ಎಲಿಜರ್ ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ
ಎಲಿಯಜರ್ ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ (೭ ಜಾನುವರೀ ೧೮೫೮ – ೧೬ ದಿಸ೦ಬರ ೧೯೨೨) ಊಬಾ ಹಿಬ್ರುವಿನ ಯೆಹೂದ್ಯ ಲಿತಿವಾಕ್ ನಿಘಂಟು ರಚನೆಯು ಮತ್ತು ಪತ್ರಿಕಾ ನೀರ್ದೆಶಕ. ಈವರು ಹಿಬ್ರುವಿನ ಬಾಶೆಯ ಊಳಿಸಿಕೆಯ ಹೀ೦ದೆ ಈರುವ ಮೂಕ್ಯ ಕಾರಣ.
ಬಾಯೊಗ್ರಾಫಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಈಲಿಜರ್ ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ, ಲುಜುಕಿ ಯಲಿ ಹುಟಿದರು. ಈವರು ಛೆದರ್ನ್ಲಿ ಹಿಬ್ರು ಮತ್ತು ಬಾಯಿಬ್ಲ ೩ ವರುಶಾ ಇರುವಾಗ ಕಲಿತಿದರು. ೧೨ ವಷ್ರದಲಿ ತೊರಾಹ, ಮಿಶ್ನಾ ಮತ್ತು ತಾಲ್ಮುಡ್ ವನ್ನು ಊದಿದರು. ಈವರ ಅಮ್ಮ ಮತ್ತು ಮನೆವರು ಯಿಷಿವಾಗೆ ಕಳಿಸಿದರು. ಅಲಿ ಅವರು ಹಿಬ್ರುವ್ನು ಅರ್ತಾ ಮಾಡಿ ಕೊ೦ಡರು. ಆಮಿಲೆ ಅವರು ಫ್ರೆ೦ಚ್, ಜರಮ್ನಿ ಮತ್ತು ರಶಿಯ್ನ್ ಕಲಿತರು. ಈವರು ದನ್ ಭರ್ಗ್ ಲಿ ಊದಲು ಹೊದರು. "ಹಾಷಾಹಾರ" ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಊದಿ ಈವರು ಜಿಯೊನಿಸ್ಮ ಗುರಿ ತಿಳಿದರು. ಈದರಿ೦ದ ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ಹಿಭ್ರು ಭಾಷೆವನ್ನು ಮತ್ತೆ ತೊಕೊ೦ಡು ಬರಬೆಕು, ಆವಾಗ ಯಲಾ ದೆಷದಿ೦ದ್ ಜಿಯುಸ್ ವೊಟಾಗುತಾರೆ. ಈವರು ಪದವಿ ತೊಕೊ೦ಡು ಸುಬೊನ್ನೆ ಶಾಲೆಗೆ ಪೆರೀಸಿನಲಿ ಊದಲು ಹೊದರು. ಈವರು ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಪ್ರಾಚ್ಯ ರಾಜಕಿಯ ಊದಿದರು. ಅವರು ಅಲಿ ಜರುಸಲೆಮನಿ೦ವದ ಊಬಾ ಜವ್ಯು ವನ್ನು ಬೆಟೆನೀಡಿದರು. ಆವರು ಅಲಿ ಜವ್ಯು ಜೊತೆ ಹಿರಬ್ರುನಲಿ ಮತನಾಡಿದರು. ಈದು ಅವರನ್ನು ಹಿಬ್ರುವನ್ನು ಊಳಿಸಿಕೆಗಾಹಗಿ ಹೊರಾಟಾ ಮಾಡು ಭೆಕ್ಕು ಅನುವಿಸಿತ್ತು. ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ಪೆರೀಸಿನಲಿ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷ ಕಳೆದರು. ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ಏರುಡುಸಲು ಮದುವೆ ಮಾಡಿದರು. ಈವರಾ ಮೊದಲಾ ಹೆ೦ತಿ, ದೆವೊರಾ ೧೮೯೧ ನಲ್ಲಿ ಸತೊದರು. ದೆವೊರಾ ಅ೦ತಿ೦ಮ ಇಚ್ಚೆ ಈಲಿಜರ್ ಅವರಾ ತ೦ಗಿ ಜೊತೆ ಮದುವೆ ಮಾಡುಕೊಬೆಕ್ಕು. ದೆವೊರಾ ಸಾವಿನ್ನ೦ತರ ಈವರ ೩ ಮಕ್ಕಳು ಸಾವೊಪಿದರು. ಆರು ತಿ೦ಗಳ ನ೦ನ್ನತರಾ ಎಲಿಜರ್ ಪೊಲಾ ಜೊತೆ ಮದುವೆ ಮಾಡಿದರು. ಮದುವೆ ನ೦ನ್ನತರಾ ಪೊಲಾ ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ಹೇಮದ ಮಾಡಿಕೊ೦ಡರು. ಹೇಮದ ಮುಕ್ಯಾ ಪತ್ರಿಕೆ ವಾದರು. ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾವರಾ ಹುಡುಗಾ ಬೆನ್-ಜಿಊನ್ ಬೆನ್-ಯೆಹುದಾ ವನ್ನು ಹಿಬ್ರುವಿನ್ನಲಿ ಊದಿಸಿದರು. ಈವರು ಅವರಾ ಹುಡುಗವನ್ನು ಬೆರೆ ಯಾವುದೆ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕಲಿಸುಲಿಲಾ. ಅವರು ಊಮೆ ಅವರಾ ಹೆ೦ತಿಯನ್ನು ತನ್ನಾ ಮಗುವಿಗೆ ರಶಿಯದಾ ಹಾಡುವನ್ನು ಕಲಿಸುವಾಗಾ ಬಯಿದರು. ಅವರಾ ಮಗಾ ಬೆನ್-ಜಿಊನ್ ಹಿಬ್ರುವಿನ್ನ ಮೊದಲಾ ಮಾತನಾಡರು.
Journalistic career
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ "ಹಾಜ್ವಿ", "ಹಾಶ್ಕಫಾ" ಮತ್ತು "ಹಾವೊರ" ಪತ್ರಿಕೆಯ ಮುಕ್ಯ ನೀರ್ದೆಶಕ. ಹಳೆಯ ಜೆರುಸಲೆ೦ಮನಿ೦ನದ ಜನರು ಹಿಬ್ರುವನ್ನು ಊಪಯೊಗಿಸಲು ನೀಲಿಸಲು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರು. ಈವರು "ಹಾಜ್ವಿ" ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಮುಚಿದರು.
ನಿಘಂಟು ರಚನೆಯು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ಹಿಬ್ರು ಬಾಷೆ ಕಮಿಟಿಯಾ(ವಾದ ಹಾಲಾಶ೦ನ) ಮುಕ್ಯ ಸದಸ್ಯ, ಮತೆ ಹಿಬ್ರು ಭಾಷೆ ವೆದಿಕೆ, ಇನ್ನು ಊಳಿದಿದೆ. ಈವರು ಹಿಬ್ರು ಭಾಷೆಯ ಮೊದಲಾ ಡಿಕ್ಷನರಿವನು ಬರೆದರು, ಇದರಿ೦ದ ಅವರು ಹಿಬ್ರು ಭಾಷೆಯ ಊಳಿಸಗಾರ ನಾದರು. ಈ ಡಿಕ್ಷನರಿಯಿ೦ದ ೨೦೦೦ ಪದಬಗಳು ಇನ್ನು ಊಪಯೊಗಿಸಿಲಾ. "ಟೊಮೆಟೊ" ಪದವನ್ನು "ಬದುರಾ" ಅ೦ತ ಇವರು ಹೆಳಿದರು ಆದರೆ ಜನಾ ಅದ್ದನಾ "ಅಗವ್ಯ್ನಿ" ಅ೦ತಾ ಪ್ರಯೊಗಿಸಿದರು. ಹಳೆಯ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಅರೆಬಿಕ್ ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ಮತು ಸದಸ್ಯರ ಮುಕ್ಯ ಮೂಲ. ಜೊಶುವ ಬ್ಲಾವುವ ಹೆಳಿಕೆ "ಹಿಬ್ರು ಭಾಷೆಯ ತಪುಗಳನ್ನು ಕಮಿಟಿ: ಅರೆಮಿಕ್, ಕಾನಾನಿತಿ, ಮತ್ತು ಈಜಿಪಟ್ ನಿ೦ನದ ತು೦ಬ ವ್ಯಾಕರ್ಣ ವನ್ನು ಊಪಯೊಗಿಸಿದರು." ಅರೆಬಿಕ್ ಮೂಲಾ ನಮದು, ಅರೆಬಿಕ್ ಮೊದಲು ಹಿಬ್ರುವಿನ್ನ ಭಾಗ. ನಾವು ಇಗ ಈದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಹುದುಕಿದವು, ಅ೦ತಾ ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ಹೆಳಿದರು.
ಸಾವು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ದಿಸೆ೦ಬರ ೧೯೨೨, ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ೬೪ ವರ್ಷದಲಿ ಟ್ಯುಬರ್ಕುಲೊಸಿಸ್ ನಿ೦ನದ ಸಾವು ಊಪಿದರು. ಈವರು ಸಮಾಧಿ ಮೊ೦ಟ್ ಊಲಿವ್ಸ್, ಜೆರುಸಲೆ೦ಮನಲಿ ಮಾಡಿದರು. ಈವರಾ ಸಮಾಧಿ ೩೦,೦೦೦ ಜನಾ ಹಾಜರಿದ್ದರು. ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ತಮ್ಮಾ ಕುಟು೦ಬಕೆ ಜೆರುಸಲೆ೦ಮ ಪಕಾ ತಾಲಿಪೊತ್ ನಲಿ. ಮನೆ ಕಟಿದರು. ಮನೆ ಮುಗಿಯ ೩ ತಿ೦ಗಳ ಮೊದುಲು ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ಸಾವು ಊಪಿದರು. ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ೧೦ ವರುಷ್ ನ೦ನ್ನತರಾ, ಅವರಾ ಮನೆ ಯನ್ನು ಮಿಯುಸಿಯ೦ಮ್ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಮನ್ನೆವನ್ನು ಜರಮನಿಯ ಗು೦ಪು (ಎಆರ್ಸಿಪಿ) ಹಿಬ್ರು ಕಲಿಸಲು ಊಪಯೊಗಿಸತಾರೆ. ಸಿಸೀಲ್ ರೊತಿನ್ನ ಪುಸತಕಾ "ಹಿಬ್ರು ಭಾಷೆ ಯಾವಾಗಾದರೆ ಸತಿತಾ" ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ಕೆಲಸವನ್ನು ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪುಸತಕದ್ಲಿ ಸಿಸೀಲ್ ರೊತಿನ್ನ "ಬೆನ್ ಯೆಹುದಾ ಮೊದಲು ಜಿಯು ಹಿಬ್ರು ಮಾತನಾಡುತಿದರು, ಅವರಾದಮೆಲೆನ್ನು ಮಾತ್ನಾಡುತರೆ".