ಸೋಲಿ ಜಹಾಂಗೀರ್ ಸೊರಾಬ್ಜಿ
ಸೋಲಿ ಜಹಾಂಗೀರ್ ಸೊರಾಬ್ಜಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೋಲಿ ಜಹಾಂಗೀರ್ ಸೊರಾಬ್ಜಿ (ಜನನ : ೯ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೩೦-೩೦,ಏಪ್ರಿಲ್,೨೦೨೧) ಭಾರತದ ನ್ಯಾಯವಾದಿ ಮತ್ತು ಮಾಜಿ ಅಟಾರ್ನಿ-ಜನರಲ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಪದ್ಮವಿಭೂಷಣ ನೀಡಿ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖ್ಯಾತಿಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಹಲವು ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ.
ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೋಲಿ ಸೊರಾಬ್ಜೀ ೯ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೩೦ ರಂದು ಬಾಂಬೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ಮುಂಬೈನ ಸೇಂಟ್ ಕ್ಸೇವಿಯರ್ಸ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೫೩ ರಲ್ಲಿ ಮುಂಬಯಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಲಾ ಕಾಲೇಜ್ ಅನ್ನು ಬಾರ್ನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾನೂನು ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ, ರೋಮನ್ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಜ್ಯೂರಿಸ್ಪ್ರೂಡೆನ್ಸ್ (೧೯೫೨) ನಲ್ಲಿ ಕಿನ್ಲೋಕ್ ಫೋರ್ಬ್ಸ್ ಚಿನ್ನದ ಪದಕವನ್ನು ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ೧೯೭೧ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಹಿರಿಯ ವಕೀಲರಾಗಿ ಸೊರಾಬ್ಜೀ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೭೭ ರಿಂದ ೧೯೮೦ ರವರೆಗೂ ಭಾರತದ ಸಾಲಿಸಿಟರ್-ಜನರಲ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೯೮ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೭ ರಂದು ಅವರು ಭಾರತದ ಅಟಾರ್ನಿ ಜನರಲ್ ಆಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು, ೨೦೦೪ ರ ವರೆಗೆ ಅವರು ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಸೊಲಿ ಸೊರಾಬ್ಜೀ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ತನ್ನ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಪದ್ಮ ವಿಭೂಷನ್. ೧೯೮೪ ರ ಸಿಖ್-ವಿರೋಧಿ ಗಲಭೆಯ ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಪರ ಬೊನೊವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಸಿಟಿಸನ್ಸ್ ಜಸ್ಟಿಸ್ ಕಮಿಟಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯದ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ , "ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ-ಭಾರತ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಕಾನೂನು ಸಂಬಂಧಗಳ ಸೇವೆಗಾಗಿ" ಅವರು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಕರಣಗಳೆಂದರೆ: ಕೇಶವಂದಂದ ಭಾರತಿ, ಮನೇಕಾ ಗಾಂಧಿ, ಎಸ್.ಆರ್. ಬೊಮ್ಮೈ, ಐ.ಆರ್. ಕೊಯೆಲೊ, ಇತ್ಯಾದಿ. ಅವರು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಿ.ಪಿ.ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರು ಕಾರಣ ಕಾರಣವಿಲ್ಲವೆಂದು ವಜಾ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅಪೆಕ್ಸ್ ಕೋರ್ಟ್ ಅಲ್ಲಿ ಸಿಂಗಲ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.[೧]
ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೋಲಿ ಜೆ.ಸೊರಾಬ್ಜೀ ಅವರು ನಾನ್ಬಾಯ್ ("ನಾನಿ") ಪಾಲ್ಖಿವಾಲಾ ಅವರ ಆತ್ಮೀಯ ಸ್ನೇಹಿತ ಮತ್ತು ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಸೊರಾಬ್ಜಿಯವರ ಮಗಳು ಜಿಯಾ ಮೋದಿ, ಸಹ ವಕೀಲರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಕಾನೂನು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ AZB & ಪಾರ್ಟ್ನರ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಪಾಲುದಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಝಿಯಾ ಮೋದಿ ಅವರು ಚೇಂಜ್ಡ್ ಇಂಡಿಯಾ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದ 1 ೧೦ ಜಡ್ಜ್ಮೆಂಟ್ಗಳ ಲೇಖಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಸೊರಾಬ್ಜೀ ಅಂಜಲಿ ಮೋದಿ ಎಂಬ ಮೊಮ್ಮಗಳು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. [೨]
ಕಚೇರಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖ್ಯಾತಿಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೊರಾಬ್ಜೀ ಹಲವು ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಅವರು ಟ್ರಾನ್ಸ್ಪರೆನ್ಸಿ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಶನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಮೂಹದ ಸಂಚಾಲಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೯೯೮ ರಿಂದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ವರದಿಗಾರರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ,೧೯೯೮ ರಿಂದೀಚೆಗೆ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ತಾರತಮ್ಯ ಮತ್ತು ವಿರೋಧಿ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆಗೆ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಉಪವಿಭಾಗದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ೨೦೦೦-೨೦೦೬ ಹಗೆನಲ್ಲಿನ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯ ಖಾಯಂ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರೆ.
ಸೋಲಿ ಜೆ. ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಅವರು 'ಯುನೈಟೆಡ್ ಲಾರ್ಡ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್ ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ'ರಾಗಿದ್ದಾರೆ, 'ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಬಾರ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ನ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಮಿತಿಯ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರು', 'ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ವಕೀಲರ ಸಂಘದ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರು', 'ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ವಕೀಲರ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಘದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರು', ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯರು 'ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಮತ್ತು ನಿರಸ್ತ್ರೀಕರಣ ನಿಯಮಗಳ ಸಮಿತಿ'. ಅವರು 'ಮಾಧ್ಯಮ ಕಾನೂನು ರಕ್ಷಣಾ ಇನಿಶಿಯೇಟಿವ್ನ ಪೋಷಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ', ಯುಕೆ ಮೂಲದ ಚಾರಿಟಿ ಇದು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಪತ್ರಕರ್ತರು ಮತ್ತು ಸುದ್ದಿ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಕಾನೂನು ನೆರವು ಮತ್ತು ಸಹಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಮಾಧ್ಯಮ ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ವಿನಿಮಯ, ದಾವೆ ಪರಿಕರಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಮಾಧ್ಯಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ವಕೀಲರು.
ಪುಸ್ತಕಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ದಿ ಪ್ರೆಸ್ ಸೆನ್ಸಾರ್ಶಿಪ್ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ ೧೯೭೬
- ದಿ ಎಮರ್ಜೆನ್ಸಿ, ಸೆನ್ಸಾರ್ಶಿಪ್ ಅಂಡ್ ದಿ ಪ್ರೆಸ್ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ, ೧೯೭೫-೭೭, ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ 0-904286-00-2
- ಲಾ ಅಂಡ್ ಜಸ್ಟಿಸ್ (೨೦೦೪) ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ 81-7534-367-2
ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನೋಗ್ರಾಫ್ಗಳ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- "ಪಬ್ಲಿಕ್ ಲಾ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ" (೧೯೭೯)
- ಸಂವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಗವರ್ನರ್ "ದ ಗವರ್ನರ್, ಸೇಜ್ ಅಥವಾ ಸಬೊಟೆರ್" (೧೯೮೫) ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
- ತುರ್ತುಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆ (೧೯೮೮)
- "ಕಾನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಷನಲಿಸಮ್ ಅಂಡ್ ರೈಟ್ಸ್" (೧೯೯೦) ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಇಕ್ವಿಟಿ.
ಲೇಖನಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಸ್ವತಃ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಗೆ; ಭಾರತೀಯ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ೧೯೯೪ ರ "ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಾನೂನು"
- ಫ್ರೀಡಂ ಆಫ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ರೆಶನ್ ಅಂಡ್ ಸೆನ್ಸಾರ್ಶಿಪ್: ಸಮ್ ಆಸ್ಪೆಕ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ದ ಇಂಡಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್ಪೀರಿಯನ್ಸ್, ವಿಂಟರ್ ೧೯೯೪ ರ ಸಂಚಿಕೆ ನಾರ್ದರ್ನ್ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಲೀಗಲ್ ಕ್ವಾರ್ಟರ್ಲಿ
- ಫ್ರೀಡಂ ಆಫ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ರೆಶನ್, ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಲಾ ಜರ್ನಲ್ ಬುಲೆಟಿನ್ (೧೯೯೪).
ಅವರು ಇಡಿಯನ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ರೋಮನ್ ಲಾ ಮತ್ತು ಜ್ಯೂರಿಸ್ಪ್ರೂಡೆನ್ಸ್ನಲ್ಲಿ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಕಿನ್ಲೋಕ್ ಫೋರ್ಬ್ಸ್ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ
- ಪದ್ಮ ವಿಭೂಷನ್, ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೦೨
- ಜಸ್ಟೀಸ್ ಕೆ.ಎಸ್. ಹೆಗ್ಡೆ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೦೬ [೩]
ನಿಧನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೯೧ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಸೋಲಿ ಸೊರಾಬ್ಜಿಯವರು ೩೦, ಶುಕ್ರವಾರ, ಏಪ್ರಿಲ್,೨೦೨೧ ರ ಬೆಳಿಗ್ಯೆ, ನವದೆಹಲಿಯ ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ಅವರು ಕೋವಿಡ್ ನಿಂದ ಪೀಡಿತರಾಗಿದ್ದರು. [೪]