿಂಕ್". Cincinnati Enquirer (ಜನವರಿ ೧೧, ೨೦೦೬). "ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿದಂತೆ, ಅತ್ಯಂತ ಗಂಭೀರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಟುರೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣುವ ಅಂಶಗಳು. ... ದುರಾದೃಷ್ಟಕರವಾಗಿ ಭಯ ಪ್ರದರ್ಶಕ ಚಿತ್ರಣ, ಇನ್ನೂ ಹಾಗೇ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ದೃಶ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮ – ಅಂತರಜಾಲ, ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಟಿವಿಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಈ ವಕ್ರ ದೃಷ್ಠಿಕೋನ ಮೂಡಿದೆ. ನೀವು 'Tourette'ಗಾಗಿ Google ಅಥವಾ YouTube ಹುಡುಕಿದರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ಅತ್ಯಂತ ಭೀಕರವಾದ ಮೋಟಾರ್ ಮತ್ತು ಮೌಕಿಕ ಸಂಕೋಚನಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ದೊರಕುತ್ತವೆ. ದೂರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, ಓಫ್ರಾದಂತಹ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ, ಉಳಿದುದೆಲ್ಲ ಟುರೆಟ್ ರೋಗವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ವೈಭವೀಕರಿಸಿದೆಯೆಂದರೆ ಅದರ ಸತ್ಯವನ್ನು ಅರಿಯುವುದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರಿಗೆ ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ."
  96. ಓಪ್ರಾ ಮತ್ತು ಡಾ. ಲಾರಾ – ಕಾನ್‌ಫ್ಲಿಕ್ಟಿಂಗ್ ಮೆಸೇಜಸ್ ಆನ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್. ಓಪ್ರಾ ಎಜಿಕೇಟ್ಸ್; ಡಾ.ಲಾರಾ ಫೊಸ್ಟರ್ಸ್ ಮಿಥ್ ಆಫ್ ಟಿಎಸ್‌ ಆ‍ಯ್‌ಸ್‌ "ಕರ್ಸಿಂಗ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್". ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (ಮೇ ೩೧, ೨೦೦೧). ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೬, ೨೦೦೧ರಂದು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ.
    * ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ರಿಸ್ಪಾನ್ಸ್ ಟು ಡಾ.ಪಿಲ್ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್. ೨೦೦೭ರ ಮೇ ೮ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದು.
    * ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ರಿಸ್ಪಾನ್ಸ್ ಟು ಕೈಲ್ಲೊರ್ ರೆಡಿಯೋ ಶೋ. ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್. ೨೦೦೭ರ ಮೇ ೮ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದು.
    * ಬಿಗ್ ಬ್ರದರ್: ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಹೌಸ್‌ಮೇಟ್ 'ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಯ್ಟೆಡ್'. ಮೇಲ್ ಆನ್‌ಲೈನ್, (ಮೇ ೧೯, ೨೦೦೬). ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೮ ೨೦೦೮ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
  97. ಗುಲ್ಡ್‌ಬರ್ಗ್,ಹೆಲೆನ್. ಸ್ಟಾಪ್ ಸೆಲೆಬ್ರೇಟಿಂಗ್ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್. ಸ್ಪಿಕ್ಡ್ (ಮೇ ೨೬, ೨೦೦೬). ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧,೨೦೦೬ ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗಾಗಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  • ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಓಪನ್ ಡೈರೆಕ್ಟರಿ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್—ಆರ್ಗನೈಜೇಷನ್ಸ್
  • ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಓಪನ್ ಡೈರೆಕ್ಟರಿ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್
  • ಎಮ್‌ಡಿ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಕೊಲಂಬಿಯಾದ ಮಕ್ಕಳ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ನರಮನಶಾಸ್ತ್ರ ಕ್ಲಿನಿಕ್ಕಿನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು, ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಆಫ್ ಕೆನಡಾದ ವೃತ್ತಿಪರ ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿಯ ಸದಸ್ಯರು, ಮತ್ತು ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿಯ ಮಾಜಿ ಸದಸ್ಯರಾದ —ರೋಜರ್ ಪ್ರೀಮನ್‌ ರವರ ಟುರೆಟ್ಟೀಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್: ಮಿನಿಮೈಸಿಂಗ್ ‌ಕನ್‌ಪ್ಯೂಷನ್ ಬ್ಲಾಗ್. ಪಬ್‌ಮೆಡ್. ಜರ್ನಲ್ ಡಾ.ಪ್ರೀಮನ್‌ರ ೧೮೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.
  • ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್: ನ್ಯೂಲಿ ಡೈಗ್ನೋಸ್ಡ್— ಜಾನ್ ವಾಕ್‌ಅಪ್‌ ರವರಿಂದ ೩-ಗಂಟೆಗಳ ವಿಡಿಯೋ/ ಸೈಡ್ ಪ್ರದರ್ಶನ,ಜಾನ್ಸ್ ಹಾಪ್ಕಿನ್ಸ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಎಂಡಿ, ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಯುವಕರ ಮನಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವಿಭಾಗದ ಉಪ ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಮತ್ತು ೨೦೦೭ ಟುರೆಟ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು.