ಸದಸ್ಯ:Shiva B/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಗ್ಲುಕೋಸ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ (Glc) ಒಂದು ಸರಳ ಶರ್ಕರವಾಗಿದ್ದು (ಮೋನೊಸ್ಯಾಕರೈಡ್) ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಬೊಹೈಡ್ರೇಟ್‌(ಶರ್ಕರ ಪಿಷ್ಟ)ವಾಗಿದೆ. ಜೀವಕೋಶಗಳು ಇದನ್ನು ಶಕ್ತಿಯ ಮ‌ೂಲವಾಗಿ ಮತ್ತು ಚಯಾಪಚಯ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.ಗ್ ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ ದ್ಯುತಿಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ ಕ್ರಿಯೆಯ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನ ಮತ್ತು ಇದು ಜೀವಕೋಶಗಳ ಉಸಿರಾಟ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಪಿಷ್ಟ ಮತ್ತು ಸೆಲ್ಯುಲೋಸ್‌ ಗ್ಲುಕೋಸ್‌‌ನ ನಿರ್ಜಲೀಕರಣದಿಂದ ಪಡೆಯುವ ಪಾಲಿಮರ್‌‌ಗಳಾಗಿವೆ. "ಗ್ಲುಕೋಸ್‌" ಪದವು "ಸಿಹಿ" ಎಂಬರ್ಥವಿರುವ ಗ್ರೀಕ್ ಪದ glukus (ಗ್ಲುಕುಸ್) (γλυκύς)ನಿಂದ ಬಂದಿದೆ. ಉತ್ತರ ಪ್ರತ್ಯಯ "-ose" ಶರ್ಕರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ ಅನೇಕ ವಿಧದ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಬಹುದು. ಆದರೆ ಈ ಎಲ್ಲಾ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡಿ-ಬಿಂಬಗಳ ಎರಡು (ತಂತು)ವಂಶಗಳಾಗಿ (ಸ್ಟೀರಿಯೊಐಸೋಮರ್‌ಗಳು(ಸಮಸ್ಥಾನಿಕಗಳು‌) ವಿಭಾಗಿಸಬಹುದು. ಈ ಐಸೋಮರ್‌ಗಳ ಕೇವಲ ಒಂದು ಜೊತೆ ಮಾತ್ರ ನಿಸರ್ಗದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ. ಅದನ್ನು ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ನ "ಬಲ-ಭಾಗದ ರೂಪ"ದಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದ್ದು, D-ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. D-ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ಅನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಹಾರ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಡೆಕ್ಸ್‌ಟ್ರೋಸ್‌ ಎಂದು ನಿರೂಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಡೆಕ್ಸ್‌ಟ್ರೋಸ್‌ ಪದವನ್ನು ಡೆಕ್ಸ್‌ಟ್ರೊರೊಟೇಟರಿ ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ ‌‌ನಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. ಡೆಕ್ಸ್‌ಟ್ರೋಸ್‌ನ ದ್ರಾವಣವು ಧ್ರುವೀಕೃತ ಬೆಳಕನ್ನು ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿಸುತ್ತದೆ (ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ನಲ್ಲಿ: ಡೆಕ್ಸ್‌ಟರ್ = "ಬಲ" ). ಈ ವಿಷಯವು D-ಗ್ಲುಕೋಸ್‌‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಅಣುವಿನ ಕನ್ನಡಿ-ಬಿಂಬ L-ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ನ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ಅನ್ನು "ಸರಳ ಶರ್ಕರ"ವೆಂದರೂ (ಅಂದರೆ ಮೋನೊಸ್ಯಾಕರೈಡ್), ಅದು ಅನೇಕ ವಿವಿಧ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಅದೊಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ಅಣುವಾಗಿದೆ. ಈ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ದ್ರಾವಣದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿರುವ ಅಚಕ್ರೀಯ ಐಸೋಮರ್‌ನ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ಅನ್ನು ಒಂದು ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಆಲ್ಡಿಹೈಡ್ ಗುಂಪಿನೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುವ ಆರು ಇಂಗಾಲದ ಪರಮಾಣುಗಳ ಒಂದು ಸರಪಳಿ ಹೆಕ್ಸನಲ್‌ನಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇತರ ಐದು ಇಂಗಾಲದ ಪರಮಾಣುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಆಲ್ಕಹಾಲ್ ಗುಂಪನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ಅನ್ನು ಆಲ್ಡೊ ಹೆಕ್ಸಾಸ್ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ದ್ರಾವಣದಲ್ಲಿ ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ 6-ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸಿ ಗುಂಪು ಮತ್ತು ಆಲ್ಡಿಹೈಡ್‌‌ನ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಬರುವ ಒಂದು ಹೆಮಿಅಸೆಟಾಲ್‌ ಗುಂಪನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಆರು-ಅಂಶಗಳ ಸುರುಳಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಐದು ಇಂಗಾಲದ ಪರಮಾಣುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಒಂದು ಆಮ್ಲಜನಕ ಪರಮಾಣುವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಈ ಸುರುಳಿಯು ಪೈರನ್‌ನಿಂದ ವ್ಯುತ್ಪನ್ನವಾದುದಾಗಿದೆ. ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ನ ಈ ಸುರುಳಿಯ ರೂಪವನ್ನು ಗ್ಲುಕೊಪೈರನಾಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಐಸೋಮರ್‌ಗಳಿರುತ್ತವೆ.

ಹೆಮಿಅಸೆಟಾಲ್‌ನ ಸ್ಥಾನವಾದ C-1ರಲ್ಲಿನ ಅಸಮ್ಮಿತ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಆನೋಮರಿಕ್ ಇಂಗಾಲದ ಪರಮಾಣು ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸುರುಳಿಯ ಮುಚ್ಚುವ ಕ್ರಿಯೆಯು α-ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ ಮತ್ತು β-ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದ ಆನೋಮರ್‌‌ಗಳೆನ್ನುವ ಎರಡು ಐಸೋಮರ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಆನೋಮರ್‌ಗಳು C-1ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸಿಲ್ ಗುಂಪಿನ ಸ್ಥಾನದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ. D-ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ಅನ್ನು ಹ್ಯಾವರ್ತ್ ಪ್ರಕ್ಷೇಪವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸರಪಳಿ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದಾಗ, αದ ಸ್ಥಾನವು C-1ಗೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸಿಲ್ ಗುಂಪನ್ನು -CH2OH ಗುಂಪಿಗೆ C-5ರಲ್ಲಿ ಟ್ರಾನ್ಸ್ ಆಗಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು βದ ಸ್ಥಾನವು ಅದನ್ನು ಸಿಸ್ ಆಗಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬರ್ಥವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. αವನ್ನು βದಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವ ಒಂದು ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾಗಿಲ್ಲದ ಆದರೆ ತೋರ್ಕೆಯ ಆಕರ್ಷಕ ಪರ್ಯಾಯ ವಿಧಾನವೆಂದರೆ C-1 ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸಿಲ್‌ ಸುರುಳಿಯ-ಸಮತಲದ ಕೆಳಗೆ ಅಥವಾ ಮೇಲೆ ಇದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದಾಗಿದೆ; ಗ್ಲುಕೋಸ್‌ ಸುರುಳಿಯನ್ನು ಮೇಲ್ಭಾಗ ಕೆಳಗಿರುವಂತೆ ಅಥವಾ ಪರ್ಯಾಯ ಸರಪಳಿ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದರೆ ಇದು ವಿಫಲವಾಗುತ್ತದೆ. α ಮತ್ತು β ಮ್ಯೂಟರೊಟೇಶನ್ ಎನ್ನುವ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ದ್ರಾವಣದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಗಂಟೆಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ α:β 36:64 ರಷ್ಟು ಅಂತಿಮ ಸ್ಥಿರ ಅನುಪಾತದೊಂದಿಗೆ ಪರಸ್ಪರ ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಅಂಶಗಳಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅವು ಆನೋಮರಿಕ್ ಪರಿಣಾಮದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಈ ಅನುಪಾತವು α:β 11:89 ರಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ.