ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಸದಸ್ಯ:Lokhana jain/sandbox

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿಯು ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದ ಒ೦ದು ಅ೦ಗವಾಗಿದೆ. ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಆಂಗ್ಲಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ 'Plant tissue culture' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿಯು ಸಸ್ಯ ಕೋಶಗಳ, ಅಂಗಾಂಶಗಳ ಅಥವಾ ಅಂಗಗಳ ಮುಖಾ೦ತರ ಹೊಸ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ವಿಧಾನಗಳ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದೆ. ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪ್ರಸರಣ ಎಂಬ ವಿಧಾನದ ಮೂಲಕ ಒಂದು ಸಸ್ಯದ ತದ್ರೂಪುಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿವಿಧ ತಂತ್ರಗಳು ಪ್ರಸರಣ, ಸೇರಿದಂತೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಿಧಾನಗಳ ಜೊತೆ ಕೆಲವು ಅನುಕೂಲತೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಬಲ್ಲವು:

  • ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಹೂಗಳ, ಹಣ್ಣುಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಅಥವಾ ಇತರ ಬಯಸಿದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಹೊಂದಿರುವ ಸಸ್ಯಗಳ ನಿಖರವಾದ ಪ್ರತಿಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ.
  • ತ್ವರಿತವಾದ ಪ್ರಬುದ್ಧ ಸಸ್ಯಗಳು ಉತ್ಪಾದನೆ.
  • ಬೀಜಗಳ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದೆ ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶಕಗಳ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಗಳ ದ್ವಿಗುಣ ಉತ್ಪಾದನೆ.
  • ತಳೀಯವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾದ ಸಸ್ಯ ಜೀವಕೋಶಗಳಿಂದ ಇಡೀ ಸಸ್ಯಗಳ ಪುನರುತ್ಪಾದನೆ.
  • ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಬರಡಾದ ಧಾರಕಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ರೋಗಗಳು ಹರಡದ೦ತೆ, ಕೀಟಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗಕಾರಕಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುವ ಅವಕಾಶಗಳು ಹೆಚ್ಛಾಗಿರುತ್ತದೆ.
  • ವೈರಸ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಸೋಂಕುಗಳಿ೦ದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಿ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಗಾಗಿ 'ಸ್ವಚ್ಛ ಸ್ಟಾಕ್'ಗಳನ್ನು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸಬಹುದು.

ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿ ಅನೇಕ ಸಸ್ಯ ಜೀವಕೋಶಗಳ ಪುನರ್ಜನನದ (totipotency) ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಸತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿದೆ.[]

ಸಸ್ಯ ಅ೦ಗಾ೦ಶ ಕೃಷಿ

ವಿಧಾನಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಆಧುನಿಕ ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿ ಒಂದು ಶಾಂತವಾದ ಹರಿವು ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಒದಗಿಸಿದ HEPA ಫಿಲ್ಟರ್ ಗಾಳಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಸೆಪ್ಟಿಕ್ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಜೀವ೦ತ ಸಸ್ಯ ವಸ್ತುಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿಗಳ ಆಕ್ರಮಣದಿ೦ದ ಕಲುಷಿತಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಲ್ಕೊಹಾಲ್ ಮತ್ತು ಸೋಡಿಯಂ ಅಥವಾ ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಹೈಪೋಕ್ಲೋರೈಟ್) ರಾಸಾಯನಿಕ ದ್ರಾವಣದಲ್ಲಿ Explants ಅ೦ದರೆ ಅ೦ಗಾ೦ಶಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಸ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ರಿಮಿನಾಶಕ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.ನ೦ತರ Explantsಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಘನ nutrient ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೇಲೆ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸೆಲ್ ಅಮಾನತು ಬಯಸುವ Explantsಗಳನ್ನು, ಒಂದು ದ್ರವ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಘನ ಮತ್ತು ದ್ರವ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಜೈವಿಕ ಲವಣಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಕೆಲವು ಸಾವಯವ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳು, ಜೀವಸತ್ವಗಳು ಮತ್ತು ಸಸ್ಯ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳಿ೦ದ ರಚಿತವಾಗಿವೆ.ಘನ ಮಾಧ್ಯಮವು, ಒಂದು ಜೆಲ್ ಆಗುವಿಕೆ ಏಜೆಂಟ್, ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಿದ ಅಗರ್ ದ್ರವ ಮಾಧ್ಯಮದೊ೦ದಿಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊ೦ಡು ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. nutrient ಮಾಧ್ಯಮದ ಸಂಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಸ್ಯ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರಜನಕ ಮೂಲ (ಅಮೋನಿಯಂ ಲವಣಗಳ ಅಥವಾ ಅಮೈನೋ ಆಮ್ಲಗಳು ವಿರುದ್ಧ ನೈಟ್ರೇಟ್) ಆರಂಭಿಕ Explants ಬೆಳೆಯುವಂತೆ ಅಂಗಾಂಶಗಳ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ,ಸೈಟೊಕಿನಿನ್ ಪ್ರಮಾಣ ಮಿತಿಮೀರಿದಾಗ ಚಿಗುರುಗಳು ನೀಡಬಹುದು ಅ೦ತೆಯೇ ಆಕ್ಸಿನ್ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಛಾದಾಗ,ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಬೇರಿನ ಪ್ರಸರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಆಕ್ಸಿನ್ ಮತ್ತು ಸೈಟೊಕಿನಿನ್ ಎರಡರ ಸಮತೋಲನದಿ೦ದ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜೀವಕೋಶಗಳು ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸ್ವರೂಪ ಸಸ್ಯ ಜಾತಿಗಳ ಹಾಗೂ ಮಧ್ಯಮ ಸಂಯುಕ್ತದ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿರುತ್ತವೆ. culture ಗಳು ಬೆಳೆದಂತೆ, ತುಣುಕುಗಳನ್ನು ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ಹಾಗು ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಬದಲಾಯಿಸಲು, ಅದನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿ (subcultured) ಹೊಸ ಮಾಧ್ಯಮ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಿಗುರುಗಳು ಬೆಳೆದ೦ದತೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿ, ಆಕ್ಸಿನ್ ಜೊತೆ ಬೇರುರುವ೦ತೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಬಲಿತಾಗ ಸಾಮಾನ್ಯ ಹಸಿರುಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂದಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಕೆಯ ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದು.

ಉಪಯೋಗಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿ ಸಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನ, ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ, ತೋಟಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉಪಯೋಗಗಳೆನೆ೦ದರೆ:

  • ಅಪರೂಪದ ಅಥವಾ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಸ್ಯ ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಒ೦ದೇ ತರಹದ ಅನೇಕ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಏಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವಾಣಿಜ್ಯ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಬೆಳೆಸಲು.
ಸಸ್ಯ ಅ೦ಗಾ೦ಶ ಕೃಷಿ
  • ಈ ತ೦ತ್ರಜ್ನಾನವು ಸಸ್ಯಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಸಿಂಕ್ರೊನೈಸ್ ಆಗಲು ಸೂಕ್ತ ವಕಾಶ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಹೊಸ ಅ೦ಗಾ೦ಶ ಪರಿಚಯಿಸುವುದರಿ೦ದ,ಬೆಳೆ ಇಳುವರಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಹಾಗು ಕೀಟಗಳಿಗೆ ಸೋಂಕಿಗೆ ಪ್ರತಿರೋಧ ನೀಡುವ೦ತೆ ಮಾಡಬಹುದು.
  • ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿಯಿ೦ದ ಕೇವಲ ಒಂದು ಸಸ್ಯವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮೂರನೇ ವಿಶ್ವದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹಸಿವು ನಿವಾರಿಸಬಹುದು.ಸಸ್ಯದ ಜೀನೋಮ್ ಬದಲಿಸುವುದರಿ೦ದ, ಅದೇ ಸಸ್ಯದಿ೦ದ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಾವಿರ ಸಸಿಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ.
  • ಇ೦ತಹ ವಿಧಾನಗಳು virused ಸ್ಟಾಕ್ಗಳಿ೦ದ ಮುಕ್ತಿ ಹೊ೦ದಿದ ಸಸ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ.

ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿಯ ಲ್ಯಾಬಿನಲ್ಲಿ ಆವಿ ಹ್ಯುಮಿಡಿಫ಼ಿಕೆಷನ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ವಾತಾನುಕೂಲಿ, ಬಫರ್ ಕೊಠಡಿ ಅ೦ದರೆ ನೇರ ಪ್ರವೇಶ ನಿರ್ಬಂಧನೆಯುಳ್ಳ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೊಠಡಿ,ಏರ್ ಪರದೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಇರುತ್ತವೆ.[]

ಸಸ್ಯ ಅ೦ಗಾ೦ಶ ಕೃಷಿಯ ಲ್ಯಾಬ್

ಕೆಲವು ಬೆಳೆಗಾರರು ಮತ್ತು ನರ್ಸರಿಗಳು ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದ ಸಸ್ಯಗಳು ಬೆಳವಣಿಗೆಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಸ್ವ೦ತ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಸ್ವತಂತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು ಕಸ್ಟಮ್ ಪ್ರಸರಣ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಸಸ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿ ಮಾಹಿತಿ ವಿನಿಮಯ ಮ೦ಡಳಿಯು ಅನೇಕ ವಾಣಿಜ್ಯ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿಯ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಹೊ೦ದಿದೆ.

ಉಲ್ಲೇಖ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Plant_tissue_culture
  2. http://www.saveer.com/planttissue.html