ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:2310644 K T NITHIN GOWDA

Page contents not supported in other languages.
ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ನಮಸ್ಕಾರ 2310644 K T NITHIN GOWDA


ಕನ್ನಡ ವಿಶ್ವಕೋಶಕ್ಕೆ ನಿಮಗೆ ಸ್ವಾಗತ! ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ನಿಮಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗುವುದೆಂದೂ, ಇದರಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರುವಿರೆಂದೂ ಆಶಿಸುತ್ತೇನೆ.
ಕನ್ನಡ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾದ ಸಕ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲೊಬ್ಬರಾಗಲು, ಇದರಲ್ಲಿ ಸಂಪಾದನೆ ಮಾಡಲು ವಿಕಿಪೀಡಿಯ:ಸಮುದಾಯ ಪುಟ ನೋಡಿ.

ಹೊಸಬರಿಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗುವಂತಹ ಕೆಲವು ಸಂಪರ್ಕಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ (ಕೆಲ ಸಂಪರ್ಕಗಳು ಆಂಗ್ಲ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತವೆ):

ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇ ಬರೆಯಿರಿ

ದಯವಿಟ್ಟು ಕನ್ನಡ ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಯಲ್ಲೇ ಬರೆಯಿರಿ. ಹಾಗೆಯೇ ಲೇಖನದ ಶೀರ್ಷಿ‍ಕೆಯೂ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಯಲ್ಲೇ ಇರಲಿ. ಹಾಗೆಯೇ ಯಾವುದೇ ಬ್ಲಾಗ್ ಮಾದರಿಯ ಲೇಖನ ಸೇರಿಸಬೇಡಿ.

ನಿಮಗೆ ಸಹಾಯ ಬೇಕಾದಲ್ಲಿ ಈ ಪುಟದಲ್ಲಿ (ನಿಮ್ಮ ಚರ್ಚೆ ಪುಟದಲ್ಲಿ) {{ಸಹಾಯ}} ಎಂದು ಬರೆದು ಕೆಳಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳಿ.

ಲೇಖನ ಸೇರಿಸುವ ಮುನ್ನ...

ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಒಂದು ವಿಶ್ವಕೋಶ. ಅದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವ ಲೇಖನಗಳು ವಿಶ್ವಕೋಶಕ್ಕೆ ತಕ್ಕುದಾಗಿರಬೇಕು. ಯಾವುದೇ ಬ್ಲಾಗ್ ಮಾದರಿಯ ಲೇಖನಗಳು, ಕಥೆ, ಕವನ, ಕಾದಂಬರಿ, ನಾಟಕ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು, ಪ್ರಬಂಧ ಮಾದರಿಯ ಲೇಖನಗಳು, ವಿಮರ್ಶೆ, ಜಾಹೀರಾತು ಮಾದರಿಯ ಲೇಖನಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಯಾವುದೇ ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯದ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಆಗಿರಬಾರದು. ಲೇಖನಗಳು ಜಗತ್ತಿಗೆಲ್ಲ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗುವಂತಹ ಗಮನಾರ್ಹ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತ್ರ ಇರಲಿ. ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖ ಸೇರಿಸಲು ಮರೆಯದಿರಿ.

ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ನಿಯಮ ಪ್ರಕಾರ ನಿಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ, ನೀವು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆ ಬಗ್ಗೆ, ನಿಮ್ಮ ಹತ್ತಿರದ ಸಂಬಂಧಿ ಬಗ್ಗೆ ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುವಂತಿಲ್ಲ.

ನೀವು ಕನ್ನಡ ವಿಕಿಪೀಡಿಯದ ಸಹಾಯ ಪುಟಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ಉತ್ಸುಕರಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಅಥವಾ ಮತ್ತೇನಾದರೂ ತಿಳಿಯಬಯಸಿದಲ್ಲಿ, ದಯಮಾಡಿ ಈ ಅಂಚೆ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗೆ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ, ಸಂದೇಶ ಕಳುಹಿಸಿ.

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಲ್ಲಿ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸುವಾಗ, ಚರ್ಚಾ ಪುಟದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುವಾಗ ಸಹಿ ಹಾಕುವುದನ್ನು ಮರೆಯಬೇಡಿ.
ಸಹಿ ಹಾಕಲು ಇದನ್ನು ಬಳಸಿ: ~~~~


-- ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ (ಚರ್ಚೆ) ೧೦:೦೭, ೧೯ ಜುಲೈ ೨೦೨೪ (IST)[reply]

ತಲಕಾಡಿನ ಗಂಗರು-* ಇತಿಹಾಸ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ


ತಲಕಾಡಿನ ಗಂಗರು ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಮಹತ್ವ ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ರಾಜವಂಶ. ಈ ವಂಶವು ಕ್ರಿ.ಶ. 4ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ 10ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ವಿಜಯನಗರ ಮತ್ತು ಹೊಯ್ಸಳರ ಹಾದಿಗೆ ಶಕ್ತಿಯುತ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಗಂಗರು ತಮ್ಮ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ತಲಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ರಾಜ್ಯಾಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಹಾಗೂ ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರಾಗಿದ್ದರು.

•ಇತಿಹಾಸ- ಆರಂಭ: ಗಂಗರ ವಂಶವು ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಶ. 350ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ತಲಕಾಡಿನಲ್ಲಿ (ಈಗಿನ ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆ) ತನ್ನ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು.

ರಾಜಧಾನಿ: ಮೊದಲ ರಾಜಧಾನಿ ತಲಕಾಡ, ನಂತರ ಗಂಗವಾಡಿ-96,000 ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ರಾಜ್ಯದ ಕೇಂದ್ರ.

ಆಳ್ವಿಕೆ: ಈ ವಂಶದ ಪ್ರಮುಖರು ದುರ್ಗಗುಪ್ಪ, ಅವಿನೀತಿ, ಮತ್ತು ಬೂತುಗ ಮೊದಲಾದವರು.

ಪತನ: 10ನೇ ಶತಮಾನದ ವೇಳೆಗೆ, ಚೋಳರ ದಾಳಿಯು ಗಂಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಕೊನೆಗಾಣುವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.

•ಸಂಸ್ಕೃತಿ- ಧರ್ಮ: ಜೈನ ಧರ್ಮದ ಪರಿಪೋಷಣೆ ಗಂಗರ ಮುಖ್ಯ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಂಶ.

ಸಹಿಷ್ಣುತೆ: ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ಹಾಗೂ ಜೈನ ಧರ್ಮದ ನಡುವಿನ ಸಹಜ ಸಹವಾಸ ಗಂಗರ ಆಡಳಿತದ ವಿಶೇಷತೆ.

ಸಮಾಜ: ತಲಕಾಡಿನ ಗಂಗರು ಗ್ರಾಮೀಣ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದರು. ಗಂಗವಾಡಿಯ ಗ್ರಾಮಗಳು ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ಹೊಂದಿದ್ದು, ಪ್ರಜಾಪ್ರಿಯ ಆಡಳಿತವಿತ್ತು.

•ಸಾಹಿತ್ಯ- ತಲಕಾಡಿನ ಗಂಗರು ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮದ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಉತ್ತೇಜನದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು. ಈ ವಂಶದ ಆಡಳಿತಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ ತನ್ನ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹೊಂದಿತು.

1.ಜೈನ ಸಾಹಿತ್ಯ: ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳು: ಪಂಪನ "ಆದಿಪುರಾಣ" ಮತ್ತು "ವಿಕ್ರಮಾರ್ಜುನ ವಿಜಯ" (ಮಹಾಕಾವ್ಯಗಳು). ಈ ಕೃತಿಗಳು ಜೈನ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರಗೊಳಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ "ಆದಿಕಾವ್ಯ"ಗಳಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.

2.ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯ: ಜೈನರ ಸಹಬಲದ ಜೊತೆಗೆ, ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳ ಕುರಿತ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೂ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು. ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಗೀತೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಗಳ ಉಲ್ಲೇಖ ಸಿಕ್ಕಿವೆ.

3.ಶಾಸನ ಸಾಹಿತ್ಯ: ಗಂಗರ ಆಡಳಿತದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಚನೆಯಾದ ಶಾಸನಗಳು ಸಾಹಿತ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದೂ ಅತೀಮುಖ್ಯ. ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ, ಸಂಸ್ಕೃತ, ಮತ್ತು ತಮಿಳು ಭಾಷೆಗಳ ಬಳಕೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ತ್ರಿಭಾಷಾ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಅನುಕೂಲತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು.

•ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ- ಗಂಗರ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವು ಅವರ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಜೈನ ಧರ್ಮದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.

1.ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳ: ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳದ ಗೊಮ್ಮಟೇಶ್ವರ ಪ್ರತಿಮೆ ಈಡಿನ ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಒಂದು ಅಚ್ಚಳಿಯಾದ ಇತಿಹಾಸ. 57 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಬಾಹುಬಲಿ ಪ್ರತಿಮೆ, ಕ್ರಿ.ಶ. 981ರಲ್ಲಿ ಚಾಮುಂಡರಾಯನ ಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಏಕಶಿಲಾ ಪ್ರತಿಮೆಯಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.

2.ತಲಕಾಡಿನ ದೇವಾಲಯಗಳು: ಗಂಗರು ತಲಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಶೈವ ಮತ್ತು ಜೈನ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಪಾತಾಲೇಶ್ವರ, ಮಾರ್ಲಿಕೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ಆಕಲೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಪ್ರಸಿದ್ಧ. ಈ ದೇವಾಲಯಗಳು ದ್ರಾವಿಡ ಶೈಲಿಯ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.

3.ಶೈಲಿಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆ: ಕಲ್ಲಿನ ಶಿಲ್ಪಗಳಲ್ಲಿ ನಕಶಿ ಶೈಲಿ. ಅಳತೆಯ ಸಮತೆ, ಮತ್ತು ನೋಟದಲ್ಲಿ ಆಕರ್ಷಕತೆ.

4.ಮಠಗಳು ಮತ್ತು ಬಸದಿಗಳು: ತಲಕಾಡು, ಕುಣಿಗಲ್, ಮತ್ತು ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜೈನ ಬಸದಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಠಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇವು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿ ಬೆಳಗಿದವು.

° ಆಡಳಿತ- ತಲಕಾಡಿನ ಗಂಗರು (ಗಂಗ ವಂಶ) ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಪ್ರಭಾವಶೀಲ ರಾಜವಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಈ ವಂಶವು ಕ್ರಿ.ಶ. 350ರಿಂದ 1000ರವರೆಗೆ ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಿತು. ಇವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ತಲಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಗಂಗವಾಡಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.

1.ರಾಜಕೀಯ ಆಡಳಿತ:

ರಾಜಧಾನಿ: ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ರಾಜಧಾನಿ ತಲಕಾಡ, ಇದು ಕಾವೇರಿ ನದಿಯ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿತ್ತು. ನಂತರ ಕಾವೇರಿ ದೋಣಿಯ ಪಶ್ಚಿಮ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು "ಗಂಗವಾಡಿ 96,000" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು.

ಸಮರಗಳು: ಪಲ್ಲವರ ಮತ್ತು ಚೋಳರ ವಿರುದ್ಧ ಸಮರ ನಡೆಸಿದರು. 10ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಚೋಳರ ದಾಳಿಯಿಂದ ಗಂಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಕುಸಿಯಿತು.

2.ಆರ್ಥಿಕ ಆಡಳಿತ:

ಕೃಷಿ: ಕಾವೇರಿ ನದಿ ಪೈರಳಿಗೆ ಮುಖ್ಯ ಆಧಾರವಾಗಿತ್ತು. ನೀರಾವರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು.

ಹಾಸುವೇಳಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಭೂಮಿಯನ್ನು ತಗ್ಗುಮಟ್ಟದ ಗ್ರಹಣದ ಮೂಲಕ ಸರ್ಕಾರದ ಹಣಕಾಸು ಸುಧಾರಣೆ ಮಾಡಿದರು.

ವಾಣಿಜ್ಯ: ಗಂಗವಾಡಿ ಪ್ರದೇಶವು ಪ್ರಮುಖ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಸ್ಥಳೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರಗಳಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡಿದರು.

3.ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಡಳಿತ:

ಜೈನ ಧರ್ಮದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ: ಗಂಗರು ಜೈನ ಧರ್ಮವನ್ನು ತಮ್ಮ ಪ್ರಮುಖ ಧರ್ಮವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರು. ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳವನ್ನು ಜೈನ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು.

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ: ಶೈವ ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ತಲಕಾಡು ಮತ್ತು ಸುತ್ತಲಿನ ಶೈವ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು.

ಸಹಿಷ್ಣುತೆ: ಜೈನ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ನಡುವೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮಿಶ್ರಣ ಕಂಡುಬಂತು.

4.ಸಾಮಾಜಿಕ ಆಡಳಿತ:

ಗ್ರಾಮೀಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ: ತಲಕಾಡಿನ ಗಂಗರು ಗ್ರಾಮೀಣ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಶ್ರಮಿಸಿದರು. ಗ್ರಾಮಗಳಿಗೆ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ನೀಡಿದರು.

ಪ್ರಜಾಪ್ರಿಯ ರಾಜರು: ಬಡವರ ಮತ್ತು ರೈತರ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಹಕ್ಕು-ಹೊಂದಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು.

ವರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಜೈನ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿದರು.

5.ಶಾಸನ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು:

ಶಾಸನಪದ್ಧತಿ: ಗಂಗರು ಕನ್ನಡ, ತಮಿಳು, ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಬರೆದರು. ಭೂಮಿಯ ಉಳಿತಾಯ, ತೆರಿಗೆ ಮತ್ತು ದಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿದರು.

ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಕಾನೂನುಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದವು. ನ್ಯಾಯಪ್ರಕಾರದಲ್ಲಿ ನಿಷ್ಠೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದರು.

•ರಾಜಕೀಯ

ತಲಕಾಡಿನ ಗಂಗರು (ಗಂಗ ವಂಶ) ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ರಾಜವಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ, ಕ್ರಿ.ಶ. 350 ರಿಂದ 1000ರವರೆಗೆ ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದರು. ಗಂಗರ ಆಡಳಿತವು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯ ಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ವಂಶದ ರಾಜಕೀಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತಲಕಾಡ (ಈಗಿನ ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆ) ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಬೆಳೆಸಿದಂತಿದೆ.

ರಾಜಕೀಯ ಆಡಳಿತದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು:

1.ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಣೆ:

ಸ್ಥಾಪನೆ: ದುರ್ಗಸೇನ (ಗಂಗನ): ಗಂಗರ ವಂಶದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ. ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ರಾಜಧಾನಿ ತಲಕಾಡ. ರಾಜವಂಶದ ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಗಂಗರು ಪಲ್ಲವರ ಮತ್ತು ಬನಾಸರಂತಹ ಸಣ್ಣ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮರ ನಡೆಸಿದರು.

ವಿಸ್ತರಣೆ: ಗಂಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ "ಗಂಗವಾಡಿ 96,000" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಹುತೇಕ ಭಾಗವನ್ನು ಆವರಿಸಿತ್ತು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕ, ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಭಾಗ, ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು.

2.ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ರಾಜವಂಶಗಳು: ಪಲ್ಲವರ ವಿರುದ್ಧ ಸಮರ: ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಪಲ್ಲವರನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರು. ಗಂಗರು ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿಯ ಸ್ಥಾಪನೆಗಾಗಿ ಪಲ್ಲವರ ವಿರುದ್ಧ ನಿರಂತರ ಯುದ್ಧ ನಡೆಸಿದರು.

ರಾಷ್ಕೂಟರು ಮತ್ತು ಚಾಲುಕ್ಯರೊಂದಿಗೆ:

ರಾಷ್ಕೂಟರ ಮತ್ತು ಚಾಲುಕ್ಯರ ರಾಜಕೀಯ ಮೇಲಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ತೋರುತ್ತಾ, ಒಮ್ಮೆ ಮೈತ್ರಿ ಸಾಧಿಸುತ್ತಾ ರಾಜಕೀಯ ಬಲೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿದರು.


3.ರಾಜಧಾನಿಗಳು:

ತಲಕಾಡು: ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ರಾಜಧಾನಿ. ಕಾವೇರಿ ನದಿ ತೀರದಲ್ಲಿ ಸುಸಜ್ಜಿತ ಆಡಳಿತ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಯಿತು.

ಮಧುಕುಲ: ನಂತರದ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ಹೊಸ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಸರಿಸಿದುದಾಗಿ ದಾಖಲೆಗಳಿವೆ. ಮಧುಕುಲ (ಇಂದಿನ ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆ) ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಪ್ರಮುಖಸ್ಥಾನ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು.

4.ಪ್ರಮುಖ ರಾಜರು:

ದುರ್ಗಸೇನ: ತಲಕಾಡದಲ್ಲಿ ಗಂಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.

ಶಿವಮಾರ: ಕಾವೇರಿ ತೀರದ ನೆಲವನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ನೀರಾವರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದರು.

ನರುಗಂಗೆ: ತನ್ನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪಲ್ಲವರ ಮತ್ತು ಬನಾಸರ ವಿರುದ್ಧ ಜಯ ಸಾಧಿಸಿದರು.

ಅವಿನೀತಿವರ್ಮ: ಜೈನ ಧರ್ಮದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕ. ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮವನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರು.

ಬೂತುಗ: ಚೋಳರ ವಿರುದ್ಧ ರಾಷ್ಕೂಟರೊಂದಿಗೆ ಮೈತ್ರಿ ಮಾಡಿ ಗಂಗರ ಬಲವನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿದರು.

5.ರಾಜಕೀಯ ನೀತಿಗಳು:

ಧರ್ಮನಿರಪೇಕ್ಷತೆ: ಗಂಗರು ಜೈನ ಧರ್ಮವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಶೈವ ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸಹಕಾರ ನೀಡಿದರು.

ಗಣಿ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ: ಭೂಮಿಯ ವನರಕ್ಷಣೆ, ಕೃಷಿ, ಮತ್ತು ನೀರಾವರಿಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು.

ಪ್ರಜಾಪ್ರಿಯ ಆಡಳಿತ: ಪ್ರಜಾಪ್ರಿಯ ರಾಜರಾದ ಗಂಗರು ತಮ್ಮ ಜನರ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.

6.ಅಂತ್ಯ: ಚೋಳರ ದಾಳಿ: 10ನೇ ಶತಮಾನದ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಚೋಳರು ತಲಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಗಂಗರ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ತೀವ್ರ ಹಾನಿ ಮಾಡಿದರು. ಇನ್ನು ಗಂಗರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು.

ರಾಜಕೀಯ ಸಾಧನೆಗಳ ಮಹತ್ವ: ತಲಕಾಡಿನ ಗಂಗರು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಉದಯಿಸಿದರು. ಆರ್ಥಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಗಂಗರ ಆಡಳಿತ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಪೂರಕವಾಯಿತು. ತಮ್ಮ ಶಕ್ತಿಯುಳ್ಳ ಆಡಳಿತ, ಜ್ಞಾನದ ಉತ್ತೇಜನ, ಮತ್ತು ಜನಪರ ನೀತಿಗಳಿಂದ ಅವರು ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿದರು.