ಸದಸ್ಯ:Tanisha.Sanjay/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ
ಬೊಬೊ ಡಾಲ್ ಪ್ರಯೋಗ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೧೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಬಂಡೂರವು ವೀಕ್ಷಣಾ ಕಲಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಹಲವಾರು ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿತು, ಇದನ್ನು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಬೊಬೊ ಗೊಂಬೆ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಎರಡು ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ:
ಗುರಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸಾಮಾಜಿಕ ನಡವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಅನುಕರಣೆಯಿಂದ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದೇ ಎಂದು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಬಂಡೂರ (೧೯೬೧) ನಿಯಂತ್ರಿತ ಪ್ರಯೋಗ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ನಡೆಸಿತು
ಮಾದರಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬಂಡೂರ, ರಾಸ್ ಮತ್ತು ರಾಸ್ (೧೯೬೧) ೩ ರಿಂದ ೬ ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ನರ್ಸರಿ ಶಾಲೆಯ ೩೬ ಹುಡುಗರು ಮತ್ತು ೩೬ ಹುಡುಗಿಯರನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿದರು. ನರ್ಸರಿಯಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಗಮನಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಸಂಶೋಧಕರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಎಷ್ಟು ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಎಂದು ಮೊದಲೇ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ನಾಲ್ಕು ೫ -ಪಾಯಿಂಟ್ ರೇಟಿಂಗ್ ಮಾಪಕಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಯಿಸಿದರು. ನಂತರ ಪ್ರತಿ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿರುವ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರ ದೈನಂದಿನ ನಡವಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಆಕ್ರಮಣಶೀಲತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಪ್ರಯೋಗವು ಹೊಂದಿಕೆಯಾದ ಜೋಡಿ ವಿನ್ಯಾಸದ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ವೀಕ್ಷಕರ ಇಂಟರ್-ರೇಟರ್ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು, ೫೧ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಇಬ್ಬರು ವೀಕ್ಷಕರು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ರೇಟ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳನ್ನು ಹೋಲಿಸಿದರೆ. ಈ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ತೋರಿಸಿದವು (ಋ = ೦.೮೯), ಇದು ಮಕ್ಕಳ ನಡವಳಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವೀಕ್ಷಕರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಒಪ್ಪಂದವಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ವಿಧಾನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಲ್ಯಾಬ್ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಬಳಸಲಾಯಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವೇರಿಯಬಲ್ (ಮಾದರಿಯ ಪ್ರಕಾರ) ಅನ್ನು ಮೂರು ಷರತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ: ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಮಾದರಿಯನ್ನು ೨೪ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ ಆಕ್ರಮಣಶೀಲವಲ್ಲದ ಮಾದರಿಯನ್ನು ೨೪ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ ಯಾವುದೇ ಮಾದರಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ (ನಿಯಂತ್ರಣ ಸ್ಥಿತಿ) - ೨೪ ಮಕ್ಕಳು.
ಹಂತ ೧:
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮಾಡೆಲಿಂಗ್ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಆಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೋಣೆಗೆ ತೋರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಆಲೂಗೆಡ್ಡೆ ಮುದ್ರಣಗಳು ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ೧೦ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಆಡಲಾಯಿತು: ೨೪ ಮಕ್ಕಳು (೧೨ ಹುಡುಗರು ಮತ್ತು ೧೨ ಹುಡುಗಿಯರು) 'ಬೊಬೊ ಗೊಂಬೆ' ಎಂಬ ಆಟಿಕೆ ಕಡೆಗೆ ಗಂಡು ಅಥವಾ ಹೆಣ್ಣು ಮಾದರಿ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿಯಾಗಿ ವರ್ತಿಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿದರು. ವಯಸ್ಕರು ಬೊಬೊ ಗೊಂಬೆಯನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿದರು - ಅವರು ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಇತರರಲ್ಲಿ ಗೊಂಬೆಯನ್ನು ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಎಸೆದು "ಪೊವ್, ಬೂಮ್" ಎಂದು ಕೂಗಿದರು. ಮತ್ತೊಂದು ೨೪ ಮಕ್ಕಳು (೧೨ ಹುಡುಗರು ಮತ್ತು ೧೨ ಹುಡುಗಿಯರು) ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿಯಲ್ಲದ ಮಾದರಿಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಂಡರು, ಅವರು ೧೦ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಶಾಂತ ಮತ್ತು ಅಧೀನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತಿದ್ದರು (ಟಿಂಕರ್ ಆಟಿಕೆ ಸೆಟ್ನೊಂದಿಗೆ ಆಟವಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಬೊಬೊ-ಗೊಂಬೆಯನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿ). ಅಂತಿಮ ೨೪ ಮಕ್ಕಳನ್ನು (೧೨ ಹುಡುಗರು ಮತ್ತು ೧೨ ಹುಡುಗಿಯರು) ನಿಯಂತ್ರಣ ಗುಂಪಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಮಾದರಿಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ.
ಹಂತ ೨:
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆಕ್ರಮಣಶೀಲತೆ ಪ್ರಚೋದನೆ ಎಲ್ಲಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು (ನಿಯಂತ್ರಣ ಗುಂಪು ಸೇರಿದಂತೆ) 'ಸೌಮ್ಯ ಆಕ್ರಮಣಶೀಲ ಪ್ರಚೋದನೆಗೆ' ಒಳಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಪ್ರತಿ ಮಗುವನ್ನು (ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ) ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಆಕರ್ಷಕ ಆಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೋಣೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಲಾಯಿತು. ಮಗು ಆಟಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಟವಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ, ಪ್ರಯೋಗಕಾರನು ಮಗುವಿಗೆ ಹೇಳಿದ್ದು, ಇವು ಪ್ರಯೋಗಕಾರರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಆಟಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲು ಅವಳು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದಳು.
ಹಂತ ೩:
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವಿಳಂಬವಾದ ಅನುಕರಣೆಗಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮುಂದಿನ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಆಟಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಆಕ್ರಮಣಶೀಲವಲ್ಲದ ಆಟಿಕೆಗಳು ಇದ್ದವು. ಆಕ್ರಮಣಶೀಲವಲ್ಲದ ಆಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಚಹಾ ಸೆಟ್, ಕ್ರಯೋನ್ಗಳು, ಮೂರು ಕರಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಫಾರ್ಮ್ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಆಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಲೆಟ್ ಮತ್ತು ಪೆಗ್ ಬೋರ್ಡ್, ಡಾರ್ಟ್ ಗನ್ ಮತ್ತು ೩ ಅಡಿ ಬೊಬೊ ಗೊಂಬೆ ಸೇರಿವೆ. ೨೦ ಮಗು ೨೦ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿದೆ, ಮತ್ತು ಅವರ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಏಕಮುಖ ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ೫ ಸೆಕೆಂಡುಗಳ ಮಧ್ಯಂತರದಲ್ಲಿ ಅವಲೋಕನಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಯಿತು, ಆದ್ದರಿಂದ, ಪ್ರತಿ ಮಗುವಿಗೆ ೨೪೦ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಘಟಕಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅನುಕರಿಸದ ಇತರ ನಡವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಸಹ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ, ಉದಾ., ಬೊಬೊ ಗೊಂಬೆಯನ್ನು ಮೂಗಿನ ಮೇಲೆ ಹೊಡೆಯುವುದು.
ಫಲಿತಾಂಶ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ಮಕ್ಕಳು ಆಕ್ರಮಣಶೀಲವಲ್ಲದ ಅಥವಾ ನಿಯಂತ್ರಣ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿರುವವರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕರಿಸುವ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಭಾಗಶಃ ಮತ್ತು ಅನುಕರಿಸದ ಆಕ್ರಮಣಶೀಲತೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ, ಆದರೂ ಅನುಕರಣೆ ಮಾಡದ ಆಕ್ರಮಣಶೀಲತೆಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ.
ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಮಾದರಿ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಹುಡುಗಿಯರು ಮಾದರಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಹೆಚ್ಚು ದೈಹಿಕ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದರು, ಆದರೆ ಮಾದರಿ ಸ್ತ್ರೀಯಾಗಿದ್ದರೆ ಹೆಚ್ಚು ಮೌಖಿಕ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾದರಿಗೆ ಅಪವಾದವೆಂದರೆ ಅವರು ಬೊಬೊಗೆ ಎಷ್ಟು ಬಾರಿ ಹೊಡೆದರು, ಮತ್ತು ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಲಿಂಗದ ಪರಿಣಾಮಗಳು ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿವೆ.
ಬಾಲಕಿಯರಿಗಿಂತ ಹುಡುಗರು ಸಲಿಂಗ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಅನುಕರಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚು. ಸಲಿಂಗ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಅನುಕರಿಸುವ ಹುಡುಗಿಯರಿಗೆ ಪುರಾವೆಗಳು ಬಲವಾಗಿಲ್ಲ. ಹುಡುಗರು ಹುಡುಗಿಯರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಅನುಕರಿಸಿದರು. ಹುಡುಗರು ಮತ್ತು ಹುಡುಗಿಯರ ನಡುವಿನ ಮೌಖಿಕ ಆಕ್ರಮಣದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿತ್ತು.
ತೀರ್ಮಾನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಬಂಡೂರ (೧೯೭೭) ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲಿಕೆ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ. ಅಂದರೆ, ಮಕ್ಕಳು ಆಕ್ರಮಣಶೀಲತೆಯಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ವೀಕ್ಷಣಾ ಕಲಿಕೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ - ಇನ್ನೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ನೋಡುವ ಮೂಲಕ.