ಅಬ್ದುಲ್ ಖವಿ ದೆಸ್ನವಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಅಬ್ದುಲ್ ಖವಿ ದೇಸನವಿ
Abdul Qavi Desnavi
عبدالقوى دسنوى
ಜನನ1 ನವೆಂಬರ್ 1930
ಮರಣಜುಲೈ 7, 2011 ರಂದು (ವಯಸ್ಸಾದ 80)
ಭೋಪಾಲ್, ಭಾರತ
ವೃತ್ತಿಪ್ರೊಫೆಸರ್

ಅಬ್ದುಲ್ ಖವಿ ದೇಸನವಿ, ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಉರ್ದು ಬರಹಗಾರ, ವಿಮರ್ಶಕ, ಗ್ರಂಥಕಾರ ಮತ್ತು ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ.[೧] ಅವರು ಉರ್ದು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಹಲವು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಕೆಲಸವೆಂದರೆ ಮೌಲಾನಾ ಅಬ್ದುಲ್ ಕಲಾಂ ಅಜಾದ್, ಮಿರ್ಜಾ ಗಾಲಿಬ್, ಅಲಮಾ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಇಕ್ಬಾಲ್ ಇವು ೩ ಕೃತಿಗಳು. ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಹಲವು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದೇಸನವಿ ಅವರು ಬಿಹಾರದ ಅಸ್ತವಾನ್ ಪ್ರದೇಶದ ಡೆಸ್ನಾ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು, ಮುಸ್ಲಿಮ್ ವಿದ್ವಾಂಸ ಸೈಯದ್ ಸುಲೈಮಾನ್ ನದ್ವಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ಓರ್ವ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾದಿ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅನುಯಾಯಿಯಾಗಿದ್ದರು. ದೇಸನವಿ ಅವರು ಸಯ್ಯದ್ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಸಯೀದ್ ರಾಝಾ ಅವರ ಮಗನಾಗಿದ್ದರು. ಮುಂಬೈನ ಸೈಂಟ್ ಕ್ಸೇವಿಯರ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಉರ್ದು, ಅರೇಬಿಕ್ ಮತ್ತು ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಪ್ರೊಫೆಸರ್. ದೇಸನವಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಸಹೋದರರು, ಹಿರಿಯ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಸೈಯದ್ ಮೋಹಿ ರಾಝಾ ಮತ್ತು ಕಿರಿಯ ಸೈಯದ್ ಅಬ್ದುಲ್ ವಾಲಿ ದೇಸನವಿ. ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು, ಕವಿಗಳು ಮತ್ತು ಇಂದಿನ ಶಿಕ್ಷಕರು ಭೋಪಾಲಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಇತರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಪಿಎಚ್.ಡಿ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೋಪಾಲದಲ್ಲಿ ಜುಲೈ ೭, ೨೦೧೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು.[೨]

ವೃತ್ತಿಜೀವನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬಿಹಾರ ರಾಜ್ಯದ ಅರಾಹ್ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ದೇಸಾನವಿ ಅವರ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಮುಂಬೈನ ಸೈಂಟ್ ಕ್ಸೇವಿಯರ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ,ಅವರು ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪದವಿ ಮತ್ತು ಉನ್ನತ ಪದವಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. ಅವರು ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೬೧ ರಲ್ಲಿ ಸೈಫಿಯ ಪೋಸ್ಟ್ ಗ್ರಾಜುಯೇಟ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಉರ್ದು ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸೇರಿದರು. ಅವರು ಸೈಫಿಯ ಕಾಲೇಜಿನ ಉರ್ದು ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಉರ್ದು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೯೦ ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತಿಯಾದ ನಂತರ, ಅವರು ಅನೇಕ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.[೩]

  • ಭೋಪಾಲದ ಸೈಫಿಯ ಪೋಸ್ಟ್ ಗ್ರಾಜುಯೇಟ್ ಕಾಲೇಜು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಾಲ್. (೧೯೮೩-೧೯೮೫)
  • ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಉರ್ದು ಅಕಾಡೆಮಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, ಭೋಪಾಲ್ (೧೯೯೧-೯೨)
  • ಮಜ್ಲಿಸ್ ಇ ಆಮ್ ಅಂಜುಮಾನ್ ತಾರಾಕ್ಕಿ ಉರ್ದು, ನವದೆಹಲಿಯ ಚುನಾಯಿತ ಸದಸ್ಯ(೧೯೭೯-೧೯೮೪)
  • ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಅಂಜುಮಾನ್ ತಾರಾಕಿ ಉರ್ದು ಬೋರ್ಡ್, ನವದೆಹಲಿಯ ಸದಸ್ಯ (೧೯೭೭-೧೯೭೮)
  • ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಸಲಹಾ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯ, ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ರೇಡಿಯೋ, ಭೋಪಾಲ್ (೧೯೭೮-೧೯೭೯)
  • ಸದಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಮಿತಿ, ಬರ್ಕತುಲ್ಲಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಭೋಪಾಲ್ (೧೯೮೦-೧೯೮೨)
  • ಡೀನ್ ಫ್ಯಾಕಲ್ಟಿ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್ಸ್, ಬರ್ಕತುಲ್ಲಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಭೋಪಾಲ್ (೧೯೮೦-೧೯೮೨)
  • ಸದಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಮಿತಿ, ತಾಜ್-ಉಲ್-ಮಸಾಜಿದ್, ಭೋಪಾಲ್

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಂಶೋಧನಾ ಕಾರ್ಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅವರ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು[೪]

  1. ಅಲಮಾ ಇಕ್ಬಾಲ್ ಭೋಪಾಲ್ ಮೇನ್, ಪ್ರಕಾಶಕರು, ಇಲಾಖೆ. ಉರ್ದು ಸೈಫಿಯ ಕಾಲೇಜ್, ಭೋಪಾಲ್ (೧೯೬೭)
  2. ಭೋಪಾಲ್ ಔರ್ ಘಲಿಬ್, ಪ್ರಕಾಶಕರು, ಇಲಾಖೆ. ಉರ್ದು ಸೈಫಿಯ ಕಾಲೇಜ್, ಭೋಪಾಲ್ (೧೯೬೯)
  3. ನುಸ್ಖಾ-ಇ-ಭೋಪಾಲ್ ಔರ್ ನುಸ್ಖಾ- ಎ-ಭೋಪಾಲ್ ಸನಿ, ಪ್ರಕಾಶಕರು, ಇಲಾಖೆ. ಉರ್ದು ಸೈಫಿಯ ಕಾಲೇಜ್, ಭೋಪಾಲ್ (೧೯೭೦)
  4. ಮೊಟಾಲಾ-ಇ-ಖೊಟೂತ್- ಇ-ಘಲಿಬ್ (೧೯೭೫) (ಆವೃತ್ತಿ 2 ನೇ ಆವೃತ್ತಿ) (೧೯೭೯)
  5. ಇಕ್ಬಾಲ್ ಯುನೀಸ್ವೆನ್ ಸಾದಿ ಮೇನ್, ಪ್ರಕಾಶಕ, ನಸೀಮ್ ಬುಕ್ ಡಿಪೋ, (೧೯೭೭)
  6. ಇಕ್ಬಾಲ್ ಔರ್ ದಿಲ್ಲಿ, ಪ್ರಕಾಶಕ ನಯಿ ಆವಾಝ್ ಜಮಿಯಾ ನಗರ ಹೊಸದಿಲ್ಲಿ (೧೯೭೮)
  7. ಇಕ್ಬಾಲ್ ಔರ್ ದರೂಲ್ ಇಕ್ಬಾಲ್ ಭೋಪಾಲ್, ಪ್ರಕಾಶಕ, ನಸೀಮ್ ಬುಕ್ ಡಿಪೋ, (೧೯೮೩)
  8. ಇಕ್ಬಲಿಯಾತ್ ಕಿ ತಾಲಾಶ್, ಮಕಾಟಾಬಾ ಜಾಮಿಯಾ, (೧೯೮೪)
  9. ಇಕ್ಬಲಿಯಾತ್ ಕಿ ತಲಾಶ್, ಪ್ರಕಾಶಕ, ಗ್ಲೋಬ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್, ಉರ್ದು ಲ್ಯಾಂಗ್ ಲಾಹೋರ್, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ (೧೯೮೫)
  10. ಅಬುಲ್ ಕಲಾಮ್ ಆಜಾದ್ ಉರ್ದು, ಪ್ರಕಾಶ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ (೧೯೮೭)
  11. ಮೌಲಾನಾ ಅಬುಲ್ ಕಲಾಮ್ ಮೊಹುದ್ದೀನ್ ಅಹ್ಮದ್ ಆಜಾದ್ ದೆಹ್ಲವಿ (೧೯೮೮)
  12. ತಾಲಾಶ್-ಎ-ಆಜಾದ್, ಪ್ರಕಾಶಕ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಉರ್ದು ಅಕಾಡೆಮಿ
  13. ಹಯಾತ್ ಅಬುಲ್ ಕಲಾಮ್ ಆಜಾದ್ (೨೦೦೦), ಪ್ರಕಾಶಕ, ಆಧುನಿಕ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್ ಹೌಸ್ ನವ ದೆಹಲಿ.

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. "Noted Urdu Litterateur Abdul Qavi Desnavi Dead". OutLookIndia.com. 7 July 2011. Archived from the original on 16 June 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  2. http://www.indianetzone.com/74/abdul_qavi_desnavi.htm
  3. http://www.veethi.com/india-people/abdul_qavi_desnavi-profile-3556-25.htm
  4. https://rekhta.org/ebooks?author=abdul-qavi-desnavi