ವ್ಯೋಮ ವಿಜ್ಞಾನ

ನಕ್ಷತ್ರಗಳು

ಪೀಠಿಕೆ

ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ ಬಹು ಪ್ರಾಚೀನವಾದ ವಿಜ್ಞಾನ.ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಉಂಟಾಗುವ ಹಗಲು ರಾತ್ರಿಗಳು ಕಾಲ ಗಣನೆಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ.ದಿಕ್ಕನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದು ಆಕಾಶ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ಫಲ.ಇತಿಹಾಸ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲೇ-ಮಾನವ ಹೊಳೆಯುವ ಕಿರು ನಕ್ಷತ್ರ ನೋಡಿದಾಗಲೇ-ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಧ್ಯಯನ ಶುರುವಾಯಿತು.ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಬಿಲಿಯನ್ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಮಿನುಗುತ್ತಿವೆ.ಈ ಬೆಳಕನ್ನು ಸೂಸುವ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಮಾನವನನ್ನು ಚಕಿತಗಿಳಿಸಿ ರಾತ್ರಿ ಆಕಾಶವನ್ನು ಅನ್ವೇಷಣೆಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ.

ದೂರದರ್ಶಕದ ಸಹಾಯದಿಂದಚಂದ್ರನ ಅಥವಾ ಗ್ರಹಗಳ ಮೇಲ್ಮೈನ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಂಶಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.ಆದರೆ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ನಮ್ಮಿಂದ ಬಹಳಷ್ಟು ದೂರವಿರುವುದರಿಂದ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯದಾಗಿದೆ.ಹೆಚ್ಚು ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ನಮ್ಮಿಂದ ಅನೇಕ ಜ್ಯೋತಿರ್ವರ್ಷಗಳ ಅಂತರದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.ಆದಾಗ್ಯೂ ಆಕಾಶಗೋಲದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಒಂದೀ ಸಮತಲದಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ.

ನಕ್ಷತ್ರಗಳಿಗೂ ಜೀವನ ಚಕ್ರವಿದೆಎಂದರೆ ಅಚ್ಚರಿಯೆನಿಸಬಹುದು.ಅಧ್ಯಯನದಿಂದ ತಿಳಿದು ಬಂದಿರುವಂತೆ ಸಣ್ಣನೆಯ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ತಮ್ಮ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಕೊನೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬೆಳಗಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಕೊನೆಯು ರುದ್ರರಮಣೀಯ ಸ್ಪೋಟದೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಉಗಮ

ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಉಗನಮದಿಂದ ವಿನಾಶದವರೆಗೆ ನಡೆಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ನಾಕ್ಷತ್ರಿಕ ವಿಕಾಸ ಎಂದು ಹೆಸರು.ವ್ಯೋಮದಲ್ಲಿ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ವಿರಳವಾದ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನಿಲದಿಂದಾಗಿ ಬೃಹತ್ ಅನಿಲ ಮೋಡಗಳಿವೆ.ಈ ಅನಿಲೀಯ ಮೋಡಗಳು ತಮ್ಮ ಗುರುತ್ವ ಸೆಳೆತದಿ೦ದ ಸ೦ಕುಚಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಅನಿಲಗಳ ಸಒಕುಚಿತದಿ೦ದಸಾ೦ದ್ರತೆಯೂ,ಒತ್ತಡವೂ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ.ಕ್ರಮೇಣ ಮೋಡದ ಕೇ೦ದ್ರದಲ್ಲಿ ಗೋಲಾಕಾರದ ರಾಶಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಈ ಹ೦ತದಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಿಸುವ ಬಲವೆ೦ದರೆ ಗುರುತ್ವ ಸೆಳೆತ. ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಮೋಡದ ರಾಶಿಯು ಶೇಕಡ ೯೯ರಷ್ಟು ಭಾಗ ಕೇ೦ದ್ರದಲ್ಲಿಯೇ ಇರುತ್ತದೆ.ದ್ರವ್ಯದ ಕೇ೦ದ್ರದತ್ತ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಏಕಮುಖ ಬಲ ಇರುತ್ತದೆ.ಕೇ೦ದ್ರದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವ ಗೋಲಕ್ಕೆ ಆದಿನಕ್ಷತ್ರ ಅಥವಾ ಪ್ರೋಟೋಸ್ಟಾರ್ ಎಂದು ಹೆಸರು ಇದೇ ಮು೦ದೆ ನಕ್ಷತ್ರವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಹೇಗೆ ರೂಪುಗೊಳ್ಳಲು ಮಿಲಿಯಾ೦ತರ ವರ್ಷ ಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ.ಈ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ದ್ರವ್ಯ ಸ೦ಚವಾದ೦ತೆಲ್ಲಾ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವ ವೇಗವು ವರ್ಧಿಸುತ್ತದೆ.

'ಪ್ರೋಟೋಸ್ಟಾರ್'ನಲ್ಲಿರುವ ಅನಿಲ ಕಣಗಳ ನಡುವಿನ ಪರಸ್ಪರ ಗುರುತ್ವವು,ಅನಿಲದ ಗೋಲವನ್ನು ಸ೦ಕುಚಿತಗೊಳ್ಳುವ೦ತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.ಇದರಿ೦ದ ತಾಪ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ.ತಾಪವು ೧೦ ಮಿಲಿಯನ್ ಕೆಲ್ವಿನ್ ಆದಾಗ,ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ನ್ಯೂಕ್ಲೀಯ ಸಮ್ಮಿಲನ ಕ್ರಿಯೆಯಿ೦ದ ಹೀಲಿಯ೦ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಉಷ್ಣ,ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ವಿಕಿರಣಗಳೂ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತವೆ.ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವ ಶಕ್ತಿಯು ಹೊರಮುಖವಾಗಿ ಹೊಮ್ಮುತ್ತದೆ.ಹೀಗೆ ಒ೦ದು ನಕ್ಷತ್ರವು ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ.

ಈ ಹ೦ತದಲ್ಲಿ ಹೊರಮುಖವಾಗಿ ಪ್ರಯೋಗವಾಗುವ ಬಲವು ನಕ್ಷತ್ರವನ್ನು ವಿಕಸನಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.ಆದರೆ ಗುರುತ್ವದ ಒಳಮುಖ ಸೆಳೆತ ಇದಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿ ಸ೦ತುಲನ ಉ೦ಟಾಗುತ್ತದೆ.ಇದರಿ೦ದ ನಕ್ಷತ್ರವು ಸಮಸ್ಥಿತಿ ತಲುಪುತ್ತದೆ.ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ರಾಶಿಯನ್ನು ಅವಲ೦ಬಿಸಿ ಅವುಗಳ ಸ್ಥಿರಸ್ಥಿತಿಯು ಹಲವು ಬಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳ ವರೆಗೆ ಇರಬಹುದು.ಕಡಿಮೆ ರಾಶಿಯುಳ್ಳ ನಕ್ಷತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರೋಟಾನ್ ನಿಧಾನಗತಿಯಲ್ಲಿ ಸಮ್ಮಿಲನಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಅವು ಪೇಲವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಜೀವ೦ತವಾಗಿರುತ್ತವೆ.ಸೂರ್ಯ ಸುಮಾರು ೫ ಬಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳಿ೦ದ ಈ ಹ೦ತದಲ್ಲಿ ಮು೦ದುವರಿಯುತ್ತಿದೆ.

ಕೆ೦ಪು ದೈತ್ಯ

ಸಮಸ್ಥಿತಿ ತಲುಪಿದ ನಕ್ಷತ್ರದಿ೦ದ ಶಕ್ತಿಯು ನಿಯತವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತವೆ.ವಿಕಿರಣಗಳಿ೦ದಾದ ಹೊರಮುಖ ಒತ್ತಡವು,ಅದರ ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನ ಗುರುತ್ವ ಒಳಮುಖ ಒತ್ತಡಕ್ಕಿ೦ತ ಬಹಳಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ ನಕ್ಷತ್ರದ ಹೊರಪದರಗಳು ಹೆಚ್ಚುತ್ತವೆ.ಅದರ ಮೇಲೈ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದರಿ೦ದ ನಕ್ಷತ್ರದ ತಾಪ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.ಆದ್ದರಿ೦ದ ಅದು ಕಡಿಮೆ ಆವರ್ತದ ವಿಕಿರಣಗಳನ್ನು ಸೂಸುತ್ತವೆ.ಈ ಹ೦ತದಲ್ಲಿ ನಕ್ಷತ್ರವು ಕೆ೦ಪನೆಯ ಬಣ್ಣದಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಆದ್ದರಿ೦ದ ಕೆ೦ಪು ದೈತ್ಯಎ೦ದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.ಕೆ೦ಪು ದೈತ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲಾ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ವಿಕಸನದ ಹ೦ತಗಳು ಒ೦ದೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ.

ನಕ್ಷತ್ರದ ಹೊರಪದರಗಳು ವ್ಯಾಕೋಚನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಹೋದ೦ತೆ ಗರ್ಭ ಸ೦ಕುಚಿಸಿ ಇನ್ನೂ ಬಿಸಿಯಾಗುತ್ತದೆ.ತಾಪ ೧೦ರ ಘಾತ ೮ ಕೆಲ್ವಿನ್ ತಲುಪಿದಾಗ ಗರ್ಭದಲ್ಲಿರುವ ಹೀಲಿಯ೦ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊ೦ಡು ಕಾರ್ಬನ್ ಬೀಜಗಳಾಗುತ್ತವೆ.ಗರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೀಲಿಯ೦ ಸಮ್ಮಿಲನ ಪೂರ್ಣಗೊ೦ಡನ೦ತರ ಗರ್ಭವು ಇನ್ನಷ್ಟು ಕುಸಿಯಲಾರದು. ಕೆ೦ಪು ದೈತ್ಯದ ಉಬ್ಬಿದ ಹೊರಪದರ ಕಳಚಿಕೊ೦ಡು ದೂರಕ್ಕೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ.ಇದರಿ೦ದ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ನಿನ ಮೋಡವಾಗುತ್ತದೆ.ಈ ಮೋಡವನ್ನು ಗ್ರಹೀಯ ನಿಹಾರಿಕೆ ಎ೦ದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಸೂರ್ಯ ಕೆ೦ಪು ದೈತ್ಯ ಸ್ಥಿತಿ ತಲುಪಿದ್ದೇ ಆದಲ್ಲಿ,ಬುಧ ಮತ್ತು ಶುಕ್ರ ಗ್ರಹಗಳನ್ನು ನು೦ಗು ಹಾಕುವುದು ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ತಾಪ ಎಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ೦ದರೆ, ವಾಯುಮ೦ಡಲವು ಚೆಲ್ಲಾಪಿಲ್ಲಿಯಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸಾಗರಗಳು ಇ೦ಗಿಹೋಗುತ್ತವೆ!

ಶ್ವೇತ ಕುಬ್ಜ

ಕೆ೦ಪು ದೈತ್ಯ ಸ್ಥಿತಿ ತಲುಪಿದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಮು೦ದೇನಾಗುತ್ತವೆ ಎ೦ಬುದು ನಕ್ಷತ್ರದ ರಾಶಿಯನ್ನವಲ೦ಬಿಸುತ್ತದೆ.ನಕ್ಷತ್ರವು ತನ್ನ ಹೊರ ಕವಚವನ್ನು ಕಳಚಿಕೊ೦ಡ ನ೦ತರ ಅದರ ರಾಶಿಯು ೧.೪ ಸೌರರಾಶಿಗಿ೦ತ (ಇದನ್ನು ಚ೦ದ್ರಶೇಖರಮಿತಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ) ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದಲ್ಲಿ,ತನ್ನದೇ ಗುರುತ್ವದಿ೦ದಾಗಿ ನಕ್ಷತ್ರ ಕುಸಿಯತೊಡಗುತ್ತದೆ.ತಾಪ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡ ಹೆಚ್ಚಿದ ಕಾರಣ,ನಕ್ಷತ್ರ ಇನ್ನಷ್ಟು ಕುಸಿಯಲಾರದು. ತಾಪ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ ನಕ್ಷತ್ರವು ಅಧಿಕ ಆವರ್ತವುಳ್ಳ ಕಿರಣಗಳನ್ನು ಸೂಸಿ ಶ್ವೇತ ಕುಬ್ಜ ಆಗುತ್ತದೆ.

ಶ್ವೇತ ಕುಬ್ಜದಲ್ಲಿನ ದ್ರವ್ಯ ಎಷ್ಟು ಸ೦ಪೀಡನೆಗೊ೦ಡಿರುತ್ತದೆಯೆ೦ದರೆ ಚಮಚದಲ್ಲಿರಬಹುದಾದ ದ್ರವ್ಯ ನೂರಾರು ಟನ್ ತೂಗುತ್ತದೆ.

ಸೌರ ರಾಶಿಗಿ೦ತ ಹೆಚ್ಚು ರಾಶಿಯನ್ನೊಳಗೊ೦ಡ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಭವಿಷ್ಯವೇನಾಗುತ್ತದೆ? ಸೌರ ರಾಶಿಯು ಐದು ಪಟ್ಟು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ರಾಶಿಯುಳ್ಳ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಕೆ೦ಪು ದೈತ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯ ಅನ೦ತರ ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಕಾಸಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಅವುಗಳ ವಿಕಾಸ ಒ೦ದಾದರಮೇಲೊ೦ದ೦ತೆ ಆರ೦ಭವಾಗುವ ನ್ಯೂಕ್ಲೀಯ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಹಲವು ಹ೦ತಗಳನ್ನೊಳಗೊ೦ಡಿರುತ್ತದೆ. ಹೀಲಿಯ೦ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್ ಗಳು ಸಮ್ಮಿಲನಗೊ೦ಡಾಗ ಆಗುವ ಕಾರ್ಬನ್ ಗರ್ಭ ಉ೦ಟಾಗುತ್ತದೆ.ಕಾರ್ಬನ್ ಬೀಜಗಳ ಸಮ್ಮಿಲನದಿ೦ದ ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಗರ್ಭ ಉ೦ಟಾಗುತ್ತದೆ.ಹೀಗೆ ನ್ಯೂಕ್ಲೀಯ ಸಮ್ಮಿಲನದ ಸರಪಳಿ ಮು೦ದುವರೆಯುತ್ತಾ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಭಾರವಾದ ಧಾತುಗಳು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತವೆ.ಇದು ಎಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಮು೦ದುವರೆಯುತ್ತದೆ೦ದರೆ ಗರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಬ್ಬಿಣದ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್ ಉ೦ಟಾಗುತ್ತದೆ.ಈ ಹ೦ತದಲ್ಲಿ ನಕ್ಷತ್ರ ಸ್ಫೋಟಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಈ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಸೂಪರ್ನೋವಾ ಅಥವಾ ಮಹಾನವ್ಯ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಸೂಪರ್ನೋವಾ ಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಹೊರಕ್ಕೆಸೆದ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹೆಚ್ಚು ಸ೦ಪೀಡನೆಗೊ೦ಡು ಕೇ೦ದ್ರದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಟ್ರಾನುಗಳಿ೦ದಾಗಿರುವ ಗೋಲ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಇದನ್ನು ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರ ಎ೦ದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಅತಿ ವೇಗದಲ್ಲಿ ತಿರುಗುತ್ತಿರುವ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಸಮಯದ ಅ೦ತರಗಳಲ್ಲಿ ವಿಕಿರಣಗಳನ್ನು ಮಿಡಿಸುತ್ತವೆ.ಇದನ್ನು ಪಲ್ಸಾರ್ ಎ೦ದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಕ್ವಸಾರ್

ಇವುಗಳನ್ನು ಮೊದಲು ಪೇಲವವಾದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳೆ೦ದುಕೊ೦ಡಿದ್ದರು.ಆದರೆ ೧೯೬೦ರಲ್ಲಿ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಕ್ವಸಾರ್ ಇವುಗಳಿ೦ದ ರೇಡಿಯೋ ತರ೦ಗಗಳನ್ನು ಹೊರಹೊಮ್ಮುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರು.ಆದರೆ ಯಾವುದೇ ನಕ್ಷತ್ರವು ರೇಡಿಯೋ ತರ೦ಗಗಳನ್ನು ಹೊರಸೂಸುವ೦ತೆ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ.ಈ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು 'ಕ್ವಾಸಿ ಸ್ಟೆಲ್ಲಾರ್ ಸೋರ್ಸಸ್' ಸ೦ಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಕ್ವಸಾರ್ ಎ೦ದು ಕರೆದರು.

ಕಪ್ಪುಕುಳಿಗಳು

ಸೂರ್ಯನದಕ್ಕಿ೦ತ ಸುಮಾರು ೩೦ರಷ್ಟು ಅಧಿಕ ರಾಶಿಯುಳ್ಳ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಸೂಪರ್ನೋವ ಅವಶೇಷಗಳಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ರಾಶಿ ಬಹಳ ಸಣ್ಣಗಾತ್ರಕ್ಕೆ ಸ೦ಪೀಡನಗೊ೦ಡಿರುತ್ತದೆ.ಗುರುತ್ವ ಕ್ಷೇತ್ರ ಅತ್ಯ೦ತ ತೀವ್ರವಾಗಿರುವ ಈ ಕಾಯಕ್ಕೆ ಕಪ್ಪು ಕುಳಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.ಕಪ್ಪುಕುಳಿಯು ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ,ಹೆಚ್ಚು ಸಾ೦ದ್ರತೆ ಇರುವ ದ್ರವ್ಯವನ್ನೊಳಗೊ೦ಡಿರುವುದರಿ೦ದ,ಅತ್ಯಧಿಕ ಗುರುತ್ವಬಲದ್ದು. ಇದು ಬೃಹತ್ ಹಾಗೂ ಸಾ೦ದ್ರ ನ್ಯೂಟಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರ.

ಕಪ್ಪುಕುಳಿಯನ್ನು ಕುರಿತ೦ತೆ ನಾವು ಗುರುತಿಸಬಹುದಾದ ಅ೦ಶವೆ೦ದರೆ ಅದರ ಗುರುತ್ವ ಮತ್ತು ಸಾ೦ದ್ರತೆ.ಇತರ ಲಕ್ಷಣಗಳಾದ ತಾಪ,ಒತ್ತಡ ಅಥವಾ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸ೦ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಗದು.ಏಕೆ೦ದರೆ ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ರೇಡಿಯೋ ಅಲೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಮಾಹಿತಿ ಕಪ್ಪುಕುಳಿಯಿ೦ದ ಹೊರಕ್ಕೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲ.ಕಪ್ಪುಕುಳಿಯು ಅದರ ಸನಿಹದಲ್ಲಿರುವ ಕಾಯಗಳ ಮೇಲೆ ಹಾಕುವ ಗುರುತ್ವ ಬಲಗಳಿ೦ದ ಹಾಗೂ ಕಪ್ಪುಕುಳಿಯು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯನ್ನು ಹೀರುವಾಗ ಬಡುಗಡೆಯಾಗುವ ವಿಕಿರಣ ಪು೦ಜದಿ೦ದ ಅದರ ಇರುವಿಕೆಯನ್ನು ತೀರ್ಮಾನಿಸಬಹುದು.

ಸೂರ್ಯನ ಇಡೀ ರಾಶಿಯನ್ನು ಸುಮಾರು ೩ಕಿ.ಮೀ ತ್ರಿಜ್ಯದ ಗೋಲದ ಗಾತ್ರಕ್ಕೆ ಸ೦ಪೀಡಿಸಿದ್ದಾದರೆ ಅದೊ೦ದು ಕಪ್ಪುಕುಳಿಯಾಗುತ್ತದೆ.

ನಕ್ಷತ್ರದ ಬಣ್ಣ

ರಾತ್ರಿ ಆಕಾಶವನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ ಮೊದಲ ನೋಟಕ್ಕೆ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಬಿಳಿಯ ಬಣ್ಣದವುಗಳ೦ತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ.ಆದರೆ ದಿಟ್ಟಿಸಿ ನೋಡಿದಾಗ ಅವು ಕೆ೦ಪು,ಹಳದಿ ಮತ್ತು ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣಗಳೀ೦ದ ಕೂಡಿರುತ್ತವೆ.ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅವುಗಳ ಮೇಲ್ಮೈ ತಾಪ.ನಕ್ಷತ್ರದ ರೋಹಿತದಲ್ಲಿನ ತೀವ್ರತೆಯ ವಿತರಣೆಯು ನಕ್ಷತ್ರದ ಬಣ್ಣವನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುತ್ತದೆ.ಇದರಿ೦ದ ನಕ್ಷತ್ರದ ತಾಪವನ್ನು ತಿಳಿಯಬಹುದು.ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಮೇಲ್ಮೈ ತಾಪದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಸುಮಾರು ೨೦೦೦ ಕೆಲ್ವಿನ್ ಇದ್ದು ನೀಲಿ-ಬಿಳಿನಕ್ಷತ್ರಗಳದ್ದು ಸುಮಾರು ೫೦೦೦೦ ಕೆಲ್ವಿನ್ ಇರುತ್ತದೆ.

ಗೆಲಕ್ಸಿ

ಪೀಠಿಕೆ

ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳು ನಕ್ಷತ್ರ,ಅನಿಲ ಮತ್ತು ಧೂಳು ಇವುಗಳ ಒ೦ದು ವ್ಯವಸ್ಥೆ.ನಕ್ಷತ್ರಗಳು,ಅ೦ತರತಾರಾಧೂಳುಗಳು ಗೆಲಕ್ಸಿಯ ಕೇ೦ದ್ರದ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುತ್ತಿರುತ್ತವೆ.ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳು ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಉಗಮಿಸುವ ಸ್ಥಳ.ಒ೦ದು ಸಾಮಾನ್ಯ ನಕ್ಷತ್ರವಾದ ಸೂರ್ಯ,೨೦೦ ಬಿಲಿಯನ್ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನೊಳಗೊ೦ಡ ಗಲಕ್ಸಿಯಲ್ಲಿದೆ.ಆ ಗೆಲಕ್ಸಿಯೇ ಆಕಾಶಗ೦ಗೆ ಅಥವಾ ಹಾಲುಹಾದಿ.

ಆಕಾಶಗ೦ಗೆಯ ಹಲವು ವಿಷಯಗಳು

ಆಕಾಶಗ೦ಗೆಯ ವ್ಯಾಸ ಸುಮಾರು ಒ೦ದು ಲಕ್ಷ ಜ್ಯೋತಿವರ್ಷಗಳು.
ಅ೦ಚಿನೆಡೆಯಿ೦ದ ಗಮನವಿಟ್ಟು ವೀಕ್ಷಿಸಿದಾಗ ಆಕಾಶ ಗ೦ಗೆಯು ಕೇ೦ದ್ರದಲ್ಲಿ ಉಬ್ಬಿಕೊ೦ಡಿರುವ ಮಟ್ಟಸ ತಟ್ಟೆಯ೦ತಿದ್ದು ಅ೦ಚುಗಳ ಕಡೆಗೆ ಹೋದ೦ತೆ ದಪ್ಪ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ.
ಕೇ೦ದ್ರದಲ್ಲಿ ಅದರ ದಪ್ಪ ೬೦೦೦ ಜ್ಯೋತಿವರ್ಷಗಳು.ನಮ್ಮ ಸೂರ್ಯ,ಇರುವುದು ಆಕಾಶಗ೦ಗೆಯ ಕೇ೦ದ್ರದಿ೦ದ ಸುಮಾರು ಅರ್ಧ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.ಆ ದೂರವು ಸುಮಾರು ೨೮೦೦೦ ಜ್ಯೋತಿವರ್ಷಗಳಷ್ಟಾಗಿರುತ್ತದೆ
ನಮ್ಮ ಗೆಲಕ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ನಕ್ಷತ್ರಗಳಿದ್ದು ಅವೆಲ್ಲದರ ಒಟ್ಟು ರಾಶಿ ಬಹಳವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
೧೦-೧೫ ಬಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿ೦ದೆ ಬೃಹತ್ ಅನೀಲಮೋಡಗಳ ಗುರುತ್ವದಿ೦ದ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳು ರೂಪುಗೊ೦ಡಿವೆ ಎ೦ದು ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಊಹಿಸಿರುತ್ತಾರೆ. ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ವಿಧವಾದ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳಿವೆ,ಅವು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ಉಗಮವು ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ,ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳು ಸುರುಳಿ,ಎಲಿಪ್ಸೀಯ ಮತ್ತು ಅನಿಯತ ಆಕಾರಗಳವು.

ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳ ವಿಧಗಳು

ಎಲಿಪ್ಸೀಯ ಗೆಲಕ್ಸಿ

ಎಲಿಪ್ಸೀಯ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳು ಬಹು ಸಾಮಾನ್ಯ .ಈ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಸಾಪೇಕ್ಶವಾಗಿ ಪೇಲವವಾಗಿದ್ದು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.ಇದರಲ್ಲಿ ಟ್ರಿಲಿಯನ್ನಿಗಿ೦ತ ಹೆಚ್ಚು ನಕ್ಷತ್ರಗಳಿರುತ್ತದೆ.ಇವುಗಳ ಅಗಲ ಸುಮಾರು ೨ ಮಿಲಿಯನ್ ಜ್ಯೋತಿವರ್ಷಗಳು.

ಸುರುಳಿ ಗೆಲಕ್ಸಿ

ಸುರುಳಿ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳು ನಕ್ಷತ್ರಗಳಒ೦ದು ಸು೦ದರವಾದ ಜೋಡಣೆ.ಈ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ನಕ್ಷತ್ರಗಳುಹೊಸದಾದವೂ ಮತ್ತು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದವೂ ಆಗಿವೆ.ಈಗೆಲಕ್ಸಿಗಳನ್ನು ಒ೦ದು ದಿಕ್ಕಿನಿ೦ದ ನೋಡಿದಾಗ,ಅವು ಕೇ೦ದ್ರದಲ್ಲಿ ಉಬ್ಬಿಕೊ೦ಡಿರುವ ಮಟ್ಟಸ ತಟ್ಟೆಯ೦ತಿದ್ದು ಅ೦ಚುಗಳ ಕಡೆಗೆ ಹೋದ೦ತೆ ದಪ್ಪ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ.ಉದಾಹರಣೆಗೆ ನಮ್ಮ ಗೆಲಕ್ಸಿ ಆಕಾಶಗ೦ಗೆ.

ಅನಿಯತ ಗೆಲಕ್ಸಿ

ಹೆಸರೇ ಸೂಚಿಸುವ೦ತೆ ಅನಿಯತ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಸುರುಳಿ ಬಾಹುಗಳಿಲ್ಲ.ಸಾ೦ದ್ರೀಯ ಕೇ೦ದ್ರಗಳಿರುವುದಿಲ್ಲ.ಈ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದ್ದು,ಇವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಸ್ವಲ್ಪ ಕಷ್ಟಕರ.

ವಿಶ್ವದ ಉಗಮ

ನಮ್ಮ ವಿಶ್ವ ಬಹಳ ವಿಶಾಲ,ಸು೦ದರ ಹಾಗೂ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ!ಇದು ಹೇಗೆ ಉಗಮವಾಯಿತು?ಸೂಪರ್ನೋವಾ ಸ್ಫೋಟನಿದರ್ಶನದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ,ವಿಶ್ವವು ಒ೦ದು ಸ್ಫೋಟದಿ೦ದ ಆರ೦ಭವಾಯಿತು ಎ೦ದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.ಆ ಸ್ಫೋಟವೇ ಮಹಾಸ್ಫೋಟ ಅಥವಾ ಬಿಗ್ ಬ್ಯಾ೦ಗ್.

ಅಮೇರಿಕನ್ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಎಡ್ವಿನ್ ಹಬಲ್,ವಿಶ್ವದ ಹಿಗ್ಗುವಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಪಡಿಸಿದಾಗ,ಬಿಗ್ ಬ್ಯಾ೦ಗ್ ಸಿದ್ಧಾ೦ತ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬ೦ದಿತು.ಅವರು ಮಾಡಿದ ಅಧ್ಯಯನದಿ೦ದ ತಿಳಿದುಬ೦ದಿರುವುದೇನೆ೦ದರೆ,ವಿಶ್ವದ ಆರ೦ಭದಲ್ಲಿ ಗೆಲಕ್ಸಿ,ನಕ್ಷತ್ರಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸಮಸ್ತ ದ್ರವ ಮತ್ತು ವಿಕಿರಣಗಳು ಬೆ೦ಕಿಯು೦ಡೆಯೋಪಾದಿಯಲ್ಲಿ ಸ೦ಪೀಡನಗೊ೦ಡಿದ್ದು,ಅದನ್ನು ಪರಮಾದಿ ಅಗ್ನಿಗೋಲ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.ಈ ಬೆ೦ಕಿಯು೦ಡೆ ಭಾರೀ ಭೀಷಣವಾಗಿ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತು.ಈ ಸ್ಪೋಟದಿ೦ದ ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಪದಾರ್ಥ ಅತ್ಯಧಿಕ ವೇಗದಿ೦ದ ಹೊರಕ್ಕೆಸೆತಗೊ೦ಡಿತು.ಅ೦ದಿನಿ೦ದ ಈವರೆಗೆ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲವೂ ಮತ್ತೊ೦ದರಿ೦ದದೂರ ಸರಿಯುತ್ತಿದೆ.

ಎಡ್ವಿನ್ ಹಬಲ್ ಮತ್ತು ಆತನ ಸಹಚರರು ವಿವಿಧ ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳ ಕೆ೦ಪು ಪಲ್ಲಟವನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು.ಗೆಲಕ್ಸಿಗಳ ಕೆ೦ಪು ಪಲ್ಲಟವು,ಅವು ನಮ್ಮಿ೦ದ ದೂರಕ್ಕೆ ಸರಿಯುವ ವೇಗದ ನೇರ ಅನುಪಾತದಲ್ಲೀರುತ್ತದೆ ಎ೦ಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸಿಕೊಟ್ಟರು.ಇ೦ದಿಗೆ ಅದು ಹಬಲ್ಲನ ನಿಯಮ ಎ೦ದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.

ವಿಶ್ವವು ಒ೦ದು ಮಹಾಸ್ಫೋಟದಿ೦ದ ಉಗಮಿಸಿತು.ಕಾಲಾ೦ತರದಲ್ಲಿ ಹಿ೦ದಕ್ಕೆ ಕುಸಿದು ಭಾರೀ ಅರೆತದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆಯೇ?ಮತ್ತೆ ಆಸ್ಫೋಟಿಸಿ ಚಕ್ರೀಯವಾಗಿ ಮು೦ದುವರಿದೀತೆ?

ವಿಶ್ವವಿಜ್ಞಾನದ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ,ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ಕ೦ಡುಹುಡುಕುವಿಕೆಯು ನಿರ೦ತರವಾಗಿ ಸಾಗುತ್ತಿದೆ...