ಕೋಶ ಕಂಕಾಲ
ಕೋಶ ಕಂಕಾಲ (ಸೈಟೋಸ್ಕೆಲೆಟನ್) ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಮತ್ತು ಆರ್ಕಿಯಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಕೋಶಗಳ ಕೋಶದ್ರವ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಪರ್ಕ ಪ್ರೋಟೀನ್ ತಂತುಗಳ ಸಂಕೀರ್ಣ, ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಜಾಲವಾಗಿದೆ. [೧] ಇದು ಕೋಶಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಕೋಶ ಪೊರೆಯವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ ಹಾಗೂ ವಿವಿಧ ಜೀವಿಗಳು ಇಂತಹದೇ ಪ್ರೋಟೀನ್ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿವೆ. ಯುಕ್ಯಾರಿಯೋಟ್ಗಳಲ್ಲಿ, ಇದು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ತಂತುಗಳು , ಮಧ್ಯಂತರ ತಂತುಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ನಳಿಗೆಗಳು ಎಂಬ ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ಘಟಕಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಇವೆಲ್ಲವೂ ಜೀವಕೋಶದ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ತ್ವರಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಮರ್ಥವಾಗಿವೆ. [೨]
ಯುಕ್ಯಾರಿಯೋಟಿಕ್ ಕೋಶ ಕಂಕಾಲ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಯುಕ್ಯಾರಿಯೋಟಿಕ್ ಕೋಶಗಳು ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ರೀತಿಯ ಕೋಶಕಂಕಾಲ ತಂತುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ: ಸೂಕ್ಷ್ಮ ತಂತುಗಳು (ಮೈಕ್ರೋಫಿಲೇಮೆಂಟ್ಸ್), ಸೂಕ್ಷ್ಮ ನಳಿಗೆಗಳು (ಮೈಕ್ರೊಟ್ಯೂಬ್ಯೂಲ್ಗಳು) ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಂತರ ತಂತುಗಳು . ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಿಧವು ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ರೀತಿಯ ಪ್ರೋಟೀನ್ ಉಪಘಟಕದ ಪಾಲಿಮರೀಕರಣದಿಂದ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತನ್ನದೇ ಆದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಆಕಾರ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಜೀವಕೋಶದ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಮೈಕ್ರೋಫಿಲೇಮೆಂಟ್ಗಳು ಪ್ರೋಟೀನ್ ಆಕ್ಟಿನ್ ನ ಪಾಲಿಮರ್ಗಳು ಮತ್ತು ಅದರ ವ್ಯಾಸ 7 nm . ಮೈಕ್ರೊಟ್ಯೂಬ್ಯುಲ್ಗಳು ಟ್ಯೂಬುಲಿನ್ನಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು ಅವುಗಳ ವ್ಯಾಸ 25nm. ಮಧ್ಯಂತರ ತಂತುಗಳು ವಿವಿಧ ಪ್ರೋಟೀನ್ಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಅವು ಕಂಡುಬರುವ ಜೀವಕೋಶದ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ; ಅವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 8-12 nm ವ್ಯಾಸ ಹೊಂದಿವೆ. [೧] ಕಂಕಾಲವು ಕೋಶದ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಆಕಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಕೋಶದ್ರವದ ಸ್ಥೂಲ ಅಣುಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಇದು ಈ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ಥೂಲ ಅಣುಗಳ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. [೩] ಕಂಕಾಲದ ಅಂಶಗಳು ಕೋಶದ ಪೊರೆಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುತ್ತವೆ. [೪]
ಸೂಕ್ಷ್ಮ ತಂತುಗಳು (ಮೈಕ್ರೋಫಿಲೇಮೆಂಟ್ಸ್)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕಾರ್ಯಗಳು:
- ಸ್ನಾಯು ಸಂಕೋಚನ
- ಜೀವಕೋಶದ ಚಲನೆ
- ಅಂತರ್ಜೀವಕೋಶದ ಸಾಗಣೆ
- ಯುಕಾರ್ಯೋಟಿಕ್ ಕೋಶ ಆಕಾರದ ನಿರ್ವಹಣೆ
- ಕೋಶ ವಿಭಜನೆ
- ಸೈಟೋಪ್ಲಾಸ್ಮಿಕ್ ಸ್ಟ್ರೀಮಿಂಗ್ [೫]
ಮಧ್ಯಂತರ ತಂತುಗಳು (ಇಂಟರ್ ಮೀಡಿಯೆಟ್ ಫಿಲಮೆಂಟ್ಸ್)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವಿಭಿನ್ನ ಮಧ್ಯಂತರ ತಂತುಗಳು:
- ವೈಮೆಂಟಿನ್ಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ವೈಮೆಂಟಿನ್ ಮಧ್ಯಂತರ ತಂತುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೆಸೆಂಕಿಮಲ್ ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತವೆ.
- ಕೆರಾಟಿನ್ ನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಕೆರಾಟಿನ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಪಿಥೇಲಿಯಲ್ (ಹೊರ ಪದರ) ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
- ನರ ಕೋಶಗಳ ತಂತುಗಳು .
- ಲ್ಯಾಮಿನ್ನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಕೋಶ ಕೇಂದ್ರದ ಹೊದಿಕೆಗೆ ರಚನಾತ್ಮಕ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಡೆಸ್ಮಿನ್ನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಸ್ನಾಯು ಕೋಶಗಳ ರಚನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಯಾಂತ್ರಿಕ ಬೆಂಬಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. [೬]
ಸೂಕ್ಷ್ಮ ನಳಿಗೆಗಳು (ಮೈಕ್ರೊಟ್ಯೂಬ್ಯೂಲ್ಸ್)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಅಂತರ್-ಜೀವಕೋಶದ ಸಾಗಣೆ (dyneins ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿಸಿದ kinesins, ಅವರು ಸಾಗಿಸಲು ಅಂಗಕಗಳು ಹಾಗೆ ಮೈಟೊಕಾಂಡ್ರಿಯ ಅಥವಾ ಕೋಶಕಗಳು ).
- ಸಿಲಲಯಾ ಮತ್ತು ಫ್ಲ್ಯಾಜೆಲ್ಲಾದ ಆಕ್ಸೋನಿಮ್ .
- ಮೈಟೊಟಿಕ್ ಸ್ಪಿಂಡಲ್ .
- ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ಕೋಶ ಗೋಡೆಯ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ.
ಪ್ರೊಕಾರ್ಯೋಟಿಕ್ ಕೋಶ ಕಂಕಾಲ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಜೋನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇತರರ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, 2001, ಜೀವಕೋಶದ ಗೋಡೆಯು ರಾಡ್ ಮತ್ತು ಸುರುಳಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದ ಕೋಶ ಆಕಾರಗಳಿಗೆ ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಅಂಶವೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿತ್ತು. ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದಾಗ, ಅನೇಕ ಮಿಸ್ಹ್ಯಾಪನ್ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು ಜೀವಕೋಶದ ಹೊದಿಕೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವ ರೂಪಾಂತರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. [೭] ಸೈಟೋಸ್ಕೆಲಿಟನ್ ಒಮ್ಮೆ ಯುಕಾರ್ಯೋಟಿಕ್ ಕೋಶಗಳ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಯುಕಾರ್ಯೋಟಿಕ್ ಸೈಟೋಸ್ಕೆಲಿಟನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರೋಟೀನ್ಗಳ ಹೋಮೋಲೋಗ್ಗಳು ಪ್ರೊಕಾರ್ಯೋಟ್ಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿವೆ. [೮] 1992 ರ ಮೊದಲು, ಯುಕ್ಯಾರಿಯೋಟ್ಗಳು ಮಾತ್ರ ಸೈಟೋಸ್ಕೆಲಿಟನ್ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೆರಾಲ್ಡ್ ಎರಿಕ್ಸನ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, 90 ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಮತ್ತು ಪುರಾತತ್ವಗಳಲ್ಲಿ ಆಕ್ಟಿನ್ ಮತ್ತು ಟ್ಯೂಬುಲಿನ್ ನ ಹೋಮೋಲೋಗ್ಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಇವು ಯುಕ್ಯಾರಿಯೋಟಿಕ್ ಮೈಕ್ರೊಟ್ಯೂಬ್ಯೂಲ್ ಮತ್ತು ಮೈಕ್ರೋಫಿಲೇಮೆಂಟ್ಸ್ನ ಆಧಾರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿವೆ. [೯] ವಿಕಸನ ಸಂಬಂಧಗಳು ಪ್ರೋಟೀನ್ ಅನುಕ್ರಮ ಹೋಲಿಕೆಗಳಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಅವುಗಳ ಮೂರು ಆಯಾಮದ ರಚನೆಗಳ ಹೋಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಜೀವಕೋಶದ ಆಕಾರ ಮತ್ತು ಧ್ರುವೀಯತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳು ಯುಕಾರ್ಯೋಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಪ್ರೊಕಾರ್ಯೋಟಿಕ್ ಸೈಟೋಸ್ಕೆಲಿಟನ್ಗಳು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಏಕರೂಪದ್ದಾಗಿವೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಬಲವಾದ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. [೧೦] ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದ ಸೈಟೊಕಿನೆಸಿಸ್ನಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ ಪ್ರಮುಖ ಆಟಗಾರನೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಎಫ್ಟ್ಸ್ Z ಡ್ ಎಂಬ ಪ್ರೋಟೀನ್ ಎಲ್ಲಾ α-, β-, ಮತ್ತು tub- ಟ್ಯೂಬುಲಿನ್ಗಳಲ್ಲಿ "ಟ್ಯೂಬುಲಿನ್ ಸಿಗ್ನೇಚರ್ ಸೀಕ್ವೆನ್ಸ್" ಅನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಮೂರು ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಕಂಡುಹಿಡಿದವು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದ ಸೈಟೋಸ್ಕೆಲಿಟನ್ನಲ್ಲಿನ ಕೆಲವು ರಚನೆಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. [೧೧] [೧೨]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ ೧.೦ ೧.೧ Hardin, Jeff; Bertoni, Gregory; Kleinsmith, Lewis J. (2015). Becker's World of the Cell (8th ed.). New York: Pearson. pp. 422–446. ISBN 978013399939-6.
{{cite book}}
: Unknown parameter|name-list-format=
ignored (help) - ↑ McKinley, Michael; Dean O'Loughlin, Valerie; Pennefather-O'Brien, Elizabeth; Harris, Ronald (2015). Human Anatomy (4th ed.). New York: McGraw Hill Education. p. 29. ISBN 978-0-07-352573-0.
- ↑ "Confinement as a determinant of macromolecular structure and reactivity". Biophysical Journal. 63 (4): 1090–100. October 1992. Bibcode:1992BpJ....63.1090M. doi:10.1016/S0006-3495(92)81663-6. PMC 1262248. PMID 1420928. Archived from the original on 2013-05-15.
- ↑ "Mediation, modulation, and consequences of membrane-cytoskeleton interactions". Annual Review of Biophysics. 37: 65–95. 2008. doi:10.1146/annurev.biophys.37.032807.125912. PMID 18573073.
- ↑ Cooper, Geoffrey M. (2000). "Structure and Organization of Actin Filaments". The Cell: A Molecular Approach. 2nd Edition (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Archived from the original on 2018-05-02.
- ↑ "Desmin: a major intermediate filament protein essential for the structural integrity and function of muscle". Experimental Cell Research. 301 (1): 1–7. November 2004. doi:10.1016/j.yexcr.2004.08.004. PMID 15501438.
- ↑ Jones, Laura J. F.; Carballido-López, Rut; Errington, Jeffery (2001-03-23). "Control of Cell Shape in Bacteria: Helical, Actin-like Filaments in Bacillus subtilis". Cell. 104 (6): 913–922. doi:10.1016/S0092-8674(01)00287-2. PMID 11290328.
- ↑ "The bacterial cytoskeleton". Microbiology and Molecular Biology Reviews. 70 (3): 729–54. September 2006. doi:10.1128/MMBR.00017-06. PMC 1594594. PMID 16959967.
- ↑ "The discovery of the prokaryotic cytoskeleton: 25th anniversary". Molecular Biology of the Cell. 28 (3): 357–358. February 2017. doi:10.1091/mbc.E16-03-0183. PMC 5341718. PMID 28137947.
- ↑ "Dynamic filaments of the bacterial cytoskeleton" (PDF). Annual Review of Biochemistry. 75: 467–92. 2006. doi:10.1146/annurev.biochem.75.103004.142452. PMID 16756499.
- ↑ "The evolution of compositionally and functionally distinct actin filaments". Journal of Cell Science. 128 (11): 2009–19. June 2015. doi:10.1242/jcs.165563. PMID 25788699.
- ↑ "Multiple large filament bundles observed in Caulobacter crescentus by electron cryotomography". Molecular Microbiology. 62 (1): 5–14. October 2006. doi:10.1111/j.1365-2958.2006.05355.x. PMID 16987173.