ಸದಸ್ಯ:1810161jyothikadeepashree/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ01
ಉತ್ಪನ್ನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ
ಪರಿಚಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಪಕ್ಷಗಳ ನಡುವಿನ ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಮೌಲ್ಯವು ಒಪ್ಪಿದ-ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಹಣಕಾಸು ಸ್ವತ್ತು (ಭದ್ರತೆಯಂತೆ) ಅಥವಾ ಸ್ವತ್ತುಗಳ ಗುಂಪನ್ನು (ಸೂಚ್ಯಂಕದಂತೆ) ಆಧರಿಸಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಸಾಧನಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಂಡ್‌ಗಳು, ಸರಕುಗಳು, ಕರೆನ್ಸಿಗಳು, ಬಡ್ಡಿದರಗಳು, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳು ಮತ್ತು ಷೇರುಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸುಧಾರಿತ ಹೂಡಿಕೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ, ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ದ್ವಿತೀಯಕ ಸೆಕ್ಯೂರಿಟಿಗಳಾಗಿವೆ, ಇದರ ಮೌಲ್ಯವು ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಭದ್ರತೆಯ ಮೌಲ್ಯದ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಆಧಾರಿತವಾಗಿದೆ (ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ). ಸ್ವತಃ ಮತ್ತು ವ್ಯುತ್ಪನ್ನವು ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕವಾಗಿದೆ. ಭವಿಷ್ಯದ ಒಪ್ಪಂದಗಳು, ಫಾರ್ವರ್ಡ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳು, ಆಯ್ಕೆಗಳು, ವಿನಿಮಯಗಳು ಮತ್ತು ವಾರಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾಗಿವೆ. ಭವಿಷ್ಯದ ಒಪ್ಪಂದವು ಒಂದು ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅದರ ಮೌಲ್ಯವು ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಆಸ್ತಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಸ್ಟಾಕ್ ಆಯ್ಕೆಯು ವ್ಯುತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅದರ ಮೌಲ್ಯವು ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಸ್ಟಾಕ್‌ನಿಂದ "ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ". ವ್ಯುತ್ಪನ್ನ ಮೌಲ್ಯವು ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದರೂ, ಉತ್ಪನ್ನದ ಮಾಲೀಕತ್ವವು ಆಸ್ತಿಯ ಮಾಲೀಕತ್ವವೆಂದು ಅರ್ಥವಲ್ಲ.
ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ವರ್ಗಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ವರ್ಗಗಳಿವೆ - "ಲಾಕ್" ಮತ್ತು "ಆಯ್ಕೆ". ಲಾಕ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು (ಉದಾ. ಸ್ವಾಪ್ಸ್, ಫ್ಯೂಚರ್ಸ್, ಅಥವಾ ಫಾರ್ವರ್ಡ್ಗಳು) ಆಯಾ ಪಕ್ಷಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭದಿಂದಲೂ ಒಪ್ಪಂದದ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿದ ನಿಯಮಗಳಿಗೆ ಬಂಧಿಸುತ್ತವೆ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಆಯ್ಕೆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು (ಉದಾ. ಬಡ್ಡಿದರ ವಿನಿಮಯ) ಖರೀದಿದಾರರಿಗೆ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿದ ನಿಯಮಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಪಕ್ಷವಾಗಲು ಹಕ್ಕನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಬಾಧ್ಯತೆಯಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸಂಬಂಧಿತ ಭವಿಷ್ಯದ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಸೂಚ್ಯಂಕದ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಕುಸಿತದಿಂದ ಲಾಭ ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು. ಹೆಡ್ಜ್ ಆಗಿ ಬಳಸುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಆಸ್ತಿಯ ಬೆಲೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವ ಪಕ್ಷಗಳ ನಡುವೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ಉದಾಹರಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಎರಡು ಪಕ್ಷದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸರಕು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ರೈತರು ಮತ್ತು ಮಿಲ್ಲರ್‌ಗಳು "ವಿಮೆ" ಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಸರಕುಗೆ ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹ ಬೆಲೆಗೆ ಲಾಕ್ ಮಾಡಲು ರೈತ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಾನೆ, ಮತ್ತು ಮಿಲ್ಲರ್ ಸರಕುಗಳ ಖಾತರಿಯ ಪೂರೈಕೆಯಲ್ಲಿ ಲಾಕ್ ಮಾಡಲು ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಾನೆ. ರೈತ ಮತ್ತು ಮಿಲ್ಲರ್ ಇಬ್ಬರೂ ಹೆಡ್ಜಿಂಗ್ ಮೂಲಕ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಿದ್ದರೂ, ಬೆಲೆಗಳು ಬದಲಾಗುವ ಅಪಾಯಗಳಿಗೆ ಇಬ್ಬರೂ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅಪಾಯ-ಪ್ರತಿಫಲ ಸಮೀಕರಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಆಧಾರವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಅಪಾಯವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು (ಹೆಡ್ಜಿಂಗ್) ಅಥವಾ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರತಿಫಲ ನಿರೀಕ್ಷೆಯೊಂದಿಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹಿಮ್ಮೆಟಿಸಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ ರೈತ ೫000 ಬುಶೆಲ್ ಗೋಧಿಯನ್ನು ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಬುಶೆಲ್‌ಗೆ ೪.೪0೪ ಕ್ಕೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಮಿಲ್ಲರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಭವಿಷ್ಯದ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸೋಣ. ಜುಲೈ ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತಾಯ ದಿನಾಂಕದಂದು, ಗೋಧಿಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆ ₹ ೪.೩೫೦ ಕ್ಕೆ ಇಳಿಯುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಮಿಲ್ಲರ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಕಾರ ೪.೪೦೪ ರ ಗುತ್ತಿಗೆ ದರದಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ೪.೩೫0 ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ. ೭,೨೧,೭೫0 (೪.೩೫0 x ೫,000) ಪಾವತಿಸುವ ಬದಲು, ಅವರು, ೨೨,0೨0 (೪.೪0೪ x ೫,000) ಪಾವತಿಸುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ಅದೃಷ್ಟ ರೈತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಮರುಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸರಕುಗಾಗಿ ನಿಗದಿತ ಬೆಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ರೈತನಿಗೆ ಭರವಸೆ ಇದ್ದರೂ, ಬೆಲೆಗಳು ಏರಿಕೆಯಾಗಬಹುದು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಹವಾಮಾನ ಸಂಬಂಧಿತ ಘಟನೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಕೊರತೆ) ಮತ್ತು ರೈತನು ಗಳಿಸಬಹುದಾದ ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆದಾಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. . ಅಂತೆಯೇ, ಸರಕುಗಳ ಬೆಲೆಗಳು ಇಳಿಯಬಹುದು, ಮತ್ತು ಮಿಲ್ಲರ್ ಹೊಂದಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಸರಕುಗಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಹಲವಾರು ವಿಧದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಯಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಲು ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಫಾರ್ಮ್ನ ಕಥೆಯನ್ನು ಬಳಸೋಣ. ಆರೋಗ್ಯಕರ ಹೆನ್ ಫಾರ್ಮ್ಸ್ನ ಮಾಲೀಕರಾದ ರಮಾ, ಕೋಳಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಚಂಚಲತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ, ಪಕ್ಷಿ ಜ್ವರದ ಎಲ್ಲಾ ವಿರಳ ವರದಿಗಳು ಪೂರ್ವದಿಂದ ಹೊರಬರುತ್ತವೆ. ರಮಾ ತನ್ನ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಕೆಟ್ಟ ಸುದ್ದಿಯ ಮತ್ತೊಂದು ಕಾಗುಣಿತದಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವಳು ತನ್ನೊಂದಿಗೆ ಭವಿಷ್ಯದ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಹೂಡಿಕೆದಾರನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಕೆಲವು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಎಕ್ಸ್ಚೇಂಜ್ಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಯು.ಎಸ್. ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಅಂಡ್ ಎಕ್ಸ್ಚೇಂಜ್ ಕಮಿಷನ್ (ಎಸ್ಇಸಿ) ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಓವರ್-ದಿ-ಕೌಂಟರ್ (ಒಟಿಸಿ) ವಹಿವಾಟು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ; ಈ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಪಕ್ಷಗಳ ನಡುವೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿದ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.
ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಆರು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಿಗಳು ವಧೆ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧವಾದಾಗ ಪ್ರತಿ ಹಕ್ಕಿಗೆ ₹ ೩೦ ಪಾವತಿಸಲು ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಒಪ್ಪುತ್ತಾರೆ. ಬಯಾಟರಾಯನಪುರದಲ್ಲಿಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಬೆಲೆ ₹ ೩೦ ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೆ, ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅವುಗಳು ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ವೆಚ್ಚಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಗೆ ಖರೀದಿಸಲು ಮತ್ತು ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆಗೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಬೆಲೆ ₹೩೦ ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ, ರಮಾ ತನ್ನ ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಥವಾ ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಪಡೆಯುವದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಭವಿಷ್ಯದ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ರಮಾ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿನ ಬೆಲೆ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾಳೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವಳು ಪ್ರತಿ ಹಕ್ಕಿಗೆ ₹ ೩0 ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಲಾಕ್ ಮಾಡಿದ್ದಾಳೆ. ಪ್ರತಿ ಹಕ್ಕಿಗೆ ₹ ೫0 ರವರೆಗೆ ಬೆಲೆ ಹಾರಿಹೋದರೆ ಅವಳು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಆದರೆ ಹಕ್ಕಿ ಜ್ವರ ಹರಡುವ ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಲೆ ₹ ೧0 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದರೆ ಅವಳು ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾಳೆ. ಭವಿಷ್ಯದ ಒಪ್ಪಂದದೊಂದಿಗೆ ಹೆಡ್ಜಿಂಗ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ರಮಾ ತನ್ನ ವ್ಯವಹಾರದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ಬೆಲೆ ಏರಿಳಿತದ ಬಗ್ಗೆ ಅವಳ ಚಿಂತೆಗಳನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
